Nhớ về khoảng thời gian này, Thu Phương cũng phá cách hát Ngày không tên, Nơi mùa thu bắt đầu, Mùa thu khép lại…trong bản phối mới đậm chất nhạc jazz. Những bài hát nổi danh khác nằm trong album Thu Phương – Việt Anh: Điều cuối cùng chờ đợira mắt vào hơn một thập kỷ trước cũng được trình diễn như một kỷ niệm đáng nhớ.

Giọng hát Thu Phương trong những tháng năm miệt mài cảm xúc đã đằm thắm, sâu sắc và cũng xót xa hơn trước rất nhiều. Tuy thế cảm xúc vẫn còn vẹn nguyên như những ngày đầu, để dẫn dắt khán giả vào trong một không gian mới, của những câu chuyện một lần được kể theo cách rất khác.

Phần 2 dành phần lớn thời gian để giới thiệu dự án mới nhất của nữ ca sĩ –Theo dấu vàng son, gồm những bài hát được lấy cảm hứng từ cuộc đời Nam Phương Hoàng Hậu. Như sự “xuyên không” về cùng góc nhìn của hai người phụ nữ, Thu Phương đầy da diết đong đầy cảm xúc trong những sáng tác mới của nhạc sĩ Việt Anh, như Và anh nắm tay em, Em sẽ chẳng là ai, Đằng sau lời tình vội, Ta một lần ở đó…

Đêm trình diễn gây được bất ngờ với thiết kế sân khấu của Cao Trung Hiếu. Ở phần 2, Thu Phương lặng lẽ nép mình đằng sau tấm màn gauze thể hiện lại những khung cảnh được tái hiện mới về vị hoàng hậu, cũng như những chuyến viếng thăm trong hành trình thực hiện dự án ở Hải Phòng, Huế, Đà Lạt cũng như nước Pháp. Tuy có phần giản dị nhưng đậm dấu ấn, qua đó hai người phụ nữ đã trông thấy nhau và đến gần nhau.

Đầy suốt khung hình là hoa loa kèn và những ánh trăng, cho thấy một tâm hồn đẹp và trạng thái bơ vơ của người phụ nữ sau những biến động. Chỉ một ánh sáng vàng như ánh trăng soi rọi nữ ca sĩ, hiệu ứng chồng lớp của hai hình ảnh như một giao thoa, như sự đồng hành – tiếp nối của thân phận hai người phụ nữ trải qua truân chuyên và nhiều phiêu bạt.

Với đặc trưng là những bản pop có giai điệu đẹp, dàn dây dưới sự chỉ đạo của nhạc trưởng Trần Nhật Minh đã phát huy hết sức mạnh của mình. Những bài hát mới như Nam Phương Hoàng Hậu, Và anh nắm tay em… còn sử dụng thêm đàn hạc dưới ánh sáng vàng của ánh trăng xa, như gợi lại được một thời vàng son của không gian cung đình, để rồi sau đó chìm ngập là tuổi thanh xuân thơ mộng, cùng sự cô độc ở nơi đất khách quê người.

Phần 3 quay lại thời kỳ hoàng huy của nhạc pop Việt Nam những năm 2000s với những bản hit như Mưa phi trường, Thành phố sương, Màu của lãng quên… Dưới bàn tay phối khí của Giám đốc âm nhạc Nguyễn Hữu Vượng, các giai điệu của RnB có phần hiện đại và đầy năng lượng, những bài hát này đã được sống lại theo cách gần gũi và mới mẻ hơn với khán giả trẻ.

Thu Phương vẫn giữ được gần như trọn vẹn nhiệt huyết trong suốt đêm diễn. Không ít lần cô đã bật khóc vì tình yêu của khán giả và cả cảm xúc chất chứa trong những bài hát. Phần hòa giọng của nghệ sĩ cùng khán giả trong những bài hit như Chưa bao giờ, Tình yêu tôi hát… đã cho thấy được sức sống cũng như chân dung của một nghệ sĩ - ca sĩ đậm nét.

Sự xuất hiện của Hà Anh Tuấn cũng là một điểm nhấn lớn. Ngoài phần trình diễn 2 bài hát mới được nhạc sĩ Việt Anh dành riêng là Giấc mơ và Một mình một sớm ban mai, anh cũng hát cùng Thu Phương ba bản song ca -Hai chúng tavà mới nhất Cứ trao đi, Sóng đưa chúng ta về.Cả hai song ca hòa hợp, đem đến khoảnh khắc ấn tượng trong sự hòa quyện cũng như tình cảm khăng khít giữa các nghệ sĩ.

Bất ngờ hệt như khán giả, Thu Phương đã giữ Hà Anh Tuấn ở lại sân khấu để hát thêm tận… 3 phần trình diễn không được tính trước trong kịch bản. Anh đã đùa rằng không được trả tiền mà mỗi khi bị “nhờ” thì lại phải hát. Từ đó Chưa bao giờ, Thành phố sương, Mưa phi trường, Tình yêu tôi hát… đã được hát lại trong sự hòa giọng cùng với khán giả, làm nên khoảnh khắc vô cùng đẹp đẽ.

Như lời chia sẻ của nhạc sĩ Việt Anh, dù cho đã 25 năm trôi qua, nhưng đến bây giờ anh vẫn muốn viết tiếp cho Thu Phương hát. Như một vòng tròn của đi rồi lại trở về, ở phần cuối chương trình, Thu Phương hát lại Dòng sông lơ đãng của những ngày đầu, và rồi tiếp tục bằng chuỗi Không còn mùa thu, Chiều biển vắng thênh thangvà Những mùa hoa bỏ lại đã từng được hát ở đầu chương trình.

Đi qua kết cấu 3 phần, một hành trình dài của “dòng sông” vẫn mải miết trôi dẫu đã nhiều lần “rũ mình” cạn khô… cùng với mùa thu “trong cơn mưa đêm nhẹ như gió” đã ở lại mãi trong người hâm mộ.Dòng sông lơ đãngkhởi đầu cho mối lương duyên, và qua biết bao mùa thu thay lá, nó vẫn ở đó và còn trôi mãi.

Giọng hát Thu Phương rực rỡ và đầy cảm xúc trong phần lớn chương trình. Xứng danh một người kể chuyện, cô đưa khán giả lặn vào dòng sông của những cảm xúc, để hiểu rằng “có bình yên nào không xót xa”, thế nhưng sau cùng cứ để sông trôi, mọi thứ tiếp diễn, và rồi mọi thứ sẽ ở lại đó như được an bày. 25 năm không chỉ đánh dấu một kỳ hạnh ngộ của hai tâm hồn nghệ sĩ, mà đó còn là vị trí cũng như tình yêu trong tim của người hâm mộ.

Nguyên Thảo

Kiểm soát tâm trí con người là chủ đề thường gặp trong các bộ phim giả tưởng, đôi khi bằng các thiết bị công nghệ hiện đại. Ảnh: Inverse.

Con bò tót hung hãn dừng lại đột ngột đến mức móng guốc của nó găm sâu xuống đất, chỉ cách José Manuel Rodriguez Delgado chưa đầy 1 mét. Delgado không phải người đấu bò, mà là một nhà thần kinh học người Tây Ban Nha đang thực hiện một thử nghiệm đầy mạo hiểm.

Ông thực hiện thử nghiệm này năm 1963 để chứng minh rằng mình có thể điều khiển hành vi bạo lực. Khi con bò lao đến, Delgado nhấn một công tắc trên điều khiển cầm tay, kích hoạt các điện cực đã được cấy vào não con bò từ trước.

Kể từ đó đến nay, thao túng tâm lý và can thiệp vào suy nghĩ bằng các thiết bị cấy ghép não trở thành một chủ đề vừa hấp dẫn vừa gây lo ngại.

Các tỷ phú như Elon Musk và Mark Zuckerberg đang đổ hàng triệu USD để phát triển công nghệ giao tiếp giữa não và máy tính (BCI). Musk nói rằng muốn tạo ra một lớp siêu trí tuệ "add-on" trong não người, Zuckerberg thì muốn tạo ra tính năng tải suy nghĩ và cảm xúc lên Internet.

Khỉ được cấy chip trong não chơi trò chơi điện tử mà không cần điều khiển bằng tay trong một thử nghiệm của Neuralink, công ty của Elon Musk. Ảnh: Neuralink.

Nhưng đây cũng là chủ đề mà ranh giới giữa thực tế và hư cấu đang không rõ ràng. Các công nghệ ngày nay thực sự có khả năng tác động trí não con người đến đâu?

Can thiệp vào bộ não

Từ năm 1964, công nghệ của Delgado đã đạt được mức độ tác động đáng ngạc nhiên lên não. Đơn giản bằng cách kích điện vào não, qua các điện cực được cấy ghép từ trước, công nghệ này có thể dập tắt hoạt động não đang diễn ra hoặc gây ra các trạng thái hưng phấn hay tuyệt vọng.

Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi nhiều người lo sợ rằng một lúc nào đó các công nghệ tiên tiến hơn sẽ có thể thao túng hoàn toàn tâm lý và suy nghĩ của con người.

Các nhà khoa học thần kinh có uy tín cũng nêu lo ngại. Một bài xã luận xuất bản năm 2017 trên tạp chí khoa học hàng đầu Naturemở đầu bằng tình huống giả tưởng gần giống một tập phim Black Mirror. Một người đàn ông bị liệt được cấy vào não một thiết bị giúp điều khiển cánh tay giả. Đến một ngày, vì người đàn ông bị căng thẳng tâm lý, làm cho thiết bị cấy ghép cũng phát điên và dùng tay giả tấn công người.

Nhưng những tình huống như vậy, hay những công nghệ thao túng tâm lý và trí óc con người trong Black Mirror, chỉ là giả tưởng.

Với công nghệ tiến bộ hơn so với năm 1964, các nhà thần kinh học ngày nay có thể tác động điện vào một số vùng não để cố gắng gây ra những hiệu ứng mong muốn nhất định.

Chẳng hạn, một nghiên cứu đăng trên Nature Neurosciencevào tháng 8 mô tả kích thích điện vào một vùng nằm ở phía trước của bộ não giúp cải thiện trí nhớ dài hạn, và kích thích điện vào một vùng nằm phía sau và sâu trong não sẽ tăng cường trí nhớ ngắn hạn.

Nathan Copeland điều khiển cánh tay robot bắt tay cựu Tổng thống Obama. Ảnh: Wired.

Cấy điện cực vào vỏ não vận động cũng có thể giúp người bị liệt điều khiển cánh tay robot hoặc con trỏ chuột máy tính chỉ bằng suy nghĩ. Một bệnh nhân nhận được dạng can thiệp này, Nathan Copeland, đã từng điều khiển cánh tay robot bắt tay cựu Tổng thống Obama.

Nhưng thay đổi hay "cấy ghép" một suy nghĩ hoặc cảm xúc vẫn là bất khả thi. Bởi vì các nhà khoa học thần kinh vẫn chưa biết suy nghĩ, cảm xúc và ý định được não người “mã hóa” như thế nào và trở thành những tín hiệu gì trong vô vàn tín hiệu liên tục truyền đi trong não.

Tín hiệu phức tạp

Hoạt động điện dao động liên tục trong vỏ não, gọi là sóng não, sẽ đột ngột bị triệt tiêu nếu một người cử động hoặc có ý định cử động tay. Từ dấu hiệu khoảng lặng này, các nhà khoa học tạo ra các thiết bị cấy ghép não đọc sóng não và điều khiển chi giả. Nhưng hiểu được các hoạt động điện liên tục diễn ra trong não là một việc hoàn toàn khác.

Giống như khi cả nhà hàng ồn ào bỗng im lặng đột ngột sau khi một người rơi vỡ cốc, chúng ta dễ hiểu khoảng lặng là tín hiệu rõ ràng cho một sự việc, nhưng không có nghĩa là cũng hiểu được các cuộc trò chuyện xung quanh, R. Douglas Fields, giáo sư khoa học thần kinh và khoa học nhận thức tại Đại học Maryland, giải thích.

Giả sử mỗi tế bào thần kinh chỉ có 2 trạng thái "bật" hoặc "tắt", thực tế không đơn giản như vậy, thì trong một mạng lưới 300 nơron sẽ có 2^300 trạng thái khả dĩ - nhiều hơn số nguyên tử trong vũ trụ khả kiến. Và não người có 85 tỷ tế bào thần kinh, tạo ra số tín hiệu gần như vô tận.

Kể cả khi hiểu được các tín hiệu này, chúng ta cũng không biết tế bào hay tổ hợp tế bào thần kinh nào đã tạo ra tín hiệu để có thể kích thích chúng tạo ra tín hiệu một cách khác đi và thay đổi cảm xúc hay suy nghĩ của một người.

"Có thể xác định được vùng não tương ứng với một tín hiệu, nhưng không thể biết cụ thể là tế bào thần kinh nào. Và ở mỗi cá nhân các tế bào thần kinh lại khác nhau", Timothy Buschman, nhà khoa học thần kinh tại Đại học Princeton, cho biết.

Cho dù lĩnh vực khoa học thần kinh và cấy ghép não đã có nhiều tiến bộ, khả năng kiểm soát tâm trí bằng công nghệ vẫn nằm ngoài tầm với của con người.

(Theo Zing)