"Tại Nhật, IoT do tư nhân thúc đẩy. Chúng tôi có hẳn một consortium (liên minh) về IoT với gần 2500 doanh nghiệp tham gia", các chuyên gia của Bộ Nội vụ và Truyền thông Nhật Bản cho biết tại Đối thoại chính sách CNTT - Truyền thông Việt Nam - Nhật Bản 2016 ngày 15/6. Dù Internet của vạn vật là xu hướng rất mới trên thế giới, song Nhật đã có những chính sách thúc đẩy IoT từ rất sớm.

Đối thoại chính sách CNTT-TT Việt Nam - Nhật Bản 2016 tập trung 3 vấn đề tần số 4G/5G, An toàn thông tin và IoT. Ảnh: Giang Phạm

Chẳng hạn như ngay từ năm 2009, Mitsubishi đã bán ra thị trường sản phẩm điều hòa nhiệt độ có thể tự động tắt bật từ xa thông qua kết nối Internet. Năm 2012, đến lượt Toyota bán ra thị trường dòng xe giám sát hành trình qua Internet.

"Hiện IoT đã được ứng dụng trong rất nhiều lĩnh vực tại Nhật. Bộ Nội vụ & Truyền thông đã xây dựng chiến lược phát triển dành riêng cho IoT với sự tham gia của 11 đơn vị", đại diện Bộ này cho hay. Nếu như khối tư nhân là động lực chính thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của IoT thì vai trò của các cơ quan, Bộ, ngành, chính phủ Nhật là hỗ trợ, tạo điều kiện, khuyến khích các doanh nghiệp thực hiện các dự án, chương trình phát triển IoT. Đơn cử như Nội các Nhật Bản có hẳn một Ủy ban chiến lược IoT để điều phối, kết nối các Bộ, ngành cùng thực hiện chiến lược phát triển IoT chung.

Trước đó, đề cập đến IoT, một trong ba chủ đề ưu tiên của cuộc Đối thoại - cùng với sử dụng tần số cho 4G/5G và An toàn thông tin, ông Trần Tuấn Anh, Trưởng phòng Cơ chế chính sách và quy hoạch, Cục Viễn thông cho biết, Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn nghiên cứu về xu hướng này, về hướng ứng dụng IoT trong xây dựng thành phố thông minh. Tuy nhiên, Cục Viễn thông nhận thấy định hướng phát triển thị trường ứng dụng IoT phụ thuộc rất nhiều vào định hướng phát triển thị trường viễn thông nói chung.

"Hiện Bộ TT&TT đang hợp tác cùng các tổ chức tiêu chuẩn IoT, định hướng triển khai mạng 4G/5G phục vụ cho IoT, thiết lập các trung tâm nghiên cứu dịch vụ, ứng dụng IoT...", ông Tuấn Anh cho biết.

Một số dự án thí điểm và hoạt động nghiên cứu ứng dụng IoT tại Việt Nam cũng đã bắt đầu được triển khai, như Công viên Công nghệ Sài gòn đã phát động cuộc thi khởi nghiệp IoT với giải thưởng 100 triệu đồng. 3 – 5 dự án được chọn từ cuộc thi sẽ được đầu tư để thương mại hóa.

Một số doanh nghiệp Việt Nam cũng đã quan tâm triển khai các phòng thí nghiệm IoT như VNPT, Viettel, Bkav,…Trong đó, VNPT đang triển khai platform chung cho các nhà nghiên cứu triển khai ứng dụng IoT, Viettel đang nghiên cứu ứng dụng thông minh cho giao thông như bán vé điện tử, giám sát hành trình vận tải. BKAV đi theo hướng nhà thông minh.

Trong lĩnh vực y tế, có các ứng dụng IoT đang triển khai ở Hải Phòng, Quảng Ninh… chủ yếu liên quan đến chăm sóc bệnh nhân. Tháng 7/2016, Phòng thí nghiệm IoT đã được thành lập tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc với sự tham gia của Khu công nghệ cao Hòa Lạc, Công ty DTT, Intel và Dell Vietnam, vị đại diện Cục Viễn thông dẫn chứng.

Trong khi đó, ông Lê Văn Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Tần số VTĐ cho biết, theo quy hoạch băng tần, dự kiến Bộ TT&TT sẽ dành riêng băng tần 918-920 MHz để phát triển các ứng dụng IoT. Đây là băng tần khá gần với dải tần mà Nhật Bản đang dành cho IoT (900 MHz)

T.C

Ngoài ra, hiện nay đang có xu hướng xây dựng công ty khu vực. Ví dụ một công ty có trụ sở ở Singapore, Thái Lan chẳng hạn, khi đủ tiềm lực thường muốn mở rộng kinh doanh sang các nước lân cận. Trong khi đó, ở Đông Nam Á thì Việt Nam có thể được xếp vào nhóm 6 quốc gia lớn, có GDP lớn và dân số đông. Do đó, khi mở rộng công ty thì các nước sẽ chọn thị trường là một trong 6 quốc gia này để đầu tư, do đó Việt Nam sẽ được cân nhắc đưa vào danh mục chi tiền. Nếu phải mở rộng ra 6 nước trong khu vực, thì Việt Nam gần như nước mà công ty đó phải có mặt.

Đây chính là lý do mà chính phủ đang có những chương trình để đẩy Việt Nam lên đứng vị trí cao trong các nước ASEAN, ví dụ đang từ ASEAN 6 lên ASEAN 3.

Do thuộc nhóm các nước được chú ý trong Đông Nam Á, nên nếu một công ty khởi nghiệp đứng số 1 ở Việt Nam thì sẽ có cơ hội được các tập đoàn lớn chú ý đầu tư hoặc mua lại. 

Thêm vào đó, dân số Việt Nam trẻ, lượng người lao động công nghệ cao vừa đủ và đồng đều. So với Thái Lan và Indonesia thì lương một kỹ sư công nghệ thông tin của Việt Nam vẫn thấp hơn nên đây là một nguồn lực để phát triển khởi nghiệp công nghệ. Xét riêng về phát triển một ứng dụng, thì rõ ràng chi phí làm ở Việt Nam rẻ hơn ở Singapore, Thái Lan, Indonesia; dĩ nhiên trong việc tối ưu sản phẩm về giao diện và trải nghiệm người dùng thì chưa tính vào. 

Theo văn bản Tổng cục Thuế (Bộ Tài chính) trả lời Cục Viễn thông (Bộ TT&TT), dịch vụ bưu chính, viễn thông công ích và Internet phổ cập theo chương trình của Chính phủ là đối tượng không phải chịu thuế giá trị gia tăng (GTGT).

Dẫn lại khoản 10, Điều 4, Thông tư 219/2013 ngày 31/12/2013 của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế cho biết cùng với dịch vụ bưu chính viễn thông công ích và Internet phổ cập, Dịch vụ bưu chính, viễn thông từ nước ngoài vào Việt Nam (chiều đến) cũng không phải chịu thuế GTGT. Cơ quan này đề nghị Cục Viễn thông báo cáo Bộ TT&TT để hướng dẫn rõ phạm vi "dịch vụ viễn thông công ích và Internet phổ cập theo chương trình của Chính phủ" để các doanh nghiệp viễn thông thực hiện.

Dịch vụ bưu chính, viễn thông công ích và Internet phổ cập theo chương trình Chính phủ không phải chịu thuế GTGT.

Đối với khoản chi hỗ trợ từ Quỹ Viễn thông công ích cho doanh nghiệp viễn thông thực hiện dịch vụ viễn thông công ích, Tổng cục Thuế cho biết, khoản 1 Điều 5 Thông tư 219 của Bộ Tài chính quy định các trường hợp không phải kê khai, tính nộp thuế GTGT có “Tổ chức, cá nhân nhận các khoản thu về bồi thường bằng tiền (gồm cả tiền bồi thường về đất và tài sản trên đất khi bị thu hồi đất theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền), tiền thưởng, tiền hỗ trợ, tiền chuyển nhượng quyền phát thải và các khoản thu tài chính khác...”.

Căn cứ vào quy định đó, doanh nghiệp viễn thông không phải khai, tính nộp thuế GTGT đối với khoản tiền hỗ trợ nhận được từ Quỹ Viễn thông công ích do thực hiện dịch vụ viễn thông công ích.

Cũng trong văn bản này, Tổng cục Thuế đã hướng dẫn doanh nghiệp viễn thông lập hóa đơn GTGT khi cung cấp dịch vụ viễn thông công ích. "Để đảm bảo phản ánh giá trị dịch vụ viễn thông công ích và mức hỗ trợ của nhà nước cho các đối tượng thụ hưởng, khi cung cấp dịch vụ viễn thông, doanh nghiệp viễn thông lập hóa đơn GTGT cho khách hàng, trên hóa đơn thể hiện giá trị dịch vụ gồm: cước dịch vụ viễn thông công ích thu từ khách hàng theo khung giá cước quy định và giá trị nhận hỗ trợ từ Quỹ Viễn thông công ích. Đồng thời, hóa đơn ghi rõ số tiền khách hàng phải trả, số tiền doanh nghiệp nhận hỗ trợ từ Quỹ Viễn thông công ích".

Ngày 24/7/2015, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định phê duyệt Chương trình cung cấp dịch vụ viễn thông công ích đến năm 2020, với kinh phí dự kiến gần 11.000 tỷ đồng, được đảm bảo từ nguồn thu của Quỹ Dịch vụ viễn thông công ích.

T.C