Khám bệnh thông minh, thanh toán linh hoạt

Ông Trần Văn Hà (70 tuổi, Châu Phong, Quế Võ, Bắc Ninh) - người mắc các vấn đề về tim mạch, huyết áp nhiều năm cho biết giờ đây ông có thể chủ động đến viện khám bệnh, lấy thuốc mà không cần các con đưa đi.

“Tôi chỉ cần mang căn cước công dân gắn chíp là có thể khám bệnh mà không cần mang thẻ bảo hiểm. Những bệnh nhân đang điều trị ngoại trú các bệnh mãn tính như tôi thường xuyên phải đến thăm khám, giờ không còn phải xếp hàng dài chờ đợi mà có thể lấy số khám và quẹt thẻ BHYT tự động tại khu vực đăng ký khám bệnh. Tôi cũng có thể chủ động theo dõi thứ tự khám trên màn hình thông báo trước cửa phòng khám và được gọi tên trên hệ thống loa báo. Đặc biệt, hồ sơ, lịch sử khám bệnh của tôi đều được lưu trữ trên các phần mềm nên không phải mang các sổ khám bệnh cũ”, ông Hà nói.

Chị Nguyễn Hà Linh (Yên Phong, Bắc Ninh) - bà mẹ có hai con nhỏ cho biết trước đây nếu các con bị ốm chị đều phải xin nghỉ làm vì phải mất cả buổi để đưa con đi khám, chờ đợi kết quả. Nhưng hơn 1 năm nay, chị có thể tranh thủ đưa con đi khám tại nhiều cơ sở, kể cả các phòng khám tư nhân trong địa bàn tỉnh. Quy trình khám, trả kết quả nhanh gọn giúp chị Linh tiết kiệm được thời gian và vẫn đảm bảo công việc. Đặc biệt các bệnh viện, phòng khám hiện triển khai nhiều hình thức thanh toán không dùng tiền mặt như: Internet Banking, quét mã QR, POS quét thẻ ATM, các loại ví điện tử, thanh toán bằng thẻ thông minh hoặc thanh toán qua web…

Xây dựng bệnh viện “không hồ sơ giấy”

Để có được sự tiện lợi như vậy là nhờ ngành y tế Bắc Ninh đã đi tắt đón đầu trong việc đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ số vào hoạt động quản lý, khám chữa bệnh.

Việc triển khai bệnh án điện tử đang được thực hiện, thí điểm tại nhiều cơ sở khám chữa bệnh trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh như: Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Bệnh viện Sản - Nhi, Trung tâm Y tế huyện Yên Phong…

Đại diện Bệnh viện Sản - Nhi Bắc Ninh cho biết đơn vị đã “số hóa” hầu hết các tài liệu y khoa trong hồ sơ bệnh án, sử dụng chữ ký số trong bệnh án điện tử. Mọi hoạt động tại bệnh viện từ đăng ký khám, khám bệnh, điều trị, kê đơn thuốc, phát thuốc, bán thuốc, đến thanh toán ra viện đều được quản lý bằng hệ thống phần mềm bệnh viện và bệnh án điện tử. Kết nối hai chiều các máy xét nghiệm, hệ thống phần mềm tự động quét mã vạch trên ống nghiệm, trả kết quả trên phần mềm. Phần mềm kết nối tự động với các thiết bị sinh ảnh, thu nhận, xử lý và truyền tải hình ảnh tới màn hình của bác sỹ chẩn đoán hình ảnh giúp bác sỹ đọc, đưa ra kết luận cho bệnh nhân, trả kết quả nhanh chóng và gửi lên hệ thống phần mềm bệnh viện.

Hệ thống bệnh án điện tử được triển khai đồng bộ góp phần quan trọng rút ngắn thời gian làm thủ tục khám, chữa bệnh, giúp giảm thiểu giấy tờ, giảm chi phí, tăng khả năng lưu trữ, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và nâng cao sự hài lòng của người bệnh.

Hay Bệnh viện Quân y 110 đã xây dựng hệ thống vận chuyển mẫu bệnh phẩm xét nghiệm bằng khí nén. Mẫu bệnh phẩm được chuyển từ khu vực lấy mẫu đến khoa xét nghiệm chỉ 30 giây - 1 phút/lần; kết nối khoảng 20 đầu mối các khoa khắp bệnh viện với nhân viên khoa xét nghiệm giúp giảm thời gian vận chuyển mẫu và trả phiếu kết quả. Bệnh viện Quân y 110 cũng triển khai hệ thống thông tin bệnh viện (HIS), hệ thống quản lý thông tin xét nghiệm (LIS), hệ thống lưu trữ, truyền tải và hội chẩn hình ảnh y khoa (PACS), ứng dụng chữ ký số, thay thế chữ ký người bệnh bằng xác nhận dấu vân tay, triển khai thẻ khám bệnh thông minh… mang lại nhiều lợi ích đối với bác sĩ và bệnh nhân. 

Đẩy mạnh quản lý hồ sơ sức khỏe điện tử

Tại Bắc Ninh, hệ thống phần mềm Hồ sơ sức khỏe điện tử được triển khai từ năm 2018, đến nay ghi nhận khoảng 1,3 triệu hồ sơ nhân khẩu với hơn 332.000 gia đình toàn tỉnh có một số thông tin hành chính, trong đó gần 1,2 triệu hồ sơ nhân khẩu được khám tạo lập hồ sơ sức khỏe ban đầu, đạt hơn 92%. Khoảng 150.000 hồ sơ nhân khẩu có thông tin số thẻ BHXH chính xác khớp với dữ liệu của BHXH Việt Nam. Hệ thống phần mềm hồ sơ sức khỏe quản lý chính xác gần 50.000 người ghi nhận mắc bệnh tăng huyết áp, gần 20.000 người mắc bệnh đái tháo đường và gần 4.000 hồ sơ người mắc bệnh tâm thần phân liệt, 134 trường hợp mắc bệnh phong, tất cả được xác nhận của cơ sở khám chữa bệnh và cơ sở y tế địa phương.

Toàn bộ lịch sử tiêm chủng của trẻ em toàn tỉnh được liên thông sang hệ thống Hồ sơ sức khỏe từ phần mềm Tiêm chủng Quốc gia. Hệ thống phần mềm cho các cơ sở y tế tuyến xã phục vụ công tác khám chữa bệnh và thanh toán BHXH hàng năm với trung bình hơn 300.000 lượt khám chữa bệnh BHYT tại các huyện, thành phố. Lịch sử khám chữa bệnh của người dân khi đến các trạm y tế bước đầu được liên thông sang hệ thống hồ sơ sức khỏe. Hệ thống báo cáo thống kê tình trạng dinh dưỡng được hoàn thiện và phân tích ngay sau các dữ liệu được cập nhật trên hệ thống.
Chức năng tra cứu BHYT và tra cứu tổng hợp trong đó có nhiều tiêu chí giúp cán bộ quản lý có thể theo dõi và quản lý danh sách người dân có các thông tin như: thẻ BHYT, nhóm máu, tình trạng bệnh tật, bệnh lây nhiễm, bệnh không lây nhiễm theo từng địa bàn hoặc từng độ tuổi, giới tính theo nhu cầu của người quản lý.

Thời gian tới, ngành y tế Bắc Ninh tiếp tục triển khai các nhiệm vụ chuyển đổi số; xây dựng hệ thống phân tích dữ liệu phục vụ công tác quản lý điều hành của ngành…Đồng thời để các thiết bị thăm khám và điều trị hiện đại phát huy, hỗ trợ hiệu quả cho người dân, tỉnh tiếp tục tăng cường đào tạo cán bộ ngành y để có thể làm chủ được công nghệ mới, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe nhân dân, hướng tới mục tiêu xây dựng bệnh viện thông minh.

Thu Hoài

Bệnh nhân điều trị tại Trung tâm Đột quỵ , Bệnh viện 108

May mắn được cấp cứu kịp thời, hiện bệnh nhân đã qua cơn nguy kịch, sau vài ngày nữa có thể xuất viện sau đó chuyển về tuyến dưới tiếp tục tập phục hồi chức năng. TS Tuyến đánh giá, với trường hợp này, nếu kiên trì tập luyện có thể hồi phục ít nhất 80-90%.

TS Tuyến cho biết, trung bình mỗi năm trung tâm điều trị trên 3.000 ca đột quỵ, trong đó ca bệnh dưới 40 tuổi chiếm 17%. Bệnh nhân đột quỵ trẻ nhất điều trị tại trung tâm mới 13 tuổi.

Với người trẻ, nguyên nhân đột quỵ phổ biến nhất là do dị dạng mạch máu não. Đột quỵ thể nhồi máu não ở người trẻ ít gặp, mỗi năm chỉ vài trường hợp.

Theo TS Tuyến, dị dạng mạch máu não thường do bẩm sinh hoặc hình thành sau nhiều năm. Tuy nhiên đa số dị dạng mạch máu não không có triệu chứng, rất nhiều trường hợp phát hiện ra khi đi khám sức khoẻ định kỳ hoặc thăm khám điều trị bệnh khác. Một số ít có biểu hiện đau đầu tái diễn trước khi vỡ.

Ngày nay, tỉ lệ phát hiện dị dạng mạch não trong cộng đồng tăng lên do ngày càng có nhiều cơ sở y tế có thể chụp cộng hưởng từ và chụp cắt lớp để khảo sát mạch não và người dân ngày càng có ý thức tầm soát sức khoẻ.

Khi bị vỡ dị dạng mạch não, các triệu chứng khá ồ ạt với biểu hiện đau đầu dữ dội, buồn nôn và nôn, có thể rối loạn ý thức, liệt nửa người... Một số trường hợp có thể đột tử trước khi đến viện.

Dị dạng mạch não gồm nhiều loại với nhiều vị trí, kích thước, tuỳ từng ca cụ thể bác sĩ sẽ có chỉ định can thiệp khác nhau.

Để phát hiện sớm các bất thường của mạch não, TS Tuyến khuyên những người trẻ nên ít nhất một lần kiểm tra mạch máu não với chi phí chỉ từ 1,9- 2,5 triệu đồng. Trường hợp dị dạng phình to, bác sĩ sẽ can thiệp nút mạch chủ động, tránh vỡ.

Nếu mạch máu bị vỡ ở những vùng ngôn ngữ, vận động… bệnh nhân có thể khó khăn, mất khả năng giao tiếp hoặc liệt vận động.

Thúy Hạnh

Dấu hiệu sớm cảnh báo đột quỵ ai cũng cần biết

Trên 30% ca đột quỵ đều có dấu hiệu cảnh báo sớm. Do vậy người dân cần phát hiện sớm để có phương án dự phòng.  

Lợi ích sức khỏe của gạo

Chuyên gia Kristen Smith, người phát ngôn của Học viện Dinh dưỡng và Ăn kiêng Mỹ, nhận định: "Bất kỳ loại gạo nào cũng giàu carbohydrate - nguồn nhiên liệu chính của cơ thể". 

Gạo trắng rất phổ biến nhưng cách chế biến khiến loại gạo này không tốt cho sức khỏe bằng các loại khác. Dù vậy, gạo trắng vẫn có một số chất dinh dưỡng quan trọng như phốt pho, mangan, vitamin B1 và B3. Nhiều nhãn hiệu gạo trắng cũng bổ sung thêm canxi, sắt và axit folic. 

Tuy nhiên, gạo trắng cũng có những nhược điểm như gây tăng đột biến lượng đường trong máu, dẫn tới nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), gạo trắng cũng có thể hấp thụ asen, một chất gây ung thư. 

Các loại gạo khác nhau 

Theo USA Today, hiện có chục nghìn giống lúa khác nhau được phân loại theo mức độ xay xát, mùi thơm, hương vị, cách chế biến và phổ biến nhất là kích thước hoặc chiều dài hạt gạo. 

Khi nấu chín, gạo hạt dài có xu hướng bông xốp và nhẹ. Hạt gạo cỡ vừa thường dai, mềm. Hạt gạo ngắn sẽ mềm và dính, hay được dùng làm món cuốn, sushi và bánh gạo.

Loại gạo tốt nhất cho cơ thể

Tiến sĩ Naidoo khuyến nghị: "Hãy chọn loại gạo có nhiều vi chất dinh dưỡng, chất xơ và ít tác động tới lượng đường trong máu". 

Gạo lứt là một trong những loại gạo có khả năng đáp ứng điều này. Chuyên gia dinh dưỡng người Mỹ Shelley Rael giải thích: “Gạo lứt thường được đánh giá tốt cho sức khỏe hơn gạo trắng vì giữ được nhiều chất dinh dưỡng và chất xơ hơn, đồng thời có phản ứng đường huyết thấp hơn, giữ lượng đường trong máu ổn định hơn”. Gạo lứt cũng là nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất tốt như canxi, magie, sắt và một số vitamin B. 

Các giống lúa khác cũng có giá trị dinh dưỡng và lợi ích sức khỏe đặc biệt. Ví dụ, gạo cẩm là nguồn cung cấp protein tuyệt vời và giàu chất dinh dưỡng giúp thúc đẩy quá trình tiêu hóa khỏe mạnh. Gạo huyết rồng là nguồn cung cấp chất chống oxy hóa chống lại bệnh tật.

Gạo có tốt cho giảm cân không?

Gạo có thể nở ra gấp ba lần thể tích ban đầu nên dễ tạo cảm giác no. Điều này giúp bạn dùng ít hơn các món khác khi bổ sung cơm một cách hợp lý vào chế độ ăn uống lành mạnh. Tuy nhiên, theo Bộ Nông nghiệp Mỹ, bạn phải lưu ý tới khẩu phần ăn vì khoảng 200g cơm chứa hơn 200 calo. 

Bởi vậy, theo chuyên gia Smith, cơm không chiếm quá 1/4 đĩa thức ăn. 

Ngoài ra, mọi người nên chọn lựa nhiều loại gạo khác nhau, xem kẽ gạo lứt vào trắng nếu bạn ăn cơm thường xuyên, nên bổ sung nhiều rau và lựa chọn nguồn đạm lành mạnh. 

Cây gia vị thơm lừng có vô số tác dụng nhưng không nên ăn nhiều