"Những nền tảng sở hữu lượng lớn thông tin cá nhân sẽ trả lại 20-30% doanh thu từ các giao dịch cho những người tạo ra các dữ liệu đó", cựu thị trưởng Trùng Khánh Huang Qi Fan cho biết trong một bài phát biểu tại hội nghị tài chính thường niên được tổ chức vào cuối tháng 10.

Ông lập luận rằng những lợi ích thu được từ dữ liệu nên được trả lại cho toàn xã hội, bao gồm những cá nhân tạo ra dữ liệu, chứ không phải chỉ các bên có mối quan hệ mật thiết với doanh nghiệp.

Các gã khổng lồ Internet của Trung Quốc như Alibaba Group Holding và Tencent Holdings kiếm khoản lợi nhuận khổng lồ bằng cách khai thác dữ liệu cá nhân. Ảnh: Reuters.

Rủi ro thuế dữ liệu

Các gã khổng lồ Internet của Trung Quốc như Alibaba Group Holding và Tencent Holdings đã khai thác lượng lớn dữ liệu cá nhân mà họ thu thập qua các dịch vụ.

Họ kiếm khoản lợi nhuận khổng lồ bằng cách khai thác dữ liệu cá nhân và mở rộng hoạt động kinh doanh. Những tập đoàn này bị chỉ trích vì đã kiếm lời quá mức.

Tuyên bố của ông Huang được cho là nhắm thẳng vào các nhà cung cấp dịch vụ Internet Trung Quốc. "Chính quyền nên nắm quyền pháp lý đối với dữ liệu và quyền kinh doanh dữ liệu", ông nhấn mạnh.

Theo ông Huang, các công ty Internet sẽ không phải là bên dẫn dắt nền kinh tế dữ liệu.

Trong một hội nghị tài chính thường niên cách đây một năm, tỷ phú Jack Ma - nhà sáng lập Alibaba - đã thẳng thừng chỉ trích các cơ quan quản lý. Ông khẳng định "sự đổi mới không e ngại quy định, mà chỉ sợ quy định lỗi thời".

Trong một hội nghị tài chính thường niên cách đây một năm, tỷ phú Jack Ma đã thẳng thừng chỉ trích các cơ quan quản lý của Trung Quốc. Ảnh: Reuters.

Sau bài phát biểu, ông Ma không xuất hiện trước công chúng một thời gian. Việc vị tỷ phú doanh nhân nổi tiếng của Trung Quốc trở nên kín tiếng hơn không phải là hệ quả duy nhất. Kể từ tháng 11/2020, ngành công nghiệp Internet của Trung Quốc bị Bắc Kinh siết chặt kiểm soát.

Hồi tháng 11/2020, Bắc Kinh bất ngờ yêu cầu Ant Group - công ty công nghệ tài chính của tỷ phú Jack Ma - hoãn IPO (phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng) và thay đổi mô hình kinh doanh.

Gã khổng lồ thương mại điện tử Alibaba cũng chịu mức phạt kỷ lục 2,8 tỷ USD sau cuộc điều tra chống độc quyền của Bắc Kinh. Những công ty khác - bao gồm Tencent và Pinduoduo - bị buộc tội vì các hành vi phản cạnh tranh.

Didi - hãng gọi xe được SoftBank rót vốn - từng giành thế thống trị tuyệt đối tại thị trường gọi xe Trung Quốc. Tuy nhiên, chính quyền Bắc Kinh đã ngăn công ty đăng ký khách hàng và tài xế mới. Ứng dụng của Didi cũng bị xóa khỏi những cửa hàng ứng dụng trên điện thoại thông minh.

Gã khổng lồ gọi xe bị cáo buộc thu thập và xử lý dữ liệu cá nhân của người dùng bất hợp pháp. Vụ điều tra diễn ra ngay sau khi Didi IPO thành công trên sàn chứng khoán Mỹ.

Trả lại cho xã hội

Hồi tháng 8, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nhấn mạnh sự cần thiết của việc mang đến "của cải vừa phải" cho tất cả người dân, hay còn gọi là "thịnh vượng chung".

Giới phân tích nhận định đây là mục đích đằng sau cuộc trấn áp của chính quyền Bắc Kinh đối với các công ty công nghệ tư nhân của đất nước.

Cuộc họp kêu gọi "điều chỉnh hợp lý đối với thu nhập quá mức, khuyến khích các nhóm và doanh nghiệp thu nhập cao đóng góp trở lại cho xã hội nhiều hơn", theo truyền thông nhà nước Trung Quốc.

Các chính quyền địa phương của Trung Quốc cũng đang thể hiện quan điểm đối với nền kinh tế dữ liệu.

Chẳng hạn, hồi tháng 9, Thượng Hải đã ban hành một dự thảo đề cập đến việc "các cá nhân, cũng như tập đoàn, có quyền hưởng lợi từ doanh thu được tạo ra từ các giao dịch dữ liệu".

Ngoài ra, vào tháng 10, Bộ Thương mại và các cơ quan khác của Trung Quốc đã phát hành "Kế hoạch Phát triển Thương mại Điện tử 5 năm lần thứ 14".

Kế hoạch đặt mục tiêu nâng tổng giá trị giao dịch của các dịch vụ trực tuyến từ 37.000 tỷ NDT (khoảng 5.800 tỷ USD) vào năm 2020 lên 46.000 tỷ NDT năm 2025.

Đồng thời, Bắc Kinh sẽ tăng cường giám sát ngành công nghiệp Internet. Kế hoạch nhấn mạnh rằng sự phát triển của ngành dưới sự lãnh đạo của chính quyền là "rất cần thiết".

Kế hoạch hiện tại là sửa đổi Luật Chống độc quyền và các luật liên quan khác trong tương lai gần. Chính phủ Trung Quốc đã ban hành 3 đạo luật quản lý dữ liệu, bao gồm Luật Bảo vệ Thông tin Cá nhân có hiệu lực từ ngày 1/11.

Nikkei Asian Review nhận định việc kiểm soát việc sử dụng Internet của Bắc Kinh đang bước sang một giai đoạn mới.

TheoZing/Nikkei Asian Review

Vì sao Trung Quốc siết chặt quy định với các công ty công nghệ?

Từ công ty công nghệ đến bất động sản, hay cả trò chơi điện tử, chính phủ Trung Quốc vẫn đang tiếp tục tiến hành siết chặt các quy định quản lý nghiêm ngặt.

Cô Diễm Quyên đang ôn luyện môn Hóa cho đội tuyển học sinh giỏi của trường THCS Đức Trí.

Tham gia làm cố vấn trước hết vì học trò

Để được lựa chọn, cô Quyên và các nhà giáo khác cần trải qua quy trình bao gồm dùng một ứng dụng trực tuyến, tạo ra các hoạt động và video học tập (độ dài 2-3 phút) để mô tả dự án và cách sử dụng công nghệ trong thực hành giảng dạy, tạo kết quả tốt hơn cho học sinh. Là một giáo viên dạy Hóa, cô Quyên triển khai dự án về ảnh hưởng của hóa chất lên cây trồng, con người và cách phòng chống của học sinh cho một nhóm lớp 9, THCS Đức Trí.

Qua sự hướng dẫn của cô, học sinh tự đi thực tế tìm hiểu. Những giờ ngoại khóa, cô dẫn học trò xuống Củ Chi để học trồng cây, bón phân. Qua đó, học sinh tự làm video hướng dẫn cách trồng rau sạch, cách bón phân. Bài thuyết trình thì hóa thân thành bác sĩ, nông dân… để nói lên hiện trang sử dụng hóa chất, cách phòng chống…

“Điều tôi hài lòng nhất trong quá trình triển khai là các em tỏ ra rất thích thú vì được dẫn đi thực tế, được làm MC, đóng kịch… Qua đó, học sinh học được nhiều kỹ năng, biết cách làm nhóm. Tôi thấy các em tự tin, hoạt bát hẳn lên”, cô Diễm Quyên chia sẻ.

Dù đã 46 tuổi, nhưng cô Quyên vẫn rất trẻ trung trong ngoại hình, tính cách. Cô được nhiều học trò gọi là "hot girl".

Tiêu chí của Microsoft là đánh giá về việc sử dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy, tính thực tế với cộng đồng. Dự án của cô được Mcrosoft Việt Nam xếp loại cao nhất và gửi sang Mỹ chấm. Và với dự án của mình, giúp cô Quyên được chọn là một trong 250 chuyên gia giáo dục toàn cầu. Nhiệm vụ chính là cố vấn cho Microsoft cách để thúc đẩy đổi mới trong giảng dạy, hướng dẫn và chia sẻ kinh nghiệm về hiệu quả công nghệ trong giáo dục… trong 1 năm. Đồng thời những người được chọn sẽ được tham gia diễn đàn giáo dục Microsoft toàn cầu tổ chức tại Barcelona tháng 3/2014.

Chia sẻ về thành quả của giáo viên trường mình, cô Lê Thị Như Nguyệt nói: “Đây là thành tích lớn nhất của trường từ trước giờ, cũng như của thành phố. Ban giám hiệu luôn tạo điều kiện như cắt giảm tiết, giúp cô học tiếng Anh… để làm tốt nhiệm vụ của mình".

Cô Diễm Quyên cho biết: “Mục tiêu của tôi không phải là thành tích cho riêng mình mà trước hết là vì học trò. Áp lực lớn nhất là tiếng Anh nên tôi đang cố gắng tự trau dồi khả năng ngoại ngữ để khi sang nước ngoài tự tin giao tiếp với các đồng nghiệp quốc tế. Qua đó sẽ học được nhiều kĩ năng sư phạm của nước ngoài, tiếp cận công nghệ giảng dạy hiện đại, như vậy chính học trò sẽ học được nhiều điều hơn”.

Cô giáo “hot girl”

Cô giáo rất "xì tin" như ở trong cách chụp hình.

Dù đã 46 tuổi với gần 20 năm trong nghề nhưng cô giáo Quyên vẫn được nhiều học trò trong trường gọi là “hot girl”. Giải thích điều này, theo cô Như Nguyệt vì cô Quyên luôn ăn mặc, đầu tóc chỉn chu, kĩ lưỡng mỗi khi đến lớp. “Nhiều học trò gọi vậy chắc do tính tôi rất “xì tin”, không ai nghĩ một cô giáo đã 46 tuổi mà cách nói chuyện, tính tình vẫn rất trẻ trung”, cô Quyên giải thích.

Đễ giữ nét “xì tin” cho phù hợp với câu cậu học trò tuổi teen, cô Quyên thường xuyên đọc báo về giới trẻ để biết tâm tư, xu hướng của giới trẻ. Cô cho biết: “Nhờ đó mà tôi biết và sử dụng nhiều ngôn ngữ giới trẻ khi trò chuyện với các em chẳng hạn, rồi trang cá nhân của tôi cũng kết nối nhiều học trò của mình để biết các trò đang làm gì, suy nghĩ gì. Cứ sau 22h30, thấy em nào còn xài mạng xã hội là tôi lại nhắc nhở em đi ngủ không thì sáng mai sẽ kiểm tra bài”.

Nhiều học trò đều mến cô ở sự gần gũi, luôn hỏi han nhiều chuyện không chỉ riêng học tập. Cô thường xuyên nói học trò gửi thư tay, gửi mail nhận xét giáo viên hoặc chỉ để chia sẻ mọi chuyện cá nhân tình cảm. Phụ huynh có con bỏ nhà đi thường nhờ đến cô tìm và khuyên nhủ về nhà. Hay có trường hợp học sinh buông, muốn bỏ học vì cả bố mẹ đều đi tù. Biết được trường hợp đó, cô Quyên động viên em đi học tiếp và bàn với nhà trường miễn học phí.

Nhận xét về cô giáo của mình, em Nguyễn Ngọc Như Ý, lớp 9A6 bày tỏ: “Em thích những giờ học Hóa của cô Quyên lắm vì cô rất thân thiện. Cô chia sẻ, hỏi thăm em nhiều chuyện ở những lần ôn luyện học sinh giỏi, hoặc thấy em đang xài mạng xã hội. Có khi học xong, cô còn dẫn chúng em... đi ăn”.

(Theo Tri Thức)