Theo một nghiên cứu gần đây của Đại học Kansas (top 50 trường đại học công lập tốt nhất Mỹ), chênh lệch thu nhập giữa những người lao động có trình độ đại học làm việc đúng chuyên ngành so với những người làm trái ngành đã tăng hơn một nửa từ năm 1993 đến năm 2019.
Xu hướng đáng lo ngại này có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến các sinh viên tốt nghiệp đại học nhưng phải làm việc ngoài lĩnh vực chuyên môn của mình.
Các kết quả nghiên cứu này đến trong bối cảnh sinh viên, phụ huynh và các nhà lập pháp tranh luận về vai trò của đại học trong việc lựa chọn nghề nghiệp cho sinh viên.
Dữ liệu của National Student Clearinghouse cho thấy số lượng sinh viên nhập học vào đại học giảm 8% so với năm 2019, và 40,4 triệu sinh viên theo học đại học đã rời khỏi trường mà không có bằng cấp vào năm 2021.
“Quá nhiều sinh viên học đại học mà không biết họ muốn đạt được gì hoặc làm thế nào để đạt được mục tiêu đó”, Michael B. Horn và Bob Moesta, đồng tác giả của cuốn sách về chọn trường đại học “Làm thế nào để đưa ra quyết định học tập hiệu quả trong suốt cuộc đời bạn” viết.
Cũng trong một bài luận với Education Week, hai ông bày tỏ quan điểm: “Cam kết dành 4 năm cho học đại học đồng thời gánh nhiều khoản nợ mà không có đủ sự đam mê và nỗ lực tập trung cho học tập thì rất mạo hiểm.”
Để thực hiện nghiên cứu về đề tài, các nhà nghiên cứu Hugh Cassidy và Amanda Gaulke đã sử dụng dữ liệu từ Khảo sát Quốc gia về các tân cử nhân đại học để so sánh trình độ học vấn, bằng cấp chuyên ngành và công việc của họ sau tốt nghiệp trên khắp nước Mỹ từ năm 1993 đến 2019.
Nhìn chung, năm 2019, 83% tân cử nhân đại học đã tìm được công việc có liên quan đến chuyên ngành sau khi tốt nghiệp, tăng 2 phần trăm so với năm 1993.
Tuy nhiên, đối với các tân cử nhân người da màu và gốc La-tinh, chỉ khoảng 78% trong số họ có việc làm phù hợp với chuyên môn của mình sau tốt nghiệp.
Các nhà nghiên cứu kết luận: “Những con số này có thể giải thích lý do vì sao, mặc dù lợi ích của việc học đại học đã tăng trong những năm 1990, nhưng tỉ lệ nhập học và hoàn thành đại học không đồng bộ”.
Trong khi khoảng 40% sinh viên tốt nghiệp đã làm việc ngoài lĩnh vực chuyên môn nhằm kiếm được nhiều tiền hoặc thăng tiến nhanh hơn, Cassidy và Gaulke nhận thấy phần lớn những người làm trái ngành như họ kiếm được ít tiền hơn và công việc họ làm không cần đến kiến thức chuyên ngành được dạy ở trường hay nói cách khác là giáo dục đại học bị bỏ phí.
“Một trong những điều chúng ta biết là con người thường có xu hướng gắn bó trong nghề nghiệp. Nếu công việc đầu tiên của bạn sau khi tốt nghiệp đại học liên quan chặt chẽ đến những gì bạn học, các công việc tương lai của bạn cũng sẽ có xu hướng tương tự trong suốt sự nghiệp”, Zack Mabel, một giáo sư nghiên cứu về giáo dục và kinh tế tại Trung tâm Giáo dục và Lao động của Đại học Georgetown, nói.
Nâng cao hệ thống tư vấn nghề nghiệp cho học sinh
Trên cương vị là người nghiên cứu về mối liên hệ giữa giáo dục phổ thông với việc hướng nghiệp, ông nhận định: “Cần có nhiều chính sách và đầu tư nguồn lực để giúp học sinh có nhiều cơ hội việc làm phù hợp hơn.
Để đạt được mục tiêu này, chúng ta cần một hệ thống tư vấn nghề nghiệp toàn diện liên kết giữa trung học, đại học và nghề nghiệp để giúp cá nhân hiểu được mình có khả năng theo đuổi ngành nghề gì”.
Ông cho rằng các chương trình dự bị đại học ở trường trung học nên yêu cầu học sinh tìm hiểu sâu hơn các chuyên ngành cơ bản và học phí ở từng trường đại học, để biết được cơ sở giáo dục phù hợp với chuyên ngành họ quan tâm và thu nhập trung bình cho mỗi chuyên ngành trong các chương trình đào tạo khác nhau.
Ví dụ, Văn phòng Kinh tế Giáo dục của Virginia (Mỹ) cung cấp thông tin cho học sinh về cơ hội việc làm trong địa phương và bằng cấp cần thiết để theo đuổi sự nghiệp trong lĩnh vực đó.
Theo Mabel, các trường THPT nên tạo điều kiện cho học sinh có cơ hội tiếp xúc thực tế với nghề nghiệp bằng các chương trình kiến tập, thực tập và học việc để giúp các em hiểu rõ hơn về môi trường làm việc trong các lĩnh vực nghề nghiệp khác nhau.
Ví dụ, nhiều trường học đã nỗ lực để thu hút nhiều sinh viên tham gia các môn khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy sinh viên tốt nghiệp ngành Khoa học máy tính và Kỹ thuật, đặc biệt là nữ giới phải đánh đổi nhiều hơn so với sinh viên tốt nghiệp trong các lĩnh vực khác như nghệ thuật tự do.
Mặc dù tỉ lệ nữ giới tốt nghiệp ngành STEM đã cao hơn so với trước đây, song họ ít có khả năng được tuyển dụng vào các lĩnh vực này so với nam giới, một phần là do họ gặp khó khăn trong cân bằng giữa công việc và cuộc sống hoặc ít có cơ hội thăng tiến.
Hải Yến (Theo Education Week)
Lịch thi đấu | |
Play-offs | |
21/08/2024 02:00:00 | ![]() |
21/08/2024 02:00:00 | ![]() |
21/08/2024 02:00:00 | ![]() |
Người đứng đầu ngành giáo dục cũng trân trọng ghi nhận những đóng góp và hy sinh của cô, gia đình và đồng nghiệp của cô Mai Thị Yến cho sự nghiệp giáo dục.
Đồng thời, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn đề nghị Sở GD-ĐT, Công đoàn Giáo dục Hà Giang... chia sẻ, giúp đỡ gia đình cô giáo sớm ổn định cuộc sống; động viên, hỗ trợ các đồng nghiệp của cô giáo tại Trường Mầm non Đường Thượng yên tâm công tác. Ngoài ra, đặc biệt lưu ý tăng cường quan tâm, hỗ trợ đời sống, sinh hoạt cho các thầy giáo, cô giáo công tác ở địa bàn khó khăn.
“Lãnh đạo Bộ GD-ĐT cũng bày tỏ sự cảm động và ghi nhận trước những nỗ lực, cố gắng của đội ngũ các thầy giáo, cô giáo đang cắm bản, công tác ở vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo đã không quản nguy hiểm, khó khăn, thiếu thốn trăm bề để cống hiến cho sự nghiệp giáo dục.
Bộ GD-ĐT mong các cấp, các ngành tiếp tục quan tâm, chỉ đạo để đường đến trường, lớp của các thầy cô giáo và học sinh ở những địa bàn khó khăn ngày càng bớt gian nan, vất vả.
Một lần nữa, xin được gửi tới gia đình cô giáo lời thăm hỏi ân cần và lời chia buồn chân thành, sâu sắc”, thư của Bộ trưởng GD-ĐT viết.
Trao đổi với VietNamNet, trưa 6/5, TS Vũ Minh Đức - Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục (Bộ GD-ĐT), thông tin thêm ngay khi nắm bắt được sự việc, Bộ trưởng GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn đã chỉ đạo gấp rút xem xét, đề xuất hình thức ghi nhận sự đóng góp, tôn vinh cho cô giáo Mai Thị Yến.
“Về phía Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục cũng đang đề xuất công đoàn ngành giáo dục và công đoàn tỉnh hỗ trợ gia đình cô giáo”, ông Đức nói.
Ông Đức cho biết, chiều nay, đại diện Cục đã lên Hà Giang để thăm hỏi, trao hỗ trợ tới gia đình cô giáo.
Trước đó, như VietNamNet đưa tin, sau thời gian nghỉ lễ, trên đường trở lại trường, cô giáo Mai Thị Yến (giáo viên Trường Mầm non Đường Thượng, huyện Yên Minh, tỉnh Hà Giang) không may gặp tai nạn thương tâm và qua đời.
Ông Nguyễn Đức Tuyên, Trưởng phòng GD-ĐT huyện Yên Minh (tỉnh Hà Giang) thông tin sự việc đau lòng diễn ra vào khoảng 16h ngày 3/5 khi vợ chồng cô cùng con nhỏ kết thúc thời gian nghỉ lễ 30/4-1/5 ở quê, quay trở lại trường để tiếp tục công tác.
“Dịp nghỉ lễ, 2 vợ chồng cô giáo về thăm gia đình và con trai 10 tuổi ở cùng ông bà tại Phú Thọ. Trên đường trở lại trường, khi cách trường chỉ khoảng 2km, xe vợ chồng cô gặp sự cố nên rơi xuống vực. Có lẽ vì ôm để che chắn cho con 5 tuổi nên những va chạm cô gánh. Cháu bé chỉ bị xây xát, không bị thương nghiêm trọng.
Người dân và các đồng nghiệp đã nhanh chóng đưa cô đi cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Giang nhưng vì bị thương quá nặng, cô Yến đã qua đời lúc 20h cùng ngày. Hay tin cô Yến mất, các đồng nghiệp, nhà trường và các em học sinh đều xót thương”, ông Tuyên kể.
Cũng theo ông Tuyên, sự cố khiến chồng của cô (cũng dạy ở một trường tiểu học cùng xã) bị thương nặng và phải cấp cứu ở Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Giang.
“Hiện, thầy giáo đã qua cơn nguy kịch. Tuy nhiên, phải cắt bỏ một bên thận. Thầy giáo phải nằm viện điều trị và chưa thể về đưa tang vợ”, ông Tuyên nói.
Ông Tuyên cho biết, gia cảnh của cô giáo rất đáng thương, kinh tế không mấy khá giả, có 2 con nhỏ, cháu lớn 10 tuổi, cháu nhỏ 5 tuổi. Cô Yến đã công tác tại Trường Mầm non Đường Thượng đến nay được 13 năm.
“Cô Yến là giáo viên tận tâm, nhiệt tình, có trách nhiệm với công việc và không nề hà điểm trường khó khăn nào khi nhà trường phân công. Hằng năm, cô đều hoàn thành tốt nhiệm vụ, được các học sinh và phụ huynh quý mến. Đây là thiệt thòi rất lớn đối với ngành giáo dục huyện”, ông Tuyên nói.