Nhiều ngành công nghiệp đang rơi vào khủng hoảng do nguồn cung chip thiếu thốn. Không chỉ ảnh hưởng đến kế hoạch cung ứng và sản xuất, tình trạng còn góp phần khiến giá sản phẩm đắt hơn, gây thiệt thòi cho người dùng.

Khởi đầu từ ngành công nghiệp xe hơi, tình trạng khan hiếm chip đã ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực khác nhau. Dịch Covid-19 là một trong những nguyên nhân chính.

Ngoài việc khiến nền kinh tế suy thoái, dịch bệnh cũng phá vỡ chuỗi cung ứng hàng hóa, thay đổi thói quen mua sắm. Một số lý do cũng dẫn đến tình trạng thiếu chip như lệnh trừng phạt của Mỹ lên các hãng công nghệ Trung Quốc, thời tiết khắc nghiệt tại một số khu vực.

Trong khi nhiều hãng xe hơi phải cắt giảm đơn đặt chip, các công ty công nghệ chứng kiến nhu cầu tăng cao từ khách hàng.

Nhiều nhà máy xe hơi phải tạm dừng hoạt động do thiếu nguồn cung chip. Ảnh: Automotive News.

Sản xuất xe hơi gặp khó vì thiếu chip

Những con chip không quá phức tạp hoặc đắt tiền. Tuy nhiên, chúng là thành phần thiết yếu trong nhiều sản phẩm, từ thiết bị nhà bếp đến đồ công nghệ. Với việc phần lớn chip được sản xuất bởi một số ít nhà cung cấp, các nhà phân tích cảnh báo tình trạng thiếu hụt có thể kéo dài đến hết năm.

Theo Goldman Sachs, 169 lĩnh vực công nghiệp tại Mỹ sử dụng công nghệ bán dẫn trong sản phẩm của họ. Ngân hàng này dự báo sản lượng chip máy tính có thể sụt giảm trung bình 20%, một số thành phần được sử dụng để sản xuất chip sẽ không đủ cho đến mùa thu năm nay, có thể kéo dài sang năm 2022.

Một chiếc xe hơi có trung bình 50-150 con chip, được sử dụng cho nhiều tính năng như hệ thống hỗ trợ người lái và điều khiển xe.

Khi đại dịch buộc nhiều hãng xe tạm đóng cửa nhà máy vào năm ngoái, nhà cung ứng đã phân bổ lượng chip dự phòng cho các hãng smartphone, laptop và máy chơi game. Đây là những sản phẩm chứng kiến nhu cầu tăng cao trong đại dịch.

Sau đó, nhu cầu mua xe hơi tăng trở lại với tốc độ nhanh hơn dự báo. Các hãng xe hơi liền tăng lượng đơn đặt chip. Tuy nhiên giờ đây, họ phải xếp sau những công ty smartphone, tablet và máy chơi game.

Nhiều nhà máy chip phải đóng cửa khiến tình trạng thiếu hụt trở nên tồi tệ hơn. Ảnh: AppleInsider.

Ảnh hưởng trong nhiều tháng

Volkswagen, Ford, Fiat Chrysler hay Nissan đã phải điều chỉnh sản lượng xe vào tháng 1, tuy nhiên tình trạng thiếu chip khiến họ không thể đáp ứng nhu cầu của mọi khách hàng. Cuối tháng 4, hãng Mini thuộc BMW đã tạm ngừng một nhà máy sản xuất tại Anh trong 3 ngày do thiếu chip. Ford cũng cảnh báo tình trạng thiếu chip sẽ khiến sản lượng xe trong năm 2021 giảm khoảng 1,1 triệu chiếc, lợi nhuận có thể giảm 2,5 tỷ USD.

Theo hãng nghiên cứu IHS Markit, tình trạng thiếu chip khiến việc sản xuất 1,3 triệu xe hơi và xe tải trong quý I gặp khó khăn. Vào tháng 3, đã xảy ra một vụ hỏa hoạn tại nhà máy chip của Renesas Electronics ở Nhật. Thời tiết khắc nghiệt tại Texas (Mỹ) khiến nhà máy chip của NXP Semiconductors, Infineon và Samsung ở Texas (Mỹ) phải đóng cửa trong một tuần do mất điện khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn.

"Một tuần đóng cửa nhà máy sẽ gây tác động kéo dài nhiều tháng", IHS cho biết. Ngoài ra, vấn đề còn đến từ việc các hãng xe không có nhiều nguồn cung dự phòng.

Ví dụ, hãng chip TSMC của Đài Loan chịu trách nhiệm sản xuất khoảng 80% vi điều khiển dùng trong xe hơi, quản lý các chức năng như đóng mở cửa sổ, phanh và đèn pha. TSMC đang đầu tư 100 tỷ USD vào công nghệ chip tiên tiến trong 3 năm tới để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng.

Samsung, Apple đang cố xoay sở

Không chỉ xe hơi, tình trạng thiếu chip còn ảnh hưởng đến các hãng điện tử. Trong buổi báo cáo tài chính ngày 29/4, Samsung cho biết sẽ cố gắng giảm việc thiếu chip và các bộ phận quan trọng, tình trạng có thể ảnh hưởng đến doanh số các sản phẩm như smartphone.

Cũng trong buổi báo cáo tài chính ngày 28/4, Luca Maestri, Giám đốc Tài chính Apple dự báo doanh thu quý hiện tại có thể thấp hơn 3-4 tỷ USD do "nguồn cung hạn chế". Một trong số đó liên quan đến tình trạng thiếu chip, được cho là ảnh hưởng đến việc sản xuất iPad và máy tính Mac.

Thiếu chip cũng ảnh hưởng đến việc sản xuất iPad, máy tính Mac. Ảnh: Apple.

"Covid-19 vẫn là mối lo lớn, nhưng không còn là nguyên nhân chính gây khó khăn nữa. Nguồn cung các linh kiện quan trọng, chẳng hạn như chip, đã trở thành thứ quan trọng cản trở việc xuất xưởng smartphone trong những quý tới", Ben Stanton, Giám đốc nghiên cứu của Canalys nhận định.

Với người dùng, tình trạng thiếu hụt chip có thể khiến giá sản phẩm tăng, ảnh hưởng đến túi tiền. Các nhà phân tích của Goldman Sachs cho rằng giá các mặt hàng có thể tăng 1-3% do nguồn cung chip bị ảnh hưởng, đồng thời dẫn đến lạm phát tạm thời.

Theo JD Power, tình trạng thiếu chip đã đẩy giá xe trung bình tại Mỹ trong quý I lên 37.200 USD, cao hơn 8,4% so với cùng kỳ năm ngoái.

Áp lực từ chuỗi cung ứng đã thu hút sự chú ý của Tổng thống Mỹ Joe Biden. Vào tháng 2, ông cho biết sẽ xoay sở 37 tỷ USD để giải quyết việc thiếu chip. Trong khi đó, Intel cũng đang đàm phán để sản xuất chip cho xe hơi trong 6-9 tháng tới. Trong thời gian chờ đợi, khó khăn vẫn sẽ tiếp diễn.

(Theo Zingnews)

Vì sao Apple có đủ chip cho iPhone còn Ford thì không?

Khủng hoảng chip toàn cầu gây khốn đốn cho nhiều hãng xe hơi, trong khi các nhà sản xuất thiết bị điện tử như Apple lại báo lãi "khủng". Đâu là nguyên nhân?

Bạn đừng nghĩ đây là tín hiệu “bình thường” vì xe đang chở nặng, hoặc động cơ dieselthì có xu hướng xả khỏi nhiều hơn thông thường. Trên thực tế, ta có bốn loại màu khói gồm: trắng, xám, xanh dương, và đen. Mỗi màu khói sẽ báo hiệu một vấn đề khác nhau, và tùy thuộc vào màu nào mà bạn sẽ phải khắc phục lỗi với chi phí tương ứng.

Khói màu trắng có nghĩa là động cơ đẩy nhiều nước qua ống xả. Vấn đề này là do gioăng mặt máy bị lỗi. Còn với động cơ diesel thì đây có thể là vấn đề với thời gian phun bơm nhiên liệu. Khi bạn thấy khói trắng quá mức mà nghĩ rằng đây là chuyện bình thường, thì rất có thể một ngày nào đó bạn sẽ phải tốn tiền cho xi-lanh mới.

Khói màu xanh thường đem lại mùi đặc trưng và khó chịu. Bệnh này thì rất dễ chẩn đoán, vì điều này có nghĩa là động cơ của bạn đang “ăn” dầu bôi trơn nhiều hơn bình thường. Nếu khói này thường xuyên xuất hiện mỗi khi khởi động hoặc tăng tốc, thì bạn cần nhanh chóng thay Vòng găng. Lưu ý, đây sẽ là một sửa chữa khá tốn kém.

Khói đen thì báo hiệu rằng động cơ của bạn đang nhận quá nhiều nhiên liệu. Nếu xe sử dụng động cơ xăng, bạn nên đem xe tới gara ngay để điều chỉnh bộ chế hòa khí. Còn nếu là động cơ diesel, thì khói đen có thể là nguyên do từ muội than cần được hút sạch.

Khói màu xám có thể được gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau, từ việc van PCV bị hỏng cho đến đầu xi-lanh không hoạt động. Khói xám xuất hiện khi chất làm mát bị rò rỉ vào buồng đốt. Trong trường hợp này, bạn nên kiểm tra ngay bình chứa chất làm mát, và nếu có dầu thì bạn cần sửa lại đầu trụ xi-lanh.

Lưu ý, nếu khi chạy xe và khó nhận biết “dấu hiệu” này, thì bạn hãy nhờ một người bạn ngồi phía sau để ý đến ống xả. Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng gương để kiểm tra, nhưng khi bạn thấy khói nhiều trong gương thì e rằng mọi thứ đã quá trễ.

2. Rò rỉ nhiên liệu

Xe của bạn có nhiều loại chất lỏng bên trong (như chất làm mát, nhiên liệu, dầu phanh, dầu truyền động/Dầu hộp số, Dầu trợ lực hay các bộ phận giảm xóc), và bất kỳ loại nào trong số chúng đều có thể bị rò rỉ theo thời gian. Bạn có thể dễ dàng phát hiện ra sự rò rỉ bằng cách quan sát gầm xe ở chỗ đậu xe.

Nếu bạn nhìn thấy một chất lỏng kỳ lạ dưới xe, mà bản thân không lái xe qua vũng nước hoặc môi trường ướt, thì điều này có nghĩa là đường ống phanh của bạn bị rò rỉ. Và điều này càng chắc chắn thêm khi bàn đạp phanh “mềm” hơn bình thường. Lúc này, bạn đừng cố lái xe đi xa nếu không muốn gặp vấn đề bất trắc. Ngoài ra, rò rỉ dầu cũng có thể quan sát trên động cơ bằng cách nhìn vào đường nối giữa đầu và khối xi lanh.

Với nước làm mát, bạn có thể dễ dàng nhận ra dấu hiệu bởi vệt chất lỏng rò rĩ (hỗn hợp chất cặn bẩn và vết dầu loang) khi động cơ xe đang hoạt động. Còn với việc quan sát rò rỉ hệ thống treo thì khó nhận biết hơn, vì bạn phải nhìn vào các bộ giảm xóc. Do đó, bạn hãy đến trung tâm bảo dưỡng càng sớm càng tốt nếu phát hiện ra bất kì sự rò rỉ. Điều này sẽ giúp bạn giảm thiểu nguy cơ cháy nổ vô cùng nguy hiểm.

3. Âm thanh khó chịu như tiếng rít, tiếng gầm, hoặc rung lắc bất thường

Nếu xe của bạn phát ra tiếng kêu nhỏ khi qua các chướng ngại vật, thì điều này có thể là hệ thống treo của xe cần được kiểm tra. Còn nếu bạn nghe thấy tiếng kêu lớn khi va chạm mạnh, thì điều này là điều hoàn toàn bình thường. Tuy nhiên, bạn cũng nên cẩn thận kiểm tra gầm xe, đặc biệt là khu vực chấn giảm xóc để chắc chắn rằng không có sự rò rỉ, vết nứt hay linh kiện nào bị hỏng hóc.

Vấn đề sẽ phức tạp hơn nếu chiếc xe rung lắc hay phát ra tiếng rít. Chúng có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn, và lúc này bạn cần đem xe đến gara ngay để kiểm tra toàn diện.

Cuối cùng, tiếng gõ mới là điều tồi tệ nhất. Chúng báo hiệu một lỗi động cơ lớn sắp xảy ra, và sẽ rất tốn kém để sửa chữa. Nếu bạn nghe thấy tiếng động cơ gõ liên tục, thì bạn lưu ý việc kiểm tra mức dầu của xe. Và trong mọi trường hợp khi bạn phát hiện dấu hiệu này, hãy mang xe đến gara ngay lập tức.

4. Lỗi lạ

Lỗi này chỉ xuất hiện khi xe của bạn hoạt động được một thời gian, hoặc trong điều kiện khí quyển nhất định như: nhiệt độ quá lạnh hoặc quá nóng, sau cơn mưa to, ... Ví dụ, bạn nhận thấy mức tiêu thụ nhiên liệu của chiếc xe tăng trong khi bạn vẫn lái xe như bình thường, hay tiếng ồn bất thường khi nhả chân côn. Và nếu động cơ của chiếc xe trở nên ì ạch bất thường trong một số trường hợp nhất định, bạn nên đem xe đi bảo dưỡng ngay lập tức.

5. Các lỗi bất thường về điện

Bạn nhận thấy có sự bất thường với đèn pha, hoặc một số nút bấm không hoạt động? Bạn nên kiểm tra cường độ sáng của đèn pha khi chiếc xe đang trong chế độ khởi động máy nhưng không chạy, hoặc cho tăng tốc từ từ. Tất nhiên, hộp cầu chì là nơi đầu tiên bạn cần kiểm tra khi phát sinh vấn đề về điện. Tuy nhiên, nếu bạn không chắc về mọi thứ thì đừng cố “đụng” vào thì có thể xảy ra chập mạch nguy hiểm. Tốt nhất, bạn nên đem xe đến trung tâm bảo dưỡng để kiểm tra hệ thống điện nếu có vấn đề.

Kết luận

5 lỗi trên đây chỉ mang tính tổng quát vì “dấu hiệu” của mỗi xe sẽ mỗi khác. Do đó, đôi lúc bạn hãy tắt nhạc trong xe và lắng nghe tiếng rít, tiếng ồn lạ, cảm nhận sự quay ổn định của bánh xe, kiểm tra tỏa nhiệt của động cơ khi chạy ở tốc độ vừa phải. Chiếc “xế yêu” sẽ phải xảy ra các vấn đề theo thời gian, nên bạn cần lưu ý đến một số “dấu hiệu” trước khi phải tốn bộn tiền để sửa chữa các hỏng hóc tồi tệ.

Thực tế ngoại trừ vấn đề về lốp bất thình lình, thì mọi thứ đều có thể ngăn ngừa được. Do đó, bạn chỉ cần chịu khó quan sát tinh tế “chú xế” yêu của mình thông qua một số dấu hiệu đáng ngờ, thì có thể giảm mức thiệt hại ở mức thấp nhất. Tất nhiên, giữa việc chi tiền để ngăn ngừa một lỗi nhỏ với sửa những gì bị hư hỏng hoàn toàn, thì bạn biết nên chọn cái nào rồi đúng không?

Theo Tạp chí giao thông

Ở Mỹ, Hoa hậu Phạm Hương liên tục khoe siêu xe hàng khủng

Ở trời tây, hoa hậu Phạm Hương liên tục khoe cơ ngơi sang chảnh và những chiếc siêu xe đắt đỏ khiến fan hâm mộ không khỏi trầm trồ, ghen tỵ.  

Luật sư của cả hai bên đều đưa ra tuyên bố mở màn, còn nhà sáng lập kiêm CEO Epic Games Tim Sweeney đứng ra làm chứng. Phiên tòa dự kiến kéo dài 3 tuần.

Ngay ngày đầu tiên, cả hai đã tranh cãi nảy lửa. Epic Games tố App Store của Apple giăng bẫy người dùng và nhà phát triển trong một chợ thương mại phản cạnh tranh, còn Apple tố ngược nhà sản xuất Fortnite “tấn công” mô hình kinh doanh đã làm giàu cho hàng triệu nhà phát triển.

Hai công ty từng là đồng minh lại xuất hiện tại tòa trong vụ kiện do Epic Games khơi mào. Họ phải tranh luận trước thẩm phán liên bang, người sẽ quyết định Apple có lạm dụng độc quyền chợ ứng dụng của mình hay không. Đây là phép thử đầu tiên của làn sóng phản đối lớn hơn mà “táo khuyết” đang đối mặt từ các nhà quản lý và nhà phát triển toàn cầu. Những người này cho rằng Apple đang “tận thu” với mức phí 30%, bên cạnh các chính sách bất công khác.

Cuộc chiến giữa Epic Games và Apple bùng lên hồi tháng 8/2020 khi nhà phát triển thông báo với khách hàng bắt đầu giảm giá khi mua trực tiếp vật phẩm trong game Fortnite. Sau đó, Apple xóa bỏ ứng dụng, khiến hơn 1 tỷ người dùng iPhone, iPad không thể tiếp cận game trên App Store.

Epic Games giương cao ngọn cờ đạo đức vào ngày 3/5 khi khẳng định họ đang thay mặt tất cả nhà phát triển chiến đấu với công ty giá trị nhất thế giới. Nhà sản xuất game còn mời CEO Tim Sweeney làm chứng, phủ nhận cáo buộc của Apple rằng vụ kiện là chiêu trò PR nhằm kích thích doanh số Fortnite. Năm 2019, tựa game mang về doanh thu 5,1 tỷ USD.

Trong phát biểu mở đầu, luật sư Katherine Forrest của Epic Games gọi App Store là “khu vườn được rào kỹ”, nhốt người dùng và nhà phát triển bằng các nghĩa vụ hợp đồng nặng nề với Apple. Bà nhắc lại bình luận của cố CEO Apple Steve Jobs năm 2008, đó là thỏa thuận cấp phép App Store được thiết kế để “phòng tránh đối thủ”. Epic Games còn đào lại email năm 2011 từ lãnh đạo phụ trách App Store – Phil Schiller, nêu ý tưởng cắt giảm lệ phí khi App Store đạt lợi nhuận 1 tỷ USD.

Về phía Apple, luật sư Karen Dunn phản công khi cho rằng ván bài pháp lý của Epic Games đe dọa xáo trộn một thị trường mang lại lợi ích to lớn cho người dùng và nhà phát triển. “Epic ở đây, yêu cầu tòa án buộc Apple phải cho các ứng dụng chưa được thử nghiệm, chưa đáng tin lọt vào App Store, một thứ mà Apple không bao giờ làm. Cam kết bền bỉ của Apple đối với an toàn, bảo mật, độ tin cậy, chất lượng không cho phép điều đó và luật chống độc quyền cũng không yêu cầu điều đó”, luật sư phát biểu trước Thẩm phán quận Yvonne Gonzalez Rogers.

Suốt thời gian làm chứng, CEO Epics Games thừa nhận Epic đã cố tình vi phạm điều khoản, điều kiện App Store khi thiết lập hệ thống thanh toán trực tiếp riêng trên iOS để thoát khỏi các khoản phí Apple. Song ông biện hộ cho những hành động này là để “thế giới thấy Apple kiểm soát hoàn toàn sự có mặt tất cả phần mềm trên iOS”.

Thông qua thẩm vấn chéo, luật sư của Apple cố gắng cho thấy phí 30% App Store là tiêu chuẩn chung của ngành công nghiệp game. Tuy nhiên, CEO Sweeny phản đối chính sách cấm người dùng tải các chợ ứng dụng khác lên thiết bị iOS của Apple.

Trong các phiên xử tiếp theo, Apple sẽ mời CEO Tim Cook, Schiller và một lãnh đạo khác là Craig Federighi để lý giải họ thiết kế App Store như thế nào.

Du Lam (Theo SCMP)

Cuộc chiến Apple - Fortnite có thể thay đổi hoàn toàn những gì chúng ta từng biết về iPhone

Epic Games đã một lần thay đổi thế giới video game với Fortnite. Nay họ muốn lặp lại điều đó với iPhone.