Tại dự thảo nghị quyết của HĐND TP.HCM, dự án đầu tư muốn chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa phải đáp ứng 4 điều kiện sau: Dự án có nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa; phù hợp quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được duyệt và các quy hoạch khác liên quan; 

Dự án đã được quyết định chủ trương đầu tư còn hiệu lực; có phương án sử dụng tầng đất mặt và hoàn thành trách nhiệm nộp tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa theo quy định pháp luật về trồng trọt. 

Chủ đầu tư dự án có nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa phải đăng ký nhu cầu sử dụng đất tại UBND cấp quận – huyện nơi thực hiện dự án. Cơ quan này có trách nhiệm tổng hợp, gửi Sở TN&MT để thực hiện các thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất. 

Quy định bắt buộc khi chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa là chủ đầu tư dự án phải lấy ý kiến trực tiếp người bị thu hồi đất, cộng đồng khu dân cư. Đồng thời, phải lấy ý kiến bằng văn bản các sở, ngành liên quan và UBND phường, xã nơi có đất chuyển mục đích. Thời gian lấy ý kiến là 30 ngày. 

Trong thời gian không quá 10 ngày làm việc, kể từ khi nhận được hồ sơ hợp lệ, Sở TN&MT phải rà soát, đánh giá và báo cáo để UBND TP.HCM trình HĐND Thành phố thông qua. Trường hợp hồ sơ không hợp lệ, trong vòng 3 ngày phải thông báo cho UBND cấp quận – huyện nơi có đất chuyển mục đích. 

Tại huyện Thanh Chương, đơn vị tổ chức đấu giá 20 lô đất tại các vùng quy hoạch xã Thanh Đồng.

Các lô đất có diện tích 236,8 – 260,8 m2. Đơn giá khởi điểm từ 1 triệu đồng đến 2,9 triệu đồng/m2; tương đương khoảng hơn 260 triệu đồng đến trên 727 triệu đồng/lô.

Thời gian tiếp nhận hồ sơ tham gia đấu giá và phong bì trả giá từ 8 giờ đến 9 giờ 30 ngày 31/7. Đến 9 giờ 45 phút cùng ngày sẽ công bố giá, tại UBND xã Thanh Đồng.

Tại thị xã Thái Hòa,26 lô đất ở quy hoạch thuộc xã Nghĩa Thuận sẽ được tổ chức đấu giá vào sáng 28/7 tới, tại hội trường UBND phường Long Sơn.

Theo đó, diện tích các lô đất từ 165 – 288,38 m2. Mức giá khởi điểm từ hơn 7,7 triệu đồng đến hơn 10,4 triệu đồng/m2.

Tại thị trấn Hưng Nguyên, Trung tâm tổ chức đấu giá 30 lô đất tại vùng quy hoạch Dăm Tống khối 1.

Diện tích các lô đất từ 140 – 184 m2. Giá khởi điểm từ 9 triệu đồng đến 20 triệu đồng/m2.

Thời gian tiếp nhận hồ sơ tham gia đấu giá và phong bì trả giá từ 8 giờ đến 9 giờ 30 ngày 26/7. Đến 9 giờ 40 phút cùng ngày sẽ công bố giá, tại UBND thị trấn Hưng Nguyên.

Tại huyện Yên Thành,8 lô đất ở quy hoạch tại thị trấn Yên Thành sẽ được tổ chức đấu giá vào sáng 4/8.

Các lô đất đấu giá có diện tích từ hơn 144 – 182,8 m2. Giá khởi điểm từ 7,5 triệu đến 11,5 triệu đồng/m2.

Trong căn nhà tình nghĩa được chính quyền địa phương hỗ trợ xây dựng, bà Xuân già cả, sức khỏe yếu, khó đi lại, bất lực ngồi cạnh đứa con gái Phan Thị Lan (58 tuổi). Kế đó, con trai Phan Nhân Dũng (54 tuổi) bị bệnh thần kinh, ú ớ, cũng nằm một chỗ run bần bật. Chứng kiến nỗi bất hạnh ập xuống gia đình này, bà con lối xóm đều thương xót cho sự khốn khổ của họ.

Một người hàng xóm tâm sự: "Gia cảnh bà Xuân quá khổ, người thì điên, người thì tàn tật, bất hạnh vô cùng. Hàng xóm chúng tôi thương tình, thỉnh thoảng mang thức ăn sang nhưng cũng không thể nào kham nổi, giờ hai đứa con điên dại đi vệ sinh một chỗ rất hôi thối. Nghĩ về số phận của bà ấy mà buồn, bởi có lẽ không có gia đình nào ở thành phố này mà khổ đến như thế".

Bà Xuân có 4 người con, một người chết đuối từ nhiều năm trước. Người con gái Phan Thị Lan và con trai Phan Nhân Dũng sinh ra vốn điên khùng nên không thể lập gia đình. Trong nhà chỉ có cậu con trai Phan Văn Hùng (56 tuổi) là lành lặn, bình thường. Chứng kiến các con lên cơn đau đớn, đập phá đồ đạc, bà khóc đến cạn nước mắt. 

Thuở còn trẻ, bà Xuân đi làm thuê, nhặt phế liệu để có thêm tiền nuôi các con. Vất vả cả một đời, giờ ở tuổi xế chiều, mắt không còn tinh, chân đi không còn vững nhưng bà chưa có đêm nào được tròn giấc bởi hai đứa con điên dại la hét, quằn quại lê lết quanh nhà.

"Nhiều lần chứng kiến con dại, bỏ nhà đi, tôi lại dò dẫm đưa chúng về. Hết lần này đến lần khác như thế. Với một người mẹ, không có nỗi đau nào hơn khi sinh ra con lại không được bình thường, không khỏe mạnh. Thương con bao nhiêu tôi lại hận chính mình, ngày xưa biết sinh chúng ra khổ thế này thì đừng sinh còn hơn.

Đêm về, thằng Dũng cứ bò quanh nhà la hét, chưa đêm nào tôi được ngủ yên giấc. Sống đến tầm tuổi này rồi, tôi vẫn chưa hiểu vì sao gia đình mình lại khổ như thế. Một mai chết đi, tôi vẫn thương thằng Dũng, cái Lan. Tôi vẫn mong chúng nó một ngày nào đó khỏe mạnh, được sống một ngày bình thường như bao con người khác", bà Xuân buồn lòng tâm sự.

Thấy mẹ già yếu, đau ốm liên miên, lại phải sống chung với chị gái và người em trai mắc bệnh thần kinh, anh Phan Văn Hùng (56 tuổi) gác lại nỗi niềm riêng, dọn về nhà để tiện chăm sóc mẹ già.

Anh Hùng rưng rưng kể: "Tôi cũng đã từng lập gia đình và có hai người con nhưng gia cảnh éo le nên vợ tôi cũng bỏ đi, giờ một đứa con đang đi học. Ngoài việc chăm sóc mẹ, chị gái và em trai, tôi còn phải chu cấp cho con trai ăn học nữa. Nhiều đêm nhìn mẹ ốm, chị Lan, Dũng lên cơn, tôi rất buồn nhưng cũng đành gắng gượng để chăm sóc mọi người".

Để có tiền trang trải mua thức ăn, thuốc uống cho cả nhà, hằng ngày anh Hùng đi làm thuê, phụ hồ cho các công trình. Thế nhưng để lo được đủ đầy cho cả ba người ốm yếu, bệnh tật là quá sức với anh Hùng.

"Mẹ yếu khó đi lại, chị và em trai thì đi vệ sinh tại chỗ rất bẩn. Mọi sinh hoạt của cả nhà đều trông chờ vào tôi. Dũng thì ngoài mắc bệnh điên, nay mắt lại mù lòa, đêm về cứ bò đi rồi gào thét khiến mẹ không ngủ được. Lắm lúc thấy mẹ buồn, tôi cũng xót lòng lắm. Có nhiều khi tôi nghĩ quẩn, nhưng làm thế thì bất hiếu với mẹ nhiều quá. Hiện sức khỏe tôi cũng đã yếu dần, không biết còn gắng gượng được đến bao giờ nữa", anh Hùng cho hay.

Ông Trần Xuân Sơn, Chủ tịch UBND phường Nam Hà, TP Hà Tĩnh cho biết: "Gia đình bà Xuân thật sự bi đát, không có từ nào để diễn tả. Hàng tháng phường cũng động viên, cung cấp ít thực phẩm nhưng không thấm tháp vào đâu. Hy vọng các mạnh thường quân quan tâm, giúp đỡ gia đình bà".