Đại diện Bộ TT&TT báo cáo kết quả hoạt động nổi bật năm 2023 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2024, Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương cho biết, xác định rõ công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế là 1 trong 3 khâu đột phá chiến lược, giai đoạn vừa qua, Bộ TT&TT đã tập trung nguồn lực từng bước hoàn thiện hành lang pháp lý trong lĩnh vực TT&TT, đặc biệt hướng đến trọng tâm là công cuộc chuyển đổi số quốc gia.

“Với tư tưởng chuyển đổi số đưa mọi thứ từ thế giới thực lên không gian mạng, Bộ TT&TT cho rằng cần tập trung xây dựng thể chế số, bởi thể chế số sẽ mở đường cho chuyển đổi số”, Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương cho hay.

Theo Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương, giai đoạn từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Bộ TT&TT đã tham mưu Chính phủ trình Quốc hội ban hành 3 luật. Trong đó, riêng năm 2023 đã có 2 luật được thông qua là Luật Giao dịch điện tử và Luật Viễn thông.

Từ nay đến cuối nhiệm kỳ, Bộ TT&TT sẽ tiếp tục tập trung xây dựng và dự kiến đề xuất, tham mưu Chính phủ trình Quốc hội xem xét thông qua 4 dự án luật gồm Luật Báo chí sửa đổi, Luật Bưu chính sửa đổi, Luật Xuất bản sửa đổi và Luật Công nghiệp công nghệ số.

Bộ TT&TT cũng xác định rõ tầm quan trọng của việc xây dựng các chiến lược phát triển ngành. Từ năm 2020 đến nay, đã có 6 chiến lược quốc gia được Thủ tướng Chính phủ ban hành gồm chuyển đổi số quốc gia, chính phủ số, kinh tế số và xã hội số, an toàn an ninh mạng, bưu chính và chuyển đổi số báo chí. Dự kiến giai đoạn 2024 - 2025, Bộ TT&TT sẽ tiếp tục trình 4 chiến lược quốc gia về dữ liệu số, blockchain, công nghiệp bán dẫn, phát triển hạ tầng số.

Trao đổi tại Hội nghị, ông Lê Quang Huy, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệvà Môi trường của Quốc hội nhấn mạnh, thời gian qua, Bộ TT&TT đã kiên định thực hiện các quan điểm ‘thể chế và công nghệ là động lực để chuyển đổi số’, ‘thể chế cần đi trước một bước’, và ‘chuyển đổi số là cuộc cách mạng về thể chế hơn là về công nghệ’. 

Đặc biệt, năm 2023, Bộ TT&TT đã tập trung sức lực, chỉ đạo sát sao, tham mưu và báo cáo Chính phủ trình Quốc hội thông qua 2 dự án luật có ý nghĩa quan trọng, gồm Luật Giao dịch điện tử sửa đổi được thông qua tháng 5/2023 và Luật Viễn thông sửa đổi được thông qua vào tháng 10/2023. Cả 2 luật này đều có hiệu lực từ tháng 7/2024.

Cùng với việc nhấn mạnh một số chính sách đáng chú ý của 2 luật Giao dịch điện tử và Viễn thông mới, ông Lê Quang Huy cũng đánh giá: Luật Giao dịch điện tử là luật cơ bản về chuyển đổi số;Luật Viễn thông được mở rộng phạm vi điều chỉnh đã đáp ứng được đòi hỏi thực tiễn cũng như phù hợp với xu thế chung của thế giới, đặc biệt là các xu thế hội tụ giữa kỹ thuật và công nghệ số; các chế định mới của luật này là cơ sở pháp lý để phát triển hạ tầng số.

Trước đó, trong năm 2022, Bộ TT&TT đã tham mưu Chính phủ trình Quốc hội thông qua Luật Tần số vô tuyến điện sửa đổi, có hiệu lực từ 1/7/2023, trong đó đã quy định quản lý, phân bổ và sử dụng hiệu quả tài nguyên tần số, nhất là những tần số quý hiếm. “Với 3 luật trên, dưới góc độ kỹ thuật, có thể nói thế chế cho chuyển đổi số đã cơ bản được hình thành và bắt đầu được hoàn thiện”, ông Lê Quang Huy nhận định.

3 vướng mắc ‘căn cốt’ tạo rào cản với sự nghiệp chuyển đổi số

Bên cạnh việc ghi nhận những kết quả tích cực trong kiến tạo thể chế phục vụ chuyển đổi số, ông Lê Quang Huy còn phân tích về 3 vướng mắc căn cốt về thể chế, là những rào cản với sự nghiệp chuyển đổi số, phát triển kinh tế số tại Việt Nam.

Các vướng mắc về thể chế được Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Lê Quang Huy nêu ra gồm: Các thể chế để chuyển đổi số chưa thực sự có cùng tiếng nói với các thể chế về tài chính và kinh tế; chuyển đổi số chưa thực sự bao quát, toàn diện, đồng bộ, thống nhất với các hệ thống pháp luật chuyên ngành; quan điểm cần xây dựng các cơ chế sẵn sàng chấp nhận và thử nghiệm cái mới một cách có kiểm soát để tranh thủ cơ hội đã được đề cập nhiều nhưng triển khai còn chậm.

Bên cạnh kiến nghị Bộ TT&TT nhanh chóng, khẩn trương ban hành các văn bản hướng dẫn một số luật đã được Quốc hội thông qua, ông Lê Quang Huy mong rằng Bộ TT&TT thời gian tới tiếp tục chủ động phối hợp với các bộ, ngành để hoàn thiện hệ thống pháp luật cho chuyển đổi số. Trong đó, ông Huy đặc biệt lưu ý Bộ TT&TT việc phối hợp hoàn thiện các chế định về chi tiêu tài chính cho chuyển đổi số, hoàn thiện pháp luật về đẩy mạnh chuyển đổi số trong các ngành kinh tế; tổng kết đề xuất, kiến nghị với Trung ương về hoàn thiện thể chế số chuẩn bị cho văn kiện Đại hội XIV của Đảng. 

Đại diện Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường còn kiến nghị  Bộ TT&TT tiếp tục nghiên cứu triển khai các thành tựu mới nhất trong công nghệ số để hỗ trợ cho công tác kiến tạo thể chế. “Về phía Ủy ban, chúng tôi sẽ luôn đồng hành với Bộ TT&TT thực hiện các việc được giao”, ông Lê Quang Huy cam kết.

Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng những sáng kiến ​​​​y tế công cộng đã giúp số người hút thuốc giảm đáng kể trong khi các xét nghiệm sàng lọc phát hiện sớm ung thư vú, đại trực tràng, cổ tử cung.  

Họ cho biết có vẻ như một số nguyên nhân khiến số ca ung thư cao hơn là tỷ lệ béo phì ngày càng tăng và lối sống ít vận động. Ngoài ra, hiện nay, có thể ghi nhận nhiều trường hợp bị ung thư hơn nhờ những tiến bộ y khoa và đổi mới trong chính sách tầm soát.

Nhóm tác giả kêu gọi giới khoa học tìm hiểu thêm về các nguyên nhân gây ung thư hiện nay.

Nghiên cứu trên 3,8 triệu bệnh nhân ung thư cho thấy tỷ lệ ung thư phổi và cổ tử cung ở phụ nữ Gen X đã giảm nhưng có sự gia tăng đáng kể về ung thư tuyến giáp, thận, trực tràng, nội mạc tử cung, đại tràng, tuyến tụy, buồng trứng, ung thư không Hodgkin, bệnh bạch cầu.

Ở nam giới Gen X có sự sụt giảm số ca ung thư không Hodgkin, ung thư phổi, gan và túi mật. Tuy nhiên, số ca ung thư tuyến giáp, thận, đại trực tràng, tuyến tiền liệt và bệnh bạch cầu lại gia tăng. 

Các nhà nghiên cứu viết: “Phân tích của chúng tôi cho thấy thế hệ X đang mắc ung thư nhiều hơn cha mẹ họ. Lý do của sự gia tăng này là các yếu tố lối sống và mức độ phơi nhiễm ung thư. Mặt khác, nhờ sự đầu tư toàn cầu vào nghiên cứu ung thư, có rất nhiều cơ hội để giảm bớt gánh nặng bệnh tật trong tương lai”.

Các tác giả cho biết giảm sử dụng thuốc lá và rượu, tăng cường hoạt động thể chất, cải thiện thói quen ăn uống và khuyến khích nuôi con bằng sữa mẹ có thể làm giảm nguy cơ ung thư.

Nếu mọi người không thực hiện các hành động phòng ngừa, các nhà nghiên cứu cảnh báo rằng “tỷ lệ mắc bệnh ung thư ở Mỹ có thể vẫn ở mức cao trong nhiều thập kỷ tới”.

Các nhà nghiên cứu chia sẻ họ có quá ít dữ liệu để đưa ra ước tính cho thế hệ Y (sinh từ năm 1981 đến năm 1996) sẽ chịu tác động của ung thư như thế nào khi họ bước qua tuổi 40. 

Hai vợ chồng cùng mắc ung thư, mối nguy tiềm ẩn từ bữa ăn

Theo người nhà, ông N. chỉ đi lại quanh địa phương. Bệnh nhân bị tiểu đường từ 4 năm nay, phải tiêm insulin 1 năm trở lại đây.

Sau nhiều ngày điều trị tích cực, bệnh nhân cắt sốt, các biến chứng khác giảm dần. Bệnh nhân được hội chẩn chuyên khoa Ngoại chấn thương để cân nhắc phẫu thuật làm sạch ổ viêm.

Theo Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Hồng Long, Phó trưởng khoa Nhiễm khuẩn Tổng hợp, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, khu vực Hải Dương không thường xuyên báo cáo ca bệnh Whitmore. Bệnh khó chẩn đoán nên dễ bị bỏ sót. Bệnh có biểu hiện lâm sàng đa dạng và không điển hình, dễ nhầm với các bệnh khác. 

Bệnh có thể diễn biến cấp tính, nhiễm trùng máu nặng, nguy kịch, tử vong hoặc nhiễm trùng mạn tính, nhiễm trùng ẩn, kéo dài nhiều tháng, thậm chí nhiều năm. Khi nuôi cấy bệnh phẩm để chẩn đoán, vi khuẩn thường mọc chậm và tỷ lệ mọc cũng không cao, làm cho việc chẩn đoán căn nguyên càng thêm khó. Việc điều trị cũng khó khăn do vi khuẩn vốn đề kháng tự nhiên với nhiều kháng sinh. Do đó, bệnh nhân cần được điều trị đúng phác đồ, đủ thời gian.

Whitmore là một bệnh nhiễm trùng ở người và động vật do vi khuẩn tồn tại tự nhiên trong đất có thể gây ô nhiễm nguồn nước và lây chủ yếu qua da khi có vết thương hở tiếp xúc trực tiếp với đất, bùn, nước bị nhiễm khuẩn. 

Bác sĩ Long cho biết Whitmore thường xuyên gặp trên những người có bệnh nền như tiểu đường, bệnh gan, thận, phổi mạn tính, suy giảm miễn dịch… và có biểu hiện lâm sàng rất đa dạng, khó chẩn đoán và có thể tử vong do biến chứng viêm phổi nặng, nhiễm trùng huyết và sốc nhiễm trùng. 

Hiện chưa có vắc xin phòng bệnh Whitmore. Các biện pháp phòng bệnh chủ yếu là đảm bảo vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường; sử dụng bảo hộ lao động khi làm việc có tiếp xúc với đất, bùn, nước bị nhiễm khuẩn hoặc trong môi trường không đảm bảo vệ sinh; vệ sinh diệt khuẩn vết rách da, trầy xước hoặc bỏng bị nhiễm bẩn; thực hiện ăn chín uống chín…

Người dân cần hạn chế tiếp xúc trực tiếp với đất, nước bẩn, đặc biệt tại những nơi ô nhiễm nặng. Không tắm gội, bơi, ngụp lặn ở các ao, hồ, sông tại/gần nơi bị ô nhiễm. Sử dụng đồ bảo hộ lao động (giày, ủng, găng tay…) đối với những người thường xuyên việc ở ngoài trời, tiếp xúc với đất, bùn và nước bẩn.

Thực hiện ăn chín, uống chín; đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm; không giết mổ, ăn thịt động vật, gia súc, gia cầm ốm chết. Khi có vết thương hở, vết loét hoặc vết bỏng, cần tránh tiếp xúc với đất hoặc nước có khả năng bị ô nhiễm. 

Những người có bệnh tiểu đường, bệnh gan, thận, phổi mạn tính, suy giảm miễm dịch cần được chăm sóc, bảo vệ các vết thương để ngăn ngừa nhiễm khuẩn.