- Kể lại sự tàn phá của cơn bão số 10 khi mà năm học mới vừa bắt đầu chưa được bao lâu khiến nhà cửa và nhiều vật dụng dạy học bị hư hại, các cô giáo mắt đỏ hoe.

Sau cơn bão số 10 vừa qua, chỉ riêng tỉnh Hà Tĩnh, qua thống kê sau bão, 100% trường học tại thị xã Kỳ Anh và huyện Kỳ Anh đều bị thiệt hại nặng nề.

Một lớp học tại Trường Tiểu học Kỳ Thịnh 2, thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh- địa bàn chịu ảnh hưởng nặng nề của cơn bão số 10 vừa qua. Ảnh: Thanh Hùng.

Có dịp cùng đoàn công tác hỗ trợ của Bộ GD-ĐT qua Trường THPT Kỳ Anh sau bão ít ngày, chúng tôi gặp cô giáo Võ Thị Tú Anh khi đang phơi những cuốn giáo án ướt nhẹp của mình trên đống đổ nát còn sót lại của bức hàng rào cũ.

Cơn bão đi qua khu nội trú giáo viên đã mấy ngày, nhưng khi nhắc đến, đôi mắt cô đỏ hoe lăn dài những giọt nước mắt.

Năm học mới bắt đầu chưa được bao lâu, nhìn cảnh nhà cửa, trường lớp tan hoang, cô giáo công tác 11 năm tại đây không kìm được cảm xúc: “Nhà tôi bị tốc hoàn toàn mái và trần phía trong. Đồ đạc phía trong như giáo án, máy vi tính, đồ điện tử ướt hết. Tránh bão ở trường về thấy cảnh như vậy, tôi rất buồn”.

Chị kể, mấy hôm bão chị phải gửi con về ông bà ở huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh, cách nơi mình công tác hơn 100 km, còn bản thân thì ở tạm nhà các đồng nghiệp ngoài trường. Giờ đây chị phải thuê người lên sửa lại căn phòng nội trú được nhà trường phân cho.

Cô giáo Võ Thị Tú Anh, giáo viên Trường THPT Kỳ Anh (tỉnh Hà Tĩnh) không kìm được những giọt nước mắt khi kể về sự tàn phá của cơn bão vừa qua với căn phòng nội trú của mình. Ảnh: Thanh Hùng.

Chị Tú Anh phải tự xoay xở để khắc phục chỗ ở khi chồng chị là bộ đội công tác ở xa. Có 2 con, đứa nhỏ ở với mẹ, đứa lớn chị gửi ở quê với ông bà. Lương tháng hơn 5 triệu đồng, chị thổ lộ tủi thân khi chực nghĩ đến số tiền eo hẹp giờ phải bỏ ra để khắc phục hậu quả sau bão.

Cuốn giáo án của cô giáo được phơi khô nằm chơ vơ trên đống đổ nát hàng rào quanh dãy nhà nội trú dành cho giáo viên bị cuốn bay mái. Ảnh: Thanh Hùng.

Tại Quảng Bình, thầy Đỗ Hữu Diên, Hiệu trưởng Trường THPT Quang Trung cho biết, khu nội trú của các giáo viên trường này cũng bị ảnh hưởng nặng nề. Nhiều gia đình cũng bị mất toàn bộ khi sập hàng rào, bay hết ngói,... Sách vở đồ dùng học tập cũng bị ảnh hưởng nhiều.

“Các thầy cô phải đem giáo án, tài liệu ra phơi khô, hiện các thiết bị điện tử phục vụ dạy học nước ngấm vào vì chưa có điện cũng chưa dám thử, hầu như ướt hết thì chắc chắn cũng hư hỏng nhiều. Hôm qua có gia đình có thử một vài thiết bị thì cắm điện vào bị cháy. Bị như vậy ai cũng buồn, nhưng trước hết các thầy cô phải tự nỗ lực đã, nhà trường cũng sẽ cố gắng tạo điều kiện hỗ trợ cho khu nội trú trước để các giáo viên ổn định chỗ ăn nghỉ và việc dạy học”, thầy Diên nói.

Bão làm khu nội trú của giáo viên Trường THPT Quang Trung, tỉnh Quảng Bình bị thiệt hại. Ảnh: Thanh Hùng.

Công tác tại trường đến nay là 6 năm, đây là lần thứ 2 cô giáo Trần Thị Thu Hiền trải qua cơn bão qua khu nội trú của trường, nơi dành cho các giáo viên xa nhà. 

“Năm đầu tiên ra trường và cũng là ngày đầu tiên ra trường để chuẩn bị đi dạy cũng là lần đầu tiên gặp bão. Năm nay khi bão đến, biết trước hiểm nguy, chúng tôi lên các phòng học của trường trú ẩn. Khi trở về phòng thì mọi thứ tan hoang, nhiều phòng hư hại. Ti vi, máy tính, tài liệu, sách và giáo án hầu như bị ướt hết”.

Việc làm đầu tiên của cô giáo trẻ khi trở về phòng là mang tài liệu, sổ sách và những tập bài kiểm tra của học sinh ra phơi.

“Thiên tai là điều chúng ta không thể lường trước. Tất cả chúng tôi đều xác định khi bão thì ai cũng như ai nên mọi người phải cùng nhau cố gắng khắc phục, chuẩn bị tinh thần để đến trường dạy cho học sinh, việc đồ đạc hư hỏng thì dần dần sửa chữa sau”, cô Hiền chia sẻ.

Cô Trần Thị Thu Hiền, giáo viên Trường THPT Quang Trung (tỉnh Quảng Bình) nói về căn hộ bị cuốn bay mất mái của mình chỉ sau một đêm bão về. Ảnh: Thanh Hùng.

Mấy ngày ngay sau bão, cô Hiền cùng các đồng nghiệp chủ yếu tá túc ở trường, 2 đêm ngủ trên các phòng trong trường.

“Lúc đó phải đến 3 bữa chỉ ăn mỳ tôm qua bữa cho nhanh và tiện để tập trung về khắc phục nhà cửa. Sau khi một số phòng khắc phục sớm thì qua tá túc”.

Thiệt hại đủ đường là thế, nhưng khi nói về những đổi mới trong năm học mới, cô Hiền cười: “Trong đầu phải luôn có 2 chữ cố gắng, mà cố gắng thì vượt qua hết”.

5-6 cô giáo dồn ở 1 phòng

Mang thai đến nay được 5 tháng, cô giáo Phan Thị Minh Thu kể sau bão những phòng nào thiệt hại nặng thì các cô giáo phải dồn lại ở chung mà đông người quá nên phải trải chiếu ngủ cả ở dưới nền nhà. 

Hôm nhiều nhất là 6 cô giáo chia nhau một nửa trên giường, nửa còn lại nằm dưới nền. 

Tính thêm mấy cháu nhỏ con của các cô, tổng cộng lên đến chục người trong một căn phòng hơn 15 mét vuông.

Những ngày sau bão, những phòng thiệt hại nhẹ nhất, khắc phục được sớm là nơi các cô giáo dồn về ở tạm cùng nhau.

Sau bão chưa có điện, cô Thu cùng các đồng nghiệp của mình phải soạn giáo án bằng đèn pin, quạt tay cho con trẻ ngủ. Để tranh thủ ánh sáng, các cô ra ngoài sân ăn tối vào lúc 5 chiều.

Nhà cách trường 60km, chồng con ở quê, hiện chỉ một mình bầu bí ở lại khu nội trú, cô giáo dự tính phải nửa tháng đến một tháng nữa mới khắc phục được hoàn toàn sau bão.

Cũng mang thai cùng tháng như cô Thu, cô giáo Nguyễn Thị Lan Hương cùng phòng ghép tạm chia sẻ: “Tôi mang bầu nên được ưu tiên nằm giường, nhưng cả đêm nằm quạt mồ hôi ướt nhễ nhại, nóng không ngủ được”.

Mấy ngày sau bão, không có điện bơm nước, ngay cả cô Thu và cô Hương vẫn phải đi xách nước từ giếng về dùng cho sinh hoạt.

Cơn bão đã đi qua, chúng tôi sẽ cố gắng khắc phục những thiệt hại để có thể theo kịp các chủ trương của ngành giáo dục trong năm học mới.

Rửa từng món đồ chơi để trở lại dạy học

Cô Lê Thị Minh Thu, Hiệu phó Trường Mầm non Quảng Phú (Quảng Bình) cho biết, ngay sáng ngày hôm sau khi bão qua các cô giáo trường mình đã tập trung để dọn dẹp vệ sinh.

Cô Lê Thị Minh Thu, Hiệu phó Trường Mầm non Quảng Phú (Quảng Bình) bên khung cảnh sân trường trơ trọi. Ảnh: Thanh Hùng.

“Ở trường mầm non không có thầy nên các cô giáo nào cũng phải làm quen với việc chặt cây cối đổ gãy, thậm chí trèo lên mái để lợp ngói. Thế nhưng khó khăn nhất có lẽ là việc mất điện nhiều ngày liền, giáo viên phải vừa dạy vừa quạt tay cho các cháu, trong khi bản thân mình cũng nóng mướt mồ hôi”.

Để khắc phục đường điện chung, hiện ngày 2 buổi đều bị cắt điện, nên thường các lớp chia ra một cô giảng dạy, một cô thì đứng trực tiếp quạt cho các cháu.

Cô Thu cho hay, điểm trường Phú Xuân của trường mình chịu thiệt hại nặng nhất khi không chỉ các phòng học mà bếp ăn cũng bị tốc mái hết. Nhà trường chưa kịp tu sửa nên chưa thể cho các cháu ở lại vào buổi trưa. 

“Buổi trưa chưa có điện cho các cháu ngủ, bếp cũng chưa thể nấu, nên chúng tôi đành cho các em về nhà chiều quay lại trường học”.

Sau bão, những lớp học lại rộn tiếng cười nói của các em học sinh.

Ở điểm trường này còn bị ngập bùn cả các lớp học nên các cô giáo phải chia nhau rửa từng món đồ chơi cho các cháu. 

“Các cô tự ra giếng cách dạy phòng học khoảng 300m xách nước về rồi rửa bàn ghế, sàn nhà và kỳ cọ từng món đồ chơi trong 2 ngày liền. Đến nay, các phòng học dù được rửa rồi nhưng đang được tiếp tục khắc phục”.

Các em học sinh tại Hà Tĩnh tươi cười khi trở lại trường lớp. Ảnh: Thanh Hùng.

Khó khăn là vậy, tuy nhiên điều khiến các cô giáo ở Hà Tĩnh và Quảng Bình ấm lòng và vững tin hơn khi nhận được sự giúp đỡ của các phụ huynh khi đến chặt cây và cùng lao động vệ sinh trường lớp với họ. 

Những nơi thiệt hại nặng, địa phương cũng huy động các lực lượng hỗ trợ, tạo điểu kiện tốt nhất để cô trò sớm trở lại nhịp dạy học.

Điều các cô giáo vui nhất là đến hiện tại hầu hết các cháu đã quay trở lại trường học sau cơn bão. Và những tiếng ô a lại tiếp tục vang lên trong từng lớp học.

Thanh Hùng

Bởi thực tế hiện nay đa số điểm trúng tuyển đầu vào của những ngành học này khá thấp. Trong khi đó, chương trình giảng dạy hoặc yêu cầu về mặt chuyên môn, kỹ thuật lại đòi hỏi phải có những học viên chất lượng. Đây cũng là một trong những thách thức trong lộ trình tự chủ của các trường đại học.

“Với cách tổ chức thi THPT quốc gia và xét tuyển dựa trên kết quả kỳ thi như hiện nay thì các trường mang tính chất đơn ngành, đặc biệt là các trường kỹ thuật vô cùng khó khăn trong vấn đề tuyển sinh. Đặc biệt là việc có thể lấy được các thí sinh có chất lượng. Trong khi đó, chương trình đào tạo của thế giới cũng như trong nước đối với các trường đơn ngành và các trường kỹ thuật thực tế lại càng đòi hỏi có những sinh viên có chất lượng cao. Do đó phải nói thẳng ra là vô cùng khó khăn”.

Ông Trần Văn Chứ, Hiệu trưởng Trường ĐH Lâm nghiệp. Ảnh: Thanh Hùng.

Ông Chứ cho hay, tất nhiên không vì thế mà nhà trường buông xuôi, ỷ lại mà phải thay đổi chương trình đào tạo sao cho phù hợp với định hướng của xã hội theo hướng “Xã hội cần gì chúng tôi đào tạo cái đó”.

Tuy nhiên, theo ông Chứ để có những thế hệ kế cận chất lượng cho những ngành này thì cần thiết phải có chính sách của Nhà nước để đào tạo nguồn nhân tài.

Theo ông Chứ, mặc dù Bộ GD-ĐT cho các trường đại học cơ chế tự chủ, việc tuyển sinh theo cách thức chung hiện nay khó khăn, nhưng nếu tuyển sinh theo phương thức riêng thì cũng vô cùng khó khăn với Trường ĐH Lâm nghiệp.

“Bởi như chúng ta biết thí sinh giờ cũng không thích vào các ngành đơn ngành, những ngành vất vả, không hot,… Trên thực tế số lượng sinh viên của trường tốt nghiệp không đáp ứng đủ được số lượng nhu cầu từ các doanh nghiệp, bởi số thí sinh vào ít trong khi xã hội rất cần. Nhưng xu hướng thí sinh lại không thích vào những ngành mang tính chất đơn ngành hoặc đặc thù vất vả như lâm nghiệp, mỏ- địa chất, giao thông,… mà chủ yếu đi theo những ngành xu thế của xã hội như quản trị dịch vụ du lịch, lữ hành,…”.

Ông Chứ không ngại chia sẻ việc nhà trường cũng từng thử nhiều cách để tăng khả năng tuyển sinh nhưng kết quả không mấy hiệu quả. “Như trong quá trình đi tuyển sinh, chúng tôi còn mời cả doanh nghiệp đi cùng. Thậm chí khi đi, doanh nghiệp người ta còn phải cam kết là nhận ngay sinh viên sau khi tốt nghiệp ra trường. Ví dụ với ngành truyền thống của trường là Lâm nghiệp, chúng tôi mời cả Tổng Công ty Lâm nghiệp Việt Nam và cả các doanh nghiệp quốc tế đi tuyển sinh cùng và cam kết khi vào học ngành này sinh viên sẽ được học bổng hoặc có những ngành giảm hẳn 1 nửa học phí, nhưng thí sinh cũng không vào. Do đó nếu tuyển sinh theo cách riêng chắc chắn cũng sẽ khó khăn”.

Ông Chứ cho rằng việc này do xã hội cũng như các thí sinh chưa nhận thức đúng về triển vọng cũng như khả năng phát triển của những ngành học này. 

Ảnh minh họa: Thanh Hùng.

Ông Chứ nêu dẫn chứng về việc giới trẻ hiện nay chạy theo những ngành nghề mang tính thời thượng, có thu nhập rõ ràng trước mắt: “Trong một lần xuống Hà Nội, tôi có đi thử một cuốc xe máy Grab và vô tình bắt gặp một cậu lái xe tốt nghiệp Trường ĐH Ngoại thương. Em kể tốt nghiệp bằng Khá. Tôi hỏi sao lại đi chạy xe như thế này, thì cậu nói em đã đi làm ở nhiều vị trí, ở nhiều công ty và thấy rằng chạy Grab có công ăn việc làm và thu nhập ổn định nhất”.

Tuy nhiên, ông Chứ cho rằng nước ta đang trong giai đoạn phát triển, do đó chắc chắn sẽ xảy ra một số vấn đề cục bộ ở một số ngành nghề. Tuy nhiên, khi xã hội ngày một phát triển, những nghề đơn thuần kiểu “ăn xổi” như thế khó đảm bảo cuộc sống lâu dài cho bản thân người trẻ trong thời gian dài.

“Tôi khẳng định 5 năm nữa sẽ khác hẳn so với bây giờ và chúng ta sẽ dần vào ổn định như các nước phát triển. Đối với những nước phát triển thì các ngành mang tính chất đặc thù như nông – lâm nghiệp, mang tính chất kỹ thuật,... khi được phát triển theo hướng công nghiệp thì sẽ phát triển. Các bạn trẻ cần nhìn nhận đúng đắn đường hướng của nhà nước để lựa chọn cho mình những hướng đi, còn nếu chỉ chạy đua theo những cái trước mắt thì khó có thể ổn định lâu dài. Bây giờ có thể làm được 7-8 triệu mỗi tháng nhưng về lâu dài thì rõ ràng không được, chưa kể đến vị thế của bản thân trong xã hội”, ông Chứ nói.

Thanh Hùng

Tuyển sinh vượt chỉ tiêu: Bộ bảo "tuýt còi", trường đòi thông thoáng

 - Trước lo lắng của nhiều trường về hình thức xử phạt liên quan đến “án 5 năm”, Bộ trưởng Nhạ cho biết, sẽ làm nghiêm với những trường đã nhắc nhở nhưng vẫn vi phạm tuyển sinh, mở ngành không đúng với những tổ hợp kỳ lạ.