- Đón nhận huân chương hữu nghị do nhà nước Lào trao tặng, ông có suy nghĩ gì? 

Khi nghe tin được nhận huân chương dù đã kết thúc nhiệm kỳ, trở về Việt Nam, tôi rất bất ngờ và cảm động. Việc đóng góp một phần vào công cuộc phát triển đất nước Lào cũng như xây dựng tình hữu nghị giữa hai nước là trách nhiệm của một “người lính” Viettel khi được giao nhiệm vụ, và tôi cũng vậy.

Tôi xin gửi lời cảm ơn tới Nhà nước, Đảng và Chính phủ, đặc biệt là Bộ Công nghệ và Truyền thông, Bộ Quốc phòng Lào. Tôi cũng hiểu huân chương này là phần thưởng cho cả đơn vị vì thành tích không chỉ của cá nhân tôi bởi có nhiều người xứng đáng, đóng góp lớn.

Cảm động hơn nữa là đúng ra tôi sẽ sang Lào nhận Huân chương, nhưng nhân đoàn công tác của Bộ Công nghệ và Truyền thông Lào ở Việt Nam, Bộ trưởng cùng đoàn sẽ trao tặng Huân chương Hữu nghị cho tôi tại nhà khách Chính phủ.

- Là 1 trong 3 chuyên gia đầu tiên của Viettel được cử sang Lào để hỗ trợ LAT triển khai mạng lưới để chuẩn bị hình thành liên doanh. Khi đó, ấn tượng của ông về nước Lào ra sao?  

Lúc ấy, tôi đến với Lào là một cái duyên. Năm 2006, Lào có một nhà mạng thuộc quân đội, đang gặp rất nhiều khó khăn do chưa có kinh nghiệm về kỹ thuật, mạng nghẽn liên tục. Tập đoàn Viettel cử đoàn những kỹ sư đầu ngành sang hỗ trợ các biện pháp kỹ thuật, nâng cao chất lượng, đồng thời cũng qua đó tìm hiểu cơ hội hợp tác giữa hai nước. Đoàn kỹ sư chúng tôi gồm 3 người, ngày càng bén duyên với đất nước Lào và sau đó xây dựng Unitel.

Tôi không nghĩ sẽ có ngày quay lại Lào làm việc. Nhưng đúng 12 năm sau, tôi đã quay lại Lào ở một cương vị khác, cương vị dẫn dắt con tàu. Khi quay lại, tôi thấy đất nước Lào không thay đổi nhiều, từ cảnh vật đến bạn bè thân thiết, những người từng làm việc cùng. Kỷ niệm ùa về khiến tôi thấy rất thân thương, chung thủy, như thể mình đã ở đó rất lâu rồi. 

Ở một nơi mà nhịp sống chậm cũng có những cái hay của nó, bởi vì ở đây những giá trị truyền thống luôn được duy trì, cảm giác cuộc sống thật bình yên và hạnh phúc. Tôi nghĩ nếu khảo sát thì người Lào là những người hạnh phúc nhất thế giới.

Tôi vốn thấm nhuần văn hóa Viettel, thích nghi nhanh và có sức cạnh tranh nên chỗ nào cũng hợp cả. Nhanh cũng hợp, chậm cũng hợp.

- Trong hành trình của ông với Unitel, thị trường viễn thông Lào có diễn biến như thế nào? Unitel đã có những thay đổi gì nổi bật trong giai đoạn đó?

Tôi may mắn được kế thừa Unitel ở giai đoạn tương đối chín muồi về đoàn kết nội bộ, kết quả kinh doanh, thị phần hàng đầu, bộ máy xây dựng rất vững chắc. 

Unitel đã thay đổi từng ngày, hình thành một diện mạo mới, không còn là một nhà mạng viễn thông thuần túy mà trở thành một công ty công nghệ đi đầu trong việc phát triển ứng dụng công nghệ thông tin như Chính phủ điện tử, giáo dục thông minh, y tế thông minh, nông nghiệp thông minh. 

Trong 10 năm tiếp theo, Unitel tiếp tục phấn đấu luôn là công ty công nghệ hàng đầu, mang đến những công nghệ mới nhất như AI, IoT… và tiên phong trong chuyển đổi số, hướng tới xây dựng xã hội 4.0, đưa công nghệ vào mọi ngóc ngách của đời sống.

Công ty cũng hướng tới xây dựng hệ sinh thái, tham gia vào nhiều lĩnh vực của xã hội như mobile money, các dịch vụ số, thương mại điện tử và tích cực hỗ trợ cho các startup công nghệ.

Unitel đã không còn là công ty viễn thông như ban đầu. Những anh em đồng nghiệp người Việt Nam và Lào cũng thay đổi từng ngày, trở thành những phiên bản tốt hơn của chính họ.

- Ở một đất nước coi trọng giá trị truyền thống như vậy thì việc phát triển những điều mới như ông vừa nói có khó hay không? 

Cũng khó mà cũng dễ.

Nó khó bởi vì nhịp sống diễn ra chậm nên khi đưa những thứ mới mẻ vào sẽ mất nhiều thời gian hơn và mình phải kiên nhẫn hơn, dành nhiều tâm huyết hơn. Dễ là bởi ít người làm nên gần như những gì Unitel làm đều là tiên phong. 

Trong 3 năm qua, chúng tôi luôn làm theo khẩu hiệu: “Đổi mới, bứt phá và tiên phong”. Đổi mới tức là ngày hôm qua đã tốt rồi thì ngày hôm nay tốt hơn ngày hôm qua. Cái gì đúng trong ngày hôm qua nhưng không còn đúng trong hôm nay thì ngày mai hãy làm khác đi. Tiên phong tức là trong mọi lĩnh vực mình phải luôn đi trước đi đầu. Còn bứt phá, đó là tiên phong đi trước, vượt xa hẳn các đối thủ đang cùng đường đua.

Giờ đây ở Lào, Unitel đã bứt phá rất xa rồi. Trong lĩnh vực công nghệ, những doanh nghiệp chuyển đổi chậm và đi sau thì sẽ khó phát triển, khi mà người đi trước đã chiếm lĩnh thị phần rồi. 

- Ông có suy nghĩ gì về trách nhiệm của Unitel - doanh nghiệp viễn thông hàng đầu tại Lào? 

Doanh nghiệp nào cũng thế, không kể số 1 hay số 2 thì đều phải có trách nhiệm với xã hội. Unitel luôn đi đầu trong nhiều lĩnh vực như về doanh thu và đóng góp thuế, ngành viễn thông.

Unitel có đặc thù là một doanh nghiệp viễn thông công nghệ thông tin đang kinh doanh ở một đất nước mà mức độ trưởng thành công nghệ còn thấp. Do đó, trách nhiệm của công ty là góp phần thay đổi hình ảnh này cho đất nước mà mình đang sống và làm việc. Mình là con chim đầu đàn dẫn dắt đoàn tàu, mình phải nỗ lực hơn bình thường.

- Với Việt Nam, Lào là quốc gia có mối quan hệ đặc biệt lâu dài và quan trọng. Khi ở vị trí đứng đầu một doanh nghiệp lớn đóng vai trò quan trọng trong mối quan hệ hữu nghị Việt - Lào, ông cùng với các đồng nghiệp của mình tại Unitel đã có những hoạt động gì đóng góp cho mối quan hệ đặc biệt đó?

Unitel là liên doanh giữa Lào và Việt Nam nên mang sứ mệnh góp phần xây dựng mối quan hệ hợp tác hữu nghị giữa hai nước. Unitel là đại sứ của một tình bạn vĩ đại hai nước Việt - Lào.

Những năm qua, Lào gặp nhiều khó khăn. Lạm phát rất cao, xăng dầu không có mà mua, đồng tiền của Lào mất giá liên tục trong khi họ đến kỳ trả nợ vốn vay nước ngoài. Sau đó thì đại dịch Covid-19. Tôi hay nói đùa, không biết duyên số thế nào mà những năm mình ở Lào là giai đoạn khó khăn nhất trong 40 năm qua của một nền kinh tế. 

Trong bối cảnh đó, Unitel tham gia rất nhiều hoạt động xã hội như đóng góp quỹ phòng chống dịch, xây dựng các giải pháp công nghệ thông tin để quản lý đăng ký tiêm vaccine, quản lý đăng ký thông tin dịch bệnh, công cụ giáo dục từ xa… Chúng tôi gần như miễn phí dịch vụ viễn thông cho các bác sỹ tham gia cái phòng chống dịch và lực lượng giáo viên dạy online, các gói giảm giá cho học sinh sinh viên để học online.

Giai đoạn Covid-19 chính là lúc Unitel thể hiện trách nhiệm với cộng đồng và xã hội nhiều nhất. Khi đại dịch lan rộng và diễn biến phức tạp như thế, không có công nghệ không thể nào làm được. Cũng may mắn, công tác chống dịch của Lào rất ổn, tỉ lệ tử vong thấp nhất thế giới có phần nào đóng góp của Unitel.

Thu Hà (thực hiện)

iPhone 14 là điện thoại Apple có số lượng linh kiện Trung Quốc kỷ lục. Ảnh: Phương Lâm.

Gizchinatiết lộ thế hệ iPhone 14 là điện thoại Apple dùng nhiều linh kiện Trung Quốc nhất từ trước nay. Nguồn tin này còn nhận định flagship thế hệ mới của Táo khuyết là thiết bị của Mỹ nhưng không thể hoàn thiện nếu thiếu các thành phần đến từ Trung Quốc.

Thế hệ iPhone 14 năm nay cũng là lần đầu tiên Apple sử dụng chip nhớ của đối tác Trung Quốc, Yangtze River Storage Technology (YMTC) bên cạnh hai đối tác quen thuộc là Western Digital và Toshiba.

YMTC mới chỉ được thành lập vào năm 2016 nhưng đã có thể sản xuất chip NAND và bộ nhớ 3D TLC thế hệ thứ tư do hãng tự phát triển đạt tới 232 lớp xếp chồng. Điều này giúp hãng chip nhớ đến từ Trung Quốc có thể đứng ngang hàng với những công ty tên tuổi hơn trong ngành như Western Digital hay Toshiba.

Đáng chú ý, YMTC đã từng là nhà cung cấp chip nhớ cho đối thủ Huawei. Khi cân nhắc sử dụng công nghệ từ đối tác Trung Quốc, dường như Apple có xu hướng lựa chọn hãng đã từng làm việc với một trong những công ty công nghệ Trung Quốc lớn nhất.

Trước đây, Huawei cũng dùng màn hình OLED của Beijing Oriental Electronics (BOE) - biểu tượng công nghệ của Trung Quốc trước khi Apple xem xét đưa lên sản xuất hàng loạt cho iPhone. YMTC có thể cũng sẽ là một trường hợp tương tự trong tương lai.

Chip nhớ của YMTC lần đầu có mặt trên iPhone 14. Ảnh: YMTC.

Tuy nhiên, sự bảo trợ của Apple đối với YMTC đang vấp phải sự phản đối từ giới thượng nghị sĩ Mỹ khi cho rằng điều này sẽ mang lại những lỗ hổng lớn về quyền riêng tư và bảo mật trên iPhone. Trước sức ép này, Apple khẳng định chỉ các mẫu iPhone được bán ra tại Trung Quốc mới sử dụng chip nhớ của YMTC NAND.

Thực tế Táo khuyết vẫn có những yêu cầu cực kỳ nghiêm ngặt đối với tất cả loại phần cứng mà hãng sử dụng trên iPhone. Việc một đối tác có thể gia nhập vào chuỗi cung ứng của Apple chứng tỏ chất lượng sản phẩm của họ đang ở rất cao.

Trong danh sách các nhà cung cấp được Apple công bố lần đầu tiên vào năm 2012, tổng cộng có 156 công ty được chọn nhưng chỉ có 8 công ty đến từ Trung Quốc. Đến năm 2020, trong số 200 đối tác chính, đã có tới 96 nhà sản xuất Trung Quốc.

Đến năm 2021, có thêm 12 công ty từ Trung Quốc được thêm vào danh sách của Apple, đồng nghĩa các thương hiệu từ đất nước tỷ dân chiếm gần một nửa trong chuỗi cung ứng iPhone.

TheoZing