Nếu có cơ hội, theo bạn, tôi có nên rút khỏi quỹ hay không?

Quỹ mà tôi nói đến là Quỹ Bảo hiểm Xã hội (VSS). Băn khoăn của tôi có lẽ cũng là mối bận tâm của hàng triệu lao động, khi dự thảo Luật Bảo hiểm Xã hội sửa đổi đang được lấy ý kiến. Đề xuất được nhiều người quan tâm nhất là quy định chỉ cho phép rút 50% số thời gian đóng góp, nếu người lao động lựa chọn rút một lần.

Dưới góc độ quản lý nhà nước, có lý do chính đáng cho đề xuất đó. Việt Nam đang bước vào thời kỳ dân số già, và nếu hệ thống BHXH không thay đổi, nhà nước sẽ khó gồng gánh nổi kinh phí an sinh xã hội ngày càng tăng. Việc người lao động và chủ lao động đóng đúng và đủ BHXH sẽ góp phần gia cố mạng lưới phúc lợi, đảm bảo quá trình chuyển đổi từ dân số trẻ sang dân số già diễn ra thuận lợi.

Thế nhưng với đa phần người lao động, không mấy ai bận tâm đến câu chuyện vĩ mô. Một bộ phận coi bảo hiểm xã hội là khoản tiền tiết kiệm đề phòng bất trắc. Điều này lý giải cho mức tăng đột biến về số lượng rút bảo hiểm một lần trong hai năm qua, khi ảnh hưởng từ đại dịch và làn sóng sa thải nhân công khiến nhiều người cần tiền để trang trải khó khăn trước mắt, hay gây dựng lại cuộc sống hậu thất nghiệp.

Với một số người khác, bảo hiểm xã hội là gánh nặng, bởi họ mất đi một phần thu nhập hàng tháng mà chưa biết lợi lộc về sau ra sao. Họ ưu tiên thu nhập trước mắt, thay vì thu nhập tương lai. Vì thế, họ thậm chí chấp nhận việc doanh nghiệp trốn đóng bảo hiểm xã hội, dù trên lý thuyết điều này gây thiệt hại cho chính họ.

Những quan điểm này lý giải vì sao tỷ lệ tham gia bảo hiểm xã hội chỉ dừng lại ở mức 38% lực lượng lao động, và số người rút một lần tăng kỷ lục trong hai năm qua.

Tôi không nghĩ người lao động không quan tâm đến lương hưu khi về già. Có sổ hưu là một thứ quyền lợi mang tính ám ảnh với người Việt kể từ thời bao cấp. Nhưng ngược lại, chính vì điều này, họ buộc phải cân nhắc giữa nhu cầu hiện tại và ích lợi tương lai với khoản tiền của mình. Cách vận hành của hệ thống bảo hiểm xã hội hiện tại, đặc biệt là Quỹ Bảo hiểm Xã hội (VSS), chưa khiến cho người lao động yên tâm.

Đầu tiên, dù là một trong những quỹ có tỷ lệ đóng góp cao nhất châu Á, VSS không có sự minh bạch và trách nhiệm giải trình cần thiết. Bạn sẽ thất vọng nếu thử tìm kiếm thông tin hoạt động trên trang chủ của quỹ, dù với danh nghĩa là nhà đầu tư hay khách hàng.

VSS không công khai báo cáo tài chính giải thích cách thức quản lý và đầu tư, lợi nhuận và thiệt hại, tương xứng với một quỹ có quy mô hàng chục tỷ USD. Theo quy định, Kiểm toán Nhà nước kiểm toán quỹ ba năm một lần, và chỉ đến lúc đó một số thông tin tài chính mới được cung cấp qua báo chí. Khoảng mù về thông tin này, cùng những cảnh báo về khả năng vỡ quỹ, làm tăng thêm những lo lắng về mất sổ hưu hay tiền lương không đuổi kịp lạm phát của người lao động.

Sẽ ít nhà đầu tư khôn ngoan nào bỏ tiền cho một sản phẩm như vậy trên thị trường tài chính. Nhiều người lao động cũng thế, nếu họ có lựa chọn khác.

Thứ hai, một hệ thống an sinh xã hội hiệu quả cần mang tính công bằng. Bởi ngay cả với những người không có lương hưu, nhà nước vẫn phải bỏ ra một khoản kinh phí nhất định để hỗ trợ khi họ về già. Số người già không có lương hưu ước tính rơi vào khoảng 13 triệu người vào năm 2030.

Hiện nay, chế tài đảm bảo việc đóng góp đúng và đủ bảo hiểm xã hội còn rất hạn chế. Theo thống kê của VSS, trong khoảng 480.000 doanh nghiệp đang hoạt động và có đăng ký mã số thuế trong năm 2015, chỉ có 199.500 doanh nghiệp tham gia BHXH, chiếm khoảng 42% tổng số. Nợ đọng BHXH tính đến cuối năm 2022 lên đến 13 nghìn tỷ đồng. Con số này chưa tính đến lao động phi chính thức trong khu vực chính thức - những người làm việc trong các cơ sở kinh doanh, cơ quan, tổ chức có đăng ký nhưng không được hưởng BHXH. Theo thống kê, lực lượng này rơi vào khoảng 6,4 triệu người tính đến năm 2016.

Nguyên nhân chính của thực trạng trên bắt nguồn từ năng lực giám sát và quản lý của VSS. Toàn ngành BHXH có khoảng 1.500 người làm nhiệm vụ thanh tra - kiểm tra, tính trung bình mỗi cán bộ phụ trách khoảng 100 nghìn lao động. Việc giám sát là bất khả thi. Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) khuyến nghị tỷ lệ này nên rơi vào khoảng từ 1.000 đến 2.000 lao động cho mỗi cán bộ.

Một vấn đề nữa là hệ thống BHXH hiện tại vận hành với chức năng của một cơ quan quản lý nhà nước, thay vì một dịch vụ đặt mục tiêu phụng sự khách hàng lên trên hết. Dù có nhiều cải tiến, thủ tục hành chính về BHXH cho cá nhân, tổ chức vẫn gồm 25 thủ tục. Hàng người dằng dặc chờ lấy BHXH một lần ở nhiều địa phương là minh chứng cho sự rườm rà và nhiêu khê đó.

Nếu hoạt động như một dịch vụ, VSS có thể đa dạng hóa danh mục và cá nhân hóa quyết định đầu tư tùy theo nhu cầu của người lao động. Hiện tại, phần lớn quỹ (khoảng 86%) được nhà nước vay thông qua các khoản vay trực tiếp tới ngân sách hoặc mua trái phiếu chính phủ. Phần còn lại được gửi vào các ngân hàng thương mại lớn dưới hình thức cho vay hoặc gửi tiết kiệm.

Thay vì hạn chế, VSS nên nới rộng các trường hợp được rút BHXH một lần sang các nhu cầu cấp thiết khác của người lao động như mua nhà ở, chăm sóc sức khỏe, hay đầu tư giáo dục cho con cái. Đây là điều mà những quỹ BHXH thành công trong khu vực Đông Nam Á như Singapore và Malaysia đã thực hiện từ lâu.

Bảo hiểm xã hội trước tiên và trên hết là quyền lợi của người lao động. Thay vì tập trung tranh cãi về việc nên giữ hay nên rút, sửa đổi lần này cần hướng đến việc phụng sự tốt hơn người lao động và doanh nghiệp. Nếu thấy quỹ vận hành minh bạch, hiệu quả, quyền lợi được đảm bảo, tôi tin ai cũng muốn giữ "tấm lưới an sinh" của mình cho tuổi già. Làm được điều đó, nghĩa vụ về BHXH sẽ được thực hiện mà không cần bất kỳ quy định áp đặt nào.

Nguyễn Khắc Giang

Không có cảnh xe phi như bay trên đường khi trời mưa, nước bắn tung toé sang người đi cạnh, cũng không có cảnh xông vào "chiến đấu" vì những người thiếu ý thức đó, Hà Nội "lội" của nhiếp ảnh gia Hữu Bảo lại thật bình dị và chấp nhận

Nhiếp ảnh gia Hữu Bảo vừa ra mắt cuốn sách ảnh "Hà Nội dấu yêu" - nơi ông lưu giữ lại những khoảng khắc về Hà Nội mà có lẽ nó xưa xưa lắm. Nói như nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Hữu Bảo ghi lại những khoảnh khắc tĩnh lặng nhất nhưng cũng mơ hồ nhất. Chỉ có nó mới làm nên Hà Nội. 

"Cuốn sách của Hữu Bảo đã cho ta thấy một Hà Nội trôi dạt, bởi ta không nhìn thấy nó ở đâu cả, hoạ chăng rất ít, nó lẩn khuất ở đâu đó thỉnh thoảng hiện lên trong một ngõ phố rất sâu, mơ hồ. Giống như có lần tôi nói với hoạ sĩ Lê Thiết Cương rằng, người ta đang giấu những ngôi nhà đẹp của Hà Nội xa xưa giống như rất nhiều người đã giấu những người mẹ già, đã lẫn trong căn phòng mà ít khi người khách đến có thể nhìn thấy được. Một Hà Nội mang đầy thân phận".

"Hà Nội dấu yêu" - nơi ông thể hiện tình yêu Hà Nội mãnh liệt, bởi theo nhà phê bình sân khấu Nguyễn Thị Minh Thái: "Hữu Bảo phải yêu Hà Nội nhiều lắm thì mới có góc nhìn thật đẹp về Hà Nội trong tiếng còi hú kẹt xe, trong những ngày lụt lội".

Những ngày gần đây, báo chí đưa tin thật nhiều về những cơn mưa Hà Nội khiến giao thông hỗn loạn. Người ta ngay lập tức có thể xông vào đánh nhau bởi một người thiếu ý thức đã phi như bay trên những vũng nước làm nước bắn tung toé sang người kế bên. Thế nhưng một Hà Nội ...lội của Hữu Bảo lại thanh bình và chấp nhận trong những cơn ngập lụt. Ai yêu Hà Nội sẽ cảm thấy thật xót xa khi xem những hình ảnh này.

T.Lê

Nhắc đến thời kỳ rực rỡ của điện ảnh Việt khán giả không thể không nhớ về giai đoạn phim "mì ăn liền". Những bộ phim ra đời vào thời gian này không quá xuất sắc nhưng ghi dấu ấn bởi vẻ đẹp của dàn diễn viên chính. Những "kép chính" được yêu thích nhất có thể kể đến Lê Công Tuấn Anh, Lý Hùng, Lê Tuấn Anh, Hoàng Phúc...

Thập niên 1980, 1990 tên tuổi Lê Công Tuấn Anh là bảo chứng phòng vé. Diễn xuất tự nhiên, vẻ hiền lành, thư sinh của anh chiếm được tình cảm khán giả. Khán giả nhớ tới anh qua nhiều bộ phim đình đám như Vị đắng tình yêu, Ngọt ngào và Man trá, Tuổi thơ dữ dội, Vĩnh biệt mùa hè... Nhận cát-xê cao hàng đầu nhưng Lê Công Tuấn Anh sống giản dị trong một căn phòng nhỏ, không có gì giá trị ngoài những cuốn sách, chiếc đài cũ. Sự ra đi đột ngột của anh ở tuổi 29 khiến nhiều khán giả rơi nước mắt. Đám tang của nam diễn viên quá cố vào năm 1996 đã có hàng nghìn người đến đưa tiễn.

Lý Hùng đóng phim từ năm 12 tuổi và lập tức trở thành ngôi sao điện ảnh nổi tiếng sau phim Phạm Công Cúc Hoa (năm 1989). Hóa thân vào những vai anh hùng, giỏi võ thuật cùng gương mặt lãng tử, diễn viên sinh năm 1969 từng khiến bao trái tim cô gái si mê. Những bộ phim gắn liền với tên tuổi Lý Hùng như Nước mắt học trò, Người không mang họ, Tây Sơn hào kiệt, Thăng Long đệ nhất kiếm... Thời đó, nam diễn viên tiết lộ anh từng nhận cát-xê 60 cây vàng cho mỗi vai diễn. Nhờ tích lũy được từ đóng phim, kinh doanh, hiện, Lý Hùng sống tại căn biệt thự sang trọng ở quận Tân Bình, TP.HCM. Anh thường xuyên đi du lịch nước ngoài.

Cùng với Lê Công Tuấn Anh, Lý Hùng, Lê Tuấn Anh là tài tử nổi bật của thập niên 1990. Thời đỉnh cao, anh khiến nhiều trái tim khán giả nữ say mê với vẻ ngoài lãng tử, phong trần. Tên tuổi anh gắn với vai công tử lạnh lùng, đẹp trai và tàn nhẫn, trong đó nổi tiếng nhất là vai Thái Salem của phim Lệnh truy nã. Sau phim Gió qua miền tối sáng, Lê Tuấn Anh giải nghệ. Hiện, anh kinh doanh nhà hàng.

Hoàng Phúc cũng là nam diễn viên được yêu thích trong giai đoạn phim "mì ăn liền". Giống Lê Tuấn Anh, Hoàng Phúc đẹp trai, nhưng ánh mắt sắc nên thường được các đạo diễn giao vai phản diện, dữ dội. Sau khi dòng phim thị trường thoái trào, Hoàng Phúc vẫn tiếp tục đóng phim. Sự trở lại của anh trong Bẫy rồng, Lệnh xóa sổ, Kung fu phở... được đánh giá cao.

Thập niên 1990, các ngôi sao phòng vé là những tài tử sở hữu vóc dáng chuẩn, gương mặt đẹp, chuẩn "kép chính". Hiện tại, ngôi sao thống trị phòng vé không phải là địa hạt dành cho các mỹ nam, mà là diễn viên hài. Họ có vóc dáng không quá nổi bật nhưng thu hút bởi lối diễn duyên dáng. Từ năm 2010 cùng với phim Để mai tính, lập kỷ lục doanh thu phòng vé, tiếp đến là Quả tim máu, Tèo em.. Thái Hòa được mệnh danh là "ông hoàng phòng vé".

Xuất thân là diễn viên hài, Kiều Minh Tuấn có thời gian theo đuổi nghề gian nan. Anh chỉ thật sự tỏa sáng sau phim Em chưa 18. Cũng giống Thái Hò a, vẻ ngoài nam diễn viên không hào hoa phong nhã nhưng sở hữu lối diễn hài duyên và có sự tiết chế. Với mỗi vai chính, cát-xê Kiều Minh Tuấn có thể nhận được hàng tỷ đồng.

Trường Giang thành công ở sân khấu hài và game show nhưng khi bước sang lĩnh vực điện ảnh, anh nhanh chóng đạt được thành công. Những vai diễn hài hước của anh trong 49 ngày, Siêu sao siêu ngố... giúp bộ phim đạt doanh thu khủng.

Không chỉ là ngôi sao hàng đầu, chuyện tình yêu của anh và Nhã Phương khá ồn ào trước khi kết hôn. Hiện nay, anh có cuộc sống êm đềm bên diễn viên Tuổi thanh xuân. Cả hai đã chào đón con gái đầu lòng sau đám cưới nhưng cặp đôi giấu kín thông tin về em bé.

Trong danh sách ngôi sao phòng vé hiện nay không thể không nhắc tới Trấn Thành. Đa số những phim Trấn Thành tham gia đều đạt doanh thu phòng vé cao. Về diễn xuất, cây hài từng bị đánh giá hơi kịch, thiếu chất điện ảnh nhưng đến Cua lại vợ bầu, anhmới dần thuyết phục khán giả.

Cát-xê hiện tại của Trấn Thành cũng thuộc hàng đầu showbiz. Đạo diễn Đức Thịnh từng tiết lộ mời nam diễn viên đóng vai nhỏ trong Trạng Quỳnhnhưng với giá hàng tỷ đồng.

Theo news.zing.vn

'Đạo diễn trăm tỷ' Đức Thịnh: Tôi muốn gặp Trấn Thành để nói chuyện

Đức Thịnh không muốn nhắc lại chuyện ồn ào liên quan đến phim chiếu Tết "Trạng Quỳnh" và cho biết rất muốn gặp Trấn Thành để nói chuyện.