Trước đó, nhiều đại học đã công bố mức học phí dự kiến cho năm học 2022-2023, trong đó tăng mạnh học phí, đặc biệt ở khối ngành kỹ thuật và Y, Dược.

Từ năm 2021, Trường ĐH Bách khoa TP.HCM đã công bố lộ trình tăng học phí khu thực hiện tự chủ. Theo đó sinh viên trúng tuyển các ngành đào tạo ĐH hệ chính quy từ năm 2021 đóng học phí trung bình 25 triệu đồng/năm học 2021-2022; 27,5 triệu đồng/năm học 2022-2023 và 30 triệu đồng/ năm cho 2 năm 2023-2025.

Tuy nhiên, với khoá tuyển sinh năm 2021 vừa rồi, Trường ĐH Bách khoa TP.HCM đã điều chỉnh học phí phù hợp với tình hình dịch bệnh, vẫn ở mức hơn 11 triệu đồng/học kỳ (thấp hơn mức 25 triệu/năm).

Năm học này, học phí chương trình chính quy đại trà từ khoá 2020 về trước vẫn ổn định ở mức 14,15 triệu đồng/năm học. Tuy nhiên, từ khoá tuyển sinh 2021 trở đi, trường thu học phí theo Nghị định 81 và Đề án Định mức Kinh tế - Kỹ thuật nhà trường. Cụ thể, mức học phí dự kiến năm 2022-2023 là 27,5 triệu đồng/năm và năm học 2023-2024 là 30 triệu đồng/năm.

Đối với chương trình chất lượng cao, tiên tiến giảng dạy bằng tiếng Anh, học phí vẫn là 60 triệu đồng/năm với khóa 2020 trở về trước. Còn từ khoá tuyển sinh 2021 trở đi, dự kiến học phí năm 2022-2023 là 72 triệu đồng /năm và 80 triệu đồng/năm vào năm tiếp theo.

Đối với chương trình chất lượng cao tăng cường tiếng Nhật, học phí năm 2022-2023 là 55 triệu đồng/năm và 2023-2024 là 60 triệu đồng/năm.

Trước đề xuất lùi việc tăng học phí 1 năm, PGS Bùi Hoài Thắng - Trưởng phòng đào tạo, Trường ĐH Bách khoa TP.HCM - cho rằng nếu thực hiện, chắc chắn các trường sẽ gặp khó khăn. Tuy nhiên nếu cả xã hội đồng lòng thì phải cùng nhau vượt khó. Các trường sẽ tuân thủ sự chỉ đạo của Bộ GD-ĐT, miễn là có sự đồng thuận cao của cả xã hội và phải cho phép huy động tối đa nguồn lực xã hội phục vụ phát triển.

Trong khi đó, ông Phạm Thái Sơn, Giám đốc tuyển sinh Trường ĐH Công nghiệp Thực phẩm TP.HCM, nhận định hiện nay học phí của các trường đại học vẫn thấp hơn so với quy định, nếu có tăng thì sẽ tăng chưa tới mức trần nên về cơ bản các trường vẫn đảm bảo về khoản thu chi ổn định trong năm 2022.

Dù vậy, các trường chắc chắn cũng sẽ có ảnh hưởng nhất định khi giá cả vật tư để thực hành, thực tập đã tăng lên. Bên cạnh đó, từ ngày 1/7, lương giảng viên cũng tăng, mỗi phần tăng một ít nhưng nhiều phần thì các trường sẽ khó khăn trong việc sử dụng ngân sách để thu chi.

Ông Nguyễn Thanh Chương, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Giao thông vận tải, chung quan điểm khi cho rằng nếu đề xuất này được thông qua, chắc chắn các trường sẽ gặp khó khăn, song dù sao cũng là câu chuyện chung.

“Thực ra năm học 2021-2022 đã không tăng học phí rồi. Tới năm học 2022-2023 tăng học phí thì các trường mới có kinh phí hoạt động, còn nếu lùi tiếp thì chắc chắn sẽ khó khăn”.

Ông Chương cho hay, theo quy định về học phí của Chính phủ, năm học 2021-2022 áp dụng cho chương trình đại trà: các ngành thuộc khối Kỹ thuật là 335.300 đồng/1 tín chỉ, khối Kinh tế là 275.900 đồng/1 tín chỉ. Chương trình tiên tiến, chất lượng cao: các ngành thuộc khối Kỹ thuật là 616.520 đồng/1 tín chỉ, khối Kinh tế là 557.140 đồng/1 tín chỉ (học phí giữ nguyên như năm học 2020-2021). Thực hiện theo Nghị định 81/NĐ-CP của Chính phủ cho phép, nhà trường đã xây dựng trong Đề án mức học phí năm học 2022-2023 tăng khoảng 23% so với năm học 2021-2022. Nếu đề xuất lùi thời điểm tăng học phí được thông qua, nhà trường sẽ tính toán lại để phù hợp.

Còn với Trường ĐH Ngoại thương, theo bà Phạm Thu Hương - Phó hiệu trưởng nhà trường - thì đề xuất này có trở thành hiện thực hay không cũng sẽ không quá ảnh hưởng tới trường bởi mức thu theo Đề án hiện nay của trường dù tăng vẫn thấp hơn so với mức trần quy định. Vì vậy trong năm 2022, dù theo hướng nào, cơ bản nhà trường vẫn đảm bảo về khoản thu chi.

Bà Đặng Thị Thu Hương - Phó hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐH Quốc gia Hà Nội - cũng cho hay cá nhân bà rất chia sẻ với đề xuất này của Bộ GD-ĐT.

Tuy nhiên, theo bà Hương, đối với các chương trình đào tạo của cơ sở giáo dục đại học công lập đạt mức kiểm định chất lượng chương trình đào tạo theo tiêu chuẩn do Bộ GD-ĐT quy định hoặc theo tiêu chuẩn nước ngoài hoặc tương đương, các trường vẫn cần được tự xác định mức thu học phí của chương trình. Việc xác định sẽ trên cơ sở định mức kinh tế - kỹ thuật do cơ sở giáo dục ban hành và thực hiện công khai giải trình với người học, xã hội.

Các luật sư Mỹ nói với hãng thông tấn Reuters rằng, theo Công ước Montreal, SIA phải chịu trách nhiệm pháp lý về các vụ tai nạn, bao gồm cả sự cố nhiễu động, trên các chuyến bay quốc tế, bất kể hãng hàng không này có sơ suất hay không. Nếu hành khách khởi kiện, SIA không thể tranh cãi về mức bồi thường thiệt hại lên tới khoảng 175.000 USD.

Mike Danko, luật sư đại diện cho các hành khách ở California cho hay, nếu một hành khách yêu cầu bồi thường thiệt hại lớn hơn, SIA có thể cố gắng hạn chế trách nhiệm pháp lý bằng cách chứng minh họ đã thực hiện mọi biện pháp cần thiết để tránh tình trạng nhiễu động. Song, ông lưu ý, các hãng hàng không hiếm khi thắng thế với những lập luận như vậy.

Theo luật sư Danko, hãng hàng không cũng có thể hạn chế trách nhiệm pháp lý của mình bằng cách chứng minh hành khách đã mắc một số lỗi dẫn đến thương tích, chẳng hạn như bỏ qua cảnh báo thắt dây an toàn.

Luật sư Daniel Rose ở New York lưu ý, quy mô bồi thường thiệt hại thường phụ thuộc vào quốc gia nơi vụ kiện được đệ trình và cách hệ thống pháp luật đánh giá số tiền bồi thường. Ví dụ, các bồi thẩm đoàn Mỹ từng yêu cầu bồi thường cho các hành khách hơn 1 triệu USD vì tổn thương tinh thần do tình trạng nhiễu động nghiêm trọng, trong khi nhiều tòa án ở các quốc gia khác ấn định mức bồi thường thấp hơn nhiều cho những tổn thương tinh thần tương tự.

Công ước Montreal đặt ra nhiều quy tắc khác nhau để xác định nơi có thể đưa ra yêu cầu bồi thường, phụ thuộc vào điểm đến, nơi mua vé và nơi cư trú của hành khách. Chuyến bay của SIA hôm 21/5 khởi hành từ London (Anh) tới Singapore và chở hành khách từ khắp nơi trên thế giới.

Luật sư Curtis Miner ở Florida trích dẫn lại vụ tai nạn máy bay của hãng hàng không Asiana Airlines ở San Francisco (Mỹ) năm 2013, trong đó các hành khách bị thương đã nhận những mức bồi thường rất khác nhau vì nhiều người trong số họ bay khứ hồi từ các thành phố khác nhau ở Đông Á.

“Các hành khách đến từ khắp nơi. Vì vậy, dù có thể bị thương giống nhau, nhưng một số hành khách có thể khởi kiện ở San Francisco, còn những người khác thì không thể”, ông Miner giải thích.

Máy bay Singapore hạ cánh khẩn cấp vì nhiễu động, hơn 30 người thương vong