Tiến sĩ, bác sĩ Lê Đình Hiếu - Khoa Hiếm muộn - Bệnh viện Hùng Vương (TP.HCM), trả lời:

Ước tính 1/3 số nam giới tuổi trưởng thành hút thuốc lá. Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc bệnh và tử vong liên quan đến bệnh tim mạch và ung thư. Đồng thời, tác động tiêu cực trên khả năng sinh sản của nam giới và bộ gene của tinh trùng.

Cụ thể, hút thuốc làm giảm quá trình sinh tinh, ảnh hưởng xấu đến các chỉ số tinh dịch đồ, bao gồm giảm thể tích tinh dịch, giảm mật độ và tổng số tinh trùng, giảm độ di động tiến tới của tinh trùng và tăng các bất thường hình thái tinh trùng (đầu, cổ và đuôi). Nguyên nhân do rối loạn trục nội tiết sinh sản và tổn thương mô học các cơ quan sinh sản gây ra do thuốc lá.

Hút thuốc cũng được chứng minh làm tăng độ phân mảnh ADN, tăng đột biến gene và các bất thường về số lượng nhiễm sắc thể của tinh trùng trong các nghiên cứu ở động vật. Trên phương diện ADN tinh trùng, hút thuốc lá không chỉ có hại với người sử dụng mà còn có thể để lại hậu quả cho con cái sau này.

Tác động có hại của hút thuốc lá trên khả năng sinh sản của nam giới được cho là xảy ra ở tất cả các hình thức hút thuốc lá: thuốc lá đốt cháy, thuốc lá làm nóng, thuốc lá điện tử, thuốc lá không khói (nhai, ngậm hay miếng dán).

Khói thuốc lá chứa trên 7.000 hợp chất, trong đó khoảng 70 hợp chất được xem là chất sinh ung thư và gây đột biến. Nicotine, 1 chất hướng thần, cùng với chuyển hóa chất là cotinine, có thể đi qua hàng rào máu - tinh hoàn và gây hại ở nhiều mức độ khác nhau cho các tế bào sinh tinh.

Những hậu quả tiêu cực của hút thuốc lá trên sức khỏe sinh sản nam giới có thể được giảm thiểu hay đảo ngược bằng cách ngưng hút thuốc lá. Điều này cần sự quyết tâm của người hút thuốc lá và sự hỗ trợ y tế tích cực, kết hợp nhiều biện pháp.

ThS.BS Nguyễn Minh Mẫn, Trưởng đơn vị Tâm lý lâm sàng Bệnh viện ĐH Y Dược TPHCM, người trực tiếp khám tâm lý cho ca này chia sẻ: Khi tìm hiểu mới biết ông chịu áp lực rất lớn từ công việc, môi trường công tác và tình trạng bệnh tật của bản thân.

Mặc dù làm giám đốc nhưng nội bộ của đơn vị hoạt động không tốt, tình trạng kinh doanh không khả quan, ông lại bị tiểu đường tuýp 2, suy thận… Tất cả các yếu tố đó đã đè nén khiến ông không còn tâm lý muốn sống. Quan trọng hơn, bệnh nhân không phối hợp để điều trị trầm cảm nên dẫn đến tình trạng không thể cứu chữa.

Theo bác sĩ Mẫn, tình trạng nam giới trưởng thành, được coi là thành đạt nhưng vẫn lâm vào trầm cảm nặng do stress đang xuất hiện ngày càng nhiều. Cách đây khoảng 1 năm, bệnh viện đã tiếp nhận, điều trị cho bệnh nhân N.T.A (45 tuổi) bị rơi vào trầm cảm sau khi du học ở nước ngoài về.

Bệnh nhân là một thạc sĩ chuyên ngành kinh tế, khi về nước được làm trưởng bộ phận một doanh nghiệp, mới kết hôn được 1 tháng. Nhưng áp lực trong thời điểm kinh doanh không thuận lợi, nhân viên có người gây rối khiến người đàn ông này đã có ý định tự tử, mua sẵn dây thừng để trong nhà với ý định treo cổ.

Rất may, người nhà đã phát hiện kịp thời; bệnh nhân sau đó được điều trị bằng thuốc kết hợp liệu pháp tâm lý trị liệu. Sau hơn 1 năm, anh đã trở về cuộc sống bình thường và hiện vợ chồng anh đã có con.

Mới đây nhất là một người đàn ông (40 tuổi, Tổng giám đốc một công ty xuất nhập khẩu) đã sát hại vợ cùng 2 con trong căn hộ chung cư tại TP Thủ Đức. Sau khi tấn công vợ con, người đàn ông gọi điện thoại cho ban quản lý chung cư yêu cầu gọi xe cấp cứu rồi nhảy lầu, tử vong tại chỗ.

Qua điều tra, công an xác định người đàn ông có biểu hiện không bình thường về tinh thần, có dấu hiệu trầm cảm, lo âu khoảng một tháng nay.

Biểu hiện trầm cảm ở nam giới rõ nhưng khó điều trị

Mỗi ngày, Đơn vị Tâm lý lâm sàng Bệnh viện ĐH Y Dược TPHCM tiếp nhận hơn 10 bệnh nhân đến khám vì các nguyên nhân dẫn đến trầm cảm, trong đó tỷ lệ bệnh nhân nam giới ngang ngửa với nữ giới. Còn tại Bệnh viện Tâm thần TPHCM, trong 4 tháng đầu năm 2024, có hơn 6.867 người đến khám vì trầm cảm, nam giới chiếm 2.178 lượt khám.

Theo bác sĩ Mẫn, khám trầm cảm ở nam giới khó hơn nữ và khó điều trị hơn. Tính cách của người nam hay thể hiện sự mạnh mẽ, sức mạnh đàn ông nên họ cố gắng chống lại để vượt qua stress, phần lớn họ chỉ đến bệnh viện khi tình trạng stress đã diễn biến nặng, thậm chí rất nặng.

"Điều đáng lo ngại là nhiều bệnh nhân đến khám được chẩn đoán mắc trầm cảm nhưng họ vẫn không tin rằng bản thân mắc bệnh. Sau đó, dù cố gắng thuyết phục điều trị nhưng người bệnh vẫn bỏ tái khám" - bác sĩ Mẫn nói.

Theo bác sĩ Mẫn, tùy theo cơ địa, vấn đề người bệnh gặp phải và sức chịu đựng của mỗi người từ giai đoạn stress đến trầm cảm sẽ có thời gian khác nhau. Việc điều trị cần phải kết hợp dùng thuốc và tâm lý trị liệu mới mang lại hiệu quả.

"Stress là sự mất cân bằng giữa nhu cầu và mức độ thỏa mãn của con người trong cuộc sống về tình cảm, tài chính, công việc, lòng tin... Khi gặp stress, nhiều người thường ứng phó bằng các cách như chống lại, bỏ chạy, thu mình hoặc thích ứng, sống chung với stress. Nếu 4 cách này kiểm soát không tốt sẽ dẫn đến rối loạn lo âu, về lâu dài dẫn đến trầm cảm và nếu không được điều trị sẽ dẫn đến tự tử" - bác sĩ Mẫn phân tích.

Còn theo bác sĩ chuyên khoa II Vũ Kim Hoàn, Phó trưởng Phòng Kế hoạch Tổng hợp Bệnh viện Tâm thần TPHCM, bệnh trầm cảm ở đàn ông có những dấu hiệu như cảm giác mệt mỏi, hoạt động chậm chạp, rối loạn giấc ngủ, phổ biến là ngủ quá nhiều hoặc quá ít, mất ngủ hoặc thức dậy rất sớm. Họ mất tập trung, dễ cáu giận, dễ phản ứng mạnh với những chuyện bình thường do luôn cảm thấy khó chịu và suy nghĩ tiêu cực.

Một số triệu chứng khác bao gồm thèm ăn hoặc chán ăn, thay đổi cân nặng, không còn niềm vui, có cảm giác tội lỗi hoặc trống rỗng, tránh tiếp xúc xã hội. Nam giới cũng thường gặp các triệu chứng "ẩn" như giận dữ, khó chịu, thu mình, suy nghĩ tiêu cực và lạm dụng rượu, chất kích thích.

Ba dấu hiệu của trầm cảm ở nam giới thường bị bỏ qua nhất bao gồm đau nhức cơ thể, giận dữ, hành vi bốc đồng. Trầm cảm ở nam giới sẽ thể hiện qua các triệu chứng vật lý như đau lưng, đau đầu thường xuyên, khó ngủ, rối loạn tiêu hóa hay các vấn đề sinh lý mà không thuyên giảm với trị liệu thông thường. 

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay

NGÀY GIỜ

TRẬN ĐẤU

TRỰC TIẾP

VĐQG PHÁP (LIGUE 1) - VÒNG 21

10/02
03:00

Marseille 1-1 Metz

VĐQG ĐỨC (BUNDESLIGA) - VÒNG 21

10/02
02:30

Dortmund 3-0 Freiburg

VĐQG ITALIA (SERIE A) - VÒNG 23

10/02
02:45

Salernitana 1-3 Empoli

VĐQG TÂY BAN NHA (LA LIGA) - VÒNG 24

10/02
03:00

Cadiz 0-2 Betis