Theo bà T.T.C. (ngụ phường Tăng Nhơn Phú B, TP Thủ Đức), bà đến xin cấp giấy chứng nhận cho căn nhà xây dựng đã lâu trên thửa đất 100m2 tại đường số 10, phường Tăng Nhơn Phú B. 

Bà C. cho biết, thửa đất có nguồn gốc là đất trồng cây hàng năm, thuộc vị trí 1, khu vực 1 theo bảng giá đất năm 2020. Tính theo giá đất hiện hành với hệ số điều chỉnh giá là 2,5 lần, tiền sử dụng đất bà C. phải nộp để được cấp giấy chứng nhận cho thửa đất trên là 600 triệu đồng. 

Còn với bảng giá đất dự kiến điều chỉnh, giá thửa đất của bà C. tăng vọt, từ 2,4 triệu đồng/m2 lên 43 triệu. Lúc này tiền sử dụng đất bà phải nộp lên đến 3,75 tỷ đồng. 

“Biết tin TPHCM sắp điều chỉnh bảng giá đất, tôi phải xin nghỉ việc để đi làm thủ tục. Trước đây tôi cứ chần chừ, nghĩ rằng căn nhà để ở, không mua bán gì nên không vội làm giấy tờ. Nếu không được tính tiền sử dụng đất theo bảng giá hiện hành, tôi không biết xoay sở ra sao với gần 4 tỷ đồng kia", bà C. chia sẻ. 

Tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của UBND huyện Bình Chánh vào đầu giờ làm việc buổi chiều, khá nhiều người dân chờ nộp hồ sơ đất đai. 

Cầm xấp hồ sơ trên tay, ông N.V.H. (ngụ xã Bình Hưng) cho biết gia đình ông có 400m2 đất nông nghiệp thuộc khu dân cư hiện hữu nằm ở mặt tiền đường Nguyễn Văn Linh. 

Cách đây 4 năm, ông H. đã có ý định xin chuyển mục đích sử dụng 400m2 đất này sang đất ở nhưng chưa đủ tiền. Khi biết tin giá đất sắp tăng, ông vội vàng đi làm thủ tục. 

Tính theo giá hiện hành, ông H. chỉ phải nộp 1,32 tỷ đồng tiền sử dụng đất trong hạn mức và 3,3 tỷ đồng tiền sử dụng đất ngoài hạn mức, tổng cộng phải nộp hơn 4,6 tỷ. Nhưng với giá điều chỉnh, tiền sử dụng đất của ông H. lên tới 24,7 tỷ. 

“Nếu biết tiền sử dụng đất phải nộp chênh khủng khiếp như vậy thì tôi đã đi làm thủ tục sớm hơn rồi. Giờ nước đã đến chân, không biết cơ quan chức năng có giải quyết hồ sơ theo bảng giá đất hiện hành hay không”, ông H. nói trong lo lắng. 

Trả lời tại buổi họp báo mới đây về dự thảo quyết định điều chỉnh bảng giá đất, ông Nguyễn Toàn Thắng - Giám đốc Sở TN-MT TPHCM, cho biết cơ quan chức năng sẽ áp dụng giá đất tại thời điểm nhận được hồ sơ đầy đủ và hợp lệ từ người dân.

Văn phòng đăng ký đất đai làm việc xuyên trưa 

Về trình tự xử lý hồ sơ đối với hộ gia đình, cá nhân xin cấp giấy chứng nhận hoặc chuyển mục đích sử dụng đất, sau khi chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai nhận đầy đủ hồ sơ hợp lệ sẽ chuyển sang cơ quan thuế. Trong thời hạn 5 ngày làm việc, cơ quan thuế sẽ ra thông báo nộp tiền...

Hiện nay, các chi cục Thuế tại TPHCM chỉ tính tiền sử dụng đất cho những hồ sơ nhận trước ngày 31/7. Đối với các hồ sơ sau ngày 1/8, tức ngày Luật Đất đai năm 2024 bắt đầu có hiệu lực, cơ quan thuế vẫn đang chờ hướng dẫn. 

Theo một cán bộ Chi cục Thuế TP Thủ Đức, Luật Đất đai năm 2024 đã bãi bỏ khung giá đất và hệ số điều chỉnh giá, tức hệ số K, chỉ căn cứ duy nhất vào bảng giá đất để tính tiền sử dụng đất. 

“Vì không còn hệ số K nên cơ quan thuế không thể căn cứ bảng giá đất năm 2020 để tính tiền sử dụng đất. Trong khi đó, Nghị định 103 quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo Luật Đất đai mới đã có hiệu lực từ ngày 1/8 nhưng bảng giá điều chỉnh lại chưa ban hành. Do vậy, các chi cục Thuế vẫn đang chờ Cục Thuế TPHCM hướng dẫn cụ thể”, cán bộ này nói. 

Theo ông Trịnh Lê Khánh - Phó giám đốc Chi nhánh văn phòng Đăng ký đất đai huyện Củ Chi, trước ngày 1/8, người dân nộp hồ sơ đất đai tại chi nhánh rất đông. Nhiều người trong số này lo ngại sẽ phải nộp tiền sử dụng đất bị đội lên khi áp dụng bảng giá mới. 

“Trung bình, mỗi tháng chúng tôi tiếp nhận khoảng 5.000 hồ sơ. Dù chưa thống kê chính thức nhưng thời gian gần đây, số lượng hồ sơ tăng đột biến. Để xử lý hồ sơ, cán bộ phải làm thêm giờ, thậm chí không nghỉ trưa”, ông Khánh nói. 

Nói về việc điều chỉnh bảng giá đất, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TPHCM cho rằng chịu thiệt thòi nhất là những hộ dân có nhà đất thuộc các khu vực “quy hoạch treo”. 

Nhiều năm qua, các hộ dân này không được tách thửa, không được chuyển mục đích sử dụng đất và nộp tiền sử dụng đất theo giá thấp. Nếu sắp tới được xoá quy hoạch, họ lại chịu thiệt thòi lần hai vì sẽ phải nộp tiền sử dụng đất rất cao.

“Hiện nay, chưa thật cần thiết để điều chỉnh bảng giá đất. TPHCM nên tiếp tục áp dụng bảng giá đất năm 2020 và hệ số điều chỉnh giá từ ngày 1/8 đến hết năm nay để người dân có đủ thời gian thực hiện thủ tục cũng như chuẩn bị tài chính”, ông Châu kiến nghị. 

Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM nói về giá đất vùng ven tăng 50 lần

Theo thống kê của Bộ Xây dựng, trong quý II, có gần 25.890 giao dịch căn hộ chung cư, nhà ở riêng lẻ, bằng 72,2% so với quý I/2024, bằng 87,08% so với cùng kỳ năm 2023. 

Ở chiều ngược lại, giao dịch đất nền có xu hướng tăng, bằng 127,9% so với quý I/2024 và bằng 185,8% so với cùng kỳ năm 2023 với gần 125.000 giao dịch. 

Cho vay bất động sản giảm mạnh

Về tình hình cấp tín dụng, số liệu từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) cho thấy, tính đến 31/5, dư nợ tín dụng đối với hoạt động kinh doanh bất động sản đạt hơn 1.205.400 tỷ đồng.

Theo báo cáo của NHNN, trong tháng 6, tăng trưởng tín dụng đã đạt 3,6%, cao hơn tốc độ tăng trưởng tín dụng của 5 tháng đầu năm cộng lại. Ngành ngân hàng hoàn thành ngoạn mục chỉ tiêu Chính phủ giao. 

Tuy nhiên, đáng chú ý là một trong những lĩnh vực cho vay chính của tăng trưởng tín dụng là bất động sản thời gian qua giảm mạnh, nhu cầu vay vốn của doanh nghiệp và người dân đều chậm lại, mặc dù giá nhà đang ở mức cao nhưng giao dịch thực tế không nhiều.

Nguyên nhân được cho là giá nhà đang chênh lệch lớn so với thu nhập của người dân, xu hướng này vẫn duy trì do kinh tế khó khăn và thu nhập chưa có dấu hiệu tăng trở lại.

Về tình hình phát hành trái phiếu đối với lĩnh vực bất động sản, lũy kế từ đầu năm đến nay, có 102 đợt phát hành riêng lẻ trị giá 104.109 tỷ đồng và 10 đợt phát hành ra công chúng trị giá 11.378 tỷ đồng.

Nhóm ngành bất động sản vẫn chiếm ưu thế trong hoạt động huy động vốn từ kênh trái phiếu. Trong quý II/2024, số liệu báo cáo đánh giá của một số tổ chức nghiên cứu về thị trường trái phiếu cho thấy trái phiếu bất động sản đã có xu hướng phát hành tăng trở lại, doanh nghiệp giảm bớt áp lực nợ đáo hạn so với quý trước. 

Ghi nhận trong tháng 6/2024, các doanh nghiệp phát hành tổng cộng 62 lô trái phiếu, mang về 68.000 tỷ đồng, hơn gấp đôi cùng kỳ năm 2023. Trong đó, nhóm ngành xây dựng/bất động sản huy động khoảng 8.000 tỷ đồng, chiếm 12%.