Giáo sư Richard Friend, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng VinFuture 2024 đánh giá cao những đóng góp ý nghĩa cho nhân loại từ những công trình khoa học kỹ thuật của các nhà nghiên cứu tham dự giải thưởng.

Phát biểu khai mạc tại Lễ trao giải VinFuture 2024, Giáo sư Richard Friend cho biết: "Những công trình khoa học và kỹ thuật đột phá của các nhà khoa học đã mang lại tác động sâu rộng tới sự phát triển toàn cầu. Đó là kết tinh của những nỗ lực không ngừng nghỉ của nhân loại.

Những khám phá này cũng là lời nhắc nhở rằng dù hiểu biết của loài người về thế giới vật chất nhiều đến đâu, vẫn còn vô vàn bí ẩn chờ chúng ta khám phá. Càng tiến xa hơn với những công cụ và ý tưởng mới, thế giới tự nhiên càng tiếp tục đem đến nhiều bất ngờ và những cơ hội mới".

Theo Giáo sư Richard Friend, chúng ta cần tiếp tục sử dụng những công cụ mới này để giải quyết những thách thức cấp bách mà nhân loại đang phải đối mặt, đảm bảo sự thịnh vượng bền vững và sức khỏe cộng đồng.

Giải thưởng VinFuture đã khẳng định tầm nhìn đúng đắn, khi hai nhóm nhà khoa học từng được vinh danh bởi VinFuture đã tiếp tục được cộng đồng khoa học quốc tế công nhận tại Giải Nobel.

Trước đó vào năm 2021, nhóm Chủ nhân Giải thưởng Chính VinFuture mùa đầu tiên, Tiến sĩ Katalin Karikó và Giáo sư Drew Weissman, đã xuất sắc được trao Giải Nobel Y học năm 2023.

Hai vị Giáo sự với công trình nghiên cứu đột phá về biến đổi và kiểm soát mARN và đầu những năm 2000 giúp phát triển vaccine chống lại Covid. Công trình này hứa hẹn là nền tảng cho việc phát triển nhiều phương pháp điều trị mới. 

Giáo sư Richard lấy ví dụ, Tiến sĩ John Jumper và Tiến sĩ Demis Hassabis đến từ Google DeepMind, Chủ nhân Giải Đặc biệt dành cho Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới năm 2022 (VinFuture), đã tiếp tục được vinh danh với Giải Nobel Hóa học năm 2024 nhờ công trình đột phá về mô hình AI dự đoán cấu trúc protein.

Tuần lễ Khoa học Công nghệ VinFuture 2024 đã diễn ra nhiều cuộc thảo luận về cơ hội và giải pháp ở hàng loạt lĩnh vực và công nghệ với những tiến bộ trong công nghệ năng lượng xanh: pin mặt trời - các giải pháp lưu trữ năng lượng - đã mang đến những giải pháp dễ ứng dụng với chi phí phải chăng. 

Tuy nhiên, những giải pháp dài hạn phải bảo đảm đáp ứng được hàng loạt thách thức đối với việc sử dụng bền vững các nguồn tài nguyên thiên nhiên, trong toàn bộ chu trình từ khai thác khoáng sản đến tái chế khi hết vòng đời.

"Những giải pháp không chỉ giải quyết mục tiêu cấp bách trước mắt là giảm phát thải ròng về 0, mà còn cần giải quyết những mục tiêu rộng hơn, như chất lượng không khí và ô nhiễm đô thị. Chất lượng không khí kém tại các thành phố đang trở thành một thách thức toàn cầu, ví dụ như mức độ ô nhiễm cao tại tiểu lục địa Ấn Độ đang được báo chí phản ánh rộng rãi trong những tuần qua.

Đây đều là những chủ đề đã được thảo luận tại hai buổi Tọa đàm "Khoa học & cuộc sống" vào đầu tuần này. Thêm vào đó, sự phát triển vượt bậc về hiệu suất và triển khai AI tạo sinh đã làm rung chuyển các ngành công nghiệp và xã hội, đặt ra những cơ hội và thách thức mà chúng ta đã mổ xẻ trong tọa đàm "Triển khai AI trong Thực tế", Giáo sư Richard chia sẻ.

Chủ tịch Giải thưởng VinFuture gửi lời chúc mừng tới đội ngũ Quỹ VinFuture và tất cả những người đã cùng làm nên Giải thưởng VinFuture, và đặc biệt chúc mừng tầm nhìn sâu rộng và đúng đắn của hai Nhà sáng lập Giải thưởng. 

"Tôi xin gửi lời đến các Chủ nhân Giải thưởng rằng công trình của quý vị là những minh chứng rõ nét cho tầm vóc và tầm ảnh hưởng ngày càng lan rộng của Giải thưởng VinFuture qua 4 mùa giải.

Chúng tôi chúc mừng hành trình đầy cảm hứng của quý vị, từ những ý tưởng căn bản ban đầu đến những thành tựu vang dội trên quy mô toàn cầu", Giáo sư Richard bày tỏ.

Ở Việt Nam, tôi được biết có kỷ lục gia về nhiếp ảnh đoạt tới hơn 1.000 giải thưởng ở các cuộc thi lớn nhỏ, trong và ngoài nước nhưng tác phẩm lại không được chính giới cầm máy trong nước đánh giá cao.

Theo dự kiến dự thảo của Bộ VHTT&DL, đối với danh hiệu NSND, bên cạnh các quy định chung, nghệ sĩ cần có ít nhất 2 giải Vàng quốc gia, trong đó một giải Vàng cá nhân hoặc có ít nhất 3 giải vàng quốc gia nếu không có giải vàng cá nhân. 

Từ trước tới nay, việc tính giải Vàng hay giải Bạc để nghệ sĩ có đủ huy chương xét tặng NSND, NSƯT còn có kiểu quy đổi. Có kiểu giải Vàng ở cuộc thi không chuyên nào đó sẽ được tính là 1/8 hay 1/3 huy chương Vàng quốc gia. Có năm nghệ sĩ làm hồ sơ xét tặng danh hiệu, mang hết huy chương ra quy đổi, dãy tính dài như một dòng sông mới có được 1 giải Vàng, Bạc khiến nhiều người kêu là “Vàng rởm” không phải “Vàng mười”.

Chính vì thế, nếu đề xuất nhiếp ảnh gia cũng được phong tặng NSND, NSƯT tôi thấy cần phải thực sự rõ ràng trong cách tính huy chương. Phải cụ thể hơn về việc giải thưởng nào được phép, giải thưởng nào không được phép quy đổi, trong đó có cả giải thưởng các cuộc thi quốc tế… Chứ giải thưởng nhiếp ảnh nhiều "như lá mùa thu", tìm "vàng mười" thực sự khó.

Thêm vào đó, việc đề xuất để nhà nghiên cứu lý luận phê bình nhiếp ảnh, giảng viên giảng dạy nhiếp ảnh được xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT cũng rất nực cười. Nếu ở lĩnh vực nghiên cứu, họ cứ có công trình công phu thì Giải thưởng Nhà nước, giải thưởng Hồ Chí Minh sẽ hợp hơn.

Còn giảng viên giảng dạy nhiếp ảnh, họ không khác gì các giảng viên ở ngành nghề khác như giảng viên mỹ thuật, giảng viên thanh nhạc… cứ cống hiến nhiệt thành cho thế hệ học trò, danh hiệu Nhà giáo ưu tú chẳng danh giá hơn sao.

Ngọc Linh

Độc giả có thể gửi ý kiến của mình liên quan đến việt xét duyệt NSND, NSƯT về địa chỉ: [email protected]. Ý kiến của bạn không nhất thiết trùng với quan điểm bài viết đã đăng trên VietNamNet. Xin trân trọng cảm ơn!