Clip: Người Nùng làm bánh gai dịp Rằm tháng Bảy.
Dù ở quê hay làm ăn xa trên những vùng đất mới, đồng bào các dân tộc nơi đây vẫn giữ tục tự giã bánh để cúng tổ tiên, biếu cha mẹ và cho gia đình thưởng thức.
Ngày nay đồng bào các dân tộc Tày – Nùng ở khu vực miền núi phía Đông Bắc vẫn giữ được những phong tục, nét văn hóa đặc trưng riêng có. Đặc biệt, dịp Rằm tháng 7 có là tục lệ “Pây tai” (đi nhà vợ) là không thể thiếu, để con rể thể hiện lòng tôn kính, lòng biết ơn công sức sinh thành, nuôi dạy người con gái của bố mẹ vợ giờ là vợ của mình. Dịp lễ cũng là dịp, là cơ hội để thắt chặt tình cảm giữa những người trong gia đình, trong dòng tộc, họ hàng và tình đoàn kết giữa mọi người với nhau.
![]() |
Đây là món bánh không thể thiếu trên mâm cúng gia tiên của người Tày - Nùng xứ Lạng trong dịp Rằm tháng 7
Trong giỏ quà mang biếu bố mẹ vợ sẽ không thể thiếu 1 con vịt và vài thếp bánh gai (Pẻng tải). Theo quan niệm, bánh được xâu thành từng cặp để đeo bên người cho tiện cho nên người Tày, Nùng gọi là Pẻng tải (bánh đeo).
Gạo để làm loại bánh này phải là loại nếp ngon, không lẫn tẻ, có vậy bánh mới mềm và dai, ăn không cứng. Nếp được ngâm chừng một buổi cho no nước, xay trong cối đá hoặc xát bằng máy thành một thứ bột đặc sánh, đựng trong túi vải, treo lên cho róc nước. Lá gai đã được hái về từ trước, tước bỏ gân lá, phơi khô. Lá khô đem ninh, khi đun bỏ thêm chút vôi tôi cho mau nhừ. Xong, rửa sạch, vắt khô, thái mịn. Đường phên - loại đường làm thủ công từ cây mía được thái nhỏ. Người ta nhào đường này, lá gai với bột cho đều rồi đem giã trong cối đá cho thật nhuyễn.
![]() |
Thứ bột nếp trắng tinh được trộn với lá gai và đường phên sẽ giã nhuyễn dẻo trong chiếc cối bằng đá.
Bột giã xong có màu xanh đen, mịn màng, dẻo quánh. Mùi nếp, mùi mật, mùi lá gai quyện vào nhau thơm nức. Pẻng tải được gói bằng lá chuối, hình dẹt. Nhân bánh gai được làm bằng lạc giã nhỏ hoặc đỗ xanh trộn đường. Bánh hấp trong chõ như đồ xôi từ lúc nước sôi cho đến khi bánh chín.
![]() |
Nhân đỗ xanh thơm ngon được nấu chín để làm nhân bánh gai.
Khi ăn, không thể lột bỏ lá bánh một cách vội vàng được. Phải thong thả tước lá thành từng sợi để bánh khỏi dính theo lá. Chiếc bánh bóc ra đen nhánh, mịn màng như một lát thạch. Bánh có vị ngọt sắc của đường, vị dẻo thơm của nếp và lá gai, vị bùi của nhân đậu, ăn không ngấy.
![]() |
Bánh được làm và giã theo cách thủ công nên dẻo và mềm hơn so với làm bằng máy móc.
Bánh gai có thể để nhiều ngày mà không sợ mốc. Nếu để lâu, bánh khô, người ta có thể đem nướng trên than hồng, bánh nở phồng, ăn vẫn ngon. Hoặc có thể đem rán lại cho bánh mềm, ăn có vị ngon riêng. Chính từ những món ăn, những món bánh đặc trưng của người dân tộc nơi đây đã tạo nên 1 nét văn hóa riêng có.
![]() |
Dù ai đi xa quê, đến ngày này, họ cũng cùng nhau trở về để dâng lên tổ tiên những lễ vật và cùng nhau thưởng thức món bánh gai thơm ngon do chính tay tự làm.
![]() |
Bánh được gói bằng lá chuối xanh nên có thêm mùi thơm của lá chuối.
Hết Rằm, người dân quay lại với công việc đồng áng. Lúc lên nương rẫy họ vắt bánh lên vai như cách vắt một chiếc khăn mặt ở cổ. Chiếc bánh trở nên gần gũi, quen thuộc trong lối sống của họ. Đặc biệt, trẻ em Nùng luôn yêu thích, lớn lên trong mùi vị béo ngậy thơm ngọt của chiếc bánh. “Pẻng tải” từ đó cũng trở thành món bánh gắn kết, thành đặc sản - nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Nùng xứ Lạng.
Ăn bạch tuộc sống không phải là khái niệm ẩm thực quá xa lạ, thế nhưng cách ăn của người Hàn Quốc rất đặc biệt, đôi khi còn khiến thực khách nguy hiểm tới tính mạng.
" alt=""/>Rằm tháng 7 với món bánh của người TàyNguyên liệu:
- Ngan lọc lấy phần thịt thái miếng mỏng vừa (400-500gr thịt)
- Riềng xay nhỏ: 2 thìa canh
- Xả băm nhỏ: 1 thìa canh
- Tỏi băm nhỏ: 5 tép
- Hành củ khô: 4 củ băm nhỏ
Cách làm:
- Cho tất cả riềng, xả, tỏi, hành củ khô vào máy xay, xay qua một lần nữa.
- Ướp thịt ngan đã lọc: 1 thìa canh dầu hào, 1 thìa canh xì dầu, 1 thìa cà phê bột nêm, 1 thìa canh đường, 1 thìa canh mắm tôm hoà với chút nước lọc lại qua rây, riềng, xả, tỏi, hành củ xay nhỏ, 1 thìa canh dầu ăn, 1 thìa canh mẻ, trộn thật đều các nguyên liệu, ướp ít nhất 2 giờ hoặc lâu hơn, thỉnh thoảng đảo cho thịt ngấm gia vị.
- Nướng thịt bằng lò nướng, nồi chiên không dầu, nướng trên vỉ bếp than hoa là ngon nhất. Thịt ngan chín cũng nhanh nên để ý không cần nướng kĩ quá tránh bị khô.
2/ Cổ ngan nhồi thịt
![]() |
Mâm cơm thịnh soạn cho 2/9. Ảnh: Tô Hưng Giang |
Chuẩn bị:
150gr thịt ba chỉ xay nhỏ (phần thịt có nhiều mỡ tránh bị khô)
- Các loại rau: Húng chó, mùi tàu, hành lá thái nhỏ.
Cách làm:
- Cắt hết phần cổ ngan, bỏ phần đầu, lộn lấy phần da và xương cổ để riêng.Trong lúc lột tránh để phần da cổ bị rách hoặc thủng.
- Cắt hết phần mỡ, hạch... nếu có ở cả phần da và xương cổ, bóc tách, lộn trong ngoài cho thật sạch.
- Phần da cổ nhặt lại lông tơ, bóp với chút dấm hoặc chanh và muối, rửa lại cho sạch để ráo nước.
- Phần xương cổ ngan dùng chày dần qua rồi băm thật nhuyễn.
- Trộn thịt lợn xay với phần cổ ngan băm nhuyễn, các loại rau thơm, 1/2 thìa cà phê hạt tiêu, 1 thìa cà phê bột nêm, 1 thìa cà phê bột canh. Trộn thật đều các nguyên liệu.
- Muốn ăn thêm lạc hoặc đậu xanh rang chín thì cho thêm vào.
- Dùng kim chỉ khâu chặt một đầu da cổ ngan lại. Vì phần da cổ ngan ngắn nên dùng chỉ khâu sẽ tiết kiệm được phần da và khi hấp, rán không bị bục.
- Nhồi phần hỗn hợp đã trộn trên vào trong da cổ ngan như nhồi lòng lợn. Sau đó dùng kim chỉ khâu nốt phần mép còn lại, luồn cây kim, chọc xung quanh phần cổ ngan đã nhồi xong để khi hấp hơi nước từ đó thoát ra ngoài.
- Đem đi hấp trong 15p.
- Để nguội bớt cho lên chảo chiên vàng các mặt (nhớ để lửa nhỏ vì cổ ngan căng ra nên rất nhanh chín vàng),để lửa to dễ bị cháy, để nguội cắt khoanh tròn vừa ăn,bày ra đĩa cùng rau sống.
3/ Ngan luộc
- Trước tiên làm sạch mùi bằng cách xát muối, gừng, rượu trắng bên trong và bên ngoài ngan, cắt bỏ phần cục hôi ở phao câu.
- Cho ngan vào nồi, thêm một nhánh gừng đập dập, một củ hành khô nướng thơm, một chút bột canh và đổ nước ngập khi luộc để thịt ngan ngon và không bị thâm.
- Nồi luộc ngan sôi hạ nhỏ lửa, đậy vung đun tầm 25-30p là ngan chín. Dùng đũa đâm vào phần thịt đùi. Nếu nước đỏ tiết ra thì ngan chưa chín lại tiếp tục luộc thêm.
- Sau khi ngan chín tắt bếp, đậy vung, ngâm ngan thêm 15-20p nữa trong nồi mới vớt ra để tránh ngan bị đỏ xương.
4/ Canh măng ngan
Phần cánh, đầu ngan nấu canh măng
- Chặt đầu cánh thành miếng vừa ăn, ướp với 1 củ hành khô băm nhỏ, 1 thìa cà phê bột canh, 1 thìa cà phê bột nêm, trộn đều ướp trong 15p cho ngấm gia vị.
- Măng cắt bỏ phần già, chẻ nhỏ theo khẩu vị, luộc măng không đậy vung, nước sôi đổ phần nước luộc măng đi, rửa sạch. Tiếp tục cho vào nồi luộc lần hai và rửa lại với nước để ráo.
- Cho dầu ăn vào nồi, phi thơm một củ hành khô băm nhỏ, đổ phần thịt ngan vào xào săn, tiếp đến là măng, thêm vào 1 thìa cà phê bột nêm, 1 thìa cà phê bột canh, đảo khoảng 10p cho măng ngấm gia vị. Đổ phần nước luộc ngan vào nồi, nấu sôi khoảng 10p, nêm nếm lại gia vị cho vừa ăn. Múc ra bát, rắc hành hoa và mùi tàu thái nhỏ.
Người hướng dẫn: Tô Hưng Giang
Món salad thông thường đôi khi khiến bạn cảm thấy chán ngấy. Để buổi tụ tập cuối tuần thêm vui, bạn có thể học theo công thức làm salad Hy Lạp ngon lạ khó đỡ.
" alt=""/>Cách làm ngan nướng riềng mẻ cho ngày 2/9Tôi cũng nhận ra mình nhớ nhung và mong chờ Dũng hơn bao giờ hết, mong anh về để làm đám cưới.
Nhưng mọi việc chưa dừng lại ở đó theo cách mà tôi mong muốn. Gã đàn ông mà tôi từng chat sex điên cuồng gửi lời đe dọa, sẽ phá nát hạnh phúc tôi đang có với người chồng chưa cưới bằng cách gửi nội dung các cuộc chát sex giữa hai người với nhau tới anh.
Dũng trở về sau đợt công tác. Tôi đã chọn cách thẳng thắn trò chuyện với Dũng và thú nhận tất cả. Dũng nói quãng thời gian xa cách cho anh quyết định đúng đắn, muốn tiến hành đám cưới với tôi và để tôi tự quyết theo sở thích cá nhân, kể cả việc tự tay làm trang phục cưới.
Tuy nhiên sau khi nghe sự thật về sự sa ngã của người yêu, đọng trong mắt anh sự thất vọng cùng cực. Anh nói bản thân đang chống chếnh và cần thêm chút thời gian để lắng nghe lại con tim mình.
Nhìn Dũng vẫn lo lắng chu toàn cho tôi nhưng hay ngồi thở dài tư lự một mình, lòng tôi quặn thắt. Chỉ vì thiếu bản lĩnh và kỹ năng sống, có lẽ hạnh phúc quý giá tôi đang để tuột khỏi tầm tay mình. Giờ đây tôi ân hận thì đã muộn.
Mặc dù tôi đã là mẹ của 2 đứa con nhưng chuyện chăn gối với chồng vẫn không khiến tôi thỏa mãn, tôi ngày càng lún sâu vào những cuộc tình chớp choáng không dứt ra được.
" alt=""/>Một lần sa ngã khiến tôi đẩy hạnh phúc của mình tới nguy cơ tan vỡ