Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thành Hưng phát biểu chỉ đạo hội nghị tổng kết công tác năm 2018 và triển khai phương hướng, nhiệm vụ năm 2019 của Cục Tin học hóa.

Ngày 26/12/2018, tại Hà Nội, Cục Tin học hóa - Bộ TT&TT đã tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2018 và triển khai phương hướng, nhiệm vụ năm 2019, với sự tham dự của Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thành Hưng và đại diện lãnh đạo một số đơn vị thuộc Bộ.

Báo cáo với Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng về kết quả công tác của Cục trong năm 2018, đại diện Cục Tin học hóa cho biết, trong năm qua, Cục đã xây dựng dự thảo và tham mưu lãnh đạo Bộ TT&TT trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ một số văn bản quy phạm pháp luật nhằm góp phần hoàn thiện cơ chế, chính sách nền tảng, thúc đẩy phát triển Chính phủ điện tử như: dự thảo Nghị định quản lý đầu tư ứng dụng CNTT (thay Nghị định 102/2009/NĐ-CP về quản lý đầu tư ứng dụng CNTT sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước và Quyết định 80/2014/QĐ-TTg quy định thí điểm về thuê dịch vụ CNTT trong cơ quan nhà nước); dự thảo Nghị định về quản lý kết nối và chia sẻ dữ liệu số, và dự thảo Khung kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam 2.0. Đây là những văn bản quan trọng đã được Cục Tin học hóa tổ chức nhiều phiên họp với các bên liên quan để xây dựng dự thảo kỹ lưỡng song hiện vẫn chưa được ban hành/ đang được hoàn thiện.

Bên cạnh đó, Cục Tin học hóa đã tham mưu Lãnh đạo Bộ TT&TT ban hành nhiều văn bản điều hành quan trọng, đơn cử như: Ban hành Bộ tiêu chí, quy định thống nhất về chức năng, tính năng kỹ thuật trong xây dựng Cổng dịch vụ công, hệ thống thông tin điện tử một cửa; Hướng dẫn kỹ thuật định dạng dữ liệu gói tin phục vụ kết nối cổng dịch vụ công quốc gia với cổng dịch vụ công, hệ thống thông tin một cửa điện tử cấp bộ, cấp tỉnh và các cơ sở dữ liệu quốc gia (CSDLQG), CSDL chuyên ngành (Phiên bản 1.0); Hướng dẫn xây dựng kế hoạch ứng dụng CNTT trong hoạt động của cơ quan nhà nước năm 2019…

Đối với công tác chỉ đạo điều hành và thực thi quản lý nhà nước, năm 2018, Cục Tin học hóa cũng đã hoàn thành khối lượng lớn công việc, cụ thể là: hoàn thành đánh giá mức độ ứng dụng CNTT trong hoạt động cơ quan nhà nước 2017; công bố phần mềm một cửa điện tử thống nhất; thẩm định, cho ý kiến về kiến trúc Chính phủ điện tử/Chính quyền điện tử đối với hầu hết các bộ, ban, ngành, địa phương, với số bộ, ngành đã xây dựng, xin ý kiến Bộ TT&TT là 16/22 cơ quan và 59/63 tỉnh, thành phố đã xây dựng, xin ý kiến Bộ TT&TT; thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, đôn đốc, thúc đẩy ứng dụng CNTT, gắn với cải cách hành chính, dịch vụ công trực tuyến, gửi nhận văn bản điện tử (Hưng Yên, Vĩnh Long, Cần Thơ, Cà Mau, Phú Yên, Hà Giang, Nam Định, Bộ VHTT&DL, Bộ Y tế)…

Trong năm 2018, Cục Tin học hóa - Bộ TT&TT đã thẩm định, cho ý kiến về kiến trúc Chính phủ điện tử/Chính quyền điện tử của hầu hết các bộ, ban, ngành, địa phương (Ảnh minh họa. Nguồn: Internet)

Bên cạnh việc tham mưu Lãnh đạo Bộ TT&TT có công văn đôn đốc các cơ quan chủ quản CSDLQG thực hiện và báo cáo tình hình triển khai các CSDL này, trong năm 2018, Cục Tin học hóa đã triển khai Quy chuẩn quốc gia QCVN 109:2017/BTTTT về cấu trúc thông điệp dữ liệu công dân trao đổi với CSDLQG về dân cư: Cục đã đưa vào thử nghiệm trang thông tin chuyên đề và công cụ thử nghiệm hướng dẫn áp dụng Quy chuẩn tại địa chỉ http://qcvn109.gov.vn; chủ động tham mưu Lãnh đạo Bộ TT&TT có văn bản đề nghị Bộ Công an ra soát tình hình áp dụng Quy chuẩn để trường hợp có vướng mắc gửi Bộ TT&TT phối hợp, hỗ trợ nếu cần; đồng thời khuyến nghị cân nhắc áp dụng Quy chuẩn QCVN 109:2017/BTTTT để chuẩn hóa kết quả thu thập dữ liệu tạo điều kiện thuận lợi trong quá trình triển khai xây dựng dữ liệu CSDLQG về dân cư.

Nguy cơ tin tặc tấn công cả não người

Từ nhiều thập kỷ nay, các tiểu thuyết viễn tưởng đã nhắc đến hiện tượng con người bị kiểm soát suy nghĩ, hay còn gọi là bị tấn công não bộ. Nhưng càng ngày với sự tiến bộ của công nghệ cấy ghép, khả năng này cũng trở nên gần với hiện thực hơn. Dạng thức cấy ghép não phổ biến nhất chính là hệ thống mô phỏng bộ não DBS.Laurie Pycroft, một nghiên cứu sinh tại Đại học Oxford đã mô tả cách thức mà hacker có thể điều khiển từ xa người khác thông qua việc chiếm quyền điều khiển các thiết bị cấy ghép y tế này. Chẳng hạn như các thiết bị kiểm soát nồng độ insulin hoặc máy điều hòa nhịp tim có thể bị xâm nhập dễ dàng, từ đó dẫn đế nguy cơ chết người.

Hệ thống này gồm các điện cực được nhúng vào sâu bên trong bộ não, kết nối với một số dây dẫn bên dưới bề mặt da để truyền tín hiệu đến và đi từ một thiết bị mô phỏng (cũng được cấy ghép trên cơ thể). Thiết bị mô phỏng này gồm có pin, một vi xử lý tí hon cùng awngten kết nối không dây, cho phép các bác sĩ lập trình hoạt động và chức năng của nó. Lấy thí dụ, nó có thể vận hành như một thiết bị điều hòa nhịp tim, với sự khác biệt duy nhất là nó được tiếp xúc trực tiếp với não.

Ở khía cạnh tích cực, DBS là một công cụ tuyệt vời, có thể sử dụng để điều trị rất nhiều hội chứng rối loạn khác nhau. Nó được dùng phổ biến nhất để điều trị bệnh Parkinson và cho ra những kết quả đáng kinh ngạc. Hiện giới y học cũng đang thử nghiệm dùng DBS để điều trị trầm cảm.

Việc nhắm đến các vùng não khác nhau với những công cụ giả lập tín hiệu thần kinh khác nhau sẽ giúp bác sĩ kiểm soát chính xác não bộ bệnh nhân, từ đó điều trị chính xác các triệu chứng nguy hiểm. Thế nhưng cũng chính năng lực kiểm soát chính xác não bộ này, kết hợp với hệ thống thiết bị giả lập điều khiển không dây, lại tiềm ẩn nguy cơ bị tin tặc khai thác. Chẳng hạn như chúng có thể thay đổi cài đặt mô phỏng, khiến cho bệnh nhân bị đau khủng khiếp hơn trong thực tế. Hoặc một bệnh nhân Parkinson có thể bị phong tỏa hoàn toàn khả năng di chuyển.

Tất nhiên, những vụ tấn công này sẽ khó thực hiện vì chúng đòi hỏi kỹ năng công nghệ cực kỳ cao, cùng với khả năng theo dõi bệnh nhân chặt chẽ trong một thời gian đủ dài. Nhưng nếu kẻ tấn công đủ quyết tâm, chúng vẫn có thể đạt được mục đích.

Có một số giải pháp có thể giúp cho các thiết bị cấy ghép chống lại nguy cơ tấn công, nhưng việc thiết kế ra một hệ thống "tuyệt đối an toàn" sẽ rất khó sử dụng trong thực tế, và nó đòi hỏi nhà sản xuất phải đánh đổi. Các thiết bị cấy ghép có kích cỡ rất nhỏ, dung lượng pin hạn chế nên việc trang bị cho chúng các hàng rào bảo mật nghiêm ngặt là vô cùng khó. Hơn nữa, chúng phải được thiết kế để các nhân viên y tế dễ dàng tiếp cận trong tình huống khẩn cấp, nên một hình thức kiểm soát kiểu "cửa hậu" gần như là bắt buộc phải có.

"Khi các thiết bị cấy ghép trở nên rẻ hơn, được dùng nhiều hơn trong điều trị và có nhiều tính năng hơn, số lượng bệnh nhân cấy ghép cũng tăng lên. Nhưng mặt trái là nguy cơ tấn công cũng tăng lên. Lấy thí dụ, kẻ khủng bố có thể làm gì nếu truy cập được vào suy nghĩ của một chính trị gia, hoặc chúng có thể tống tiền bạn nếu thay đổi hành vi, suy nghĩ của nạn nhân", các chuyên gia giả định.

Trần Duy Tiến - Trần Thanh Thủy

Razer Phone sở hữu thiết kế chữ nhật cổ điển, khá giống với dòng Sony Xperia, không có góc bo tròn nào. Nếu cầm thiết bị theo chiều ngang, bạn sẽ nhận thấy viền máy khá lớn. Chúng khiến cho smartphone cồng kềnh hơn nhiều nhưng ít nhất vẫn có loa stereo để bù đắp cho người dùng.

Razer Phone có thân máy kim loại với mặt sau đen lỳ. Mặt sau là nơi chứa camera kép với ống kính zoom thứ cấp, logo Razer. Dù logo trên bản thường là màu bạc (giống biểu tượng “táo khuyết” trên iPhone), công ty cho biết sẽ có phiên bản đặc biệt với logo màu xanh lá cây, ngoài ra không có điểm khác biệt nào nữa.