Về đầu thôn Hoàng Lý (Lý Nhân, Hà Nam) hỏi thăm nhà ông Nguyễn Tiến Thiểu (77 tuổi) ai cũng biết. Ông nổi tiếng vì khuyết tật bẩm sinh, mỗi bàn tay chỉ có một ngón nhưng khiến nhiều người phải kinh ngạc vì sự tài hoa, vẽ đẹp, lại giỏi tiếng Trung.

Từ thời các cụ, cha mẹ ông sinh ra vẫn bình thường, lành lặn nhưng đến đời ông bắt đầu có hiện tượng kỳ lạ này. Trong 7 người con của ông, có 2 người sinh ra bị dị tật giống bố. Thậm chí, em trai ông và 2 đứa cháu cũng bị. Ông từng đi khám, kiểm tra nhưng bác sĩ không tìm ra nguyên nhân. 

Ông Nguyễn Tiến Thiểu.

‘Nhiều người đặt nghi vấn, có thể bố tôi đi bộ đội, nhiễm chất độc màu da cam nên con mắc dị tật nhưng thực tế cụ thân sinh ra tôi cả đời chỉ quanh quẩn ở làng’, ông nói.

Ông ví cuộc đời mình giống như câu thơ: 'Gạo đem vào giã bao đau đớn/ Gạo giã xong rồi trắng tựa bông/ Sống ở trên đời người cũng vậy/ Gian nan, rèn luyện mới thành công'. 

Theo lời ông Thiểu, ra đời với hình hài khác biệt, ông đã trải qua tuổi thơ không hề dễ dàng, bị người ta xì xào, bàn tán. Thế nhưng, được trời phú cho nghị lực phi thường, ông đã kiên trì vượt qua nghịch cảnh, thích nghi số phận.

Mặc dù chỉ có hai ngón tay nhưng ông tập làm mọi việc thành thạo chẳng khác người bình thường. Ở tuổi cắp sách tới trường, bạn bè trêu chọc, ông vẫn miệt mài tập viết, khuôn mặt lúc nào cũng nở nụ cười tươi rói.

Thuở nhỏ, ông Thiểu trầy trật tập viết bằng đôi bàn tay 'kỳ lạ'.

Nhờ siêng học, năm 1960 ông đỗ khoa Trung văn (Đại học Ngoại ngữ Hà Nội). Kể về thời sinh viên đầy gian khó ông nhớ lại: ‘Người bình thường, viết chữ Trung Quốc đã khó, với tôi càng khó hơn. Thay vì tập viết vào giấy, tôi hay ra bãi đất trống, lấy que gỗ nhỏ viết trên nền đất. Có lúc bàn tay tứa máu do tập viết nhiều quá.

Khi đi học, để trang trải cuộc sống, mỗi lần về quê, tôi tranh thủ trên tàu hỏa nhận khắc chữ vào bút, kiếm vài đồng’.

Ra trường, người đàn ông này bén duyên với nghề giáo, về dạy tiếng Trung tại trường Nguyễn Huệ (Hà Đông, Hà Nội).

Sau nhiều bước ngoặt, ông chuyển về Hà Nam sống, học thêm về lĩnh vực ngân hàng. Hàng tháng, ông đạp xe vượt hơn 100 km vào (Sầm Sơn,Thanh Hóa) học nghiệp vụ. Kết thúc khóa học, ông được Ngân hàng Công thương tỉnh Hà Nam nhận vào làm.

Trải qua các vị trí, từ nhân viên tín dụng, ông làm đến chức Trưởng phòng Tổ chức mới về hưu.

Điều đặc biệt hơn nữa, dù đôi tay chỉ có 2 ngón nhưng ông tự học vẽ và may vá. Giai đoạn đất nước khó khăn, đồng lương công nhân viên chức không đủ sống, để kiếm thu nhập, hỗ trợ vợ nuôi con, ông đi vẽ tranh, vẽ phông cưới, sửa chữa quần áo, dịch cả sách tiếng Trung và gia phả cho các dòng họ…

‘Thời trước, chưa có phông rạp sẵn như bây giờ, trong làng có đám cưới, họ tìm đến tôi nhờ trang trí, cắt dán chim bồ câu và chữ lồng tên cô dâu, chú rể. Cuối năm có thi đua khen thưởng ở xã, huyện, tôi ‘thầu’ luôn khoản viết giấy khen.

Sau này hiện đại hơn, nghề trang trí phông cưới thủ công mai một, tôi chuyển sang dạy tiếng Trung cho các lớp xuất khẩu lao động tại địa phương. Nhờ đó, các con tôi không phải chịu đói khát’, ông Thiểu xúc động nói.

Cuộc hôn nhân năm 60 tuổi của 'lãng tử tài hoa'

Ông Thiểu xây dựng gia đình với vợ đầu quê Duy Tiên (Hà Nam), sinh được 6 cô con gái. Năm 1998 vợ ông không may mắc trọng bệnh, qua đời.

Bức tranh ông Thiểu và vợ cả do ông tự vẽ, treo trang trọng ở phòng khách.

Một năm sau, khi đã bước sang tuổi 60, ông quen biết và kết duyên cùng người phụ nữ quá lứa kém mình 20 tuổi, những mong có người bầu bạn sớm khuya.

‘Hai vợ chồng tôi lúc đó không xác định sinh thêm con vì tôi tuổi tác đã cao, bà ấy sức khỏe kém. Không ngờ năm 2000, ông trời ban cho cậu con trai út’, ông Thiểu kể.

Cậu bé Nguyễn Tiến Đạt khôi ngô, tuấn tú, thừa hưởng sự tài hoa và cả đôi bàn tay khuyết ngón của bố. Ngồi bên cạnh chồng, tay thoăn thoắt đan sọt tre thuê cho cơ sở thủ công, mỹ nghệ, vợ ông Thiểu lúc này mới cất tiếng:

‘Con trai tôi từ bé học giỏi, sớm bộc lộ năng khiếu vẽ. Ở trường các cô giáo hay nhờ vẽ hộ. Cháu đang học năm thứ nhất Đại học Mỹ thuật Công nghiệp. Tuần nào cháu cũng tự đi xe máy từ Hà Nội về quê thăm bố mẹ. Ngoài giờ học cháu đi vẽ thuê, chép tranh kiếm tiền đóng học phí. Một thầy giáo thương hoàn cảnh, nhận dạy thêm cho cháu không mất tiền.

Tay chân cháu như thế, hi vọng sau này kiếm được công việc ổn định, nuôi sống bản thân là vợ chồng tôi mãn nguyện’.

Con trai ông Thiểu và vợ sau.

Bà tâm sự, tình cảm giữa bà với các con chồng khá tốt đẹp, hòa thuận. Một cô con gái ông Thiểu bị ung thư, đã mất. Thời điểm đó bà cũng hỗ trợ chăm sóc chị tận tình.

Các cô khác đều thành đạt. Cô con gái mắc dị tật giống bố cũng có công việc ở trường dạy nghề cho người khuyết tật trên Hà Nội.

Mỗi năm vào ngày giỗ vợ cả, ông Thiểu, bà cùng các con chồng sum vầy làm mâm cơm cúng.

Ông Thiểu bên gia đình trong ngày mừng thọ tuổi 75.

Chuyện ở gia đình Hà Nam có 1 phó giáo sư, 8 tiến sĩ

Hơn nửa thế kỷ bên nhau, tình cảm của ông dành cho bà vẫn vẹn nguyên như thuở còn son.

Mặc dù liên hoan không bắt buộc nhưng từ sếp đến các nhân viên của phòng, ban đều muốn mọi người có mặt đầy đủ. Tuy nhiên, quá nhiều buổi ăn nhậu khiến dân văn phòng phải đau đầu suy nghĩ.

Vũ Lê Khánh Ly (24 tuổi, nhân viên văn phòng) chia sẻ: "Tùy theo kinh tế của các thành viên trong phòng, có dịp tụ hội anh chị em đồng nghiệp sẽ đặt đồ ăn về phòng, dịp khác lại ra ngoài liên hoan cùng cả công ty.

Mọi người đều tham gia, mình cũng không ngoại lệ. Gần đây có nhiều dịp để tụ tập, mình đều có mặt đầy đủ, đi với mọi người vui, nhưng số buổi liên hoan nhiều quá làm mình thấy hơi ngợp".

Ngô Cẩm Tú (23 tuổi, nhân viên văn phòng) cũng chia sẻ: "Mình thường là người đặt tiệc liên hoan hoặc lên kế hoạch cho những buổi gặp mặt cuối năm ở công ty. Công ty mình quy mô nhỏ nên dễ tổ chức họp mặt hơn so với các công ty lớn.

Từ đầu tháng 12, các buổi gặp mặt ở công ty diễn ra khá nhiều, mọi người hay nói đùa với nhau "tháng cuối của năm rồi phải đi ăn thôi".

2 năm làm việc tại một công ty truyền thông, Đỗ Bích Thủy (22 tuổi, nhân viên) chỉ tham gia một, hai lần tiệc cuối năm của công ty: "Công ty mình cũng giống như những chỗ khác, cứ đến gần Tết âm lịch là mọi người rủ nhau ra ngoài ăn uống khá nhiều. Mình chỉ tham gia những buổi cần thiết ví dụ như tất niên, tổng kết năm vì mình có một số lý do cá nhân nên không tham gia hết được.

Ngoài công ty, các phòng, ban cũng tự tổ chức liên hoan riêng. Mình nghĩ tham gia cũng tốt nhưng nếu tần suất các buổi gặp nhiều sẽ không phù hợp với mình vì mình là một người khá khép kín".

Không phải ai cũng hào hứng với tiệc tùng cuối năm

"Công ty có nhiều phòng ban, mình chỉ làm trong một phòng nhỏ nên gặp mọi người không nhiều, vì vậy việc tham gia hết tất cả những lần tiệc tùng là điều khó khăn với một người hướng nội như mình.

Tuy nhiên một số dịp mình khó từ chối nhưng nếu tham gia mình lại không thấy thoải mái. Vì vậy đôi khi mình bị rơi vào tình thế khó xử, từ chối không được mà đi thì lại không muốn.

Mình thân thiết với một số người cùng phòng, những người còn lại mình chỉ xã giao. Nói là đồng nghiệp nhưng có người mình chưa gặp mặt hay nói chuyện lần nào. Vì vậy mình ngại tham gia tiệc tùng vì có nhiều người lạ và bản thân không thích những chỗ đông người.

Sau giờ làm mình muốn về nghỉ ngơi hoặc đi gặp những người thân thiết hơn là đi ăn uống cùng đồng nghiệp xã giao", Bích Thủy tâm sự.

Khánh Ly cho biết đây không phải năm đầu tiên cô trải qua những buổi tiệc tùng liên miên thế này, năm nào cũng vậy, mỗi khi đến gần Tết là những buổi gặp mặt đến tới tấp:

"Có thời điểm suốt cả tuần, mình ăn cơm ở nhà 4 bữa, còn lại là ra ngoài cùng với đồng nghiệp hoặc bạn bè. Sang năm nay, mình không thấy hào hứng như mấy năm trước mỗi khi được rủ đi ăn tất niên, do mình đang có kế hoạch giảm cân và tiết kiệm để đón Tết nhưng có một số buổi gặp mặt mình rất khó để từ chối nên vẫn đi".

Trái lại với Khánh Ly và Bích Thủy, Cẩm Tú lại hào hứng với những buổi tiệc dịp cuối năm, cô cho rằng đây giống như dịp để mọi người trong công ty có cơ hội gắn kết:

"Phòng mình làm vừa có dịp đi ăn giáng sinh cùng nhau, sau buổi gặp mặt mọi người thân thiết và hiểu nhau hơn. Đây cũng là cách mình giải tỏa căng thẳng sau giờ làm việc.

Sắp tới công ty mình cũng sẽ tổ chức tất niên, lên dây cót tinh thần làm việc cho nhân viên vào năm mới vì vậy mình chắc chắn sẽ tham gia.

Mình sẽ để một khoản riêng để đi ăn dịp cuối năm vì vậy nó không ảnh hưởng quá nhiều đến tài chính của mình. Mình cần phải cân đo đong đếm để chi tiêu cuối năm hợp lý và sẽ không lạm chi vào khoản để riêng. Đó là cách mình cân bằng tài chính vào các dịp lễ, Tết khi các buổi gặp mặt diễn ra liên tục".

Lợi và hại khi tham gia tiệc tùng cuối năm cùng đồng nghiệp

"Công ty mình từ nhiên viên đến các sếp đều không có thói quen "ép" người khác phải đi, nếu ai bận hoặc có gì đó khó khăn đều có thể khéo léo từ chối, mọi người rất thoải mái, như vậy sẽ không khiến ai phải khó xử", Cẩm Tú cho hay, cô cũng chia sẻ rằng trong công ty có nhiều bạn hướng nội, ngại khi phải tham dự nhiều buổi gặp mặt đông người:

"Không phải ai cũng hào hứng khi đi tiệc tùng cuối năm, có một số bạn khá hướng nội, các bạn ấy tham gia những dịp đặc biệt và cần thiết còn những lần mọi người tan làm vui vui rủ nhau đi ăn thì các bạn không tham gia.

Mình nghĩ đi cùng công ty hay không là lựa chọn của mỗi người vì ai cũng có kế hoạch, lịch trình riêng của bản thân. Đối với mình, những buổi liên hoan mình bận hoặc không muốn đi, mình sẽ khéo léo từ chối chứ không bắt buộc bản thân phải đi".

Cùng quan điểm với Cẩm Tú, Khánh Ly chia sẻ: "Mình nghĩ liên hoan cuối năm cũng là lúc mình và mọi người ngồi lại, chia sẻ với nhau về những câu chuyện trong cuộc sống chứ không chỉ là chuyện công việc. Nếu buổi liên hoan có cả sếp, nhân viên và sếp có thể chia sẻ với nhau thì hiệu quả công việc và sự đoàn kết sẽ được nâng cao.

Mình xác định làm ở công ty lâu dài chứ không phải ngày một ngày hai nên việc tạo mối quan hệ tốt với đồng nghiệp là điều cần thiết. Tuy nhiên đồ ăn bên ngoài hầu như rất nhiều dầu mỡ, một số nơi đồ ăn có thể không rõ nguồn gốc nên khi đi liên hoan, ngoài ảnh hưởng đến tài chính còn ảnh hưởng đến sức khỏe nên mình chỉ tham dự liên hoan ở mức vừa đủ, không phải lần nào cũng đi".

Còn Bích Thủy tâm sự sẽ tham gia những dịp thực sự cần thiết: "Mình nghĩ nên tham gia vì đây là hoạt động tập thể, mình không thể phát triển nếu như lúc nào cũng một mình, vì vậy mình chọn có mặt vào những dịp cần thiết như tổng kết công ty, bữa tất niên ở phòng...

Mỗi người sẽ có câu trả lời riêng cho câu hỏi "có nên đi tiệc tùng cuối năm cùng công ty hay không". Lý do để mình không thường xuyên đi liên hoan với mọi người nhiều đơn giản là mình thích những hoạt động một mình, thích dành thời gian cho bản thân và những người thân thiết hơn".

Dù mỗi người sẽ có câu trả lời khác nhau, song hầu hết mọi người đều tham gia vào những dịp cần thiết. Những buổi liên hoan thường hướng đến niềm vui, sự thư giãn do vậy không nên bắt buộc hay ép ai đó nhất định phải có mặt.

Ngoài ra, tùy vào nhu cầu chi tiêu của từng người nhưng vẫn nên để ra một khoản để gắn kết hội nhóm. Có thể tham gia 1 - 2 lần trong tháng chứ không nên từ chối toàn bộ, như vậy sẽ thiếu tính tập thể và khó giữ được mối quan hệ trong công việc.

Theo Dân trí