Cô Hằng bảo, nói ra thì “xấu hổ” nhưng sự thực là suốt chừng ấy năm cô phải “sống nhờ chồng”. Bạn của cô hầu hết sống cảnh “tầm gửi” như thế. Ai may mắn hơn thì nhờ gia đình. Số ít bạn cô dạy các môn chính (Toán, Văn, Tiếng Anh) dư dả hơn đôi chút từ việc dạy thêm.

“Tôi còn may mắn vì ra trường thi công chức đỗ ngay, lại được nâng lương trước thời hạn một lần mới có được mức lương ấy. Nhiều bạn ra trường cùng đến giờ vẫn chưa vào được biên chế, chấp nhận ăn lương hợp đồng. Thấp lắm! Nhiều bạn bắt buộc phải chuyển sang thi ngạch khác như thư viện, thiết bị, hoặc đoàn đội chỉ để được vào biên chế dù mức lương cũng không cao hơn là mấy khi dạy hợp đồng”, cô Hằng nói.

Trong khi đó, những năm gần đây, ngành giáo dục liên tục đưa ra những “đổi mới”, áp lực chất lên đôi vai người thầy giáo. Hằng rơm rớm nước mắt nói “gia đình tan vỡ” cũng do cô một phần.

“Thu nhập thấp, sống dựa mãi vào chồng cũng làm mình “hèn” đi lúc nào không hay. Dù dạy môn phụ nhưng vẫn cứ phải đảm bảo đủ giờ nên đi sớm, về muộn thường xuyên. Việc gia đình gần như làm cho xong. Riết rồi ông ấy có bồ”, Hằng trùng lại.

Im lặng hồi lâu, cô giáo môn sinh học tiếp tục kể về những nhọc nhằn cơm áo thường ngày. “Với 7,3 triệu đồng/ tháng tôi phải chi tiền ăn cho mấy mẹ con hết 5,5 triệu, tiền học cho con 1 triệu, tiền xăng xe 400 nghìn đồng. Chỉ dư ra vỏn vẹn 400 nghìn đồng. Tháng nào phải chi tiền “khóc”, tiền “cười” nhiều thì các con phải bớt ăn”, Hằng cho biết.

Thương các con không được đi học thêm như các bạn, lo sợ tương lai chưa biết sẽ như thế nào, Hằng quyết định đi làm thêm. Cô nhận tất cả mọi việc có thể từ dạy gia sư 150 nghìn đồng/ buổi đến đi bán hàng, phụ việc… “Gần 20 năm đi làm, đến giờ tôi không tiết kiệm được đồng nào. Các con ngày một lớn. Thôi thì phải cố thôi”, Hằng tâm sự.

Rồi Hằng buột miệng nói “giá như bọn em sống được bằng lương. Giá như lương giáo viên được nâng lên. Ôi giá như…”.

Lương thấp, thầy giáo phải đi câu cá

Cô Hà (Ba Vì, Hà Nội) lại trong một tình cảnh khác. Tốt nghiệp Cao đằng sư phạm Hà Tây chuyên ngành ngữ văn năm 1995. Cô xin được vào dạy hợp đồng không lương tại một trường ở thị xã Sơn Tây. Năm 1997, cô được ký hợp đồng hưởng lương 85% bậc 1 hệ số 1,78.

Lương thấp, giáo viên tìm đủ nghề để trang trải cuộc sống (ảnh minh họa)

Nhớ về những ngày đầu tiên đi làm, cô Hà không nghĩ mình có thời thanh xuân ảm đạm nhường ấy. “Dạy học thì không lương, phải đi thuê trọ. Bố mẹ đã nuôi suốt 3 năm học cao đẳng, rồi lại nuôi tiếp thêm 2 năm nữa. Mà nhà thì đâu có khá giả gì, dưới tôi lúc ấy vẫn còn hai em đang đi học. Vì thế cứ cuối tuần tôi lại đạp xe 30km về tranh thủ làm ruộng cùng với mẹ. Rồi lại xin mẹ mớ rau, ít gạo, lạc, bìa đậu. Ròng rã 2 năm trời, bữa ăn triền miên rau và đậu phụ”, cô Hà nhớ lại.

Dù sau này cô được vào biên chế nhưng mức lương của một giáo viên phải đi thuê nhà cũng chỉ tằn tiện nuôi đủ bản thân và phụ giúp một phần bố mẹ nuôi hai em ăn học. 10 năm sau ra trường, cô mới dám lập gia đình. Chồng cô là giáo viên dạy thể dục cùng trường.

“Vừa cưới về, bố mẹ chồng đã “hồi môn” cho sổ nợ vay ngân hàng. Chúng tôi đành phải dành lương của một người để trả hàng tháng. Hai vợ chồng cùng bố mẹ chồng chỉ tiêu trong đúng 500.000 đồng mỗi tháng.

Không có ruộng vườn, cũng không dạy thêm được, chồng tôi đành đi câu cá. Ngày nào cũng như ngày nào, ngoài giờ lên lớp anh ấy lại lặn lội ao chuôm bất kể mưa nắng. Khi được con cá, lúc mớ tép riu. Thôi thì cũng là để cải thiện bữa ăn hàng ngày”, cô Hà chia sẻ.

Làm mãi một việc cũng nhàm, ăn mãi một thứ cũng đến lúc ngán. Bữa cơm nhà cô Hà suốt ngày chỉ độc món cá. Hết cá luộc đến cá hấp, hết rán rồi đến kho. Bữa ăn toàn cá, triền miên tháng này qua tháng khác. "Đến khi tôi nghén đứa đầu tiên thì thật kinh khủng. Cứ nhìn thấy anh ấy về đến nhà là nôn. Khắp người anh ấy mùi tanh xộc lên. Kinh khủng! Nhưng không ăn cá… biết ăn gì? Đành bịt mũi mà ăn. Nôn xong lại ăn tiếp” - cô Hà kể.

Việc kiếm thêm của chồng cô Hà vẫn được duy trì cho mãi đến tận bây giờ, ngay cả khi cô đã có hai con.

Cô giáo môn Văn tâm sự: "Cuộc sống của chúng tôi giờ cũng đỡ vất vả hơn. 5 năm nay cả hai vợ chồng chuyển ra trường gần trung tâm thị xã, tôi dạy môn Văn nên cũng được tham gia bồi dưỡng học sinh tại trường. Mỗi tháng được thêm hơn triệu, bữa ăn của các con không chỉ toàn cá như hồi đầu nữa.

Tuy nhiên anh ấy vẫn duy trì việc làm thêm ấy. Không lên lớp ngày nào là đi câu. Hai đứa con cũng sợ ăn cá giống tôi. Bữa nào được ăn thịt, chúng nó vui ra mặt. Biết thế nhưng vẫn phải động viện các con…ăn cá cho thông minh. Thực ra là vì đó vẫn là nguồn thức ăn chính cho cả gia đình. Cũng tiết kiệm được kha khá tiền chợ mỗi ngày đấy”.

Câu chuyện của chúng tôi ngắt quãng khi chồng cô Hà vừa từ trường trở về. Anh bảo “Nghề chọn mình rồi. Mong thì ai cũng mong sống được bằng lương. Nhưng chính sách thế rồi, đành chấp nhận. Mình chẳng so lên được thì thôi đành so với công nhân. Suy cho cùng thì mình vẫn còn sướng hơn họ là không bị sa thải khi đã ở tuổi xế chiều”.

N. Huyền

Sẽ không có bảng lương riêng hay phụ cấp cao nhất cho nghề giáo

 - Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nêu quan điểm, không nên quy định bảng lương riêng cho nhà giáo.

“Theo quan điểm cá nhân của tôi, cái gì cũng có tính 2 mặt. Ngay cả phim ảnh, ca nhạc, hay rộng hơn là Internet cũng vậy, sử dụng quá nhiều cũng không tốt, cũng có những nội dung không tốt xen lẫn với các nội dung sáng tạo, tích cực, lành mạnh.... Nhưng nếu nhìn nhận một cách tích cực và hợp xu hướng hơn, ngành game là 1 ngành công nghiệp trí tuệ, có sức sáng tạo cao, là nơi áp dụng những công nghệ mới nhất, tiên tiên nhất trước khi đưa vào cuộc sống (công nghệ chuỗi khối blockchain, công nghệ thực tế ảo VR, công nghệ học tập ảo,…), là nơi giúp đỡ con người giải toả stress, là thể thao điện tử - bộ môn đã được Uỷ ban Olympic công nhận”, ông Lã Xuân Thắng chia sẻ.

Ông Thắng phân tích tiếp, các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh trò chơi trực tuyến ở Việt Nam đang chịu sự cạnh tranh không lành mạnh từ các công ty nước ngoài. Trên thực tế, tại Việt Nam, kinh doanh trò chơi điện tử trực tuyến là 1 ngành kinh doanh có điều kiện. Tất cả các game muốn kinh doanh đều phải được thẩm định nội dung bởi cơ quan quản lý Nhà nước chuyên ngành. Bên cạnh việc phải đảm bảo các yêu cầu về yếu tố nội dung, trò chơi trực tuyến khi đưa ra thị trường luôn có sự phân loại độ tuổi rất rõ ràng và khuyến cáo người dùng trước khi sử dụng. Hầu hết những nội dung không lành mạnh, lệch chuẩn đều đến từ các game được phát hành trái phép trên lãnh thổ Việt Nam. Những game này không bị quản lý bởi các cơ quan quản lý chuyên ngành, đồng thời cũng không đóng bất cứ khoản thuế nào cho Nhà nước Việt Nam.

Hiện các doanh nghiệp Việt Nam đang thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ với Nhà nước, phải cạnh tranh với những doanh nghiệp nước ngoài không phải thực hiện bất cứ nghĩa vụ nào. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc chỉ còn khoảng 15% số doanh nghiệp game Việt Nam đã đăng ký còn hoạt động. 85% đã ngừng hoặc chuyển hoạt động ra nước ngoài để được hưởng các cơ chế ưu đãi toàn diện từ thủ tục, hạ tầng cho đến thuế suất.

“Nếu chồng thêm thuế tiêu thụ đặc biệt, doanh nghiệp Việt Nam sẽ mất hoàn toàn khả năng cạnh tranh trên chính sân nhà. Thị phần sẽ thuộc về các sản phẩm lậu, không phép và dẫn đến công tác quản lý về nội dung, văn hoá, tài chính,… sẽ trở nên rất nặng nề”, ông Thắng nhấn mạnh.

Doanh nghiệp game Việt đã phải bán mình cho doanh nghiệp ngoại 

Ở góc độ đại diện liên minh các nhà sản xuất và phát hành game Việt Nam, ông Nguyễn Trọng Nghĩa cho biết, ngành game có nhiều tiềm năng, được rất nhiều quốc gia trên thế giới coi là một trong những trụ cột của kinh tế số. Việt Nam có nhiều tiềm năng để phát triển ngành game, tuy nhiên phải đối mặt với nhiều định kiến, chưa thực sự được khuyến khích phát triển. Vì vậy, doanh nghiệp trong nước gặp nhiều khó khăn và có tốc độ phát triển còn hạn chế.

“Nhiều năm, doanh nghiệp phát triển game nội địa phải chịu sự cạnh tranh cực kỳ gay gắt từ các tập đoàn game và công nghệ toàn cầu, và dần mất đi sức cạnh tranh ngay trên chính sân nhà. Thực tế là theo thống kê của Cục Phát thanh truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ TT&TT) thì có không đến 20 doanh nghiệp Game Việt Nam đang còn hoạt động thường xuyên trên tổng số hơn 200 doanh nghiệp đã đăng ký. Bên cạnh việc nhiều doanh nghiệp Việt rời bỏ thị trường thì cũng có nhiều doanh nghiệp phải đang dần bán mình cho các công ty nước ngoài”, ông Nguyễn Trọng Nghĩa nói.

Ông Nguyễn Trọng Nghĩa dẫn chứng thống kê của Newzoo, tại thị trường Việt Nam năm 2022, dù thị trường tiềm năng, nhưng tổng doanh thu của các doanh nghiệp có nguồn gốc nội địa chỉ chiếm khoảng 22%, phần còn lại thuộc về các doanh nghiệp có nguồn gốc nước ngoài.

“Hiện nay môi trường kinh doanh của ngành game trong nước chưa nhận được sự hỗ trợ cần thiết, nếu so sánh với chính sách phát triển ươm mầm, hỗ trợ doanh nghiệp, thu hút đầu tư nước ngoài của các nước phát triển, hay thậm chí là của các quốc gia trong khu vực như Thái Lan, Indonesia, Philippines. Điều này dẫn đến thực trạng, không ít doanh nghiệp có chủ yếu là nhân sự là người Việt, thành công ở Việt Nam và cả thị trường nước ngoài, nhưng lại được khai sinh ở một quốc gia khác, như Singapore”, ông Nguyễn Trọng Nghĩa nói.

Ông Nguyễn Trọng Nghĩa phân tích tiếp, hiện chưa có bất cứ quốc gia, vùng lãnh thổ nào trên thế giới áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt cho ngành game. Một số nước áp dụng cơ chế kiểm soát về nội dung hoặc cơ chế kiểm soát thời gian chơi game tương tự như Việt Nam, điển hình là Trung Quốc, Hàn Quốc chứ công cụ thuế thì chưa có tiền lệ.

Với những phân tích trên đây, Liên minh Game đại diện cho các doanh nghiệp làm game Việt Nam gửi đến thông điệp rằng, thị trường game ở Việt Nam tuy đang phát triển, nhưng doanh nghiệp trong nước còn gặp nhiều khó khăn khi phải cạnh tranh với doanh nghiệp nước ngoài, và cạnh tranh với cả chính sách hỗ trợ của các quốc gia trong khu vực. Do đó, Liên minh kiến nghị trò chơi trực tuyến sẽ không bị đưa vào danh mục đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Tại hội thảo này, ông Trần Phương Huy, Giám đốc VTC Intecom cho biết, nếu đánh thuế tiêu thụ đặc biệt doanh nghiệp như VTC sẽ “chết” trên sân nhà. Nhà nước có thể quản lý game online qua mã định danh điện tử như một số nước như Trung Quốc đang làm chứ không phải dùng chính sách thuế nhắm vào doanh nghiệp game online. Ông Trần Phương Huy cũng đề xuất không đánh thuế tiêu thụ đặc biệt.

Đồng tình với quan điểm trên, bà Nguyễn Thị Dung, đại diện Soha Game chia sẻ tiếp, luật thuế tiêu thụ đặc biệt để bảo vệ trẻ em và người dùng game online vì lý do sức khỏe. Mục tiêu này đúng đắn, nhưng giải pháp không hề giải quyết được vấn đề mà luật này nhắm đến. Nếu áp thuế với doanh nghiệp trong nước, với doanh nghiệp non trẻ thì sao những doanh nghiệp này có thể sống nổi. Bên cạnh đó, doanh nghiệp trong nước đang phải cạnh tranh với doanh nghiệp game nước ngoài. 

Như vậy, nếu áp thuế tiêu thụ đặc biệt thì thị trường game sẽ nằm trong tay nước ngoài và game lậu. Trong khi đó, những nước xung quanh như Singapore có ưu đãi thuế với những doanh nghiệp game. Bà Nguyễn Thị Dung đặt câu hỏi “Ngành game Việt Nam đã có 1 Nguyễn Hà Đông, nhưng sau đó bạn Nguyễn Hà Đông đi đâu mặc dù bạn vẫn làm game? Phải chăng những người làm game, doanh nghiệp game phải ra nước ngoài để phát triển?”.

Tại hội thảo này, ông Nguyễn Việt Long, đại diện Bộ Lao động Thương binh xã hội, cho rằng sở cứ mà Bộ Tài chính đưa ra chưa đủ thuyết phục về ảnh hưởng xã hội của game để áp thuế tiêu thụ đặc biệt. Công nghiệp game đang tạo ra nhiều việc làm và thúc đẩy phát triển kinh tế số. Đại diện Bộ Lao động Thương binh xã hội cũng kiến nghị Bộ Tài chính xem xét lại việc áp thuế với game online.

Bộ Tài chính quyết áp thuế tiêu thụ đặc biệt game online

Tình dục khi tuổi cao ư, chuyện ấy khó lắm. Những suy nghĩ ấy thường trực trong mỗi người nhưng chưa chắc đã đúng. Nhiều người vẫn còn ham muốn tình dục ngay cả khi đã ở ngoài tuổi thất thập. Hoạt động tình dục ở người luống tuổi vẫn có ý nghĩa vì nếu được duy trì thường xuyên, sẽ đem lại nhiều tác động tích cực đến thể chất và tinh thần.

Sự lệch “pha” và những suy nghĩ sai hướng

Tuổi càng cao, quá trình lão hóa sẽ gây ra những biến đổi to lớn trong đời sống tâm sinh lý của cả hai giới theo xu hướng thoái biến tự nhiên. Ðàn ông dễ bị bất lực và rối loạn xuất tinh, đàn bà thường mắc chứng khô âm đạo và rối loạn cực khoái. 

Đã vậy, không hiếm cặp vợ chồng, vì nhiều lý do khác nhau như chênh lệch tuổi tác, tình trạng sức khỏe và bệnh tật, trình độ nhận thức, điều kiện giao tiếp xã hội... mà quá trình lão hóa diễn ra với tốc độ và tính chất không giống nhau. 

Vì vậy, khả năng và phản ứng tình dục của vợ chồng rất dễ lệch “pha”. Hoặc người chồng vẫn có ham muốn và đủ điều kiện thực thi, còn người vợ thì ngược lại, quá trình thoái biến đã khiến họ trở nên mệt mỏi và luôn luôn có cảm giác chán ngán, ngại gần chồng.

Hoặc trong khi người chồng có những trở ngại tính dục nghiêm trọng, đặc biệt là tình trạng rối loạn cương dương thì người vợ lại vẫn hừng hực ham muốn, thậm chí có người còn khá mãnh liệt khi đang hồi xuân. Như vậy giữa họ thật khó để có được hòa hợp tình dục và đây lại là nguyên nhân nảy sinh nhiều mâu thuẫn vợ chồng.

Trên thực tế, không phải người nào cứ đến độ tuổi trên 50 - 60 là không còn đời sống tình dục thỏa mãn, mà sự thực họ rất thiếu những kiến thức sơ đẳng về lĩnh vực này nên không hiểu rõ khả năng tính dục của mình trong giai đoạn muộn của cuộc đời. 

Không ít phụ nữ cho rằng quan hệ tình dục với chồng khi đã cao tuổi là một điều đáng chê cười. Bởi vậy, họ tìm mọi cách chối từ, ban đầu có thể phải cố gắng tự kiềm chế nhưng rồi dần theo thời gian, sự hờ hững với chuyện ấy ở họ đã trở thành sự thực, thậm chí nếu muốn khơi gợi lại cũng không hề dễ dàng. 

Cũng phải nêu thêm một lý do nữa, đó là một số phụ nữ khi có tuổi đã coi việc từ chối quan hệ tình dục với chồng là một sự giải thoát. Bởi lẽ, do nhiều nguyên nhân khác nhau, suốt cả cuộc đời họ sống thiếu hạnh phúc, mọi hành vi tình dục đối với họ chỉ là bổn phận nhằm duy trì cuộc sống gia đình. 

Họ không bao giờ có được cảm giác cực khoái, nên dễ dàng lãng quên quan hệ ái ân. Ðáng buồn hơn là có những phụ nữ lại dùng tình dục như một sự thưởng, phạt đối với chồng. Coi hoạt động tình dục là cơ hội để thực hiện uy quyền của mình một cách ích kỷ.

Lời giải cho bài toán khó

Thực tế cho thấy, tình dục không phụ thuộc vào tuổi tác mà phụ thuộc nhiều vào sức khỏe và văn hóa tình dục. Sinh hoạt tình dục và nhu cầu tình dục ở mỗi người mỗi khác. Chuyện phòng the ở người cao tuổi là “liệu cơm gắp mắm”. 

Không có đáp án cho tần suất bao nhiêu thì đủ. Mà là đủ sức bao nhiêu thì chừng ấy là vừa. Việc sinh hoạt điều độ, vừa sức có nhiều lợi ích. 

Ngược lại, sự tiết dục hoặc không thỏa mãn tình dục lại dễ dẫn đến những rối loạn tinh thần. Theo nghiên cứu, nếu sinh hoạt tình dục phù hợp, hài hòa sẽ giúp tăng cường chức năng miễn dịch của cơ thể, giúp người cao tuổi giải tỏa căng thẳng, loại bỏ cảm giác cô độc, đẩy lùi bệnh tật.

Tìm kiếm sự hòa hợp tình dục vợ chồng ở tuổi thanh xuân nhiều khi cũng khó, huống chi là ở thời kỳ hoàng hôn của cuộc đời. Vấn đề tâm lý là yếu tố quan trọng để mỗi người tự vượt qua trạng thái của mình. 

Người luống tuổi nên tin tưởng là khả năng tình dục của mình vẫn còn. Với phụ nữ cần tự tin nghĩ rằng mình vẫn đáp ứng được các nhu cầu của đối tác, ngay cả khi đã mãn kinh. Quý bà nên chú trọng tới sự hài hòa, chia sẻ, hướng thiện và cố gắng.

Để duy trì đời sống tình dục khi đã luống tuổi, trước tiên người cao tuổi cần giữ gìn và tăng cường sức khỏe. Thực hiện lối sống lành mạnh, điều độ: Không sử dụng nhiều các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá. 

Cần duy trì thời gian ngủ mỗi ngày từ 7 - 8 tiếng, không thức khuya. Giấc ngủ dài và sâu sẽ đem lại cho mọi người sự minh mẫn và sảng khoái. Nên tập thể dục hằng ngày, tham gia các môn thể thao vừa sức như: chạy chậm, đi bộ. Cần rèn luyện tinh thần luôn lạc quan tin tưởng, tham gia các câu lạc bộ, đi tham quan dã ngoại và thư giãn cần thiết để nâng cao sức khỏe và đời sống tình dục. 

Trong ăn uống, người cao tuổi nên tăng cường rau, hoa quả tươi, ăn nhiều hải sản giàu chất kẽm và bổ sung vitamin E có tác dụng chống lão hóa và tăng cường sinh dục. Khi có những dấu hiệu bất thường về sức khỏe và tình dục, mọi người cần gặp bác sĩ để được tư vấn và có giải pháp phù hợp.

Theo Sức khỏe đời sống