Cà phê -một đồng minh bất ngờ cho sức khỏe

Có lẽ không có gì ngạc nhiên khi cà phê có thể mang lại nhiều lợi ích về nhận thức, bao gồm tăng sự tỉnh táo và cải thiện hiệu suất tinh thần. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những người uống cà phê ở mức độ vừa phải có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer thấp hơn, một trong những dạng sa sút trí tuệ phổ biến nhất.

"Những người uống cà phê có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2, bệnh Parkinson, bệnh gan, một số loại ung thư bao gồm ung thư gan, trầm cảm và tự tử, sỏi thận, sỏi mật, cũng như tỷ lệ tử vong nói chung thấp hơn", Tiến sĩ Hensrud nói.

Ngoài ra, một số nghiên cứu cho thấy rằng việc tiêu thụ cà phê có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tử vong nói chung.

Những lợi ích này không chỉ liên quan đến hàm lượng caffeine trong cà phê. Theo Tiến sĩ Hensrud, loại đồ uống này có hàng trăm thành phần khác nhau, bao gồm các vi chất dinh dưỡng quan trọng như magie, kali, niacin và vitamin E, cũng như chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào khỏi bị tổn thương và các gốc tự do có hại.

Theo chuyên gia này, cà phê thường là nguồn chất chống oxy hóa lớn nhất và ổn định nhất trong chế độ ăn uống của những người uống thường xuyên.

Tương tự, theo Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, uống cà phê có tác dụng bảo vệ gan. Gan là một trong số những cơ quan đảm nhiệm nhiều chức năng nhất trong cơ thể do đó, bảo vệ gan là việc hết sức cần thiết.

Một số tình trạng bệnh lý có thể ảnh hưởng đến gan bao gồm viêm gan, gan nhiễm mỡ..., nếu không được điều trị có thể dẫn đến xơ gan. Trong một nghiên cứu gần đây, những người uống 4 tách cà phê mỗi ngày dường như có nguy cơ mắc xơ gan thấp hơn tới 80% so với những người khác.

Ngoài ra, cà phê được chứng minh có khả năng bảo vệ cơ thể chống lại một số loại ung thư, đặc biệt là ung thư gan và ung thư đại trực tràng. Các nghiên cứu cho thấy những người có thói quen uống cà phê có nguy cơ mắc ung thư gan thấp hơn 40% và nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng thấp hơn 15%.

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh cà phê không làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, thậm chí còn làm giảm nguy cơ, đặc biệt là đột quỵ. Những người có thói quen uống cà phê có nguy cơ mắc đột quỵ thấp hơn đến 20%.

Tuy nhiên, Tiến sĩ Hensrud cho biết cà phê - và caffeine dưới mọi hình thức - có thể liên quan đến nguy cơ sảy thai tăng cao.

Vì thế, các chuyên gia khuyến cáo những người đang cố gắng thụ thai hoặc đang mang thai nên hạn chế lượng caffeine nạp vào cơ thể ở mức 200 miligam, tương đương với lượng caffeine trong hai cốc cà phê 230ml. Giữ mức tiêu thụ ở mức thấp hơn nữa có thể có lợi, vì caffeine cũng có thể làm giảm khả năng hấp thụ sắt.

Cuối cùng, một số loại thuốc có thể tương tác với caffeine. Vì vậy, bạn nên trao đổi với bác sĩ về các tác dụng phụ hoặc tương tác thuốc có thể xảy ra.

Uống bao nhiêu cà phê là quá nhiều?

Ngoài việc có lợi cho sức khỏe, cà phê có thể gây ra một số tác dụng phụ. Một số có thể ảnh hưởng đến bạn hoặc không, tùy thuộc vào lượng cà phê bạn uống và cách cơ thể bạn xử lý caffeine.

Theo Tiến sĩ Hensrud, các tác dụng phụ phổ biến bao gồm các vấn đề về giấc ngủ, hồi hộp, cảm thấy bồn chồn hoặc lo lắng, trào ngược axit và ợ nóng trở nên trầm trọng hơn, rối loạn tiêu hóa và các triệu chứng về đường tiết niệu như đi tiểu thường xuyên hoặc buồn tiểu gấp.

Caffeine cũng gây nghiện nhẹ, nghĩa là nhiều người bị đau đầu nếu họ bỏ uống cà phê một ngày hoặc không uống nhiều như bình thường.

Nếu bạn uống cà phê suốt cả ngày nhưng không chắc mình có gặp bất kỳ tác dụng phụ nào không, Tiến sĩ Hensrud khuyên bạn nên cắt giảm lượng tiêu thụ và quan sát những gì xảy ra.

"Mọi người cần phải nhận thức được các tác dụng phụ. Chúng có thể rất khó nhận biết, đặc biệt nếu ai đó chuyển hóa chậm. Thời gian bán hủy của caffeine là khoảng sáu giờ hoặc lâu hơn, vì vậy cà phê có thể gây ra các tác dụng phụ mà mọi người không hoàn toàn nhận thức được", Tiến sĩ Hensrud nói.

Ví dụ, nếu bạn đang gặp vấn đề về giấc ngủ, bạn có thể giải quyết vấn đề bằng cách uống ít cà phê hơn.

"Nhưng nếu ai đó không gặp tác dụng phụ, thì không có lý do gì để cắt giảm", Tiến sĩ Hensrud nói.

Theo EDH, quả bơ sở hữu hàm lượng chất béo không bão hòa đơn, vitamin E, C, K, kali và chất xơ dồi dào. Bơ không chỉ cung cấp năng lượng mà còn bảo vệ sức khỏe tim mạch, ổn định huyết áp và hỗ trợ tiêu hóa.

Một quả bơ trung bình (khoảng 200g) cung cấp khoảng:

- 15g chất béo không bão hòa đơn tốt cho tim mạch.

- 10g chất xơ, hỗ trợ tiêu hóa và duy trì cảm giác no lâu.

- 26% nhu cầu vitamin K hàng ngày, cần thiết cho xương và cơ.

- 20% nhu cầu kali, giúp ổn định huyết áp và cân bằng điện giải.

Nhưng điều đặc biệt khiến bơ nổi bật hơn các loại trái cây khác chính là khả năng cải thiện sức khỏe khớp gối, đặc biệt với người bị thoái hóa khớp.

Mỗi ngày nửa quả bơ là cứu tinh cho khớp

Một nghiên cứu từ Đại học Veracruz (Mexico) đã chỉ ra rằng, việc tiêu thụ 3,5 quả bơ mỗi tuần giúp cải thiện đáng kể triệu chứng đau nhức khớp gối.

Thành phần hoạt chất nổi bật trong bơ đã được chứng minh có khả năng:

- Kháng viêm: Ức chế quá trình viêm tại khớp, giúp giảm đau nhanh chóng.

- Bảo vệ sụn khớp: Ngăn ngừa sự phá hủy sụn do thoái hóa khớp.

- Hỗ trợ tái tạo sụn: Kích thích quá trình phục hồi các mô sụn tổn thương.

Một nghiên cứu khác tại Đại học Poznań (Ba Lan) cũng cho thấy, việc bổ sung chiết xuất từ bơ và đậu nành mỗi ngày giúp giảm các triệu chứng đau nhức, cứng khớp chỉ sau vài tuần sử dụng.

Loạt lợi ích sức khỏe của bơ

Bên cạnh lợi ích đối với khớp gối, quả bơ còn được biết đến với nhiều tác dụng vượt trội khác:

- Giảm cholesterol: Một nghiên cứu tại Đại học California (Mỹ) cho thấy, ăn nửa quả bơ mỗi ngày trong 5 tuần giúp giảm cholesterol LDL (xấu) và tăng cholesterol HDL (tốt), từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

- Tăng cường chức năng gan: Bơ chứa nhiều chất chống oxy hóa như glutathione, giúp gan thải độc hiệu quả.

- Hỗ trợ tiêu hóa: Hàm lượng chất xơ cao trong bơ giúp cải thiện nhu động ruột, ngăn ngừa táo bón.

- Bảo vệ răng miệng: Các chất kháng khuẩn tự nhiên trong bơ giúp ngăn ngừa viêm nướu và giảm mùi hôi miệng.

- Ổn định huyết áp: Kali trong bơ giúp điều chỉnh huyết áp và ngăn ngừa các biến chứng liên quan đến bệnh lý tim mạch.

Nhà dinh dưỡng Nhật Bản Akaishi Sadanori khuyến nghị rằng, bơ nên được kết hợp với thịt heo giàu vitamin B1 để cải thiện hiệu quả giảm đau khớp và giảm mệt mỏi.

Vitamin B1 không chỉ hỗ trợ chuyển hóa năng lượng mà còn tăng cường khả năng hấp thụ protein, giúp tái tạo cơ và mô liên kết.

Một công thức món ăn đơn giản nhưng giàu dinh dưỡng là bơ xào thịt heo - vừa ngon miệng, vừa tốt cho sức khỏe.

Người tiêu dùng nên tránh sử dụng bơ còn xanh hoặc bơ chín ép bằng hóa chất, vì sẽ không đạt được giá trị dinh dưỡng tối ưu.

Dù bơ tốt cho sức khỏe, việc tiêu thụ quá mức có thể gây dư thừa năng lượng. Một quả bơ trung bình chứa khoảng 300-400 calo, vì vậy, nửa quả mỗi ngày là đủ để tận dụng lợi ích mà không làm tăng cân. Bên cạnh đó, bơ sẽ phát huy tối đa hiệu quả nếu đi kèm chế độ ăn lành mạnh và lối sống vận động.

Phát biểu tại đêm chung kết, Thứ trưởng Bộ Y tế Lê Đức Luận cho biết, Việt Nam là một trong số ít quốc gia có mạng lưới y tế hoàn chỉnh, tổ chức rộng khắp tới tận thôn, bản.

Nhân lực y tế cơ sở từng bước được củng cố, 92% trạm y tế xã có bác sĩ làm việc, số lượng nhân lực y tế có trình độ cao ngày càng tăng. Cơ sở vật chất, thiết bị được quan tâm đầu tư nâng cấp, cải tiến với gần 80% trạm y tế xã được đầu tư kiên cố.

Đội ngũ cán bộ y tế cơ sở được đánh giá là "cánh tay nối dài" của ngành y tế, góp phần vào thành công chung của toàn ngành. Y tế cơ sở không chỉ là nơi gần dân nhất, dễ tiếp cận nhất, mà còn là "lá chắn" đầu tiên trong phòng, chống dịch bệnh, chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

"Công việc của cán bộ y tế cơ sở không hề dễ dàng, thường xuyên phải đối mặt với nhiều khó khăn, áp lực. Nhưng vượt lên trên tất cả, chính sự tận tâm và lòng yêu nghề đã làm nên hình ảnh cán bộ y tế luôn kiên trì, bền bỉ trên hành trình chăm sóc sức khỏe nhân dân", Thứ trưởng Luận nói.

Theo Thứ trưởng Luận, Bộ Y tế đang nỗ lực triển khai nhiều giải pháp đồng bộ và toàn diện để củng cố hệ thống y tế cơ sở, nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả của dịch vụ y tế tại tuyến này, đáp ứng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân.

Trong đó, tiếp tục đầu tư nguồn lực (tài chính, nhân lực) cho y tế cơ sở; xây dựng danh mục dịch vụ kỹ thuật mà tuyến y tế cơ sở có thể thực hiện, làm cơ sở để giao nhiệm vụ và đặt hàng; hoàn thiện chính sách về tiền lương, chế độ ưu đãi để thu hút và giữ chân nhân viên y tế cơ sở.

Đồng thời, Bộ cũng tăng cường chỉ đạo tuyến, hỗ trợ chuyên môn, kỹ thuật cho y tế cơ sở, mở rộng phạm vi và nâng cao chất lượng dịch vụ khám, chữa bệnh tại y tế cơ sở.

"Mỗi cán bộ y tế cần tiếp tục phấn đấu để luôn là một cán bộ y tế vừa có đức vừa có tài, tận tâm với nghề Y, xứng đáng với truyền thống "Lương y như từ mẫu" và sự tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân", Thứ trưởng Luận nói.

Cuộc thi "Y tế cơ sở giỏi năm 2024" dành cho cán bộ y tế tuyến cơ sở, diễn ra từ tháng 7 đến tháng 11, có 16 đội tham dự. Qua đó, ban tổ chức đã chọn được 6 đội vào chung kết, gồm các đội thi của Hải Dương, Hải Phòng, Bình Định, Phú Yên, Bình Phước và Đồng Nai.

Các vấn đề y tế nổi bật ở tuyến cơ sở như chăm sóc sức khỏe bà mẹ trẻ em, bài trừ các hủ tục tảo hôn, sinh đẻ tại nhà, an toàn thực phẩm, phòng, chống dịch bệnh, quản lý các bệnh không lây nhiễm… được thể hiện sinh động.

Trong đó, giải Nhất trị giá 17 triệu đồng được trao cho đội thi Bình Phước, giải Nhì là đội thi Phú Yên, giải Ba là đội thi Đồng Nai, 3 giải Khuyến khích được trao cho các đội thi Hải Phòng, Hải Dương và Bình Định. 

Ngoài ra, ban tổ chức cũng trao 6 giải phụ như Trưởng Trạm Y tế xử lý tình huống tốt nhất, Nữ diễn viên xuất sắc nhất, Nam diễn viên xuất sắc nhất...