Cách đây 20 năm, khi biết tin mình mang bầu lúc còn đang là sinh viên năm thứ 2 một trường cao đẳng ở TP. Vinh (Nghệ An), chị Hoa không bao giờ nghĩ rằng một ngày nào đó mình sẽ là chủ một xưởng may đang phát triển ổn định với doanh thu khoảng 600 triệu đồng/năm.Thậm chí, khi ấy, những lúc tuyệt vọng quá, chị đã nghĩ rằng “hay là đưa đứa trẻ này tới trung tâm bảo trợ xã hội?”.
Nhưng rồi, từng ngày một, chị nỗ lực vượt qua mọi khó khăn của một bà mẹ đơn thân 20 tuổi, bị khuyết tật vận động nặng một bên chân phải để nuôi dạy con thành người và xây dựng cho mình một cơ ngơi đáng nể.
“Sau khi biết mình có bầu, tôi xin bảo lưu việc học để sinh con. Sinh con xong, tôi cũng đi xin việc ở nhiều nơi, cũng thử cả buôn bán nhưng đều gặp khó khăn. Rồi thấy mình phù hợp với nghề may, tôi vừa học vừa làm”, chị Như Hoa chia sẻ.
Sau một thời gian dài rèn luyện tay nghề, chị thấy nghề may phù hợp với thể trạng của mình nên quyết định mở tiệm may nhỏ.
Ban đầu, chị chỉ có 1 máy may, sau dần gây dựng được uy tín, chị mua thêm 2-3 máy, tuyển thêm người để đáp ứng nhu cầu của khách.
 |
| Chị Như Hoa làm việc ở xưởng may. Ảnh: NVCC |
4 năm gần đây, được Trung tâm Hỗ trợ người khuyết tật của tỉnh tạo điều kiện, chị thuê được mảnh đất trong vòng 30 năm để dựng xưởng và xây một phòng ở nhỏ cho mình và con trai.
Nhớ lại những ngày tháng gian khổ nhất, chị Hoa kể: “Biết con gái đang đi học lại có bầu, bố mẹ tôi phải mất một thời gian dài để chấp nhận. Riêng bố vẫn giận, có một thời gian không nhìn mặt con gái. Mẹ thì thương nên vẫn chăm sóc lúc tôi sinh bé”.
Khi con được 6 tháng, hai mẹ con chị chuyển ra ngoài thuê phòng trọ ở. “Giá thuê phòng trọ lúc ấy chỉ có 200-300 nghìn đồng/tháng, nhưng cứ đến cuối tháng là tôi rất sợ vì đến kỳ đóng tiền nhà. Cũng may mắn là chủ nhà hiểu và thông cảm cho hoàn cảnh của mình, cho nợ 2-3 tháng mới trả một lần, thậm chí có tháng còn không lấy tiền nhà hay tiền điện nước”.
Tủi thân nhất vẫn là những lúc con ốm, không có ai ở bên, một mình đi lại vất vả, chị phải chạy đôn chạy đáo đưa con đi viện, chăm sóc con. “Nhiều khi cảm thấy mình khó có thể vượt qua được. Những chông chênh, vất vả, tủi thân thì hầu như thường trực mỗi ngày. Sau này, khi mình có tuổi rồi, tâm lý và cảm xúc cũng vững vàng hơn mới bớt đi những cảm xúc đó”.
Chị nói, khó khăn là không thể kể hết, nhưng sau cùng khi nhìn lại, chị vẫn cảm thấy biết ơn quyết định giữ lại con ngày ấy. “Nếu cho chọn lại, tôi cũng vẫn sẽ làm như thế”. Bây giờ, cậu con trai của chị đã là sinh viên năm thứ 2 một trường đại học ở TP. Vinh.
 |
| Xưởng may của chị sản xuất hàng thời trang may kỹ và cao cấp. Ảnh: NVCC |
Xưởng may của chị hiện có 10 nhân công là người khuyết tật, thu nhập mỗi người từ 3,5 đến 8,5 triệu đồng/tháng. Hiện tại, xưởng của chị đang cung cấp các sản phẩm thời trang cho 5 cửa hàng ở Nghệ An và Hà Tĩnh, mỗi tháng sản xuất 420-450 sản phẩm.
Mới đây, để tận dụng nguồn vải vụn của xưởng may, chị có ý tưởng sản xuất các sản phẩm túi xách, đồ trang trí nhỏ xinh để tăng thu nhập cho người lao động cũng như hạn chế rác thải ra môi trường.
Do đang dồn hết vốn cho xưởng may nên ý tưởng này của chị mới đang ở giai đoạn ban đầu, chưa có điều kiện mở rộng thị trường. Tuy nhiên, mới đây ý tưởng đã giành nhiều hạng mục giải thưởng trong cuộc thi Phụ nữ khởi nghiệp do Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam tổ chức.
“Đơn vị tài trợ đã cam kết sẽ đầu tư gần 100 triệu đồng để mở cửa hàng giới thiệu sản phẩm và bán các sản phẩm may mặc từ vải vụn trong thời gian tới”, chị Hoa cho biết.
Không chỉ tất bật với công việc ở xưởng may, chị Hoa còn đảm nhận vị trí Phó Chủ nhiệm Câu lạc bộ phụ nữ và bé gái khuyết tật tỉnh Nghệ An.
Có cơ hội tiếp xúc với nhiều chị em khuyết tật, chị Hoa rất thấu hiểu những tâm tư, trở ngại của họ trong việc hoà nhập với cộng đồng. Chị chia sẻ: “Một trong những vấn đề lớn nhất chính là từ bản thân người khuyết tật, họ vẫn còn tự ti, mặc cảm về bản thân. Điều đó khiến họ không nhận ra năng lực của mình. Nhưng nguyên nhân của chuyện này cũng là do tác động kép của những thành kiến – thành kiến về việc không coi trọng phụ nữ, và phụ nữ khuyết tật còn bị coi thường hơn, nhất là ở những khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa”.
Một lý do khác là sự thiếu tin tưởng của chính những người thân dành cho thành viên khuyết tật trong gia đình. “Có em chia sẻ với tôi rằng bố mẹ sợ em ra đường nguy hiểm nên cố giữ ở trong nhà, khiến em không được tiếp xúc với ai. Hay có em lại tâm sự, gia đình có đám cưới nhưng không cho em đi rước dâu vì sợ không may mắn, đội hình không đẹp. Em phải ở nhà, buồn rồi khóc. Những lúc ấy, tôi lại phải động viên các em, cũng như nói chuyện với bố mẹ các em. Chuyện thay đổi thành kiến cần rất nhiều thời gian nhưng mình cứ cố gắng làm rồi cũng sẽ có kết quả”.
Tham gia câu lạc bộ và nhận dạy nghề miễn phí cho phụ nữ khuyết tật ngay tại xưởng may, chị Hoa tâm sự, đôi khi chị không chỉ là thầy mà còn là chị, là mẹ với các em, các cháu nhỏ tuổi.
Ước mơ của chị trong thời gian tới là mở được một lớp dạy nghề miễn phí có quy mô lớn hơn cho phụ nữ, trẻ em gái khuyết tật để các em có một công việc ổn định, độc lập được trong cuộc sống sau này.
 |
| Sản phẩm sản xuất từ vải vụn của xưởng. Ảnh: NVCC |
 |
| Ý tưởng mở cửa hàng giới thiệu và bán các sản phẩm may mặc từ vải vụn của chị đã được đầu tư gần 100 triệu đồng. Ảnh: NVCC |
 |
| Chị Như Hoa (thứ 3 từ trái sang) nhận giải thưởng trong cuộc thi Phụ nữ khởi nghiệp năm 2020. Ảnh: NVCC |
 |
| Chị Hoa hiện là Phó Chủ nhiệm Câu lạc bộ phụ nữ và bé gái khuyết tật tỉnh Nghệ An. Ảnh: NVCC |
Cậu bé một tay năm xưa giờ thành nhà thiết kế thời trang có tiếng
Khuyết cánh tay trái nhưng Nguyễn Minh Thái chọn một nghề mà ít người khuyết tật dám chọn và có thể làm được: Nhà thiết kế thời trang.
" alt=""/>Người phụ nữ vượt biến cố cuộc đời, khởi nghiệp với hai bàn tay trắng
"Pháo đài bay" thất thủBốn mươi tám năm trôi qua nhưng ký ức về một thời đạn bom và trận địa “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” vẫn mãi in sâu trong trí nhớ người dân làng hoa Ngọc Hà (Ba Đình, Hà Nội).
Mười hai ngày đêm, giặc Mỹ trút bom xuống Hà Nội, hàng trăm người dân Thủ đô thiệt mạng.
Đêm 27/12/1972, một chiếc máy bay B52 bị quân và dân ta bắn trúng. Một phần xác máy bay rơi xuống hồ Hữu Tiệp - thuộc khu vực làng hoa Ngọc Hà.
 |
| Xác máy bay giữa lòng hồ Hữu Tiệp. |
Bà Đoàn Thị Hiển (SN 1953) - Tổ trưởng Tổ dân phố số 8 phường Ngọc Hà (Ba Đình, Hà Nội) đồng thời là nhân chứng vụ máy bay rơi chia sẻ: “Năm 1972 tôi mới 19 tuổi từ Gia Lâm về làng làm dâu. Khi ấy, tôi làm công nhân xí nghiệp quản lý nhà và tham gia lực lượng tự vệ Ngọc Hà bảo vệ Hà Nội”.
Chín giờ tối 27/12, máy bay địch bắt đầu quần thảo, dội bom xuống Thủ đô. Tiếng kẻng báo động, tiếng phát thanh liên tục vang lên: “Đồng bào chú ý, đồng bào chú ý… máy bay địch cách Hà Nội… km”. Mọi người nhanh chóng di chuyển xuống hầm trú ẩn an toàn.
Hai mươi ba giờ đêm, một chiếc máy bay chưa kịp cắt bom đã bị bắn rơi. Đơn vị bắn chiếc B-52 rơi xuống làng hoa Ngọc Hà là Tiểu đoàn 72, Trung đoàn 285 thuộc Đoàn Phòng không Hải Phòng. Ngày 22/12/1972, Tiểu đoàn 72 đang chiến đấu bảo vệ Hải Phòng, nhận được lệnh lên tăng cường cho Hà Nội.
Sau khi bị trúng tên lửa, chiếc B-52 đã nổ tung thành nhiều mảnh. Thân, động cơ và cánh máy bay rơi xuống hồ Hữu Tiệp.
 |
| Bà Đoàn Thị Hiển tham gia công tác địa phương, làm tổ trưởng tổ dân phố được 13 năm. |
Cả bầu trời đêm sáng lòa khi xác chiếc máy bay ngùn ngụt cháy. Dân làng náo loạn, đổ xô ra xem “pháo đài bay” lừng lẫy của địch thất thủ.
Người phụ nữ này kể, một phần máy bay rơi xuống lòng hồ, một nửa rơi trên đường Hoàng Hoa Thám. Ánh sáng từ đám cháy soi cả một vùng.
Xác chiếc máy bay có 47 quả bom. Nhiều quả rơi ra ngoài cắm sâu xuống lòng đất, quả nằm ngay trên đường làng... Bộ đội công binh được cử đến giúp dân tháo gỡ bom mìn. Một tuần sau mới dọn sạch.
“Nếu số bom đó được kích hoạt, có lẽ làng Ngọc Hà bị san phẳng, đau thương chẳng kém Khâm Thiên”, bà Hiển nhớ lại.
Đám cưới dang dở
Đêm định mệnh đó cũng là kỷ niệm đau thương với gia đình bà Hiển. Trong trận mưa bom, gia đình bà chịu tổn thất về người.
Một quả bom rơi làm sập hầm trú ẩn, 4 người thiệt mạng. Trong đó bao gồm anh chồng, chị chồng và 2 người bạn của gia đình bà Hiển.
Giọng xúc động bà nhớ lại: “Gia đình chồng tôi sống lâu đời ở làng hoa. Ngày xưa quanh nhà tôi là vườn hồng, vườn hoa cẩm chướng. Cả làng chuyên trồng hoa Tết, tháng Tám là bắt đầu trồng”.
 |
| Hàng năm, bà Hiển đều làm giỗ để tưởng nhớ anh chị chồng xấu số. |
Năm máy bay B-52 rải thảm, bố mẹ chồng bà Hiển ở gian nhà phía trước. Anh chồng bà Hiển chuyên chở hàng quân khí vào miền Nam. Dịp cuối tháng 12/1972, anh chồng bà Hiển về phép vài ngày nên có 2 người bạn đến chơi.
Chín giờ tối ngày 27/12, tiếng máy bay gầm rú trên bầu trời, tất cả chạy xuống hầm ẩn nấp, đợi máy bay đi mới lên.
Đến 10h hơn, máy bay địch quay lại bắn phá. Mọi người quay xuống hầm nhưng đến nửa đường, bà Hiển kéo chồng ngược lại, bảo sang hầm nhà hàng xóm, vì bên đó rộng hơn.
Hầm của gia đình bà Hiển còn 4 người nấp, đó là chị chồng, anh chồng và 2 người bạn kia. Hầm nhà bà Hiển nằm sát khu trường học, một quả bom rơi xuống trường, thanh xà ngang của trường học xiên vào hầm. Khi quả bom phát nổ, hầm sập khiến cả bốn người đều không qua khỏi.
Sáng hôm sau, dân làng thu dọn tàn tích, giúp gia đình bà Hiển đưa thi thể lên. “Tôi ám ảnh mãi cảnh 4 người đặt trên chiếc giường. Anh chồng tôi bị bỏng nhưng mặt còn nguyên vẹn như đang ngủ”, đôi mắt đỏ hoe, bà nhớ lại.
Bà Hiển tâm sự, đau xót nhất là chị chồng bà tên Dương Thị La (SN 1936). Người phụ nữ này vốn đẹp có tiếng ở làng. Bà Hiển mô tả: “Chị chồng tôi có làn da trắng bóc, đôi mắt sâu, trong veo”.
Gia đình có 8 người con, bà La là con thứ 4, thường bán hoa trên phố Hàng Bạc. Mặc dù nhiều người cầu hôn nhưng bà muốn ở vậy, đỡ đần bố mẹ.
Năm 36 tuổi, bà nhận lời kết hôn với vị cán bộ Nhà nước.
Tình cảm hai người tốt đẹp, đã đưa nhau đi mua sắm giường cưới, chăn màn và trang phục cưới, chỉ đợi đăng ký kết hôn.
Họ dự kiến sáng sớm ngày 28/12 ra phường làm thủ tục nhưng chẳng ngờ đêm 27/12, bà La mất.
Phòng tân hôn còn đó. Đám cưới chưa kịp thực hiện biến thành đám tang. Chiếc áo sơ mi cưới còn thơm mùi vải mới, được mặc lúc bà La nhập quan.
 |
| Một góc nhỏ phường Ngọc Hà ngày nay. |
“Lúc đưa chị dưới hầm lên, chồng chưa cưới của chị có mặt. Anh đội khăn tang, lo chu toàn đám ma. Hơn ba năm sau, đoạn tang chị La, anh mới đi lấy vợ”, bà Hiển nghẹn ngào.
Mỗi dịp Tết hay giỗ anh, chị chồng, bà đều nhang khói, làm mâm cơm tưởng nhớ người đã khuất.
“Chiến tranh không tránh khỏi mất mát, hi sinh nhưng đã qua rồi, mình phải sống vì tương lai. Tôi vẫn dạy con cháu phải trân trọng quá khứ và nâng niu cuộc sống hiện tại. Qua đau thương mới thấy bầu trời hòa bình là đáng quý nhất”, bà tâm sự.
Chuyện chưa kể về chiếc máy bay nằm giữa lòng hồ ở Hà Nội suốt 48 năm
Suốt 48 năm qua, xác chiếc máy bay B-52 vẫn nằm ở lòng hồ Hữu Tiệp (Ngọc Hà, Ba Đình Hà Nội). Vài năm gần đây, trên thân máy bay bất ngờ mọc lên một cây lộc vừng.
" alt=""/>Chuyện về người phụ nữ Hà thành mất trước đám cưới một ngày
