Theo Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Thành Luân, Khoa Mắt, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, các thống kê cho thấy người bệnh mắc đái tháo đường từ sau 10-15 năm có tỷ lệ mắc bệnh võng mạc đái tháo đường lên đến 90%.

Biến chứng của bệnh đái tháo đường thường diễn tiến âm thầm, xảy ra trên nhiều bộ phận cơ thể như não, tim mạch, thận, mắt, hệ mạch máu và thần kinh ngoại vi… Trong đó, biến chứng ở mắt giai đoạn đầu không ảnh hưởng tới thị lực nên người bệnh chủ quan, không hay biết cho đến khi tiến triển nặng.

Bác sĩ Luân cho hay việc thăm khám lâm sàng ở giai đoạn đầu có thể giúp phát hiện các tổn thương đặc hiệu trên võng mạc, từ đó có phương pháp điều trị phù hợp.

Ở giai đoạn võng mạc đái tháo đường không tăng sinh, chưa bị phù hoàng điểm, người bệnh chỉ cần tái khám định kỳ và kiểm soát tốt đường huyết, huyết áp và mỡ máu. Ở giai đoạn võng mạc đái tháo đường tăng sinh, người bệnh sẽ được chỉ định điều trị bằng laser quang đông, tiêm thuốc vào nhãn cầu hoặc phẫu thuật.

Theo các bác sĩ, bệnh võng mạc đái tháo đường có xu hướng ảnh hưởng đến cả hai mắt. Các dấu hiệu và triệu chứng có thể bao gồm: Mờ mắt; suy giảm thị lực đối với màu sắc; mắt nổi hoặc các đốm trong suốt và các vật có hình dạng dây đen trôi trong tầm nhìn và di chuyển theo hướng nhìn; các mảng hoặc vệt che khuất tầm nhìn; tầm nhìn hạn chế vào ban đêm; xuất hiện một điểm tối trong tầm nhìn; mất thị lực đột ngột và hoàn toàn.

Theo Bộ Y tế, những tổn thương do bệnh võng mạc đái tháo đường sẽ gây suy giảm thị lực hoặc mù lòa không hồi phục, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống, tăng gánh nặng cho người bệnh, gia đình và xã hội. Hậu quả là gần 2 triệu bệnh nhân đái tháo đường ở Việt Nam đang có nguy cơ mất thị lực.

Trước thực tế trên, Bộ Y tế đã tham mưu cho Chính phủ để ban hành quyết định số 2560/QĐ-TTg ngày 31/12/2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược quốc gia phòng chống mù lòa đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030. Phòng chống bệnh về mắt liên quan đến đái tháo đường là một trong những nội dung quan trọng trong đó.

Bên cạnh nguy cơ mù lòa, bệnh đái tháo đường còn làm tăng nguy cơ mắc bệnh lý tim mạch từ 2-4 lần và tăng 2-4 lần nguy cơ bị đột quỵ so với người không bị đái tháo đường. Mỗi 24 giờ trôi qua, ở Mỹ lại có hơn 17.000 bệnh nhân đái tháo đường mới và khoảng 5% bệnh nhân chưa phát hiện được.

Các bác sĩ khuyến cáo người mắc bệnh đái tháo đường cần tuân thủ chế độ ăn phù hợp, luyện tập thể dục, duy trì cân nặng hợp lý, bỏ thuốc lá, tái khám định kỳ, khám tầm soát bệnh lý võng mạc đái tháo đường, theo dõi đường huyết và huyết áp đúng cách, kiểm tra chăm sóc bàn chân hằng ngày.

Theo đại diện Sở TT&TT tỉnh Lạng Sơn, sau 2 tuần thử nghiệm, các hộ dân trên địa bàn xã Chi Lăng và thị trấn Chi Lăng đã được nâng cao nhận thức, thay đổi tư duy. Phương thức, quy trình tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa theo cách làm truyền thống đang dần được chuyển đổi sang phương thức mới - mua bán trên nền tảng công nghệ số.

Số liệu của Sở TT&TT tỉnh Lạng Sơn cho thấy, trong thời gian thử nghiệm đã có 1.062 gia đình mở cửa hàng số để tự bán các sản phẩm nông sản, trong đó có 301 hộ đã mở tài khoản thanh toán điện tử.

Cụ thể, Viettel Post đã hỗ trợ 395 gia đình tại xã Chi Lăng mở cửa hàng số trên sàn Vỏ Sò, đạt 31,6% tổng số hộ của xã này. Vietnam Post giúp cho 667 gia đình ở thị trấn Chi Lăng có cửa hàng số trên sàn Postmart, đạt 43% tổng số hộ trên địa bàn. Số lượng gia đình được Viettel Post và Vietnam Post hướng dẫn mở tài khoản thanh toán điện tử lần lượt là 187 và 114 hộ.

Đáng chú ý, số lượng cửa hàng số phát triển được trong 15 ngày thử nghiệm gấp gần 5 lần tổng số gian hàng của các hộ nông dân Lạng Sơn đã mở trên 2 sàn thương mại điện tử Postmart và Vỏ Sò trong gần 3 năm trước đó.

“Hơn 1.000 gia đình có cửa hàng số ở xã Chi Lăng và thị trấn Chi Lăng đều nhận biết được lợi ích của việc đưa sản phẩm lên cửa hàng số. Mặc dù chưa phải vào vụ thu hoạch các sản phẩm nông sản chủ lực của địa phương song nhiều hộ đã có những đơn hàng đầu tiên. Qua các sàn Vỏ Sò, Postmart, người tiêu dùng cả nước có thể đặt mua nhiều loại nông sản, đặc sản của Lạng Sơn như na, thạch đen, hoa hồi...”, đại diện Sở TT&TT chia sẻ thêm.

Hướng tới mục tiêu cứ 2 hộ gia đình có 1 cửa hàng số

Nói về lý do Lạng Sơn có thể phát triển kinh tế số nhanh như thời gian thử nghiệm vừa qua, đại diện Sở TT&TT cho rằng chủ yếu là bởi cách tổ chức bài bản và đồng bộ, với việc lên kế hoạch, phương án tổng thể trước khi triển khai.

Các cấp chính quyền từ tỉnh, huyện cho đến xã, thị trấn đều tham gia, huy động các cả Hội Nông dân, Đoàn Thanh niên, Tổ dân phố, Trưởng thôn, bản… phối hợp cùng các doanh nghiệp trong việc tuyên truyền, hướng dẫn các hộ phát triển cửa hàng số và tài khoản thanh toán điện tử.

Sàn Postmart và sàn Vỏ Sò được Sở TT&TT Lạng Sơn giao chỉ tiêu cụ thể số gia đình cần hỗ trợ, hướng dẫn mở cửa hàng số.

Vietnam Post và ViettelPost không những được giao chỉ tiêu cụ thể trong việc hướng dẫn các hộ mở cửa hàng số và tài khoản thanh toán điện tử, mà còn được yêu cầu xây dựng quy trình nhận, vận chuyển cho các hộ khi phát sinh đơn hàng. Ngoài ra, 2 doanh nghiệp còn có trách nhiệm phát triển người mua sản phẩm nông sản Lạng Sơn trong và ngoài tỉnh.

Từ kết quả thử nghiệm, Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn Hồ Tiến Thiệu đã giao Sở TT&TT chủ trì tổ chức lễ ra quân phát triển kinh tế số tỉnh Lạng Sơn vào ngày 20/7.

Theo kế hoạch của Lạng Sơn, trong giai đoạn 1 từ ngày 20/7 đến 20/9, sẽ tập trung phát triển kinh tế số tại 5 huyện gồm Chi Lăng, Hữu Lũng, Tràng Định, Bắc Sơn và Văn Quan.

Giai đoạn 2, từ ngày 20/9 đến ngày 20/12, sẽ tiếp tục phát triển kinh tế số trên địa bàn các huyện, thành phố còn lại. Địa phương này đặt mục tiêu ngay trong năm nay 50% gia đình, tương đương 100.000 hộ trên địa bàn tỉnh có cửa hàng số và tài khoản thanh toán điện tử. 

Ngay trước đó, Sở TT&TT Hà Nội đã cho biết, trong báo cáo của Sở Y tế Hà Nội ngày 16/8, qua giám sát 13.579 trường hợp ho, sốt được người dân phản ánh qua các ứng dụng công nghệ phòng chống dịch như Bluezone, tokhaiyte.vn, thành phố đã ghi nhận 95 trường hợp dương tính với SARS-CoV-2.

Từ các ca F0 này, cơ quan y tế đã mở rộng rà soát, tiếp tục xét nghiệm những trường hợp liên quan và phát hiện thêm 691 ca mắc tại cộng đồng. Tổng số ca F0 phát hiện được từ hoạt động giám sát người có triệu chứng nghi ngờ chiếm khoảng 40% số ca mắc ghi nhận của toàn thành phố trong đợt dịch thứ tư.

Không chỉ tại Hà Nội, việc ứng dụng khai báo y tế điện tử, quét QR để kiểm soát người ra vào các bệnh viện, cơ quan, công sở, địa điểm công cộng… cũng đã giúp nhiều địa phương, tiêu biểu như Hải Dương, Bắc Giang nhanh chóng phát hiện các trường hợp liên quan ca mắc Covid-19, từ đó kịp thời khoanh vùng, dập dịch.

Các cơ quan, đơn vị phải kiểm soát vào ra bằng quét mã QR

Trong “Hướng dẫn phòng, chống dịch Covid-19 tại cơ quan, đơn vị” mới ban hành, Bộ Y tế đề nghị các bộ, ngành, địa phương chỉ đạo các cơ quan, đơn vị phải tạo mã QR điểm kiểm dịch để quản lý người ra vào đơn vị và khai báo y tế theo quy định tại Quyết định 2666 ngày 29/5 của Bộ này.

Trường hợp người ra vào không thể quét mã QR, đơn vị bố trí nhân viên kiểm soát có smartphone cài đặt, sử dụng các ứng dụng khai báo y tế và phát hiện tiếp xúc gần (Bluezone/NCOVI) để thực hiện quét mã QR trên thẻ bảo hiểm y tế/bản sao thẻ bảo hiểm y tế/thẻ căn cước công dân của của người ra vào hoặc mã QR được sinh ra bởi hệ thống phần mềm.

Tại khu vực cửa vào của đơn vị, Bộ Y tế hướng dẫn, cần tổ chức đo thân nhiệt, yêu cầu người lao động, khách đến làm việc phải khai báo y tế, sát khuẩn tay, đeo khẩu trang và giữ khoảng cách theo quy định; bố trí đủ nước sát khuẩn tay; bố trí khu vực vào đơn vị có kẻ vạch giãn cách giữa các khách theo quy định; kiểm soát và quản lý thẻ khách vào đơn vị; có biện pháp kiểm soát mật độ người vào đơn vị đảm bảo quy định phòng, chống dịch.

Nền tảng khai báo y tế điện tử và quản lý thông tin người ra vào địa điểm công cộng bằng QR Code là 1 trong 3 nền tảng phòng chống dịch được Bộ TT&TT và Bộ Y tế chọn triển khai thống nhất toàn quốc.

Trường hợp có nhiều đơn vị khác nhau trong cùng tòa nhà làm việc, người đứng đầu đơn vị hoặc Trưởng Ban quản lý tòa nhà chịu trách nhiệm kiểm soát thông tin người ra vào, cung cấp thông tin cho cơ quan có thẩm quyền trong trường hợp cần thiết.

Đồng thời, bố trí khu vực khai báo y tế, trang bị các bàn máy tính, ki-ốt, máy quét mã QR (tùy theo điều kiện cụ thể) và bố trí nhân viên kiểm soát có smartphone để quản lý người ra vào tại các vị trí ra, vào các tòa nhà.

Bộ Y tế cũng hướng dẫn cần lắp đặt camera tại các khu vực công cộng có nguy cơ (trừ các khu vực nhà tắm, vệ sinh, khu vực thay đồ...), đặc biệt là khu vực quét mã QR điểm kiểm dịch để theo dõi, giám sát và nhắc nhở tuân thủ các biện pháp phòng, chống dịch.Khuyến khích giảm số người làm việc tại đơn vị, tăng cường làm việc, họp trực tuyến, làm việc tại nhà, làm việc từ xa.

Trước đó, trên cơ sở nhận thức rõ ứng dụng công nghệ là giải pháp hữu hiệu để đáp ứng thần tốc việc phát hiện các ca nhiễm và nghi nhiễm dịch, vào cuối tháng 5, Bộ Y tế đã có hướng dẫn sử dụng các ứng dụng khai báo y tế và phát hiện tiếp xúc gần phục vụ phòng, chống dịch bệnh Covid-19, bao gồm: Ứng dụng VHD và tokhaiyte.vn, các ứng dụng Bluezone và NCOVI.

Tại hướng dẫn này, Bộ Y tế cũng đã đề nghị người dân có smartphone cài đặt, sử dụng các ứng dụng khai báo y tế để khai báo y tế điện tử và sinh mã QR. Khi đến nơi công cộng, tập trung đông người phải cài đặt ứng dụng phát hiện tiếp xúc gần Bluezone và bật chế độ Bluetooth. Người thuộc diện cách ly y tế hoặc giám sát y tế sau cách ly có smartphone phải cài đặt ứng dụng khai báo y tế VHD và ứng dụng phát hiện tiếp xúc gần.

Cùng với đó, người dân cũng cần dùng mã QR được in ra hoặc đã lưu trong điện thoại để khai báo y tế và chịu trách nhiệm về những thông tin mình khai báo. Khi đến các địa điểm cần khai báo y tế, người dân có thể dùng điện thoại quét mã QR tại điểm đó. 

Vân Anh

Địa phương áp dụng bộ giải pháp công nghệ để phát hiện sớm, khoanh vùng dịch hiệu quả

Cùng với việc tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng và các biện pháp hành chính, triển khai bộ giải pháp công nghệ phòng chống Covid-19 sẽ góp phần giúp phát hiện sớm trường hợp nhiễm, nghi nhiễm, khoanh vùng hiệu quả.