Hai tháng chạy đua với thời gian

Tốt nghiệp thủ khoa Trường ĐH Cần Thơ vào năm 2012, Nguyễn Phước Lập từng có 2 năm công tác trong ngành y sinh tại TP.HCM. Tuy nhiên, quãng thời gian đi làm khiến anh nhận thấy, những kiến thức ở bậc đại học còn quá ít ỏi so với những gì công việc yêu cầu. Vì thế, anh quyết tâm phải tìm kiếm cơ hội để đi du học.

Thời điểm ấy, với sự quyết tâm của mình, Lập tìm được học bổng theo học bậc thạc sĩ ngành Y sinh tại Đại học Hallym (Hàn Quốc) trong vòng 2 năm.

“Quả thực, Hàn Quốc đã giúp ích rất nhiều cho tôi trong quá trình làm việc và nghiên cứu”, Lập nói. Cũng vì lý do đó, anh quyết định ở lại Hàn Quốc làm nghiên cứu viên tại Đại học Quốc gia Jeonbuk trong khoảng 3 năm trước khi tiếp tục tìm kiếm học bổng theo đuổi lên bậc tiến sĩ.

Nguyễn Phước Lập trong ngày tốt nghiệp thạc sĩ

Trong vòng 5 năm này, Nguyễn Phước Lập vừa tập trung trau dồi kiến thức và kỹ thuật nghiên cứu, anh đồng thời còn xuất bản 8 bài báo đăng trên các tạp chí khoa học ISI-Q1, trong đó có 3 bài là tác giả đứng đầu và 1 bài đồng tác giả đứng đầu.

Những hướng nghiên cứu của anh tập trung vào lĩnh vực virus học, hẹp hơn là virus gây bệnh Viêm gan C.

Đến khi đại dịch Covid-19 bùng phát, đầu tháng 8/2020, GS. Soon Bong Hwang, giáo sư hướng dẫn, đồng thời là người phụ trách Phòng thí nghiệm về các bệnh từ virus RNA, đã quyết định chuyển hướng sang nghiên cứu về SARS-CoV-2. Giáo sư ngỏ lời muốn Lập cùng tham gia vào dự án mới này của ông.

Đây cũng là lúc anh biết mình nhận được học bổng tiến sĩ tại Đại học Copenhagen của Đan Mạch và chỉ còn 2 tháng nữa là sẽ lên đường.

“Tuy nhiên, tôi không mất nhiều thời gian để đồng ý vì biết đó là cơ hội của mình. Tôi quyết định tận dụng hết quãng thời gian ít ỏi này để chạy đua cùng dự án”.

Theo anh Lập, về cơ bản, virus gây Viêm gan C và virus gây Covid-19 có sự tương quan với nhau về vật liệu di truyền. Do đó, rất có thể, những thuốc đã được chấp nhận để điều trị virus gây Viêm gan C vẫn có khả năng áp dụng để điều trị Covid-19. Đó là những suy nghĩ ban đầu của nhóm.

Từ đó, nhóm bắt đầu sử dụng những loại thuốc đã biết để kiểm nghiệm trên virus SARS-CoV-2. Nhiệm vụ của Lập là tạo ra các hạt pseudoparticles giả lập lại cấu trúc của virus SARS-CoV-2, đồng thời thử xem những loại thuốc ấy có ức chế được sự sinh sôi của SARS-CoV-2 hay không. Từ những bước đệm này, nhóm sẽ thử nghiệm trên virus thật tại phòng an toàn sinh học cấp 3.

Nguyễn Phước Lập đang sử dụng hệ kính hiển vi đồng tiêu confocal tại Khoa Khoa học sức khoẻ và Y tế- Đại học Copenhagen để chụp ảnh tế bào.

Cuối cùng, sau 8 tháng, nhóm nghiên cứu có sự tham gia của anh đã tìm ra thuốc Asunaprevir – một loại thuốc kháng virus Viêm gan C – có thể ngăn chặn đáng kể sự sinh sôi của virus SARS-CoV-2.

Kết quả nghiên cứu này đã được nhóm gửi tới tạp chí Molecules and Cells và được chấp nhận. Ngày 14/9, bài báo đã được xuất bản và Nguyễn Phước Lập là tác giả thứ 2.

Học tiến sĩ chỉ là khởi đầu

“Cả nhóm phải cố gắng tập trung làm việc hết công suất. Ngay cả thầy tôi, dù đã đến tuổi nghỉ hưu, nhưng thầy vẫn trực tiếp mỗi ngày làm việc trên phòng lab, trong phòng an toàn sinh học cấp 3 để làm thí nghiệm. Đó là điều khiến tôi rất trân trọng và như được truyền động lực”.

Nhưng bài báo này mới chỉ là điểm bắt đầu. Mục tiêu tiếp theo của nhóm là tiếp tục nghiên cứu, thử nghiệm trên động vật và lâm sàng.

Sau 2 tháng cùng nhóm nghiên cứu, trăn trở giữa việc tiếp tục ở lại Hàn Quốc theo đuổi dự án hay lên đường sang Đan Mạch là điều khiến anh không khỏi băn khoăn.

“Tôi có trao đổi với thầy. Thầy rất vui và động viên tôi nhất định phải đến Đan Mạch học”.

Trước đó, Lập từng hụt hẫng vì đã “rải” hồ sơ đi rất nhiều nơi nhưng không được chấp nhận vì hướng nghiên cứu của anh không phù hợp với trường. Trải qua nhiều khó khăn, anh không muốn bỏ lỡ cơ hội theo đuổi bậc tiến sĩ tại ngôi trường top đầu của Đan Mạch.

Vì thế, tháng 1/2021, Lập quyết định lên đường theo đuổi Tiến sĩ ngành Y sinh tại Đại học Copenhagen trong vòng 3 năm.

Sang Đan Mạch, không bỏ phí thời gian, anh ngay lập tức bắt tay vào nghiên cứu. Hướng đi mới của anh liên quan đến cơ chế phân tử của bệnh học, trong đó tập trung vào cơ chế gây bệnh ung thư, dựa trên tính sửa chữa của DNA và kiểm soát chu trình tế bào, từ đó có thể sàng lọc ra những loại thuốc có thể ức chế quá trình phát triển của tế bào gây bệnh ung thư.

“Hiện tại, công nghệ mRNA đã được áp dụng để tạo ra vắc xin cho virus SARS-CoV-2. Các nhà khoa học cũng đang có hướng sử dụng công nghệ mRNA để điều trị bệnh ung thư. Tôi cho rằng đây cũng sẽ là hướng đi tiềm năng và triển vọng”.

Quyết định chuyển sang mảng nghiên cứu về ung thư, anh Lập cho rằng, “học thạc sĩ hay tiến sĩ vẫn là giai đoạn khởi đầu. Tôi muốn mình được dấn thân, thử sức ở nhiều lĩnh vực khác nhau, sau đó, đến giai đoạn sau tiến sĩ sẽ là lúc bản thân tìm ra hướng đi và tập trung vào lĩnh vực mà với mình là thế mạnh”.

Anh cũng cho rằng, với người làm nghiên cứu, bài học quan trọng nhất là “không được ngủ quên trong chiến thắng”.

“Có thể mình đã đạt được mục tiêu nào đó rồi, nhưng so với thế giới bao la ngoài kia, điều đó không là gì cả. Với nhà khoa học, bài học này lại càng cần ghi nhớ. Bởi, khoa học biến đổi không ngừng và liên tục phát triển. Nếu dừng lại tức mình đang đi thụt lùi. Do đó, tôi luôn phải tự nhắc nhở mình cần phấn đấu nhiều hơn”.

Điều đầu tiên mỗi khi thức dậy tôi thường làm là lên Internet, theo dõi lĩnh vực mình đang nghiên cứu hôm nay có điều gì mới. Rất có thể từ đó sẽ đem lại nhiều ý tưởng cho mình.

Và, tôi tin rằng, “cách hủy hoại một người dễ dàng nhất là để họ làm theo những điều họ muốn”. Cho nên, việc đặt bản thân vào một khuôn khổ và phải đề ra những mục tiêu cụ thể là điều rất cần thiết”, Lập chia sẻ.

Thúy Nga

Kỹ sư Việt tại Mỹ nghiên cứu miếng dán đưa vắc-xin Covid-19 vào cơ thể

Vừa sáng chế thành công loại khẩu trang sinh học có nhiều tính năng đột phá, PGS.TS Nguyễn Đức Thành và nhóm nghiên cứu còn đang tập trung để tạo nên những miếng dán trên da để đưa vắc-xin Covid-19 vào cơ thể một cách dễ dàng.

Năm 2011, UBND tỉnh Khánh Hòa đóng cửa khu di tích để triển khai dự án khu nghỉ dưỡng cao cấp Bảo Đại. Đơn vị quản lý dự án là Tổng công ty Khánh Việt liên kết với Công ty cổ phần Tập đoàn Hà Đô thành lập Công ty cổ phần Đầu tư Khánh Hà để triển khai dự án.

Một góc khu di tích bị băm nát

Khi giao dự án này, UBND tỉnh mong muốn nơi đây được xây dựng thành một khu nghỉ dưỡng hiện đại, thân thiện với môi trường nhưng không gây ảnh hưởng đến cảnh quan lịch sử. Các biệt thự cổ sẽ được cải tạo, gìn giữ và bảo tồn để du khách có thể tham quan.

Tuy nhiên khi triển khai, dự án này đã lộ ra hàng loạt sai phạm. Cụ thể, chủ đầu tư đã xây khách sạn 5 tầng với 108 phòng; dựng lên 36 căn biệt thự cao cấp… với mật độ xây dựng dày đặc, phá vỡ kiến trúc quần thể khu du lịch Bảo Đại. UBND tỉnh Khánh Hòa buộc chủ đầu tư phải dừng dự án để điều chỉnh cho phù hợp.

Dự án hiện đang ngổn ngang sắt thép

Ông Biện Văn Hòa – Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư Khánh Hà cho biết, dự án chính thức khởi công vào tháng 8/2014 và dự kiến hoàn thành đưa vào vận hành khai thác cuối năm 2017. Mặc dù vậy, sau gần chục năm được phê duyệt, hiện tại khu nghỉ dưỡng cao cấp này vẫn chưa thể thực hiện được.

Hiện quần thể khu du lịch Bảo Đại bị băm nát; 5 khu biệt thự cổ xuống cấp hoàn toàn; đồi núi bị cào xới nham nhở, sắt thép ngổn ngang… Thậm chí, trục cẩu vẫn còn được giữ nguyên trên mái các khu biệt thự.

Trục cẩu vẫn còn giữ nguyên trên mái ở các khu biệt thự

Trước sự biến dạng của khu di tích Bảo Đại, ông Nguyễn Khắc Hà, Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao Khánh Hòa, cho biết, UBND tỉnh đã chỉ đạo cho Sở và Công ty Khánh Hà sớm sửa chữa để đón khách tham quan vào tháng 4/2019. Thế nhưng do thời gian quá gấp nên chỉ kịp sơn sửa 2 trong 5 căn biệt thự cổ.

Đáng chú ý, dù dự định mở cửa đón khách nhưng khu di tích Bảo Đại lại không có hiện vật gì đáng kể để khách tham quan. Hiện tại, 5 căn biệt thự chỉ còn 42 hiện vật, chủ yếu là bàn ghế, giường tủ. Trong đó 70% hiện vật là phục dựng lại; chỉ có 10 hiện vật còn lại có từ thế kỷ 20.

5 căn biệt thự hiện chỉ có 42 hiện vật, chủ yếu là bàn ghế, giường tủ

Khu di tích đang bị xuống cấp

“Tới đây, Sở Văn hóa - Thể thao Khánh Hòa sẽ thuê đơn vị thiết kế lại 5 căn biệt thự và cảnh quan xung quanh. Trên cơ sở thiết kế được duyệt sẽ tiến hành thi công, sửa chữa rồi mới trưng bày. Hiện giờ tạm thời mở cửa để ngắm cảnh quan”, ông Hà thông tin.

Nói thêm về vấn đề này, ông Lê Xuân Thân – Phó chủ tịch HĐND tỉnh Khánh Hòa cho rằng dự án Bảo Đại giờ mở cửa để chủ yếu trồng cây, tạo cảnh quan bên ngoài, bởi khách đến chỉ ngắm đồi Cảnh Long, ngắm biển là chính. Mục tiêu của tỉnh là tránh tình trạng bịt bùng như trước, để người dân không phản ứng.

2 trong số 5 căn biệt thự được sơn sửa để chuẩn bị đón khách trở lại vào tháng 4/2019

Trong khi đó, đề cập đến tiến độ thực hiện dự án, đại diện Công ty cổ phần Khánh Hà cho rằng, song song với việc mở cửa trở lại khu du lịch Bảo Đại, chủ đầu tư này sẽ trình phương án xây dựng mới, để UBND tỉnh xem xét quyết định. Công ty sẽ thực hiện xây dựng theo phương án tỉnh phê duyệt.

Công Hưng

Chuyện về lễ cưới của vua Bảo Đại và Nam Phương hoàng hậu

"Lần đầu tiên trong lịch sử triều Nguyễn có một người phụ nữ xuất hiện giữa triều đình" - vua Bảo Đại mô tả về lễ cưới của ông và hoàng hậu Nam Phương.

Khi tham gia câu lạc bộ, các em sẽ được tìm hiểu, trải nghiệm các kỹ năng sống và STEAM (phương pháp giáo dục kết khoa học, công nghệ, kỹ thuật, nghệ thuật và toán học). Những trò chơi thực hành mang tính định hướng sẽ giúp bạn trẻ hình thành và duy trì thói quen tốt, lành mạnh, có cái nhìn đúng đắn về cuộc sống, xã hội...  

Khi tham gia câu lạc bộ, các bạn trẻ sẽ được hướng dẫn bởi đội ngũ chuyên gia tâm lý giàu kinh nghiệm. Câu lạc bộ sở hữu gần 40 bộ trắc nghiệm tâm lý từ đơn giản đến chuyên sâu, có thể hỗ trợ trẻ vị thành niên cân bằng cảm xúc hiệu quả…

Hiện tại, chương trình sinh hoạt câu lạc bộ được tổ chức với 3 nhóm sinh hoạt, tương ứng với các lứa tuổi: 9-10 (lớp 4, 5); 11-12 (lớp 6, 7); 13-14 (lớp 8, 9). Thời gian sinh hoạt của các lớp sẽ từ 18h - 20h30 vào một buổi tối, từ thứ 2 tới thứ 6 hàng tuần. Địa chỉ câu lạc bộ: Tầng 5, Toà nhà 25T1 Hoàng Đạo Thuý, phường Trung Hoà, quận Cầu Giấy, Hà Nội.

Mỗi buổi nhóm sinh hoạt đều có 3 chuyên gia hỗ trợ (chuyên gia tâm lý; chuyên gia pháp lý và chuyên gia xã hội học). Khi con tham gia câu lạc bộ, phụ huynh có thể theo dõi cụ thể các hoạt động của con qua sổ liên lạc điện tử. Chương trình sinh hoạt với nhiều nội dung đổi mới, đa dạng, gần gũi, phù hợp với từng độ tuổi học sinh trên cơ sở lồng ghép 3 lĩnh vực: cân bằng cảm xúc - rèn luyện kỹ năng sống - tìm hiểu kiến thức pháp lý, xã hội.

Ông Nguyễn Hà An - đại diện Câu lạc bộ “Nhà ga xanh” chia sẻ: “Câu lạc bộ Nhà Ga Xanh không phải là nơi dạy trẻ vị thành niên kiến thức sách vở hay lý thuyết các kỹ năng. Đây là nơi lắng nghe những lời tâm sự của trẻ vị thành niên, là nơi để các bạn được giải tỏa và được hỗ trợ cân bằng cảm xúc. Chúng tôi đã xây dựng một lộ trình các bài học về kỹ năng sống theo phương pháp tiên tiến. Những bài học này sẽ giúp các thành viên nâng cao kỹ năng cá nhân, kỹ năng làm việc nhóm và xử lý tình huống”.

Là một phụ huynh có con tham gia câu lạc bộ từ những ngày đầu thử nghiệm, chị Ngô Thị Hải Hậu (Cầu Giấy, Hà Nội) bày tỏ: “Tôi biết đến dự án “Nhà ga xanh” từ những năm 2017 - 2018, tôi đã cho cả hai con của mình trải nghiệm. Ở đây, các con không phải chỉ hiểu hơn về lý thuyết, mà còn được trải nghiệm các hoạt động thực tế. Trong các bài thực hành, các con được lồng ghép các kiến thức luật pháp để hiểu quyền của bản thân. Sau khi tham gia câu lạc bộ, tôi thấy các con của mình trưởng thành hơn. Cùng với đó, bản thân tôi cũng có thêm kiến thức để đồng hành cùng con. Ở lứa tuổi này, phụ huynh đồng cảm cùng con, cùng con phát triển là vô cùng quan trọng”.

(Nguồn: Trung tâm Nghiên cứu Trách nhiệm xã hội)