Nhưng nguyên nhân sâu xa của các quy định chặt chẽ nhằm vào thị trường tiền mã hóa, cũng như các công ty công nghệ khổng lồ, là vấn đề kinh niên của Trung Quốc trong hàng chục năm qua.

Nguồn vốn bốc hơi

Trước đây, giới thượng lưu Trung Quốc thường né tránh việc kiểm soát vốn bằng việc mua bất động sản tại nước ngoài, linh hoạt các loại hoá đơn trong thương mại quốc tế, thậm chí là buộc các nhân viên phải chuyển tiền tới các tài khoản ngoại quốc.

Bất chấp việc Trung Quốc đã áp dụng nhiều biện pháp hà khắc để hạn chế tình trạng chảy máu nguồn vốn, nhiều chuyên gia cho rằng trong giai đoạn 2009 – 2018, lượng vốn thoát khỏi đất nước này còn tăng lên đáng kể, đến mức có thời điểm, PBOC đã dừng công khai thống kê vốn xuất ngoại của nước này (giai đoạn 2015-2016, gần 1.000 tỷ USD rời bỏ đại lục).

Với Bitcoin, tình trạng này càng trở nên khó kiểm soát, khi không chỉ giới nhà giàu, mà giờ đây người dân có thể sở hữu các tài sản ở nước ngoài dễ dàng hơn. Tất cả là nhờ vào đặc tính phi tập trung và chỉ cần Internet để giao dịch của Bitcoin và nhiều đồng tiền mã hóa dựa trên blockchain khác.

Mối đe dọa về dòng chảy vốn tiếp tục là ưu tiên của PBOC khi nền kinh tế Trung Quốc bước vào giai đoạn hồi phục sau đại dịch Covid -19, nhất là trong bối cảnh Trung Quốc triển khai chiến dịch “thịnh vượng chung”, chương trình kinh tế mang tính hướng nội khi khuyến khích người dân đầu tư trong nước, đánh thuế thu nhập cao hơn với giới nhà giàu để phân bổ lại của cải xã hội.

Cựu cố vấn Li Daokui của PBOC đã cảnh báo rằng tốc độ hồi phục nhanh của nền kinh tế Mỹ có thể thu hút các dòng vốn, khi người dân Trung Quốc có xu hướng mua sắm tài sản tại Mỹ để đảm bảo an toàn tài chính.

Theo quan điểm của PBOC, các giao dịch tiền điện tử đã làm trầm trọng thêm vấn đề dịch chuyển vốn, căn bệnh mãn tính tại Trung Quốc. Với chương trình thịnh vượng chung, Trung Quốc đặt mục tiêu hạn chế chảy máu nguồn vốn và khuyến khích luân chuyển của cải trong nước. Và việc triển khai chương trình này sẽ gặp khó khăn nếu không cấm triệt để các hoạt động liên quan tiền điện tử.

Theo Chainalysis Blockchain, nền tảng theo dõi dữ liệu, trong giai đoạn 2019-2020, đã có hơn 50 tỷ USD tiền mã hoá rút khỏi khu vực Đông Á, và phần lớn trong số đó là từ Trung Quốc.

Chainalysis ghi nhận phần lớn lượng vốn thoát khỏi Đông Á là đồng Tether (USDT), đồng mã hoá neo giá với USD. Tether trở nên phổ biến trong năm 2017 sau khi PBOC cấm giao dịch crypto tại Trung Quốc. Giao dịch từ Bitcoin sang Tether cũng bị cấm, nhưng người mua vẫn có thể bí mật trao đổi với các môi giới hoặc sử dụng tài khoản ngân hàng nước ngoài.

Theo cựu giám đốc nghiên cứu của Grayscale, Philip Bonello, Tether đặc biệt phổ biến ở Trung Quốc vì giá trị của nó ổn định từ việc neo giá với đồng USD, giúp người dùng dễ dàng chuyển đổi sang đồng pháp định.

Cấm tiền điện tử, nhưng thúc đẩy NFT

Cũng được phát triển dựa trên công nghệ blockchain, nhưng các mã hoá thông báo không thể thay thế (NFT) và tiền mã hóa lại có số phận trái ngược tại Bắc Kinh.

Tháng 1/2022, Blockchain Services Network (BSN), 1 công ty quốc doanh của Trung Quốc đã lên kế hoạch ra mắt nền tảng hạ tầng cho phép cá nhân và doanh nghiệp trong nước sản xuất, mua bán NFT..

He Yifan, giám đốc điều hành Red Date Technology, công ty hỗ trợ kỹ thuật cho BSN, khẳng định NFT sẽ “không gặp vấn đề pháp lý tại Trung Quốc” nếu không dính líu tới tiền điện tử như Bitcoin.

Giám đốc này cũng cho biết Trung Quốc đã cấm tất cả các blockchain như Ethereum, vốn được sử dụng như 1 sổ cái “mở” để hỗ trợ và theo dõi các giao dịch NFT. Do đó, BSN áp dụng mạng lưới kết hợp chuỗi khối từ Ethereum và 9 nền tảng khác để đáp ứng các yêu cầu từ nhà chức trách, như đảm bảo xác định danh tính người dùng và cho phép nhà nước can thiệp nếu xuất hiện các “hoạt động trái phép”.

Đến nay, lĩnh vực NFT của Trung Quốc có vẻ như đang là vùng xám. Hiện người dùng tại quốc gia này có thể sử dụng đồng NDT thay cho các đồng tiền mã hoá, để mua loại sản phẩm này trong nước.

Tháng 6/2021, gã thương mại khổng lồ Alibaba ra mắt bộ sưu tập 16.000 tác phẩm nghệ thuật NFT và bán hết veo chỉ trong vòng vài phút, qua hệ thống thanh toán di động Alipay. Đồng thời, đại diện công ty này cho rằng bản chất của NFT và Bitcoin có sự khác nhau.

“NFT không thể hoán đổi cho nhau cũng như không thể bị chia nhỏ, khiến nó khác về bản chất so với các đồng tiền mã hoá như Bitcoin”, người phát ngôn của AntChain, chi nhánh blockchain của Ant Group, thuộc tập đoàn Alibaba cho biết.

Trong những tháng tiếp theo, Alibaba cùng các gã khổng lồ công nghệ khác như Tencent, nền tảng truyền thông xã hội, Bilibili, công ty phát sóng video trực tuyến, và JD.com, công ty thương mại điện tử đã đổi tên các dịch vụ NFT thành “các bộ sưu tầm kỹ thuật số”, động thái mà các chuyên gia đánh giá là 1 nỗ lực tránh giám sát của nhà chức trách tại đây.

Dù vậy, các công ty công nghệ lớn nhất tại Trung Quốc vẫn chưa thể thu lời bất chấp nhu cầu NFT tăng cao, do người mua NFT tại đây chưa được phép bán lại bộ sưu tập của mình.

Vấn đề này hứa hẹn sẽ sớm được giải quyết, khi BSN đang hướng tới xây dựng một thị trường NFT trong nước, quy tụ và kết nối được các công ty tư nhân riêng lẻ đang sở hữu NFT khác.

Vinh Ngô

Mỹ cấm bán chip AI sang Trung Quốc

Các công ty như NVIDIA và AMD được yêu cầu dừng bán một số card đồ họa phục vụ trí tuệ nhân tạo (AI) cho các khách hàng tại Trung Quốc.

Ở thời điểm hiện tại, Zalo hiện vẫn là một trong những ứng dụng được nhiều người sử dụng nhất tại Việt Nam để duy trì liên lạc. Báo cáo của Decision Lab còn nhận định, Zalo đang là nền tảng trong nước duy nhất có thể sánh vai và soán ngôi những gã khổng lồ quốc tế.

Tuy vậy, kể từ khi rộ lên những thông tin về việc Zalo sẽ thu phí người dùng, đã xuất hiện những quan điểm khác nhau từ phía chính người sử dụng Zalo. 

Trên nhiều diễn đàn và các trang mạng xã hội, xuất hiện nhiều ý kiến cho biết sẽ bỏ ứng dụng Zalo trong trường hợp ứng dụng này thu phí người dùng. 

Theo anh Nguyễn Việt Cường ở Hà Nội, việc Zalo thu phí người dùng sẽ là một cơ hội cho các ứng dụng nhắn tin khác. Nam độc giả này cho biết sẽ chuyển qua xài ứng dụng khác nếu đơn vị phát triển kiên quyết thu phí người dùng Zalo. 

Có đồng quan điểm, anh Nguyễn Văn Thuận (TP.HCM) cho rằng, trên thị trường hiện có rất nhiều ứng dụng cung cấp dịch vụ nhắn tin tương tự như Zalo. Trong trường hợp Zalo hạn chế tính năng, sẽ có app khác ngay lập tức nổi lên bởi người dùng có rất nhiều lựa chọn để thay thế. 

Ở chiều ngược lại, cũng có không ít người hưởng ứng sự thay đổi này. Theo anh Trần Gia Thế (Hà Nội), nếu đọc kỹ các điều chỉnh của Zalo, có thể thấy những cập nhật mới không tác động gì mấy lên nhóm đối tượng người dùng phổ thông. 

“Những người thường xuyên nhắn tin với người lạ chủ yếu là nhóm nhân viên sale, tư vấn khách hàng. Họ kiếm tiền từ nền tảng Zalo, vậy phải nộp phí sử dụng dịch vụ cho ứng dụng này cũng là điều hợp lý”, anh Thế chia sẻ.

Trao đổi với VietNamNet, một độc giả có tên Nguyễn Mai Lan cho biết, công việc của chị là bán hàng online nên thường xuyên phải duy trì liên lạc với các khách hàng cả cũ lẫn mới qua Zalo. Mặc dù là đối tượng chịu ảnh hưởng trực tiếp từ chính sách mới của Zalo, chị Lan đã xác định trước tâm lý và cho rằng điều đó cũng sẽ xảy ra không sớm thì muộn. 

“Zalo họ có công phát triển nền tảng, thế nên tôi cho rằng họ có quyền thu tiền từ những người kinh doanh trên nền tảng của mình. Thực tế là lâu nay tôi cũng như nhiều người kinh doanh online khác đã đều trả tiền để sử dụng dịch vụ quảng cáo trên nền tảng của Facebook”, chị Lan nói.

Theo chị Lan, khác với các ứng dụng nhắn tin khác, Zalo khá phổ biến với nhóm người dùng trung tuổi. Họ là nhóm khách hàng có khả năng chi tiền, nhưng khó tiếp cận bằng những nền tảng hay ứng dụng khác như Messenger, Viber, Telegram,...

“Với những ưu điểm đó, sau khi cân nhắc được mất, tôi vẫn sẽ sử dụng Zalo thay vì các app nhắn tin khác. Tuy vậy, Zalo cũng cần phải hiểu cho người kinh doanh online và có mức phí hợp lý. Nếu không, sẽ ngay lập tức có những ứng dụng khác nổi lên và chiếm lại thị phần từ tay công cụ nhắn tin này”, chị Lan chia sẻ. 

Trọng Đạt

Các cặp vợ chồng mới cưới thường không dư giả về tiền bạc; đặc biệt là người lao động ngoại tỉnh, phải đi thuê trọ. Ngoài ra, họ còn phải “đau đầu” tiết kiệm tiền để chuẩn bị cho các công việc lớn hơn như sinh con, mua nhà,... Tuy nhiên, nếu biết cách vun vén, các cặp đôi này còn sẽ có một cuộc sống “dễ thở” mà vẫn có tiền tiết kiệm. Dưới đây là mẹo chi tiêu 7 triệu đồng/tháng cho các cặp đôi mới cưới phải đi thuê trọ.

1. Các khoản chi tiêu cứng:

- Tiền thuê nhà: 1,5 triệu đồng/tháng (Mới cưới chưa có con nhỏ nên các cặp vợ chỉ cần thuê một ngôi nhà nhỏ, có nhà tắm, nhà vệ sinh, chỗ nấu ăn. Với mức giá này, bạn có thể chịu khó đi xa, thuê một ngôi nhà cách xa trung tâm thành phố nhưng giao thông thuận tiện, gần chợ, an ninh đảm bảo và là nơi đến chỗ làm gần nhất của cả 2 vợ chồng).

- Các khoản sinh hoạt phí: Để tiết kiệm chi tiêu, các cặp vợ chồng nên tự nấu ăn ở nhà và có thể mang cơm tới chỗ làm.

+ Ăn sáng: 15.000 đồng x 30 ngày = 450.000 đồng.

+ Ăn trưa, ăn tối: 40.000 đồng/bữa x 2 bữa x 30 ngày = 2.400.000 đồng (với số tiền này, bạn nên dậy sớm đi chợ sáng mua đồ ăn để tiết kiệm chi phí. Trung bình 1 tuần, bạn có thể đi chợ khoảng 3 lần, tích trữ đồ ăn trong tủ lạnh. Nên phân chia đồ ăn hợp lý. Những loại thực phẩm nào không để lâu được thì nên ăn trước để đảm bảo chất dinh dưỡng. Số tiền trên đã bao gồm chi phí mua hoa quả ăn hàng ngày. Bạn nên mua hoa quả theo mùa để đảm bảo an toàn và giá cả sẽ rẻ).

+ Tiền điện: 150.000 đồng/tháng (do điện cả ở các khu nhà trọ thường rất đắt nên việc dùng điện cần hết sức tiết kiệm. Nếu may mắn bạn thuê được căn hộ trả tiền điện giá nhà nước thì với số tiền trên gia đình bạn có thể thoải mái dùng điện).

+ Tiền internet: 60.000 đồng/tháng (nên nối mạng internet cùng một số phòng khác trong khu trọ để giảm được khoản chi phí này).

+ Tiền xăng xe: 200.000 đồng/tháng x 2 người = 400.000 đồng.

+ Tiền nước: 50.000 đồng/tháng.

+ Tiền mua các loại gia vị, đồ khô: 200.000 đồng/tháng.

+ Tiền mua thẻ điện thoại: 100.000 đồng/người x 2 người = 200.000 đồng.

+ Tiền ga: 300.000 đồng/bình chia đều cho 2 tháng = 150.000 đồng/tháng.

+ Tiền đám cưới, sinh nhật, đám ma,... = 700.000 đồng/tháng (khoản chi này không phải tháng nào cũng có nên có thể bù trừ giữa các tháng).

+ Tiền dầu gội, sữa tắm, xà phòng, tiền thuốc hàng tháng (nếu bị ốm)... = 300.000 đồng/tháng.

+ Các khoản chi phí phát sinh: 440.000 đồng.

--> Tổng chi phí sinh hoạt/tháng = 7 triệu đồng

2. Một số mẹo tiết kiệm chi phí:

- Mỗi lần đi chợ bạn cần lên danh sách những thứ cần mua. Những loại đồ khô có thể tích trữ được nên mua với số lượng nhiều để có được giá mua rẻ. Tuy nhiên, lượng mua cần vừa đủ, tránh đồ bị hỏng, gây lãng phí.

- Đối với những đồ dùng gia dụng trong gia đình nên cân nhắc giá trị sử dụng trước khi mua từng món đồ.

- Bạn nên săn tìm hàng giảm giá, rủ một số bạn bè mua chung để nhận được mức giá ưu đãi.

- Các ngày lễ, Tết, sinh nhật, kỷ niệm ngày cưới,... các cặp vợ chồng nền hạn chế việc đi ăn ngoài hàng, tránh gây lãng phí.

- Nên lập một cuốn sổ tiết kiệm để đề phòng khi có việc cần.

- Các bà nội trợ nên có trong tay danh sách một số cửa hàng thân thiết về đồ gia dụng, cửa hàng tạp hóa,... để kịp thời nắm bắt được các thông tin giảm giá, khuyến mại; chọn lựa các món đồ thực sự cần thiết cho gia đình.

- Cần hạn chế việc mua sắm theo sở thích, mua đủ dùng để tiết kiệm tiền.

- Hàng tháng, hai vợ chồng nên ngồi thảo luận với nhau về các khoản chi tiêu “vượt mức” trong tháng để cân đối chi tiêu cho tháng sau.

- Nên “sống thấp” hơn điều kiện tài chính của cả 2 vợ chồng, không nên “vung tay quá trán” để tiết kiệm cho tương lai. Phương châm sống này đang được rất nhiều cặp vợ chồng trẻ ở các nước phát triển áp dụng.