Lần đầu tham dự Olympic Phát minh và Sáng chế Thế giới giới (10th World Invention Creativity Olympic - WICO 2020) tại Hàn Quốc, dự án nghiên cứu về thành phần hóa học và hoạt chất kháng khuẩn của keo ong dú và dự án nghiên cứu giống năng suất cao của Đông Trùng Hạ Thảo đã bất ngờ “ẵm trọn” 2 giải Vàng.

Còn tại cuộc thi The Elementz Science Project Competition & Exhibition tại Singapore, dự án nghiên cứu về “Ứng dụng IOT đo công suất pin mặt trời tự động hướng sáng, phân tích và gửi dữ liệu thống kê về ứng dụng điện thoại” đã xuất sắc dành huy chương Vàng. Dự án về Đông Trùng Hạ Thảo tiếp tục giành được huy chương Bạc trong cuộc thi này.

Đây là những sân chơi khoa học quốc tế uy tín, được tổ chức thường niên tại Hàn Quốc và Singapore, thu hút hàng nghìn học sinh, sinh viên tham gia tranh tài đến từ nhiều quốc gia trên thế giới. Cuộc thi được tổ chức và đánh giá bởi các nhà khoa học hàng đầu. Chủ động tiếp cận và làm quen với các yêu cầu đặc thù của mỗi cuộc thi, các nhóm đã phát huy tinh thần sáng tạo trong cách trình bày báo cáo khoa học dưới hình thức video minh họa sống động dưới sự hỗ trợ của các thầy cô hướng dẫn.

Bài dự thi của các nhóm không chỉ được hội đồng giám khảo đánh giá cao về chất lượng báo cáo khoa học mà còn gây ấn tượng bởi cách trình bày poster, kỹ năng dàn dựng và thiết kế video cũng như khả năng thuyết trình bằng tiếng Anh vượt trội. Đây là thành quả xứng đáng dành cho các em học sinh sau cả quá trình dài miệt mài thực hành thí nghiệm, nghiên cứu, thu thập, phân tích dữ liệu.

“Khi nhận được tin nhóm đã giành Huy chương Vàng, con vô cùng bất ngờ và tự hào. Sự cố gắng của cả nhóm trong suốt hơn 1 năm nay đã được ghi nhận xứng đáng”, em Nguyễn Tử Minh (học sinh lớp 10) chia sẻ.

Nuôi dưỡng niềm đam mê khoa học

Các thành viên của 3 nhóm nghiên cứu khoa học này đều là học sinh cấp 2, cấp 3 đến từ Trung tâm Tư vấn và Phát triển tài năng Gate của Vinschool.

“Khi mới tham gia Trung tâm Gate và nghiên cứu dự án này, con khá choáng ngợp khi lần đầu cùng các chuyên gia tìm hiểu kiến thức chuyên ngành bậc cao hay tuân theo những quy trình nghiêm ngặt trong phòng thí nghiệm. Nhờ đó, chúng con đã được phát triển năng lực nghiên cứu khoa học từ sớm và có những trải nghiệm quý báu”, em Trương Vĩnh Xuân (HS lớp 10) chia sẻ.

Chú trọng tìm kiếm, đầu tư và phát triển tài năng học sinh, trong suốt quá trình các nhóm lên ý tưởng, thực hiện dự án, Trung tâm Gate đã tạo điều kiện, kết nối để các em được hướng dẫn và học hỏi trực tiếp từ các chuyên gia là các Tiến sĩ chuyên ngành Hoá Dược và Kỹ thuật Di truyền đến từ Viện Hàn Lâm Khoa học & Công nghệ Việt Nam và Trường Đại học Sư Phạm Hà Nội,…

Tại phòng thí nghiệm của Viện Hóa sinh biển - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, TS Lê Nguyễn Thành hướng dẫn nhóm Tử Minh thực hiện dự án về keo ong dú.

“Tôi rất trân trọng tài năng của các em và đặc biệt là tinh thần rất nghiêm túc, kiên trì, nỗ lực khi theo đuổi các dự án nghiên cứu khoa học trong thời gian dài, thậm chí có dự án đã kéo dài nhiều năm liền”, thầy Nguyễn Tiến Long, Điều phối chương trình Toán & Khoa học tại Vinschool, đồng thời là giáo viên hướng dẫn các nhóm chia sẻ.

Dự án nghiên cứu giống năng suất cao của Đông Trùng Hạ Thảo đã từng dành huy chương Đồng tại cuộc thi nghiên cứu khoa học tại Singapore năm 2019. Tuy nhiên, không dừng lại ở đó, các em đã tiếp tục nghiên cứu, phát triển dự án lên một bước tiến mới: có sự đa dạng hơn về mẫu nghiên cứu và phép lai, từ đó giúp chọn được phép lai tối ưu nhất. Loại giống tối ưu này của nhóm học sinh nghiên cứu dự kiến sẽ có giá thành sản xuất thấp hơn so với mức giá trung bình trên thị trường.

Với việc tập trung nghiên cứu giống năng suất cao của Đông Trùng Hạ Thảo (Một loại nấm có giá trị cao và nhiều công dụng như điều hòa miễn dịch, giảm mỡ máu, kháng tế bào ung thư máu…) bằng phương pháp lai bào tử hữu tính, dự án năm nay đã xuất sắc giành được cả 2 giải thưởng cao tại 2 cuộc thi (1 Huy chương Vàng, 1 Huy chương Bạc).

Các tài năng trẻ đã liên tiếp ghi dấu tại bảng Vàng của các cuộc thi khoa học quốc tế, mang về niềm tự hào cho Việt Nam. Kết quả này sẽ là nguồn động lực để các em tiếp tục nuôi dưỡng niềm đam mê khoa học và có những đóng góp tích cực cho xã hội.

 Video: bài báo cáo dự án Nghiên cứu về thành phần hóa học và hoạt chất kháng khuẩn của keo ong dú của nhóm học sinh khối 10 - Vinschool (Nguyễn Tử Minh - Nguyễn Phan Ngọc Minh - Trương Vĩnh Xuân)

Minh Tuấn

Bé Nguyễn Ngọc Khang (SN 2019, ở thôn Sơn Lâm, xã Hợp Châu, huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc) sinh ra hoàn toàn khỏe mạnh, thậm chí còn khá "trộm vía". Sáu tháng đầu, con bụ bẫm, xinh xắn, là nguồn vui lớn của cả nhà.

Khang khóc ngặt khi bị đau, nỗi đau mà đến người lớn cũng rùng mình sợ hãi

Đúng ngày Tết thiếu nhi 1/6/2020, chị Trần Thị Hải (mẹ bé) bỗng phát hiện mắt con sưng đỏ, đồng tử trắng bất thường. Linh cảm sự chẳng lành, chị bế con lên Bệnh viện đa khoa tỉnh Vĩnh Phúc thăm khám. 

Những đánh giá ban đầu cho thấy tình hình khá xấu. Gia đình vội làm thủ tục chuyển tuyến để đưa Khang tới Bệnh viện Mắt Trung ương, rồi sang Bệnh viện K Tân Triều sinh thiết.

Gần 1 tháng trời ăn trực nằm chờ khắp các bệnh viện, chị Hải luôn ám ảnh mỗi lần bị bác sĩ gọi riêng. Rồi ngày đen tối nhất cũng tới. Mọi kết quả xét nghiệm đều khẳng định Khang mắc bệnh ung thư võng mạc.

"Tôi cứ ôm lấy con vào lòng mà gào khóc. Thương con còn nhỏ quá mà mắc phải thứ bệnh hiểm ác này", chị lau nước mắt kể.

Con nằm viện điều trị bao nhiêu ngày, chị Hải mất ngủ bấy nhiêu đêm. Những lúc có thuốc giảm đau, bé Khang ngủ ngoan hơn nhưng người mẹ ấy vẫn chong mắt, nắm lấy bàn tay nhỏ xíu mà canh chừng, sợ con vuột khỏi tay mình.

"Khổ sở nhất là con tỉnh lại, cơn đau chắc dội vào óc, không chịu nổi mà gào khóc nức nở", chị Hải nói. Những tiếng thét xé lòng dù ngây thơ nhưng dường như chất chứa nỗi tuyệt vọng. 

Thà nghèo cả đời mà giữ được con

Gia đình chị Hải sống bằng nghề nông, vất vả làm lụng chỉ vừa đủ ăn. Cả năm trời quần quật ngoài đồng, cuối năm cũng chẳng để ra được đồng nào dư giả. Chị Hải từng xin làm thêm tại một công ty tư nhân, làm được một thời gian ngắn thì có con nên nghỉ hẳn. 

Con chưa dứt sữa đã đổ bệnh, không có tiền, vợ chồng chị phải đi khắp nơi hỏi vay mới có được 20 triệu đồng. Dù đã cố lạy lục, hỏi han, anh chị cũng không vay được hơn. Số tiền ít ỏi đó hết sạch sau một thời gian ngắn nhập Bệnh viện K Tân Triều..

Gia đình làm nông khó khăn, nguy cơ không thể tiếp tục theo đuổi chữa bệnh cho con

Thời điểm hiện tại, chị Hải chỉ còn vài trăm ngàn đồng cầm cự, lo chi phí sinh hoạt hàng ngày. Trong khi đó, mỗi tháng riêng tiền thuốc ngoài danh mục bảo hiểm cho Khang đã cần tới 4 triệu đồng.

Chứng kiến con đau đớn gào khóc, chị nghẹn lời, nói từng chữ: “Tôi không sợ cái nghèo, dù cả đời đi làm để trả nợ tôi cũng không ngại. Tôi chỉ sợ không cứu được con. Mỗi ngày thấy con đau, nôn thốc nôn tháo vì hóa chất, tim tôi thắt lại như muốn chết đi. Chỉ cần con có thể tiếp tục chữa thì tôi sẵn sàng đánh đổi..".

Bé Nguyễn Ngọc Khang còn quá nhỏ. Con vẫn cần được sống, được tiếp tục lớn lên và được yêu thương trong vòng tay của gia đình. Rất mong hoàn cảnh của bé Khang sẽ nhận được nhiều sự giúp đỡ, hỗ trợ từ phía cộng đồng.

Phạm Bắc

Cô gái 19 tuổi mắc căn bệnh hiếm, mới phát hiện ở VN và trên thế giới

Chị Nhành đứng lấp ló trước cửa phòng bệnh, mắt đục ngầu. Chuyến này về quê, chị chẳng vay nổi 1 đồng. Gần 2 tháng con gái mắc căn bệnh hiếm, chỗ nào vay được chị đều đã hỏi cả. Giờ chỉ mong con chị được ban một phép màu.

Chị Thảo cùng đứa con gái đầu lâm trọng bệnh cần tiền chữa bệnh

Cô gái ấy là Nguyễn Thị Hiền Thái (19 tuổi, trú tại tổ dân phố 10, phường Đại Nài, TP Hà Tĩnh).

Ngồi bên giường bệnh xoa bóp chân tay cho Thái, chị Nguyễn Thị Thảo (42 tuổi, mẹ ruột em) đôi mắt đỏ hoe, thỉnh thoảng gạt vội nước mắt để giấu đi sự xót xa.

Chị Thảo cho biết, Thái là chị cả trong gia đình có 5 chị em. Vợ chồng chị Thảo không có nghề nghiệp ổn định, nhà lại đông con nên sinh cháu cuối cùng vào năm 2012 được 1 năm thì chị vào TP HCM giúp việc gia đình. Chồng chị do sức khỏe yếu nên ở nhà thỉnh thoảng đi phụ hồ kiếm thêm thu nhập.

Mẹ xa nhà, bố lại đau yếu nên từ khi lên lớp 5 Thái vừa học vừa chăm sóc em. Mỗi ngày sau khi đi học về, Thái đi chợ, nấu ăn, giặt giũ cho cả nhà và trông coi đứa em út còn rất nhỏ.

Dù giành toàn thời gian cho gia đình song Thái học rất giỏi, năm nào em cũng được giấy khen của nhà trường. Với hàng xóm, Thái được mọi người yêu quý và nể phục.

Năm 2018, em tốt nghiệp THPT rồi thi đậu vào ngành du lịch của một trường đại học. Nhưng do hoàn cảnh gia đình quá khó khăn, Thái phải gác lại giấc mơ đến giảng đường để vào tỉnh Bình Dương làm công nhân, kiếm tiền phụ giúp 4 đứa em ăn học.

Những tưởng, cuộc đời của Thái đã nếm đủ vất vả, gian truân nhưng éo le thay, vừa rồi em phát hiện ra mình mắc căn bệnh hiểm nghèo khiến sức khỏe ngày càng sa sút.

Thương bố mẹ nghèo, Thái không đi khám bệnh mà dành thời gian làm việc kiếm tiền phụ giúp gia đình. Đến khi đôi chân có dấu hiệu tê liệt, em mới kể cho người mẹ biết.

Thái thời điểm chưa lâm bệnh (trái) và sau khi em Hiền Thái được mổ não.

Kể đến đây, chị Thảo khóc òa như một đứa trẻ, đôi môi chị run lên từng hồi vì quá đớn đau. Nghe tiếng mẹ khóc, đôi tay Thái dò dẫm tìm đến tay người mẹ nắm thật chặt, em khát khao được nhìn rõ khuôn mặt khắc khổ của mẹ nhưng bệnh tật đã làm đôi mắt em mờ đi.

Tháng 7 vừa qua, Thái bị đau dữ dội, chị Thảo lại lặn lội từ TP HCM lên Bình Dương đưa em đi chữa bệnh. Đến khi tiền cạn kiệt, cả hai mẹ con Thái ngậm ngùi bắt xe từ Bình Dương về nhà.

Về tới quê được 2 ngày, Thái bị những cơn đau hành hạ tần suất càng nhiều hơn. Thương con, vợ chồng chị Thảo bán vội con bò và vay mượn người thân đưa Thái đi Bệnh viện Bạch Mai khám.

Tại đây Thái được chẩn đoán viêm màng não, ung thư tủy nên chỉ định mổ não gấp. Sau 22 ngày ở Hà Nội, em được chuyển về khoa ung bướu (Bệnh viện Đa khoa Hà Tĩnh) rồi xuống Bệnh viện Phục hồi chức năng được vài ngày nay.

Sau khi mổ, đôi mắt của Thái mờ hẳn không còn nhìn rõ. Em nhận biết người quen qua giọng nói, đôi chân cũng đã liệt không thể tự đi lại được.

“Gần 2 tháng điều trị bệnh cho cháu số tiền đã gần 200 triệu đồng rồi. Nhà nghèo quá giờ không đủ khả năng chạy chữa nữa, bây giờ cháu về đây bữa ăn cũng phải chạy từng ngày, thuốc thang hàng ngày cho cháy chưa biết vay mượn ai”, chị Thảo tâm sự.

Được gia đình cho xem những bức ảnh Thái chụp hồi đầu năm, chúng tôi không khỏi giật mình bởi căn bệnh quái ác đã biến một thiếu nữ xinh đẹp trở nên tiều tụy đến mức khó tin. Chị Thảo nấc lên: “Số cháu khổ quá, chưa một ngày cháu được vui chơi, tận hưởng tuổi thanh xuân như bạn bè, giờ cháu mang trọng bệnh, gia đình cạn kiệt tiền bạc, không biết số phận cháu về đâu”.

Ông Lê Văn Tuân (Tổ trưởng Tổ dân phố 10, phường Đại Nài, TP Hà Tĩnh) cho biết, hoàn cảnh của em Thái vô cùng đáng thương. Thái ngoan ngoãn, lễ phép nên khi lâm bệnh ai cũng thương tâm.

"Gia đình cháu thuộc diện khó khăn, bố sức khỏe yếu, mẹ là lao động chính trong gia đình nên quá trình chữa bệnh chủ yếu phải vay mượn. Trong tình thế éo le này, chúng tôi rất mong muốn các nhà hảo tâm hỗ trợ tinh thần, vật chất để cháu và gia đình vượt qua cơn hoạn nạn", ông Tuân nói. 

Lê Minh

Cậu bé ung thư xin mẹ "đừng cắt chân" để tiếp tục được đến trường

"Mẹ ơi đừng để bác sĩ cắt chân con. Con không muốn ở viện nữa. Cho con về đi học với các bạn...", cậu bé Vũ Đức Thuận đau đớn nói với mẹ khi biết tin mình có thể bị cắt chân.