Theo công bố trên Tạp chí Y học New England, tỷ lệ mắc bệnh sốt xuất huyết đã giảm 77%, các trường hợp nhập viện do sốt xuất huyết đã giảm 86% ở các khu vực được thả muỗi mang vi khuẩn Wolbachia. Hiệu quả là tương đương đối với tất cả bốn loại huyết thanh của bệnh sốt xuất huyết.

Sau hơn 3 năm thả muỗi, số lượng vi khuẩn Wolbachia vẫn ở mức rất cao trong quần thể muỗi địa phương. Kể từ khi thử nghiệm, phương pháp Wolbachia đã được triển khai trên toàn bộ thành phố Yogyakarta, và việc thả muỗi đã bắt đầu được thực hiện ở các quận lân cận, với dân số 2,5 triệu người.

Kết quả này trùng khớp với các thử nghiệm về phương pháp Wolbachia trước đây, cho thấy việc giảm tỷ lệ mắc bệnh sốt xuất huyết được duy trì trong thời gian dài khi vi khuẩn Wolbachia tồn tại trong quần thể muỗi địa phương. Sốt xuất huyết là bệnh do muỗi gây ra có tốc độ lây lan nhanh nhất trên thế giới. Hằng năm, có hơn 50 triệu ca bệnh xảy ra trên toàn cầu.

Thử nghiệm Wolbachia đem lại kết quả ấn tượng tại Indonesia

Các nghiên cứu cho thấy phương pháp Wolbachia cũng có hiệu quả cao trong việc ngăn ngừa sự lây truyền của virus Zika, chikungunya (còn gọi là sốt còng lưng), sốt vàng da và các bệnh do vector truyền khác.

Indonesia là nơi có tỷ lệ nhiễm sốt xuất huyết cao. Các ước tính gần đây cho thấy, có gần 8 triệu ca nhiễm xảy ra mỗi năm. Trong 5 năm trước khi thử nghiệm chương trình AWED, Văn phòng Y tế quận Yogyakarta nhận được thông báo có hơn 4500 bệnh nhân sốt xuất huyết nhập viện. Tuy nhiên, con số này chưa phản ánh đầy đủ gánh nặng thực sự của bệnh sốt xuất huyết đối với hệ thống chăm sóc sức khỏe và xã hội. Các nghiên cứu đã ước tính rằng, trung bình có 14.000 ca sốt xuất huyết, bao gồm 2000 ca nhập viện ở Yogyakarta mỗi năm trước khi có chương trình Wolbachia.

Đồng nghiên cứu viên chính, GS. Cameron Simmons từ Đại học Monash cho biết, “Kết quả thử nghiệm này cho thấy tác động đáng kể của phương pháp Wolbachia trong việc giảm thiểu bệnh sốt xuất huyết ở người dân thành thị. Kết quả này cũng cho thấy vi khuẩn Wolbachia có thể là một bước đột phá - một giải pháp kiểm soát bệnh sốt xuất huyết mới, an toàn, bền vững và hiệu quả mà thế giới đang cần tới”.

Muỗi mang vi khuẩn Wolbachia được nuôi trong phòng thí nghiệm của chương trình WMP

Tiềm năng triển khai dự án Wolbachia trên nhiều cộng đồng đã được Tổ chức Y tế Thế giới ghi nhận, trong đó Tổ chức Tư vấn Kiểm soát Vector đã tuyên bố “Wolbachia thể hiện giá trị của sức khỏe cộng đồng chống lại bệnh sốt xuất huyết” trong báo cáo của Hội nghị lần thứ 14 vào tháng 12/2020.

Chương trình Muỗi Toàn Cầu WMP (trước đây được gọi là Chương trình Loại trừ sốt xuất huyết toàn cầu) được thành lập tại Việt Nam vào năm 2006 dưới sự giám sát của Bộ Y tế. WMP đã thả muỗi Wolbachia tại 2 địa điểm tại Việt Nam, với quy mô 16.808 người. Chính phủ Việt Nam và WMP đang có kế hoạch triển khai thêm các điểm dự án Wolbachia ở miền Nam Việt Nam vào cuối năm 2021.

Lệ Thanh

PGS. Ninh lưu ý, dưa hấu chứa hàm lượng kali cao. Chất này giúp ổn định hệ thống tim mạch, phòng bệnh tim, nhưng nếu hàm lượng quá cao có thể ảnh hưởng đến nhịp tim, gây đau tim. Hàm lượng kali cao cũng dễ dẫn đến tổn thương thận và ảnh hưởng các dây thần kinh vận động. Ăn quá nhiều dưa hấu cũng dễ làm tăng mức độ của oxit nitric gây căng thẳng; giảm huyết áp, giảm lượng đường trong máu.

Tiêu thụ quá nhiều dưa chuột lại dễ dẫn đến đầy bụng bởi trong dưa chuột có hợp chất cucurbitacin gây chứng khó tiêu.

Bởi vậy, người dân chỉ nên sử dụng một lượng vừa phải mỗi ngày, như khuyến cáo.

Các loại quả có múi

Trái cây họ cam chanh là nguồn cung cấp Vitamin C dồi dào giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, cải thiện làn da và làm chậm quá trình lão hóa. Một quả cam cỡ trung có thể cung cấp đủ hàm lượng Vitamin C cơ thể cần trong một ngày.

Ngoài ra, nhóm trái cây này còn chứa nhiều vitamin và khoáng chất khác, bao gồm: vitamin A, B, phốt pho, magie, đồng,…Hàm lượng chất xơ cao trong trái cây họ cam chanh cũng rất có lợi cho sức khỏe (một quả cam chứa 4 gram chất xơ)

Bạn có thể ăn trái cây trực tiếp, chế biến thành các loại nước uống hoặc thêm vào trong các món nước sốt. Trong ngày, một người nên ăn trung bình 100-150g trái cây họ cam chanh.

PGS. Ninh khuyến cáo, sử dụng trái cây nguyên chất có lợi hơn dùng nước ép. Người dân nên hạn chế ăn cam, quýt lúc đói bởi axit citric trong những loại trái cây này có thể kích thích dạ dày.

Quả cam cung cấp nguồn vitamin C dồi dào, giúp tăng cường hệ thống miễn dịch - Hình minh họa

Bí đao

PGS. TS Nguyễn Xuân Ninh cho biết, bí đao có tính mát, ngọt dịu, công dụng giải độc, thanh nhiệt, tiêu đờm, lợi tiểu, tăng cường miễn dịch.... Ngoài  ra, bí đao hầu như không chứa hàm lượng chất béo nào và có khả năng sinh nhiệt thấp nên sẽ giúp cơ thể giảm được tình trạng tích mỡ, hiệu quả trong việc giảm cân.

Bí đao cũng có tác dụng rất tốt trong trị liệu cho những người mắc các chứng bệnh như: xơ cứng động mạch, bệnh động mạch vành tim, viêm thận, phù thũng và bệnh cao huyết áp.

Để thanh nhiệt, giải độc, có thể chế biến bí đao thành các món trà bí đao, nước ép, nấu canh với liều lượng 200-300g/bữa, 1-2 bữa/tuần.

PGS. Ninh lưu ý, bí đao sống có tính xà phòng rất cao. Không nên ăn sống bí đao hoặc uống nước bí đao sống được xay như sinh tố vì tính chất xà phòng sẽ gây bệnh cho hệ thống tiêu hóa. Việc giảm cân với bí đao cần kết hợp với thực đơn đầy đủ dinh dưỡng để tránh thiếu hụt các chất khiến cơ thể giảm đề kháng.

Bí đao có tính mát, ngọt dịu, công dụng giải độc, thanh nhiệt - Hình minh họa

Mướp đắng

Đông y nêu rõ, mướp đắng có vị đắng, tính hàn, công dụng thanh nhiệt, sáng mắt, giải độc, thích hợp với các chứng nhiệt sinh ra nóng, khát. Ăn mướp đắng làm sáng mắt, mát tim, nhuận tràng, bổ thận tráng dương…

Ngoài ra, mướp đắng là thực phẩm giúp ích cho việc giảm cân, giảm mỡ bụng vì nhiều chất xơ nhưng lại chứa ít kcal; hỗ trợ giảm đường máu và cholesterol máu,

Khi ăn mướp đắng, bạn có thể luộc, hấp, xào hay kho. Tuy nhiên, theo PGS. Ninh, cần lưu ý bỏ hột ra trước khi chế biến. “Trong hạt mướp đắng, người ta chiết xuất ra hai chất đắng là alpha và beta momorcharin có độc với tế bào gan, nhất là ở gan trẻ em”, PGS. Ninh nói.

Mướp đắng cũng có công dụng thanh nhiệt, giúp trị các chứng nhiệt sinh ra nóng, khát - Hình minh họa

Mỗi ngày, nên ăn tối đa hai quả mướp đắng và tối đa bốn lần trong một tuần. Ăn quá nhiều mướp đắng sẽ gây hại đến dạ dày và hạ đường huyết quá mức, rất nguy hiểm cho sức khỏe. Phụ nữ mang thai và cho con bú không nên ăn mướp đắng vì dễ gây kích thích tử cung, chảy máu.

Sữa chua

Sữa chua rất có lợi cho cơ thể trong mùa nắng nóng. Theo PGS. Ninh, thực phẩm này là nguồn cung cấp lượng protein cực kỳ ấn tượng: có khoảng 12gr protein trong 200gr sữa chua. Protein giúp hỗ trợ quá trình trao đổi chất của cơ thể, cân bằng mức tiêu hao năng lượng hay lượng kcal được đốt cháy trong 1 ngày.

Ngoài ra, sữa chua còn chứa rất nhiều probiotics, men vi sinh giúp hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường miễn dịch, phòng tránh các bệnh dễ xảy ra trong mùa nắng nóng.

Sữa chua chứa rất nhiều chứa nhiều probiotics, men vi sinh giúp hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường miễn dịch - Hình minh họa

Nên ăn sữa chua trực tiếp, tối đa 3 cốc sữa chua không béo hoặc ít béo không đường mỗi ngày.

PGS. TS Nguyễn Xuân Ninh khuyến cáo, những người không dung nạp đường sữa hoặc dị ứng sữa cần thận trọng khi sử dụng sữa chua bởi có thể gây ra tác dụng phụ. Một số loại sữa chua có chứa lượng đường bổ sung cao dễ gây các vấn đề sức khỏe như bệnh tiểu đường và béo phì.

Hải Nam

Những món ăn gây hại cho thận

Sản phẩm từ sữa, chuối, khoai tây, khoai lang, thịt đỏ... không có lợi cho thận, đặc biệt với những người đang có vấn đề về thận.