Cá suối bọc lá chuối nướng giữ nguyên được vị tươi ngọt của cá suối.
Hai loại cá này có thể được xem là đặc sản cá nước ngọt trên địa bàn tỉnh Đắk Nông. Cuộc sống gắn liền với thiên nhiên và cách chế biến thức ăn trong ẩm thực cũng rất dân dã. Trong đó, món cá suối nướng lá chuối truyền thống rất độc đáo, thơm ngon.
Cá suối sau khi bắt lên được sơ chế, bỏ ruột tránh vị đắng, để ráo bớt nước mới tẩm ướp gia vị. Món này chế biến từ các loại cá nhỏ nên cách làm cá tuy đơn giản nhưng cũng mất thời gian. Đầu cá được nắm chặt bằng hai ngón tay cái, dùng dao khứa ngang bụng cá rồi lấy ruột bỏ đi. Để giữ mùi thơm và vị ngọt của cá suối, đồng bào không tẩm ướp nhiều loại gia vị. Một chút muối, bột ngọt được trộn đều vào cá để tăng thêm vị đậm đà cho nguyên liệu chính.
Ngoài ra, hạt tiêu rừng và ớt rừng đã chín đỏ cũng được giã nát rồi ướp vào cá tạo thêm độ cay, kích thích vị giác. Một trong những nguyên liệu không thể thiếu là các loại rau thơm ở quanh vườn hay bìa rừng như rau răm, lá lốt, húng lủi… Mỗi gia đình thường chọn cho mình một loại rau thơm ưa thích, sau đó thái nhỏ rồi trộn chung với cá khoảng 15 – 30 phút trước khi nấu.
Để nấu được món này, đồng bào tìm chặt lá chuối tươi. Sau đó hơ tàu lá chuối trên bếp lửa để lá chuối héo và mềm dần, khi gói cá sẽ không bị rách. Nhiều người còn nhúng lá chuối qua nước sôi để tạo độ dẻo và tăng mùi thơm khi nấu. Đổ cá đã ướp thấm gia vị vào lá chuối rồi gói lại, dùng dây tước ra từ bẹ chuối buộc chặt. Lưu ý là lá chuối phải đặt chồng chéo lên nhau từ 4 đến 5 lớp. Một số trường hợp còn lót thêm một lớp lá dong trong cùng để tăng thêm mùi thơm cho món ăn. Sau khi đã buộc chặt thì gói cá được đem đi nướng.
![]() |
Có hai cách nướng mà đồng bào nơi đây thường sử dụng. Thứ nhất là cách vùi trong tro nóng. Bếp lửa được nhóm lên trước đó, củi được đốt cháy thành tro. Gói cá bọc lá chuối sẽ được vùi dưới lớp tro nóng, trên đặt thêm vài cục than hồng tăng thêm nhiệt. Trong quá trình nướng, hơi nóng làm cá tiết ra nước nhưng có lớp lá giữ lại giúp cá được chín từ từ mà không mất nước ngọt của cá. Lá dong, lá chuối còn tiết ra dầu thấm vào cá giúp cá chín ngon hơn, đều hơn. Gói cá thường được ủ nướng trong tro trong 1 đến 2 tiếng.
Thứ hai là cách nướng trực tiếp trên than. Dùng hai thanh tre chẻ đôi, kẹp gói cá vào giữa, buộc chặt các đầu thanh tre lại rồi đặt bên bếp than đang cháy. Khi nướng chú ý không cho than lửa cháy quá lớn để cá có thể chín từ từ và trở đều các bên. Nướng đến lúc nào lớp lá chuối bên ngoài cháy sém, mùi thơm ngào ngạt là có thể đem bày lên mâm cơm.
Mùi của cá chín, của rau thơm quyện vào nhau theo làn hơi nước tỏa ra khắp bếp. Bóc lá chuối ra, lúc này từng con cá đã chín kết dính vào nhau, mùi thơm được phóng thích ngập tràn xung quanh. Có mùi vị rất đặc biệt kích thích khứu giác và vị giác bởi mùi thơm, vị ngon ngọt của cá, vị cay của ớt, cùng với rau thơm và thoang thoảng dễ chịu của mùi lá dong, lá chuối. Cá suối nướng lá chuối ăn kèm muối ớt hoặc muối củ kiệu rất thích hợp. Miếng thịt cá trắng, thơm ngọt, giàu dinh dưỡng như khẳng định món quà quý giá mà thiên nhiên ban tặng cho đồng bào nơi đây.
Những ngày cuối hạ, dù thời tiết đã dễ chịu hơn nhưng cái nóng vẫn khiến ta mệt nhoài. Bạn hãy thử tham khảo cách làm cháo ngao, hến đậu xanh dưới đây giải nhiệt nhé.
" alt=""/>Mùa mưa Tây Nguyên thơm lừng mùi cá suối nướng lá chuốiAnh Lê Minh Thuận - chủ tiệm một hàng bún Thái ở TP HCM tiết lộ, từ khi tham gia GrabFood, lượng đơn tăng vọt, doanh thu cũng theo đó mà đi lên theo "cấp số nhân".
Anh Thuận cho biết, “Món bún Thái có nguyên liệu tươi sống, nên giá đắt đỏ hơn hủ tiếu, mì, phở… Nhờ các ứng dụng như GrabFood mà quán của mình ở quận Tân Bình cũng có thể tiếp cận khách hàng ở khu trung tâm, bán không thua các hàng ở quận 1, quận 3”.
Không riêng anh Thuận, nhiều hàng ăn dù chỉ là quán ven đường cũng ghi nhận mức bán hàng nhảy vọt, doanh thu ròng tăng gấp 3-5 lần.
Trước kia, các hàng quán đều dựa 100% vào lượng khách quen và khách vãng lai. Tuy nhiên, hai năm trở lại đây, công nghệ phát triển đã tạo điều kiện cho các cửa hàng mở rộng buôn bán. Các ứng dụng đặt, giao thức ăn trở nên phổ biến, nhiều nhà hàng, quán ăn đã tham gia “lên app”, mở rộng tệp khách hàng, tăng doanh số và thu nhập của toàn bộ nhân viên.
Tăng thêm 10-20 đơn thì phấn khởi, tuy nhiên đến khi tài xế ùa đến mua về, đặc biệt là vào giờ cao điểm thì nhiều quán phải… toát mồ hôi vì quá tải. Đơn đổ dồn cùng lúc kéo theo việc quán trở nên đông đúc do các tài xế tụ lại đặt món, nhân viên bối rối, đầu bếp không chuẩn bị kịp lượng đơn quá nhiều cùng lúc. Tình trạng này dẫn đến cảnh tài xế hối thúc, khách đến ăn tại hàng cũng mất kiên nhẫn vì phải xếp sau hàng dài shipper.
“Vào giờ cao điểm, mình quay đi quay lại nào là viết hóa đơn cho shipper, nhập đơn cho bếp, kiểm món, thối tiền... Cũng vì mấy chuyện lặt vặt mà mỗi đơn mất 20 phút mới xong, tài xế nói khách đói bụng quá, huỷ đơn mất rồi”, anh Thuận nói.
Đồng quan điểm trên, anh T.Nghị - chủ một cửa hàng thức ăn Hàn Quốc tại quận 1, TP HCM cũng phân trần, nhiều lần anh phải “tiến thoái lưỡng nan" vì shipper cùng lúc đến mua hàng quá nhiều, lượng món cần làm vượt qua cả lượng nguyên liệu hiện có và tốc độ chế biến của bếp không kịp giao. Lúc đó, anh phải ngậm ngùi nhờ shipper báo lại khách là quán đã hết hàng.
“Vậy nên lên app thì đúng thật là có nhiều khách biết tới và nhiều đơn hàng hơn đó, nhưng để giữ phong độ cho quán thì không dễ dàng gì”, anh Nghị cho hay
![]() |
Cả shipper lẫn khách đến ăn đều phải xếp hàng chờ món |
Ung dung tăng doanh thu với mô hình tích hợp
Nhận thấy tình trạng ứ đơn khiến quán đánh mất một lượng khách hàng tiềm năng, nhiều dịch vụ giao nhận thức ăn - đơn vị “đồng cam, cộng khổ" với các hàng quán - đã khuyến khích các cửa hàng chuyển qua mô hình tích hợp - khác với mô hình tài xế mua hộ như trước kia, để tối ưu khả năng vận hành, rút ngắn thời gian giao hàng, tăng thêm lợi thế cạnh tranh.
“Họ (đơn vị cung cấp ứng dụng - PV) giải thích rõ cho tôi cách chuyển qua mô hình mới, từ chuyện đơn khách đặt sẽ báo trực tiếp trên ứng dụng thế nào, đến việc tiền sẽ về tài khoản mình ra sao…”, chị M.Hoa - chủ cửa hàng bún chả tại quận 4, TP HCM cho biết.
Với mô hình tích hợp, ngay khi khách hàng chốt đơn, đơn hàng sẽ lập tức được báo trên ứng dụng của quán, thông qua điện thoại thông minh (smartphone) hoặc máy POS tại cửa hàng.
Trong khi tài xế tìm đường đến quán, thì hoạt động chế biến đã diễn ra. Shipper đến cũng là lúc thức ăn nóng sốt ra lò, rút ngắn đáng kể thời gian chờ đợi tại quán so với trạng thái bị động đợi tài xế đến mua hàng như trước đây. Quy trình đặt hàng - chuẩn bị món - lấy hàng trở nên nhịp nhàng và liền mạch hơn.
“Ban đầu tôi cũng ngại chuyển sang mô hình mới vì đâu có rành công nghệ, nhưng bên GrabFood có xuống hỗ trợ cài đặt ngay trên điện thoại, nên cũng yên tâm hơn. Rồi từ ngày đổi mô hình, quán tôi đâu ra đó, vì đơn hàng tăng mà hoạt động quán nhịp nhàng chứ không lộn xộn như xưa”, chị Hoa chia sẻ.
![]() |
Từ ngày có máy POS, các hàng quán đã cân bằng lại cách thức thực hiện các đơn giao hàng và khách ăn tại quán |
Mô hình giao nhận tích hợp đang mang đến nhiều thuận lợi cho cửa hàng. Ngoài việc giúp quy trình giao nhận thức ăn nhịp nhàng hơn so với mô hình mua hộ trước đây, chuyển sang mô hình tích hợp cũng là lúc toàn bộ việc thanh toán đều tự động hoá theo nền tảng của ngân hàng, giảm bớt phiền toái cho shipper khi phải chi tiền mặt, quán cũng tiết kiệm được thời gian tính toán thu chi.
“Ở quán tôi, đơn sẽ báo qua máy POS. Trước khi có máy, tôi toàn phải tự viết tay đơn hàng, rồi tính tiền. Không thể tránh khỏi sai sót do mình không thể minh mẫn, sáng suốt cả ngày. Từ khi sang mô hình mới và có máy POS, tôi thoát hẳn gánh nặng do máy tự in hóa đơn, mình kiểm kê sản phẩm theo đơn này và giao cho tài xế là xong. Không cần nặng nhọc tiền bạc như trước”, anh Hoàng Chương - chủ cửa hàng xôi gà ở Hà Nội nói.
Không chỉ chị Hoa, anh Chương mà với hàng trăm hàng quán khác, đây được chứng minh là phương thức cạnh tranh thông minh, hiệu quả, đưa sức mạnh của công nghệ dữ liệu (data) và đám mây (cloud) vào kinh doanh, tạo ra giá trị thiết thực cho cộng đồng.
Theo thống kê từ GrabFood, nhiều chủ quán đầu tư chuyển sang mô hình mới đã chứng kiến tổng giá trị giao dịch trung bình tăng 300-400% trong khi tỷ lệ hủy đơn giảm đi một nửa. Thành tích khả quan này có được trong chỉ hơn nửa năm “ông lớn” mảng giao nhận triển khai mô hình hoạt động mới này.
Châu Bút
" alt=""/>Hàng quán đắt khách nhờ app giao thức ăn![]() |
Ở một khu dân cư dành cho tầng lớp lao động – nơi vừa bị tàn phá bởi bão lũ thì người đàn ông này đứng xin tiền cho kế hoạch đi du lịch vòng quanh châu Á của anh ta. |
![]() |
Xin tiền ở Hồng Kông |
![]() |
Tấm biển viết: 'Hãy giúp chúng tôi đi du lịch vòng quanh thế giới'. Một người bình luận dưới bức ảnh: ‘Thế còn ý tưởng đi xin việc thì sao?’ |
![]() |
Nhóm người Nga dùng đứa trẻ để biểu diễn nhằm mục đích xin tiền ở khu vực Bukit Bintang, Malaysia. |
![]() |
Ăn xin ở Seoul |
![]() |
![]() |
Ban đầu, người phụ nữ này xin tiền cùng đứa trẻ và nói rằng người chồng bỏ rơi họ. Nhưng vài ngày sau, anh chồng xuất hiện và họ cùng nhau đi xin. |
![]() |
Tấm biển viết: ‘Xin chào! Tôi là Sergey. Tôi đi du lịch châu Á được 5 tháng nay rồi. Hồng Kông thật tuyệt, nhưng cũng rất đắt đỏ. Vì thế, tôi không còn tiền để tiếp tục hành trình. Làm ơn hãy giúp tôi’. Một người đã bình luận phía dưới bức ảnh: ‘Bạn nên nghĩ tới điều đó trước khi rời nước Nga, Sergey!’ |
![]() |
Ăn xin ở Seoul Khi cảnh sát đến, cô gái giả vờ không biết nói tiếng Anh. |
![]() |
Người phụ nữ này giả vờ bị mất thẻ tín dụng và xin tiền người bản địa để mua đồ ăn cho 2 mẹ con. Cô ta hứa sẽ trả lại tiền nhưng đó chỉ là lời nói dối. Cô ta đã thực hiện trò lừa đảo này từ năm 2014. |
Một du khách người Australia choáng váng với hóa đơn bệnh viện trị giá 2.500 đô la Australia (khoảng 41 triệu đồng) sau khi bị gãy móng tay ở Hawaii.
" alt=""/>Đại dịch Tây ba lô ăn xin ở châu Á