Mới đây, số liệu khảo sát ở Mỹ và Úc được công bố năm 2018 cho thấy số lượng gia đình đa thế hệ (multigenerational home) đang tăng trưởng nhanh chóng tại các đô thị lớn.

Giữa năm 2018, tờ The Washington Post đăng bài “Nhà nhiều thế hệ là một xu hướng đang gia tăng”, dẫn số liệu của Pew Research Center. Chỉ trong vòng bảy năm, từ 2009 - 2016, nước Mỹ có thêm hàng chục triệu gia đình đa thế hệ. Hiện có hơn 64 triệu người Mỹ đang sống trong gia đình đa thế hệ, chiếm 20% tổng số hộ gia đình ở Mỹ.

Tháng 10/2018, tiếp tục có tin tức từ Úc về xu hướng này. VTV Online đưa tin, một thống kê của Đại học New South Wales cho biết số lượng gia đình đa thế hệ tại Úc đã tăng 27% trong 25 năm qua. Hiện cứ 5 gia đình ở Úc thì có 1 gia đình có nhiều thế hệ cùng sinh sống.

Điều đặc biệt nổi bật là tỷ lệ cao nhất ở Sydney - thành phố lớn nhất và nổi tiếng nhất của Úc - với gần ¼ số gia đình tại đây là gia đình đa thế hệ.

Một gia đình Mỹ chung sống trong một ngôi nhà, gồm bố mẹ và hai con gái, ông bà ngoại và ông nội. Ảnh chụp tháng 3/2018 đăng trên The Washington Post.

Tại các nước Á Đông như Hàn Quốc, Singapore, Việt Nam… gia đình đa thế hệ vẫn luôn là lựa chọn, là mong ước của mọi người. Bởi mô hình này giúp cho cả nhà trẻ già được sống quây quần bên nhau, ông bà giúp chăm lo cho trẻ nhỏ, thanh niên và trung niên yên tâm công tác bận rộn mà vẫn gần gũi với gia đình. Đặc biệt, khi một người gặp vấn đề cần giúp đỡ thì sẽ có rất nhiều bàn tay cùng góp sức.

Nhiều người đánh giá cao ảnh hưởng từ các gia đình Á Đông sang định cư ở Phương Tây. Các gia đình nhiều thế hệ của người gốc Á đã góp phần nuôi dưỡng khao khát cuộc sống đại gia đình ấm cúng trong cho mọi người xung quanh, khi xã hội phát triển với tốc độ nhanh.

Cuộc sống thượng lưu cho các gia đình đa thế hệ

Do nhu cầu về căn hộ rộng cho gia đình nhiều thế hệ rất cao nên hiện nay, các nhà đầu tư đã mạnh tay làm nhiều căn hộ thông tầng duplex (2 tầng), triplex (3 tầng), thậm chí four-plexes (4 tầng). Tại Mỹ và Úc, các căn hộ dạng này được ưa chuộng do sẵn có sẽ tiết kiệm thời gian và công sức xây sửa, ngoài ra căn hộ trong các khu đô thị mới tích hợp nhiều dịch vụ tiện ích thông minh, thỏa mãn nhu cầu của cả lứa tuổi từ trẻ đến già.

Còn ở Hàn Quốc, các căn hộ tích hợp công nghệ “nhà thông minh” (smarthome) được thiết kế để đảm bảo sinh hoạt của người lớn tuổi cũng đang được chính phủ quan tâm đầu tư. Hiện tại Hàn Quốc có khoảng 800.000 căn hộ loại này và  phổ biến ở thành phố lớn như thủ đô Seoul. Chính phủ Hàn Quốc có kế hoạch đưa con số nhà có smarthome lên 3 triệu căn vào năm 2022.

Đón đầu xu hướng tại Việt Nam, Tập đoàn Sunshine đã cho ra mắt một số dự án “khủng” ngay tại Hà Nội và TP.HCM. Đơn cử, Sunshine Crystal River ở khu đô thị Ciputra - Tây Hồ Tây đáp ứng nhu cầu gia đình đa thế hệ sống sung túc, viên mãn trong một không gian sang trọng, hiện đại, đầy đủ tiện ích.

Sunshine Crystal River là dự án tổ hợp gồm các biệt thự đơn lập, song lập, duplex và đặc biệt là các căn biệt thự trên không Sky Villa.

Đây là sản phẩm cao cấp của tập đoàn Sunshine, với hai loại căn hộ thông tầng Duplex và Sky Villas được thiết kế đầy đủ sân vườn, bể bơi riêng đúng kiểu biệt thự. Thiết kế độc đáo mang lại cuộc sống thượng lưu hiện đại cho gia đình đa thế hệ, các căn Duplex và biệt thự trên không này còn sở hữu tầm nhìn đẹp hướng ra phía sông Hồng, Hồ Tây và sân golf Ciputra.

Với diện tích lớn hàng trăm m2, thiết kế độc đáo, được tính toán tỉ mỉ cùng 2 tầng rộng rãi, Sunshine Crystal River thích hợp với gia đình đa thế hệ. Mỗi thành viên sống trong căn hộ sẽ có khoảng riêng tư tuyệt đối nhưng vẫn đảm bảo không gian sinh hoạt chung đầm ấm cho cả gia đình.

Tọa lạc trong khu đô thị Ciputra nức tiếng đã lâu trong “khu nhà giàu” Hà Nội, dự án cung cấp đầy đủ tiện ích khép kín đẳng cấp với mật độ xây dựng thấp, mang đến môi trường sống xanh, thoáng đãng mà nhiều người mong ước. Trong khi đó, các tiện ích hiện đại như bể bơi, phòng gym, yoga, trung tâm thương lại, khu giải trí số, tương tác ảo ...thỏa mãn đầy đủ nhu cầu giải trí, thư giãn của tuổi trẻ.

Với những ưu điểm vượt trội, sản phẩm mới lạ Sunshine Crystal River không chỉ thu hút giới nhà giàu Hà Nội mà còn tạo sự quan tâm, gây sự chú ý đặc biệt đối với khách quốc tế như Hàn Quốc, Singapore... Nhiều khách hàng cho rằng, điểm đắt giá nâng tầm giá trị cho các căn hộ phục vụ gia đình đa thế hệ này chính là hệ thống dịch vụ 4.0 cao cấp chưa từng có.

Bên cạnh công nghệ smarthome đẳng cấp cho mỗi căn hộ riêng, toàn dự án cũng áp dụng công nghệ vận hành tân tiến: Hệ thống an ninh đa lớp, camera nhận diện cư dân, thang máy tự động chọn tầng để hạn chế khách lạ, hầm để xe thông minh…

Sunshine Crystal River tích hợp nhiều tiện ích thỏa mãn nhu cầu của các thế hệ lớn tuổi và trẻ tuổi trong cùng một gia đình.

Đại diện Tập đoàn Sunshine chia sẻ: “Nhà có nhiều thế hệ chung sống không chỉ mang lại cảm giác an toàn, ấm cúng, mà còn là nơi các thành viên nhận được sự chia sẻ, hỗ trợ cùng nhiều giá trị tinh thần to lớn khác. Thấu hiểu điều đó nên chúng tôi đã thiết kế dự án Sunshine Crystal River đảm bảo mang lại cuộc sống trọn vẹn nhất cho các gia đình cư dân đa thế hệ của mình”.

Lệ Thanh

Ông nghĩ sao về vấn đề hổng kiến thức, gián đoạn học tập do Covid-19? 

- Đây là một vấn đề lớn ở nhiều quốc gia, ngay cả ở Hoa Kỳ. Thực tế trước đại dịch, rất nhiều học sinh đã bị “mất gốc”, hổng kiến thức do không theo kịp trong quá trình học, hoặc thiếu cơ hội học tập. Trong giai đoạn bùng phát Covid-19, việc học tập của nhiều trẻ em bị gián đoạn, thay đổi, khiến các em phải tạm ngưng việc học, gặp nhiều khó khăn lớn để ôn luyện hay tiếp tục học trong và sau đại dịch. Lượng kiến thức đã học cũng có thể trôi mất 20-30% thậm chí cao hơn, đặc biệt những em đã hổng kiến thức từ trước sẽ càng khó bắt kịp, học lại những gì các em còn thiếu.

Không quan trọng là trước hay sau đại dịch, giải pháp vẫn chỉ có một, và đó cũng là tôn chỉ của tôi trong giáo dục: Bất cứ ai cũng có quyền được học, hãy trao cơ hội để bất cứ ai cũng có thể có khả năng và động lực để quay lại học những gì còn thiếu, không định kiến. Mong ước của tôi chính là xóa bỏ định kiến của giáo dục truyền thống đối với những người “quay đầu để học”. 

Nếu không đối diện để biết mình thiếu, mình cần học, không quay lại để học những gì đã thiếu hay đã quên, làm sao có thể tiếp tục tiến bước. Tuy vậy, tôi hy vọng đại dịch Covid-19 như một lời nhắc nhở, một cảnh báo để thay đổi tư duy học tập và giáo dục, trao cơ hội cho người học được quay lại học những gì đã thiếu, và được ghi nhận, chứng nhận và hỗ trợ bởi cả cộng đồng và hệ thống giáo dục chính thống. 

Được biết, ông và đội ngũ Khan Academy đi theo tư duy giáo dục “Mastery Learning” – Học cho đến khi thành thạo. Vậy cách học này khác biệt ra sao so với cách dạy và học truyền thống?

- Tôi nghĩ đây là câu hỏi cốt lõi. Không chỉ ở Việt Nam, mà nhiều nơi trên thế giới, cách dạy và học truyền thống xác định một lộ trình học chung cho tất cả học sinh, trong đó điểm số là thước đo quan trọng nhất, áp lực học tập của các em rất lớn. 

Hổng kiến thức, áp lực điểm số, thiếu sự hướng dẫn khiến nhiều học sinh dễ chùn bước, đặc biệt trong môn Toán và các môn Khoa học tự nhiên. Ví dụ một học sinh lớp 12 học Đại số, gặp khó khăn vì không hiểu, không nắm được kiến thức dự bị Đại số (theo chương trình học Hoa Kỳ) từ THCS. Nếu được hướng dẫn, có cơ hội học lại cho đến khi thành thạo, em có thể tự tin hoàn thành tốt Đại số 12. Nhưng nếu vừa phải chạy đua học cùng tiến độ trong khi mất gốc, không hiểu bài, vừa không biết mình thiếu ở đâu, dần dần học sinh sẽ không theo kịp, không đạt yêu cầu, mất động lực học tập.

Theo tư duy Mastery Learning, với nền tảng Khan Academy, chúng tôi cổ vũ và hỗ trợ người học học cho đến khi thành thạo từng bậc kỹ năng trong từng môn học, để học đến đâu chắc đến đó, còn điểm số bao nhiêu, lần thi, lần kiểm tra thứ bao nhiêu không quan trọng. Thầy cô có thể giúp các con vừa học trên lớp, vừa bổ trợ, bù đắp lỗ hổng kiến thức theo lộ trình riêng phù hợp. Cách học này giúp những học sinh mất gốc, hổng kiến thức, gián đoạn học tập, hay không theo kịp chương trình có thể tự tin tiếp tục hành trình học tập. Vì bất cứ ai, bất cứ độ tuổi nào và bất cứ trình độ nào cũng có quyền được học và phát triển.

Tầm nhìn của ông về bối cảnh giáo dục ở những nước đang phát triển như Việt Nam, đặc biệt với sự phát triển của các công nghệ giáo dục mới?

- Ước mong của tôi với Việt Nam đó là học trực tuyến sẽ trở thành dịch vụ thiết yếu và cơ bản. Một em học sinh ở vùng sâu, làng bản xa xôi nhất, với một chiếc điện thoại và Internet giá rẻ, có thể tự học bất cứ môn học gì. 

Bạn có thể học tập từ một ngôi làng, hay bất kì đâu trên thế giới. Có một dự án phi lợi nhuận nữa mà chúng tôi làm là gia sư miễn phí. Cách thức hoạt đông, là qua Zoom bạn có thể học với gia sư. Một ai đó bất kì hiểu rõ về kiến thức đó có thể tham gia và giúp đỡ bạn, sau đó bạn có thể lại là một gia sư cho người khác. 

Dưới cương vị là một thầy cô giáo, nhiệp vụ của họ có thể sẽ nằm ở việc ủng hộ và thúc đẩy học sinh ở từng vấn đế vướng mắc cụ thể, các bạn học sinh có thể ở level khác nhau, có bạn ở level 5, học sinh khác lại level 4, giáo viên có thể tập trung giúp đỡ bạn đó trước. Từ đó lớp học trở thành một môi trường bổ trợ cá nhân phát triển. Mô hình này nên được dùng lên cả bậc đại học. 

Đại dịch Covid-19 giúp người ta nhận ra rằng lớp học giúp tương tác nhiều hơn và chúng ta cần điều đấy, nhưng nếu lớp học chỉ dừng ở việc giảng dạy một chiều thì sẽ khiến học sinh cực kỳ chán. Vì thế, khi đến lớp nên khuyến khích học sinh tương tác nhiều hơn, hỗ trợ nhau, giúp đỡ nhau vào các vấn đề cụ thể. 

Tuy nhiên, không nên dừng lại với mô hình một người đứng bảng và tất cả còn lại ngồi nghe.

Ông muốn đến Việt Nam chứ?

- Tôi rất mong được thăm Việt Nam. Để tôi kể cho bạn một câu chuyện. Trong một chuyến bay đến Mỹ, tôi ngồi cạnh một người đàn ông khiếm thị đến từ Việt Nam. 

Cho đến khi máy bay hạ cánh, ông ấy nhờ tôi lấy hộ chiếc cặp. Khi ông ấy hỏi tôi làm gì, tôi nói mình làm trong tổ chức giáo dục phi lợi nhuận. Ông ấy nói mình là một nhà đầu tư, nhưng cũng đồng thời làm về giáo dục phi lợi nhuận. 

Ông ấy chính là người làm Khan Academy phiên bản tiếng Việt (Ông Phạm Đức Trung Kiên, người đồng sáng lập The Vietnam Foundation, nguyên giám đốc điều hành Quỹ Giáo dục Việt Nam VEF – PV).

Chúng tôi thân nhau từ đó, nên chắc chắn tôi muốn thăm Việt Nam.

Lan Anh (thực hiện)

Đại học mở 'trường ảo' trên metaverse

Hiện mỗi khi lên cơ quan, đến các địa điểm có quy định kiểm soát vào, ra bằng QR Code, như nhiều người dân Bắc Ninh, chị Nguyễn Hà cũng dùng Bluezone để quét mã QR và đã dần quen với việc bật Bluetooth mỗi khi đến nơi có đông người để ứng dụng này có thể phát hiện tiếp xúc gần ca nhiễm, nghi nhiễm Covid-19. 

Cùng với Bắc Giang, Hà Nội, Đà Nẵng và TP.HCM, tỉnh Bắc Ninh cũng là một trong những địa phương bị ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh Covid-19 trong đợt thứ 4 dịch bùng phát tại Việt Nam.

Tại hội nghị trực tuyến toàn quốc về tình hình, giải pháp cấp bách phòng, chống dịch Covid-19 ngày 29/5, Bí thư Tỉnh uỷ Bắc Ninh Đào Hồng Lan cho biết: Tỉnh đã tập trung chỉ đạo ứng dụng CNTT trong phòng chống dịch Covid-19, từ công tác xét nghiệm, cài đặt phần mềm Bluezone, khai báo y tế điện tử toàn dân cho đến việc tạo lập QR Code của doanh nghiệp để cập nhật lên hệ thống an toàn Covid (antoancovid.vn), lập tổ phân tích thông tin để truy vết, đánh giá, dự báo những khu vực có nguy cơ cao…

Bắc Ninh hiện dẫn đầu cả nước về tỷ lệ người tải, cài ứng dụng Bluezone trên dân số.

Chia sẻ trên tài khoản Zalo chính thức của chính quyền điện tử Bắc Ninh ngày 23/6, Phó Giám đốc Sở TT&TT Bắc Ninh Nguyễn Minh Vũ cho biết, theo tinh thần chỉ đạo “5K + Vắc xin + Công nghệ” của Thủ tướng, UBND tỉnh Bắc Ninh đã chỉ đạo quyết liệt ứng dụng CNTT trong phòng chống dịch.

Đến nay, toàn tỉnh đã có hơn 1,5 triệu tờ khai y tế; 44,67% dân số cài đặt ứng dụng Bluezone. Bên cạnh đó, tỉnh cũng triển khai 12.235 điểm quét mã QR Code để kiểm soát dịch bệnh.

Ông Nguyễn Minh Vũ cho rằng: “Nhờ sự tham gia tích cực, có trách nhiệm cao của người dân, ngành y tế đã có nhiều dữ liệu quan trọng để phân tích, truy vết, giúp phát hiện kịp thời, nhanh chóng hàng trăm trường hợp F1, trong số đó có nhiều trường hợp trở thành F0”.

Phát huy tối đa hiệu quả hỗ trợ truy vết bằng công nghệ

Cũng theo Phó Giám đốc Sở TT&TT Bắc Ninh Nguyễn Minh Vũ, trong bối cảnh nới lỏng giãn cách xã hội, từng bước chuyển sang trạng thái bình thường mới, ngoài sự nỗ lực của các cấp, ngành và cả hệ thống chính trị, rất cần sự chung tay của toàn thể người dân trong việc khai báo y tế thường xuyên, sử dụng ứng dụng Bluezone và check-in tại các điểm kiểm soát QR Code.

“Những việc làm này là rất cần thiết để chúng ta có thể phát huy hơn nữa vai trò của công nghệ thông tin trong truy vết hiệu quả, góp phần ngăn chặn dịch bệnh lây lan trong cộng đồng”, ông Nguyễn Minh Vũ nhận định.

Đại diện Bộ TT&TT nhấn mạnh, trong sử dụng công nghệ phòng chống dịch, các ứng dụng khai báo y tế và phát hiện tiếp xúc gần là hết sức quan trọng. Các địa phương cần đặc biệt chú trọng đến việc quản lý vào ra các trụ sở cơ quan, tổ chức, các địa điểm công cộng, kinh doanh, giải trí bằng QR Code.

Hiện nay, ứng dụng phát hiện tiếp xúc gần Bluezone đã có đầy đủ các tính năng: Khai báo y tế, khai báo di chuyển nội địa, phản ánh y tế, QR Code cá nhân và quét mã QR. Do đó, chỉ cần đảm bảo tuân thủ việc kiểm soát vào ra bằng QR Code thì sẽ tối đa hiệu quả truy vết bằng công nghệ.

Trước đó, vào ngày 29/5, Bộ Y tế đã có hướng dẫn sử dụng các ứng dụng khai báo y tế và phát hiện tiếp xúc gần phục vụ phòng, chống dịch bệnh Covid-19. Theo hướng dẫn, người dân có smartphone cần cài đặt, sử dụng các ứng dụng khai báo y tế để khai báo y tế điện tử và sinh mã QR. Khi đến nơi công cộng, tập trung đông người, người dân được khuyến nghị cài ứng dụng phát hiện tiếp xúc gần Bluezone và bật chế độ Bluetooth.

Dữ liệu khai báo y tế của người dân được đồng bộ, tập trung về một hệ thống giúp cơ quan y tế và các cơ quan liên quan nhanh chóng xác định được rủi ro, từ đó giúp khoanh vùng và truy vết nhanh các ca nghi nhiễm.

Người dân cũng cần dùng mã QR được in ra hoặc đã lưu trong điện thoại để khai báo y tế và chịu trách nhiệm về những thông tin mình khai báo. Khi đến các địa điểm cần khai báo y tế, người dân có thể dùng điện thoại quét mã QR tại điểm đó.

Theo thống kê, tính đến 17h ngày 23/6 cả nước đã có 38,2 lượt tải và cài đặt ứng dụng Bluezone. Về triển khai điểm đăng ký kiểm soát QR Code, tính đến ngày 19/6, trên toàn quốc có 384.910 điểm đăng ký, với trên 96.300 điểm ghi nhận hoạt động.

Từ cuối tháng 5, toàn bộ dữ liệu khai báo y tế điện tử, kiểm soát vào ra các địa điểm công cộng qua QR Code đã được đồng bộ, tập trung về một hệ thống do Trung tâm công nghệ phòng, chống dịch Covid-19 quốc gia quản lý để phục vụ phòng chống dịch.

Đại diện Trung tâm cho biết, việc tích hợp các hệ thống thông tin hỗ trợ phòng chống dịch hiện đã hoàn thành. Hệ thống có khả năng hỗ trợ hàng chục nghìn người làm công tác truy vết tại các xã, phường và phục vụ cho hàng chục triệu người dùng.

“Trong trường hợp các địa phương thực hiện nghiêm túc hướng dẫn của Bộ Y tế về sử dụng các ứng dụng khai báo y tế và phát hiện tiếp xúc gần; các địa điểm kinh doanh, làm việc, giải trí, trụ sở cơ quan tổ chức, nơi tập trung đông người đều tiến hành kiểm soát ra vào bằng cách quét mã QR thì các hệ thống thông tin sẽ hỗ trợ truy vết, khoanh vùng các trường hợp F0, F1 nhanh chóng, có thể chỉ tính bằng giây, bằng phút”, đại diện Trung tâm chia sẻ.

Vân Anh

Kết nối tri thức, kinh nghiệm 2 ngành Y tế, TT&TT trong ứng dụng công nghệ chống dịch

Việc thiết lập các Trung tâm công nghệ phòng chống dịch Covid-19 ở Trung ương và địa phương sẽ giúp kết nối tri thức, kinh nghiệm của 2 ngành Y tế, TT&TT trong triển khai các giải pháp công nghệ hỗ trợ hiệu quả công tác phòng chống dịch bệnh.