Ngày ấy cuối cùng đã đến

Flash được phát triển vào đầu những năm 90 bởi một công ty phần mềm có tên là FutureWave, ban đầu được gọi là CelAnimator, sau đó đổi tên thành FutureSplash Animator với mục đích quảng bá rộng rãi. Năm 1996, Macromedia, công ty sau này đã tung ra web Three Musketeers, đã mua lại FutureWave cùng với FutureSplash. Sau đó Future và Splash kết hợp lại để trở thành Flash của kỷ nguyên web trong tương lai. Năm 2005, khi Adobe mua lại Macromedia, 98% PC kết nối Internet đã được cài đặt Flash.

Sau khi Adobe thông báo vào năm 2017 rằng họ sẽ bỏ cập nhật và bảo trì Flash vào cuối năm 2020, ngày càng có nhiều tin tức về việc Flash bị các nhà sản xuất lớn “bỏ rơi”. Microsoft đã thông báo vào năm 2019 về kế hoạch xóa Flash khỏi tất cả các trình duyệt (cũng bị chặn trong Windows 10) và Apple thông báo ngừng hỗ trợ Flash vào đầu năm 2020.

Kể từ khi ra đời, Flash gần như chứng kiến ​​sự phát triển của toàn bộ Internet ở Việt Nam, từ trò chơi web, video trực tuyến đến các chương trình tương tác khác nhau, Flash có một bề rộng ứng dụng vô song và mang theo ký ức của quá nhiều người.

Sự xuất hiện của kỷ nguyên Internet di động

Khi thời đại của Internet di động với tốc độ đường truyền ngày càng cao và hiệu suất mạnh, những ưu điểm của Flash đều trở thành nhược điểm.Trước đây, Flash được biết đến với kích thước nhỏ và tinh vi, điều này rất quan trọng đối với sự phát triển ban đầu. Nhưng nó cũng quyết định rằng Flash chỉ có thể xây dựng các trò chơi nhỏ đơn giản, không đủ năng lực phát triển thành những trò chơi trực tuyến quy mô lớn.

Sau khi điện thoại thông minh mở ra lĩnh vực Internet di động mới, Flash không tương thích với các mạng Internet di động, và Flash, vốn không đi được chuyến tàu cuối cùng của thời đại, đã bắt đầu suy tàn.

Vấn đề an toàn dần nổi lên

Ngay khi Flash lao dốc, tất cả các loại quảng cáo bật lên (popup ads) và thậm chí một số phần mềm độc hại đã sử dụng nó để tấn công người dùng. Mặc dù các nhà phát triển Flash đã nhận thấy nhiều nội dung tiêu cực song những quảng cáo được cung cấp bởi các bên thứ ba không được giám sát và Flash dần trở thành một nguy cơ bảo mật cho người dùng.

Ngoài ra, việc sử dụng rộng rãi Flash trong các trình duyệt web cũng cho phép tội phạm phát tán virus Trojan horse, làm tăng rủi ro bảo mật. Thực tế, giai đoạn 2015 và 2016 gần như là những năm có nguy cơ cao đối với Flash với tổng số lỗ hổng được ghi nhận lần lượt là 329 và 266.

Flash và HTML5 sắp ra mắt

Năm 2012, Adobe chính thức thông báo ngừng tiếp tục cập nhật phiên bản di động của plug-in Flash trên nền tảng Android và chuyển sang thúc đẩy sự phát triển của HTML5. Sau khi bị hệ thống iOS loại trừ, tuyên bố của Adobe đồng nghĩa với việc Flash hoàn toàn mất thiết bị đầu cuối di động.

Khi Adobe thông báo vào năm 2017 rằng Flash sẽ ngừng cập nhật và bảo trì vào cuối năm 2020, phần mềm hơn 20 năm tuổi này cuối cùng đã đi đến cuối vòng đời.

Bước vào kỷ nguyên 2021 và chia tay Flash

Các trang web lớn trong nước dần chuyển đổi sang HTML5 và không còn sử dụng plugin Flash. Lời nhắc "Chạy Flash trên trang web này" cuối cùng sẽ mờ dần khỏi tầm nhìn của mọi người. Đối với những người dùng vẫn cần chạy Flash khi đã bị gỡ bỏ, họ có thể chọn trình duyệt tương thích plug-in Flash khi cần thiết. Tuy nhiên, vì lý do bảo mật, người dùng nên bật tùy chọn thiết lập “hỏi trước” trên trình duyệt để giảm rủi ro bảo mật.

Tại thị trường Việt Nam, vẫn còn một số game trình duyệt đang hoạt động sử dụng công nghệ Flash. Với việc không còn được hỗ trợ, đa số nhà phát hành đã khởi động phiên bản cài đặt đa dụng hoặc chuyển sang HTML5 để tiếp tục hỗ trợ người dùng trải nghiệm. Tuy nhiên, một số tựa game không kịp chuyển đổi và tương lai của những sản phẩm này là điều bỏ ngỏ.

Năm 2021, Flash đã khép lại một giai đoạn hoàng kim và dần bị thay thế bởi HTML5. Khi trình duyệt không còn hiện ra cửa sổ pop-up, người dùng không còn bực bội khi xem video, những kỷ niệm liên quan đến Flash sẽ bị phủ bụi theo thời gian…

Phong Vũ

Flash: Ánh sáng le lói nơi cuối con đường

Ngày 31/12, Adobe Flash sẽ chính thức bị khai tử sau 24 năm tồn tại, mở ra một kỷ nguyên mới cho ngành công nghiệp web.

Corellium do Chris Wade và Amanda Gorton đồng sáng lập vào năm 2017. Đây được coi là bước đột phá trong cộng đồng nghiên cứu bảo mật vì phần mềm do công ty phát triển cho phép người dùng chạy iPhone "ảo" trên màn hình nền. Phần mềm Corellium không sử dụng iPhone vật lý để phân tích hệ điều hành di động iOS của Apple, mà đơn giản hóa quy trình.

Thẩm phán phụ trách vụ kiện đã phán quyết rằng việc sử dụng iPhone ảo của Corellium không vi phạm bản quyền vì phần mềm này được thiết kế để giúp cải thiện sự an toàn của tất cả người dùng iPhone. Corellium đã không tạo ra các sản phẩm tiêu dùng cạnh tranh với iPhone, chỉ cung cấp một công cụ nghiên cứu mà một số ít người dùng sẽ sử dụng.

Cole, luật sư trưởng của Scott & Kissane, Justin Levine, cho biết: “Chúng tôi tin rằng tòa án đã đưa ra một lệnh hợp lý trong trường hợp này và phán quyết phù hợp về việc sử dụng hợp pháp (của iPhone ảo)”.

Apple vẫn chưa đưa ra bình luận về điều này, trước đó công ty lập luận rằng nếu sản phẩm của Corellium rơi vào tay kẻ xấu, nó có thể mang lại rủi ro, vì các lỗ hổng bảo mật mà Corellium phát hiện được sử dụng để tấn công iPhone. Ngoài ra, Apple cáo buộc rằng Corellium đã bán sản phẩm của mình một cách vô đạo đức nhưng sau đó đã phủ nhận cáo buộc.

Thẩm phán Rodney Smith nhận định những lập luận nêu trên của Apple là “khó hiểu và thậm chí là hơi thiếu thiện chí”, ông chỉ ra rằng Corellium đã sử dụng quy trình đánh giá trước khi bán sản phẩm.

Trong lịch sử, các công ty như Apple thường thắng các vụ kiện bản quyền như vậy, do đó phán quyết này của Smith đã khiến một số luật sư ngạc nhiên. Tuy nhiên, trong năm qua, khi Quốc hội Mỹ và các cơ quan quản lý mở những cuộc điều tra về hành vi của ngành công nghệ, các gã khổng lồ công nghệ phải đối mặt với sự giám sát ngày càng nghiêm ngặt.

Giám đốc điều hành của nhóm BigTech đã buộc phải điều trần trước Quốc hội Hoa Kỳ vì các công ty này bị nghi ngờ có hành vi chống cạnh tranh, trong khi Google và Facebook đối mặt với cáo buộc từ các nhà quản lý và luật sư nhà nước. Để bảo vệ mình trong trường hợp này, Apple tuyên bố rằng sự an toàn và quyền riêng tư của người dùng là mối quan tâm hàng đầu của họ.

Trong cộng đồng nghiên cứu bảo mật, nhiều người bày tỏ sự đánh giá cao đối với phán quyết của Thẩm phán Smith. Nhà nghiên cứu Will Strafach cho biết: “Các nhà nghiên cứu bảo mật của chúng tôi muốn làm cho thiết bị của Apple an toàn hơn, vì vậy đối với chúng tôi, đây là một chiến thắng lớn, là một điều rất tích cực. Tín hiệu chỉ ra rằng nếu ai đó làm điều gì đó mà Apple không đồng ý, có thể Apple sẽ không dễ dàng đàn áp họ”.

Hồ sơ tòa án cho thấy Apple ban đầu đã cố gắng mua lại Corellium vào năm 2018, nhưng các cuộc đàm phán mua lại giữa hai bên bị đình trệ. Sau đó, Apple kiện công ty này vào năm ngoái, cho rằng iPhone ảo của họ đã vi phạm luật bản quyền. Nhưng trên thực tế, iPhone ảo chỉ chứa một số chức năng cơ bản cần thiết cho việc nghiên cứu bảo mật. Apple cũng cáo buộc Corellium đã phá vỡ những biện pháp bảo mật của công ty khi phát triển phần mềm này và do đó đã vi phạm Đạo luật Bản quyền Thiên niên kỷ Kỹ thuật số (DMCA).

Smith viết trong lệnh ban hành hôm thứ Ba: “Tòa án đã cân nhắc và xem xét tất cả yếu tố cần thiết và tin rằng Corellium hoàn thành trách nhiệm của mình để đảm bảo sử dụng hợp pháp. Vì vậy, việc sử dụng kết hợp những sản phẩm iOS và Corellium của công ty được cho phép”.

Cuối tuần trước, Forbes vừa vinh danh Corellium là sản phẩm an ninh mạng tốt nhất trong năm.

Phong Vũ

Cuộc chiến thập kỷ giữa Apple và Facebook

Đụng độ mới nhất giữa Apple và Facebook chỉ là diễn biến tiếp theo trong cuộc chiến kéo dài hơn thập kỷ giữa hai “ông trùm” công nghệ thế giới.