Phát biểu trênScience Daily,đồng tác giả kiêm Phó giáo sư thần kinh học tại Đại học Northwestern, Kristen Knutson, giải thích: “Những người hay thức đêm cố gắng sống trong thế giới của người ngủ sớm, dậy sớm có thể gây ra những hậu quả cho sức khỏe. Những người thức khuya có đồng hồ sinh học có thể không khớp với môi trường bên ngoài”. 

Có rất nhiều hành vi không lành mạnh liên quan đến việc bạn thức khuya như tâm lý căng thẳng, ăn uống không đúng bữa, ít tập thể dục, ngủ không đủ giấc, thức đêm, sử dụng ma túy hoặc rượu. 

Trong nghiên cứu được công bố trên tạp chíChronobiology International, các nhà khoa học kết luận người hay thức đêm có tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường, rối loạn tâm lý và rối loạn thần kinh cao hơn.

Hơn 400.000 người từ 38 đến 73 tuổi đã chia sẻ về thói quen ngủ của mình. Theo đó nhóm luôn thức dậy sớm chiếm 27%, hay thức dậy sớm (35%), hay ngủ muộn (28%) và luôn ngủ muộn (9%). 

Các nhà khoa học nhận thấy những người thức khuya có nguy cơ tử vong cao hơn 10%.

Giáo sư Malcolm von Schantz, Đại học Surrey, đánh giá: “Đây là một vấn đề sức khỏe cộng đồng không thể bỏ qua được nữa. Chúng ta cần tìm hiểu thêm để cách giúp đỡ những người hay thức khuya có nhịp sinh học đồng bộ với thời gian theo mặt trời". 

Phó giáo sư Knutson cho biết: “Người ta tin rằng di truyền và môi trường đều đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo nên thói quen ngủ sớm hay ngủ muộn của một người. Một phần bạn có quyền kiểm soát và một phần bạn không thể”. 

Vị chuyên gia khuyên mọi người cố gắng duy trì giờ đi ngủ đều đặn và làm mọi việc sớm hơn trong ngày. 

Bên cạnh đó, Phó giáo sư Knutson cũng cho rằng nên có giờ làm việc linh hoạt với người ngủ muộn. Họ không nên bị buộc phải thức dậy để làm từ 8h sáng. Hãy sắp xếp thời gian làm việc tùy mỗi người. Một số người có thể phù hợp hơn với ca đêm. 

Uống 2-3 tách cà phê mỗi ngày giúp kéo dài tuổi thọ

Theo Thạc sĩ Vũ Văn Hoài, Phòng Sử dụng chất và Y học hành vi, Viện Sức khỏe Tâm thần thuộc Bệnh viện Bạch Mai, gần đây, bệnh nhân tới khám sức khỏe tâm thần có liên quan đến thuốc lá điện tử gia tăng, trong đó nhiều trường hợp chỉ 13-14 tuổi đã có thời gian dài sử dụng thuốc lá điện tử.

Vị bác sĩ cho biết có bệnh nhân chỉ 13 tuổi đến khám với biểu hiện rối loạn tâm thần sau khi hút thuốc lá điện tử chứa tinh dầu cần sa. Các bác sĩ cũng tiếp nhận nhiều bệnh nhân vào điều trị các triệu chứng rối loạn hành vi. Khai thác tiền sử bệnh, các bệnh nhi đều cho biết có dùng thuốc lá điện tử. Một số học sinh lớp 4, lớp 5 (9, 10 tuổi) đã hút và mang đến lớp chia cho các bạn.   

Khó cai nghiện thuốc lá điện tử phối trộn đa chất 

PGS Khuê cũng bày tỏ lo ngại về tình trạng sử dụng thuốc lá điện tử đang gia tăng trong lứa tuổi học sinh, sinh viên, đặc biệt là ma tuý “núp bóng”, thuốc lá gây ảnh hưởng khôn lường đến sức khỏe của thế hệ thanh, thiếu niên.

Theo các chuyên gia, thuốc lá điện tử có hơn 20.000 hương liệu, hóa chất nên có thể bị lợi dụng để sử dụng ma túy thông qua việc phối trộn. Người sử dụng có thể tự ý tăng tỷ lệ nicotin quá mức hoặc thêm ma tuý và các chất gây nghiện khác vào để sử dụng mà khó bị phát hiện.

Thực tế, nhiều người bệnh khi tới thăm khám tại Viện Sức khỏe tâm thần cho biết sử dụng nhiều chất khác (đa chất) trong thuốc lá điện tử, nên việc cai thuốc rất khó khăn. Điển hình là nam thanh niên 19 tuổi, ở Hà Nội, dùng nhiều thuốc lá điện tử có trộn tinh dầu cần sa, thuốc lắc. Anh hút liên tục cả năm, gần đây hay bồn chồn, khó ngủ, nên đã đến bệnh viện khám.

Bệnh nhân được chẩn đoán mắc hội chứng tâm thần do sử dụng đa chất và hội chứng lo âu. Sau thời gian điều trị, bệnh nhân xin ra viện, thầy thuốc nhận định khả năng bỏ hẳn là rất khó khăn.

Theo Tiến sĩ Lê Thị Thu Hà, Trưởng phòng Sử dụng chất và y học hành vi, Viện Sức khỏe tâm thần, không dễ cai ngay thuốc lá điện tử sử dụng đa chất, phải có quá trình điều trị kiên trì, tái khám đúng lịch, tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ cả về thuốc điều trị và liệu pháp tâm lý mới hi vọng thành công.

Theo các bác sĩ, nicotin có trong thuốc lá điện tử có khả năng gây phụ thuộc về mặt tâm thần. Nguy cơ sử dụng đa chất trong thuốc lá điện tử hiện rất lớn, giới trẻ sa đà vào sẽ bị lệ thuộc. Trẻ 10-15 não chưa hoàn thiện, hút thuốc lá điện tử thường xuyên và lâu dài dẫn đến vỏ não không hoàn thiện được nữa, cảm xúc trở lên rất bất ổn, khó từ chối các chất gây nghiện khác khi được mời sử dụng. Khi đó, các em rất dễ nghiện các chất gây nghiện khác.

Do đó, nếu không kịp thời ngăn chặn việc thanh thiếu niên sử dụng thuốc lá điện tử, có thể dẫn đến việc trẻ chuyển sang sử dụng thuốc lá về sau này hoặc ít nhất dẫn đến một thế hệ những người trẻ tuổi nghiện nicotin và gặp phải những tác hại tiềm tàng trong tương lai.  

"Tôi coi việc nghỉ hưu là kẻ thù của tuổi thọ", Tiến sĩ Tucker chia sẻ với Todayqua một cuộc gọi video. Ông có một chiếc máy tính, điện thoại thông minh và quyết tâm theo kịp công nghệ.

“Thật vui khi được sống và làm việc… Đó là công việc thú vị. Mỗi ngày tôi đều học được một điều gì đó mới”, Tiến sĩ Tucker nói. 

Tiến sĩ Tucker sinh ngày 10/7/1922, tại thành phố Cleveland. Khi gia đình tụ tập để kỷ niệm sinh nhật lần thứ 100 của ông vào tháng trước, ông nhiễm Covid-19 từ người thân. Tuy nhiên, ông đã hồi phục nhanh chóng và hiện cảm thấy ổn.

Không chỉ sống sót qua đại dịch, ông Tucker cũng đã chứng kiến cuộc Đại suy thoái, Chiến tranh thế giới thứ hai. Ông chưa mắc phải căn bệnh nghiêm trọng nào. Tuy nhiên, ông bị gãy cổ khi trượt tuyết vào cuối những năm 1980 nhưng đã bình phục sau đó. 

Tiến sĩ Tucker làm việc tại Cleveland Clinic và vượt qua kỳ thi Luật sư Ohio khi 67 tuổi vì quan tâm đến luật. 

Bí quyết sống lâu và khỏe mạnh 

“Di truyền và tiền sử gia đình về tuổi thọ là một khởi đầu lành mạnh. Tuy nhiên, tuổi thọ phải được hỗ trợ bởi chế độ dinh dưỡng điều độ và hạnh phúc”, ông Tucker giải thích. 

Gen tốt rõ ràng đóng một vai trò quan trọng: Mẹ của ông Tucker sống đến 84 tuổi và bố ông thọ 96 tuổi. Ông Tucker tránh được bệnh tim, ung thư, mất trí nhớ và các vấn đề sức khỏe khác mà nhiều người phải đối phó khi họ già đi. 

Ông không bao giờ hút thuốc, chỉ uống rượu xã giao và đôi khi dùng 1 ly vào tối thứ Sáu. Ông thưởng thức một lượng đồ ăn vừa phải mỗi ngày. 

Vị bác sĩ 100 tuổi đã tập thể dục cả đời, thường xuyên bơi lội, chạy bộ. Gia đình đã cấm ông trượt tuyết sau tai nạn vào cuối những năm 1980. Vì vậy, ông chuyển sang đi bộ trong tuyết. Hiện ông tập luyện tại phòng gym tại nhà có máy chạy bộ, xe đạp cố định…

Không nghỉ hưu 

Ông Tucker biết có những công việc mà mọi người không thể làm được nữa khi họ già đi hoặc không muốn tiếp tục vì áp lực. Nhưng đối với ông, nghỉ làm là một lựa chọn tồi. 

“Nếu nghỉ làm, ít nhất mọi người nên làm điều gì đó theo sở thích, bạn cần kích thích não hoạt động hằng ngày”, vị bác sĩ khuyên. 

Tiếp tục học hỏi

Ông Tucker trở thành bác sĩ sau khi tốt nghiệp Đại học Y khoa Bang Ohio vào năm 1947. Một số bác sĩ nghỉ hưu vì không muốn học cách sử dụng máy tính nhưng bác sĩ Tucker quyết tâm theo kịp công nghệ.

“Cả thế giới đầy máy tính và sống dựa vào máy tính. Nếu tôi muốn ở lại thế giới này, tôi sẽ làm điều đó”, ông nói. Cháu trai Austin đã giúp ông Tucker tìm hiểu các tiện ích và ứng dụng mới.

Nhà thần kinh học này nâng cao hiểu biết về lĩnh vực của mình bằng cách nghiên cứu và đọc sách, điều mà ông luôn hứng thú.

Tucker cũng là một luật sư, mặc dù không hành nghề. Ông đến trường luật vào ban đêm khi đã 60 tuổi trong khi khám bệnh vào ban ngày. 

Vun đắp hạnh phúc

“Bạn phải hạnh phúc trong công việc và cuộc sống gia đình”, ông Tucker nói.

Ông vẫn nhớ về một bệnh nhân đã sợ hãi người chủ và công việc đến nỗi cô đã lái xe vòng quanh văn phòng nhiều lần trước khi bước vào mỗi sáng. Người phụ nữ bị đột quỵ ở tuổi 42. 

Vợ ông là một bác sĩ tâm lý, vẫn khám cho các bệnh nhân dù đã 89 tuổi. Họ đã kết hôn được 65 năm và có 4 người con, 10 người cháu.

Bác sĩ Tucker rất lạc quan: “Tôi không bao giờ nghĩ đến cái chết. Bạn chết một lần, nhưng bạn sống hằng ngày... hãy tập trung vào cuộc sống”. 

Mối liên hệ giữa ăn ớt và tuổi thọ