“Tất cả những gì bạn nghe thấy là tiếng két và rầm lớn, hơi giống như tiếng một chiếc thùng rác bị ném vào sau xe rác vậy”, cô Tanya Rinebold, một người hàng xóm cho biết.
Chiếc hố sụt xuất hiện gần đoạn giao giữa đường James và đường Đông Kleinhans, vào khoảng 1h30 chiều 30/12 (giờ địa phương). Khoảng một tiếng sau, chiếc SUV màu đen đã thụt sâu thêm xuống hố và gần như dựng thẳng đứng, cần gạt nước vẫn đang chạy và có khói toả ra từ ống bô phía sau. Có thể nghe thấy tiếng nước chảy xiết bên dưới nơi chiếc xe bị kẹt.
Những người hàng xóm cho biết, người lái xe, cũng sống ở gần khu vực đó, đã may mắn ra được khỏi phương tiện. Hàng xóm cũng cho biết họ đã để ý thấy nước chảy ra từ vòi có màu nâu từ nhiều giờ trước khi chiếc hố sụt mở ra.
Anh Thư
" alt=""/>Hố sụt xuất hiện đột ngột, 'nuốt chửng' ôtô đang chạyCuốn sách "Thiền là gì?" (Ảnh: First News).
Khám phá thiền theo kiểu Krishnamurti
Ở mỗi tôn giáo khác nhau, thiền lại được hiểu theo những cách khác nhau. Trong Phật giáo, thiền là một phần quan trọng của tu tập, nhằm giúp người thực hành đạt được trạng thái tĩnh tâm, gạt bỏ mọi tạp niệm để nhận thức bản ngã và thế giới xung quanh một cách đúng đắn, sáng suốt nhất.
Thiền trong Đạo giáo nhấn mạnh sự tĩnh tâm, được coi là một phương pháp để hòa quyện với tự nhiên và đạt được sự hài hòa với Đạo. Còn thiền trong Hindu giáo thường liên quan đến các kỹ thuật yoga, là phương tiện để đạt đến trạng thái tự hiểu biết và giải thoát về mặt tinh thần.
Riêng với Krishnamurti, người luôn khẳng định mình không thuộc bất kỳ quốc gia, tôn giáo, hay trường phái triết học nào thì cho rằng thiền là nhìn thế giới bên ngoài thật sự như nó đang là, chứ không phải như bạn muốn nó phải là. Nói cách khác, thiền là cảm giác thấu hiểu trọn vẹn đời sống, và từ đó mới có hành động đúng.
Nhiều người nghĩ rằng, khi hành thiền, họ có thể thoát ly khỏi cuộc sống hiện tại, nhưng điều này cũng không thực sự là ý nghĩa của thiền. Bởi lẽ, thiền không phải là sự trốn tránh. Nó cũng không phải là thứ gì huyền bí. Chính trong sự hiểu biết về đời sống hằng ngày, thiền mới cần thiết. Tức là có mặt trọn vẹn trong những gì bạn đang làm.
"Thiền là chú tâm trọn vẹn vào bất cứ điều gì bạn đang làm trong suốt cả ngày. Nếu bạn đang thắt cà-vạt, hãy chú trọng vào đó. Nếu bạn đang nói chuyện với ai, hãy chú tâm hoàn toàn.
Khi chú tâm, sẽ không có cái "tôi" làm trung tâm. Chỉ khi nào không có sự chú tâm thì mới có sự hình thành và xây dựng nên bản ngã, từ đó sinh ra nỗi khổ, niềm đau và những sự phân chia", theo Krishnamurti.
Triết gia Krishnamurti cho rằng, tự biết mình chính là khởi đầu của thiền. Nếu không biết mình mà cứ tụng niệm những từ ngữ trong kinh sách thì chẳng có ý nghĩa gì cả. Khi bạn tụng niệm một cụm từ nào đó liên tục, não bạn sẽ tự nhiên trở nên yên ắng và đờ đẫn, nhưng đó là một dạng tự huyễn hoặc, sự thật là bạn vẫn khao khát, đố kỵ, tham lam và thù địch.
Trong Thiền là gì?,Krishnamurti suy ngẫm: "Thiền là phẩm chất của tâm trí vốn hoàn toàn chú tâm và tĩnh lặng. Chỉ khi đó, bạn mới có thể nhìn thấy một bông hoa, thấy được vẻ đẹp của nó, màu sắc của nó, hình dáng của nó, và chỉ khi đó, khoảng cách giữa bạn và bông hoa mới chấm dứt".
Vì lẽ đó, trong quan điểm của Krishnamurti, vẻ đẹp thực sự của thiền không nằm ở những thứ sắp đặt mà là vẻ đẹp của sự tĩnh lặng. Sự tĩnh lặng này là sự trống rỗng, mà trong đó, vạn vật tuôn chảy và được hiện hữu.
Tác giả Krishnamurti (Ảnh: First News).
Đừng theo bất cứ ai
Ngay từ khi sinh ra, tâm trí của chúng ta đã được nhào nặn để tuân theo người khác. Thế là chúng ta luôn tìm một khuôn mẫu để bắt chước, tuân theo. Ngay cả hành thiền cũng thế.
Chúng ta đã phát minh ra nhiều hình thức thiền định để thoát khỏi xung đột và kiểm soát bản thân, từ việc theo dõi một ý niệm, chăm chú vào một hình ảnh cho đến việc lặp đi lặp lại những câu thần chú, hít thở thật cẩn thận và đi sâu vào nó.
Nhưng điều này đối với Krishnamurti là vô nghĩa. Theo ông, điều đầu tiên cần nhận ra trong thiền định là không có thẩm quyền nào cả, rằng tâm trí phải hoàn toàn tự do để kiểm tra, quan sát, học hỏi. Và vì thế, trong thiền không có chỗ cho sự tuân theo hay vâng lời.
"Về thiền, đừng theo bất cứ ai, kể cả tôi. Đừng theo bất kỳ hệ thống nào vì nó sẽ làm cho tâm của bạn trì độn và tàn phá tất cả năng lượng mà bạn vốn có. Bạn cần một năng lượng dữ dội để vượt qua mọi tư tưởng", Krishnamurti nói.
Trước việc thiền ngày càng phổ biến và vô số kỹ thuật, phương pháp tiếp cận ra đời, Krishnamurti lại không bao giờ đề cập đến việc luyện tập thiền. Ông cho rằng, thiền không phải là thứ bạn có thể tạo tác, trải nghiệm, hay học hỏi từ một ai khác.
"Thiền là gì?": Chính trong sự hiểu biết về đời sống hằng ngày, thiền mới cần thiết (Ảnh: First News).
Vì lẽ đó, Thiền là gì?- tập sách mới nhất trong bộ sách của Krishnamurti - không phải là một quyển sách hướng dẫn cách thiền như thường thấy, thay vào đó, những triết lý của Krishnamurti trong sách được trình bày như một lối dẫn để bạn đọc tự khám phá, suy ngẫm và đúc kết cho riêng mình.
Ông nhấn mạnh, muốn hiểu được thiền, bạn phải nhìn thấy và hiểu được một điều tối quan trọng rằng: Bạn phải là ngọn đèn của chính mình.
Ngọn đèn này không thể là đèn của người khác, cũng không thể đến từ người khác, bạn không thể thắp lên ngọn đèn đó nhờ người khác - dù là một đạo sư, đấng cứu rỗi, hay bất kỳ truyền thống, nghi lễ nào khác.
Ở một mức độ nào đó, Thiền là gì? của Krishnamurti không chỉ thách thức những quan niệm truyền thống về thiền mà còn mở ra một cánh cửa mới cho độc giả tự khám phá để tìm ra con đường thiền định và tự nhận thức riêng của mình.
Ông không đưa ra cho bạn bất kỳ câu trả lời nào, bởi những từ ngữ chỉ dẫn bạn đến một sự thật cốt lõi rằng, mọi thứ vốn đã có sẵn bên trong, bạn chỉ cần dành thời gian để nhìn nhận, tìm kiếm chúng.
Với góc nhìn sâu sắc, Thiền là gì?không chỉ cho chúng ta thấy sự độc đáo trong tư tưởng của Krishnamurti mà còn giúp chúng ta soi chiếu, thậm chí là phá bỏ những suy nghĩ hạn hẹp của mình.
Vì lẽ đó, dù đã nhiều năm trôi qua nhưng những quan điểm của Krishnamurti vẫn luôn tươi mới và gây ngạc nhiên. Tầm ảnh hưởng của ông đã bao trùm cả những nhân vật lớn như: George Bernard Shaw, David Bohm, Alan Watts, Henry Miller, Bruce Lee, Eckhart Tolle, Jackson Pollock và Aldous Huxley…
Về tác giả:
Jiddu Krishnamurti (1895 - 1986) là một triết gia và nhà diễn thuyết nổi tiếng về các vấn đề triết học và tinh thần, các chủ đề bao gồm: Mục đích của thiền định, mối quan hệ giữa con người và phương cách để tạo nên sự thay đổi tích cực cho xã hội...
" alt=""/>Thiền là gì?Gần 15 triệu người Việt Nam bị rối loạn tâm thần
Theo số liệu của Bộ Y tế, tỷ lệ mắc 10 rối loạn tâm thần thường gặp là 14,9% dân số, nghĩa là gần 15 triệu người bị ảnh hưởng.
Trong đó, tâm thần phân liệt chiếm 0,47%. Trầm cảm, lo âu chiếm từ 5-6% dân số, còn lại là rối loạn cảm xúc lưỡng cực, rối loạn tâm thần liên quan tới sử dụng rượu bia, ma túy, chất gây nghiện khác.
Theo số liệu năm 2019, khoảng 8-9% trẻ vị thành niên có vấn đề sức khỏe tâm thần, tỷ lệ cao hơn ở nam giới về rối loạn hành vi và ở nữ giới về rối loạn cảm xúc.
Một khảo sát về dịch tễ học ở 10 tỉnh thành cho thấy tỷ lệ vấn đề tâm thần ở trẻ em khoảng 12%, nghĩa là hơn 3 triệu trẻ em cần được tiếp cận các dịch vụ sức khỏe tâm thần.
Riêng tại TP.HCM, năm 2022, Bệnh viện Tâm thần TP tiếp nhận từ 800 tới 1.000 lượt khám/ngày. Trong đó, các rối loạn lo âu và rối loạn khí sắc chiếm tỷ lệ cao nhất, tương đương gần 36% và 25%.
Bác sĩ tâm thần ở TP.HCM không đáp ứng đủ
Theo Sở Y tế TP.HCM, thành phố có hệ thống chăm sóc sức khỏe tâm thần từ cộng đồng đến cơ sở chuyên khoa.
Mạng lưới rộng khắp từ 310 trạm y tế xã phường đến các phòng khám ngoại trú thuộc Trung tâm y tế quận huyện. Các cơ sở chuyên tiếp nhận điều trị người lớn và trẻ nhỏ có vấn đề về sức khỏe tâm thần gồm Bệnh viện Tâm thần TP.HCM, 4 bệnh viện đa khoa, 3 bệnh viện chuyên khoa. Có khoảng 90 bác sĩ có chứng chỉ hành nghề chuyên khoa tâm thần.
Ngoài ra, TP cũng chăm sóc cho khoảng 4.000 người bệnh tâm thần lang thang cơ nhỡ tại các trung tâm, triển khai hoạt động chăm sóc sức khỏe tâm thần học đường, triển khai mô hình dịch vụ cấp cứu trầm cảm…
Từ khi đi vào hoạt động, tổng đài "Cấp cứu trầm cảm" tiếp nhận hơn 180 cuộc gọi yêu cầu hỗ trợ, 40 trường hợp được đưa đến Bệnh viện Tâm thần điều trị.
Tuy nhiên, công tác chăm sóc sức khỏe tâm thần cho người dân thành phố cũng gặp nhiều hạn chế. Nhân lực ngành tâm thần chưa đáp ứng so yới nhu cầu thực tế. Đội ngũ bác sĩ tâm thần, chuyên viên trị liệu tâm lý (học đường, lâm sàng, nghề nghiệp) còn ở mức thấp cả về số lượng và chất lượng so với thế giới.
Theo số liệu thống kê năm 2014 của Tổ chức Y tế Thế giới, Việt Nam chỉ có 0,91 bác sĩ tâm thần trên 100.000 dân, thuộc nhóm thấp nhất thế giới. Số bác sĩ tâm thần/dân số, giường bệnh tâm thần/dân số của TP.HCM cũng thấp so với cả nước, chỉ đạt 0,07 so với 0,12/1.000 dân.
Tại TP.HCM, cơ sở hạ tầng của bệnh viện đã xuống cấp, không thể đáp ứng được số lượng bệnh ngày càng cao. Các bệnh viện đa khoa và trường học chưa có phòng khám tâm thần, tham vấn tâm lý để sàng lọc sớm, điều trị kịp thời các vấn đề tâm thần.
Bên cạnh đó, một hạn chế khác là chưa đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe tâm thần do số lượng người gặp các vấn đề về sức khỏe tâm thần ngày một tăng. Đại dịch Covid-19 càng làm trầm trọng thêm tình trạng căng thẳng cấp tính, mạn tính, ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần hàng triệu người.
Nhiều người bị rối loạn tâm thần chưa tiếp cận được các dịch vụ chăm sóc hiệu quả, làm gia tăng khoảng trống trị liệu. Vẫn còn sự kỳ thị lớn đối với các rối loạn tâm thần, dẫn đến tâm lý e ngại để đi khám và điều trị kịp thời.
Do đó, Sở Y tế TP.HCM đã đề nghị UBND TP phê duyệt "Chiến lược y tế về chăm sóc sức khỏe tâm thần cho người dân TP.HCM giai đoạn từ nay đến 2025 và những năm tiếp theo". Chiếc lược do các chuyên gia đầu ngành về tâm thần, tâm lý lâm sàng, thần kinh học soạn thảo và được các sở ngành liên quan góp ý, thống nhất.