Tôi hỏi kỹ hơn, ngoài việc phải khai báo y tế, có giấy chứng nhận công tác, người lao động còn phải xuất trình giấy xét nghiệm 'âm tính' hàng ngày để qua các chốt giữa hai thành phố. Yêu cầu này khiến các doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn, phải hỗ trợ chi phí cho công nhân làm xét nghiệm, mất rất nhiều thời gian hàng ngày khi họ phải đợi xét nghiệm và qua những chốt chặn.

Nhưng quan trọng nhất là doanh nghiệp mất nguồn lao động, khoảng 50% nhân công của họ từ TP HCM do không làm được xét nghiệm nên không thể đến xưởng. Nhiều doanh nghiệp đành phải nghỉ vì không thể thực hiện các yêu cầu trong đó có xét nghiệm liên tục hai lần mỗi tuần.

Công ty của bạn tôi vừa khai trương tại Long An đầu năm, suốt ba tháng nay không làm gì được vì nhân công đòi nghỉ gần hết. "Hai, ba ngày ngoáy mũi một lần, giờ con sưng lỗ mũi hết rồi, không đi làm được sếp ơi" có người nói. Chị còn sợ các công xưởng tại TP HCM sẽ thu hút hết nhân công, vì nếu họ xin vào khu công nghiệp tại TP HCM thì không phải xét nghiệm hàng tuần để đi Long An.

Quy định mới nhấtđang là, công nhân, công chức, chuyên gia, người đi khám bệnh từ các tỉnh đến TP HCM và ngược lại phải đáp ứng điều kiện: đã tiêm vaccine phòng Covid-19 mũi thứ nhất đủ 14 ngày hoặc đã khỏi Covid-19; kết quả xét nghiệm âm tính với nCoV còn hiệu lực trong 72 giờ kể từ thời điểm lấy mẫu.

Các doanh nghiệp kể với tôi, người của họ hầu hết đã tiêm ít nhất một mũi vaccine, nhưng cán bộ chấp pháp tại địa phương nhất quyết: "Hoặc anh có giấy hoặc không đi. Giấy này sẽ đảm bảo cho tỉnh tôi không có người nhiễm Covid".

Điều ấy có thực sự đạt được không? Tôi xin nêu ra vài khía cạnh.

Quy định yêu cầu dù đã tiêm vaccine hoặc đã khỏi Covid-19 vẫn cần giấy thông hành xét nghiệm Covid -19 âm tính trong 72 giờ. Ta đều biết rằng, mẫu xét nghiệm nào cũng chỉ có giá trị tại thời điểm lấy mẫu. Việc xét nghiệm âm tính hôm nay chưa chắc ngày mai chúng ta thử lại vẫn âm tính. Ví dụ, hôm nay tôi tiếp xúc với F0, nếu tôi bị nhiễm virus thì khả năng dương tính được xác định vào khoảng từ ngày ba đến bảy ngày sau khi tiếp xúc. Nhưng vấn đề là không thể biết được người đang di chuyển đã tiếp xúc với F0 vào ngày nào. Do đó, khi người di chuyển nộp giấy xét nghiệm cách đó 72 giờ, rõ ràng không loại trừ được khả năng người đó âm tính với Covid-19 vào thời điểm họ đi vào tỉnh, và rõ ràng cũng không xác định được họ vẫn tiếp tục âm tính sau đó.

Ngoài ra, không phải có kết quả xét nghiệm âm tính nghĩa là người đó âm tính. Độ nhạy, độ chuyên của xét nghiệm test nhanh kháng nguyên chỉ trung bình tầm 80%. Vẫn có 20% dương tính giả hoặc âm tính giả, do đó vẫn có những trường hợp âm tính nhưng có thể có dương. Cách lấy mẫu không đúng cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm, có thể cho âm tính giả nếu lấy mẫu sai, nhất là trong những trường hợp lấy mẫu cho quá đông người trong một thời gian ngắn như nhiều nơi đang làm.

Lợi điểm của xét nghiệm như vậy chưa rõ ràng, nhưng nguy cơ lại khá nhiều. Ngoài việc gây phiền hà và tốn kém cho người lao động, khả năng lây nhiễm virus do phải lấy mẫu xét nghiệm rất cao.

Bình thường Sars Cov 2 chủ yếu lây qua giọt bắn và tiếp xúc gần, nhưng thao tác lấy mẫu xét nghiệm giúp cho virus có thể phát tán trong không khí, tạo nguy cơ cho những người đến lấy mẫu ngay cả khi đảm bảo khoảng cách hai mét. Nếu một người bị nhiễm trong khu vực lấy mẫu rất có khả năng lây lan cho những người xung quanh nhanh chóng.

Ngoài ra, áp lực phải lấy mẫu quá nhiều trong thời gian ngắn nên nhân viên lấy mẫu không thể tuân thủ đúng việc thay găng, rửa tay giữa mỗi lần lấy mẫu. Theo đúng quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn, mỗi nhân viên y tế khi lấy mẫu phải mang găng và sau đó tháo găng, rửa tay trước khi chuyển qua lấy mẫu cho người kế tiếp. Tuy nhiên, đa phần các điểm xét nghiệm đều không thể thực hiện được yêu cầu này. Do đó, nguy cơ lây nhiễm cho người đến lấy mẫu hàng tuần hay mỗi ba ngày rất cao.

Có ý kiến cho rằng người tiêm vaccine rồi vẫn có khả năng nhiễm Covid-19 và lây cho người khác, nên tiêm rồi vẫn cần giấy xác nhận 'âm tính'. Khả năng bảo vệ của vaccine cao nhất chỉ khoảng 80%, nghĩa là có xác suất đã chích ngừa vẫn bị nhiễm. Tuy nhiên, nghiên cứu tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới và các nghiên cứu quốc tế khác trên người đã chích ngừa hai mũi cho thấy tải lượng virus của những người này rất thấp, gần như không có khả năng lây nhiễm.

Mỗi giai đoạn dịch phải có một chiến thuật khác nhau, dù chiến thuật nào, cần chọn phương án hiệu quả và ít tốn kém cho dân nhất. Tôi hy vọng chúng ta sẽ tinh gọn chiến lược chống Covid bằng mục tiêu phủ vaccine càng nhanh, càng nhiều càng tốt. Nguồn vaccine đang về dồi dào hơn, nếu quyết liệt, sẽ sớm thôi để Việt Nam đạt được đa số dân được tiêm mũi một vaccine.

Chính quyền cũng làm sao để quản lý tốt người tiêm vaccine, F0 đã khỏi để cấp giấy đủ chứng nhận cho họ. Vì đến nay, vẫn còn rất nhiều người đã tiêm đủ nhưng trên hệ thống không cập nhật, nhiều ca nhiễm Covid đã khỏi nhưng không được xác nhận.

Riêng với giấy thông hành xét nghiệm 'âm tính', như đã phân tích, chỉ làm tăng thêm gánh nặng kinh tế, tăng nguy cơ lây nhiễm cho người có nhu cầu phải đi lại. Theo tôi, đây là lúc cả nước dần sử dụng chứng nhận tiêm vaccine như một giấy thông hành mới.

Lê Thị Anh Thư

Giấy thông hành ‘âm tính’

Mười năm trước, vì tin vợ, tôi đã hiểu lầm mẹ, không về quê thăm bà. Gần đây, hai vợ chồng tôi ly hôn, nhiều chuyện trong quá khứ mới được hé lộ. Điều khiến tôi đau lòng nhất là việc bỏ rơi người mẹ tật nguyền của mình.

Mẹ tôi không may bị câm điếc bẩm sinh. 20 tuổi, bà có thai, bố tôi là ai, tôi không rõ, ông bà ngoại tôi càng không biết.

Tuy nhiên, thay vì trách móc, ông bà ngoại coi tôi là món quà mà ông trời bù đắp cho đứa con gái thiệt thòi. Nhà nghèo nhưng mẹ tôi vẫn quyết cho tôi đến trường, học con chữ. 

Bà mò cua, bắt ốc, ăn cơm với rau mắm, nhường tôi miếng thịt. Tuổi thơ tôi thiếu thốn vật chất nhưng tràn ngập tình yêu thương. Tôi thông minh, sáng dạ, năm nào cũng được huyện trao học bổng. 

Bốn năm tôi đại học, mẹ chắt chiu từng đồng, gửi lên cho tôi mua máy tính, giáo trình ngoại ngữ. Mỗi lần về nhà, thấy đôi tay mẹ thêm chai sần, đôi mắt trũng sâu, tôi xót xa trong lòng, tự nhủ, sẽ kiếm thật nhiều tiền, đón mẹ lên thành phố, phụng dưỡng mẹ.

Sau 5 năm ra trường, tôi mua được nhà, lấy vợ và đón mẹ lên ở. Chẳng ngờ, chung sống được một năm, mọi chuyện bắt đầu rối ren. Vợ tôi con nhà khá giả, căn nhà hai vợ chồng ở cũng có một nửa tiền cô ấy đóng góp.

Một lần, vợ tôi kêu mất nữ trang. Tôi bảo cô ấy tìm kĩ lại xem có nhầm lẫn gì không? Chuyện mất trộm chưa lắng xuống, đến chuyện cậu con trai 1 tuổi của tôi ngày nào cũng xuất hiện vết tím bầm, vết ngón tay cấu véo.

Vợ sụt sịt khóc lóc, cho rằng thằng bé ở nhà cả ngày với bà nội, những vết thâm tím đó không ai khác ngoài bà gây ra. Giúp việc chỉ làm theo giờ, gắn bó với cô ấy từ ngày chưa lấy chồng. Phần lớn, mọi điều nghi vấn, trách móc của vợ đều đổ dồn vào mẹ tôi.

Ban đầu, tôi một mực bênh vực mẹ. Vợ chồng tôi cãi vã. Mẹ tôi nhìn nét mặt các con, cũng hiểu đôi phần nên phiền lòng, xách đồ định bỏ về quê. Tôi giữ mẹ lại, không ngờ làm rơi túi đồ, dây chuyền, vòng vàng của vợ tôi văng tung tóe.

Vợ tôi được thể lu loa, làm ầm lên. Mẹ tôi mắt đỏ hoe, tay không ra khỏi nhà. Từ chỗ bênh vực mẹ, tôi chuyển sang ghét bỏ bà. Tôi không ngờ, mẹ có thể làm những việc đáng xấu hổ như vậy.  

Tôi giận mẹ, vợ lại nói thêm vài câu, từ đó tôi nhất không về thăm bà, cho dù bà nhờ người nhắn tin hỏi thăm.

Cho đến ngày chúng tôi ly hôn vì cô ấy có người khác, công việc làm ăn cũng đổ bể. Tôi về nhà cũ dọn dẹp đồ mang sang nơi ở mới, chẳng ngờ nghe lén được vợ nói chuyện với bạn thân. Hóa ra, 10 năm tước, chính cô ấy là người đánh con và lén bỏ vàng vào túi xách của mẹ chồng, hòng vu oan cho bà, lấy cớ đuổi bà về quê.

Lúc này, chị họ hẹn gặp, đưa cho tôi cuốn sổ tiết kiệm 50 triệu đồng. Chị nói đây là số tiền mẹ dành dụm từ tiền bán lợn gà, gửi cho tôi. Mười năm bỏ mặc người mẹ tật nguyền nhưng tôi không ngờ, đến lúc sa cơ, lại nhận được món quá từ bà.

Mẹ tôi già yếu đi nhiều, đôi mắt đã lòa vì khóc nhớ con. Lòng tôi nghẹn lại… Về đến cổng, mẹ tôi ngồi đó, còm cõi, đôi mắt mờ đục hướng ra xa. Đến khi tôi khẽ cầm bàn tay mẹ, đôi mắt đó mới phấn chấn đôi chút. Tôi đã gục vào lòng mẹ, bật khóc như một đứa trẻ. 

Cả cuộc đời, tôi không thể tha thứ cho bản thân vì thái độ với mẹ ngày trước. Cuộc đời này, có mẹ là một điều quý giá, mong rằng, đừng ai phạm phải sai lầm giống tôi.

Mỗi lần mẹ chồng đến thăm vợ chồng lại lục đục

Vợ chồng tôi kết hôn đã hơn một năm nhưng mối quan hệ của tôi với mẹ chồng không những không cải thiện mà còn xấu đi theo thời gian.

Quyền lợi dĩ nhiên sẽ hấp dẫn hơn nhiều so với công việc bên trong nhà hàng. Để đánh đổi cho số tiền khổng lồ chuyển vào tài khoản mỗi tháng, họ phải hi sinh nhiều vấn đề cá nhân. Ngay cả khi thượng đế đòi ăn lúc 2 giờ sáng, họ cũng phải bật dậy và chuẩn bị trong thời gian nhanh nhất.

Mức lương khủng của đầu bếp riêng

Sunny Lee, một đầu bếp đến từ Brooklyn (Mỹ), từng có thời gian nấu ăn trong các nhà hàng 5 sao như Blue Hill hay Eleven Madison Park. Tuy nhiên, cô không muốn dành thời gian để phục vụ lượng khách khổng lồ trong nhà hàng. Từ bé, mơ ước của Lee đã là mở một nhà hàng riêng với món Hàn Quốc làm chủ đạo. Khi bàn dự định này với chồng, cả hai không tìm được một tiếng nói chung.

Đầu bếp riêng có cuộc sống thoải mái hơn và mức lương đáng mơ. Ảnh: Simply Private Staff.

Do đó, Lee quyết định trở thành đầu bếp riêng cho một người tiếng tăm trong giới giải trí. Hàng ngày, cô nấu ăn cho 5 người trong gia đình nghệ sĩ kia. Các món chủ yếu xoay quanh gà, bít tết và một số thực phẩm tốt cho sức khỏe. Sau 2 năm với công việc mới, Lee cảm thấy hoàn toàn hạnh phúc với quyết định mình.

"Tôi không còn phải sống với nỗi áp lực bị đánh giá. Tôi tìm được sự cân bằng trong cuộc sống của mình. Bạn bè tôi không còn gói gọn trong giới đầu bếp. Từ khi đổi công việc, tôi có thêm nhiều mối quan hệ mới và thời gian để học một số thứ khác như làm gốm", Lee nói trên Taste.

Thời thế đã thay đổi với các đầu bếp sau khoảng một thập kỷ. Ngày xưa, đầu bếp cá nhân giống như một điểm cộng trong CV để xin làm trong các nhà hàng chuyên nghiệp. Tuy nhiên, ngày nay lại là một câu chuyện khác. Mức lương khổng lồ khiến công việc đầu bếp riêng trở thành chiến trường khốc liệt. Các "lão làng" rời bỏ nhà hàng 5 sao cũng phải lao vào cuộc chiến trong gian bếp cá nhân để giành lấy một vị trí với mức lương hấp dẫn.

12 năm trước, Renee Baker, một cựu đầu bếp nhà hàng, quyết định chia tay gian bếp để phục vụ riêng cho khách hàng. Bạn bè đều nhìn cô một cách khó hiểu. 12 năm sau, bạn bè Baker đang phải tranh nhau trong một thị trường mà cô đã có được chỗ đứng.

"Giờ, ai cũng muốn một công việc như thế", Baker tự tin nói.

Ron Hayes, Phó Giám đốc Dịch vụ Nghề nghiệp ở Viện Ẩm thực Mỹ, xác nhận xu hướng này đang ngày một gia tăng. "Chúng tôi nhận thấy nhiều đầu bếp đang tìm kiếm những công việc riêng tư", Hayes chia sẻ. Tuy nhiên, đại diện Viện Ẩm thực Mỹ nhận định công việc này cần nâng cao tay nghề của mình vì khẩu vị của khách hàng ngày càng cao hơn.

Đối tượng của họ không giới hạn là cô ca sĩ hay một anh diễn viên. Đó có thể là những tên tuổi lớn có tầm ảnh hưởng đến thế giới. Tỷ phú Ronald Perelman, ông trùm Hollywood Steven Spielberg hay Larry Page, nhà đồng sáng lập Google, đều được xác nhận có đầu bếp riêng. Khách hàng của các đầu bếp riêng cũng có thể là bác sĩ nha khoa, luật sư bận rộn...

Đầu bếp riêng là một công việc được nhiều người hướng tới. Ảnh: Estate.

Phục vụ người giàu, mức lương của các đầu bếp dĩ nhiên không nhỏ. Một đầu bếp nhà hàng chỉ kiếm được khoảng 65.000 USD/năm, trong khi con số này với đầu bếp riêng có thể lên tới 200.000 USD/năm. Sự hấp dẫn về mặt tài chính là không thể phủ nhận.

Daniela Galarza, người từng làm việc với những bếp trưởng huyền thoại như Joel Robuchon hay Michel Troisgros, khẳng định mình đã đúng khi bước vào con đường trở thành đầu bếp riêng. "Mức lương của tôi cao hơn 5-6 lần so với trước kia. Đó không phải công việc cường độ cao như làm trong nhà hàng. Bạn chỉ phải làm một bữa ăn", Galarza nói.

Cuộc sống của một đầu bếp riêng

Mọi thứ đều có 2 mặt và công việc đầu bếp riêng cũng tương tự. "Nếu khách hàng thức dậy lúc 2h và thích bánh quy cùng sữa, bạn cần dọn đồ lên chỉ sau 20 phút", Galarza tiết lộ giờ làm việc trái ngang của mình. Đó chỉ là một trong những cái giá mà đầu bếp riêng tư phải trả để đổi lấy mức lương hấp dẫn.

Đầu bếp riêng và đầu bếp làm trong nhà hàng là 2 thế giới tách biệt dù nhìn có vẻ giống nhau. Nếu làm việc trong một nhà hàng, kỹ năng nấu nướng là điều kiện quan trọng nhất để thành công. Với một đầu bếp riêng, điều cần là làm cho thượng đế của mình hạnh phúc.

Hạnh phúc lại là một khái niệm mơ hồ không thể dùng người này để đối chiếu người kia. Bạn có thể hạnh phúc với một bữa ăn của đầu bếp với 3 sao Michelin. Tuy nhiên, với người bị rối loạn ăn uống, tiêu chuẩn ngon của họ lại không giống số đông.

Chiều lòng các vị khách riêng là thử thách không nhỏ với đầu bếp. Ảnh: iStock.

Nusser quyết định trở thành nữ đầu bếp riêng cho một gia đình. Với công việc này, cô nghĩ mình sẽ có thêm thời gian dành cho gia đình mình. Tuy nhiên, thực tế không như những gì cô đã mơ. Gia đình Nusser làm thuê chứng minh công việc đầu bếp riêng không chỉ có màu hồng.

"Họ là một gia đình 4 người. Một trong số này bị rối loạn ăn uống. Người khác thì thường ăn tùy hứng và đưa ra những yêu cầu phải thực hiện luôn. Tôi còn phải nấu ăn cho con chó của họ. Gia đình này thậm chí còn yêu cầu tôi đón con họ sau giờ học. Thật vô lý, tôi sống ở ngoại thành và phải thuê người để đón con mình khi tan trường", Nusser nói.

Sở thích của những khách hàng cá nhân thường không trùng với sở trường của đầu bếp. Rob Newton, một đầu bếp cá nhân làm việc ở New York (Mỹ) từ đầu những năm 2000, nhận xét sự hòa hợp thường hiếm xảy ra.

"Tôi không đánh đồng nhưng đa số khách hàng khi thuê đầu bếp riêng đều muốn chung một thứ. Họ thích những bữa ăn với món scaloppine gà hay salad... Đôi khi, bạn cũng có thể sáng tạo trong một bữa tiệc tối. Dù vậy, thông thường, họ vẫn thích những món thân thiện hơn", Newton chia sẻ.

Đầu bếp riêng đồng nghĩa với việc hạn chế bản ngã của mình và chiều lòng khách hàng.

Jonathan Wu từng có hơn 4 năm kinh nghiệm làm bếp trưởng ở Fung Tu, một trong những nhà hàng đồ Hoa - Mỹ nổi tiếng nhất New York. Dù nhận đánh giá rất cao, nhà hàng này vẫn phải đóng cửa vào năm 2018. Sự kiện này thu hút sự chú ý trên nhiều phương tiện truyền thông.

Đầu bếp riêng phải bỏ đi cái tôi cá nhân để làm khách hàng hạnh phúc. Ảnh: iStock.

Sau đó, Wu quyết định trở thành một đầu bếp cá nhân. Tuy nhiên, công việc mới không cho phép Wu thể hiện tài năng đã đưa ông lên chức bếp trưởng của Fung Tu. "Bạn phải biết tiết chế cái tôi của mình. Đây không phải vấn đề về những kỹ năng siêu việt tôi từng thể hiện trong gian bếp. Đó là chuyện cắt giảm một số thứ cốt lõi và làm khách hàng hạnh phúc", Wu chia sẻ.

Đổi lại cho những khó khăn đó, các đầu bếp có nhiều thời gian cho cuộc sống của mình. Wu đang ấp ủ kế hoạch đưa đón con mình đi học và chở cậu nhóc tới lớp taekwondo khi tan trường. "Tôi nghĩ mình đang sống tốt", Wu nói.

Sinh tố khoai lang - món ăn vàng cho da đẹp, sức khỏe tốt mà rất nhiều người chưa biết

Nước khoai lang sống uống 1-2 ly/ngày rất tốt cho sức khỏe, thơm ngon, bổ dưỡng.