Máy sử dụng bộ vi xử lý RMI Alchemy Au1250 cho tốc độ đến 700 MHz và một màn hình LCD 5 inch với độ phân giải 800 x 480 pixel.  

TS Nguyễn Tuấn Khang: Theo Báo cáo chỉ số nguy cơ an ninh mạng (X-Force Threat Intelligency Index) năm 2024 của IBM, châu Á – Thái Bình Dương, bao gồm cả Việt Nam là khu vực hứng chịu các cuộc tấn công mạng nhiều top 3 thế giới năm 2023. Trong đó, sản xuất là ngành chịu tác động nhiều nhất bởi các sự cố tấn công mạng.  

Thủ đoạn chính của kẻ xấu vẫn là tấn công phishing (lừa đảo) nhằm vào các đối tượng yếu thế và khai thác lỗ hổng để cài cắm mã độc. Bên cạnh đó, xu hướng mới nổi năm 2024 là các vụ tấn công mạng có sự tham gia của trí tuệ nhân tạo (AI). 

Báo cáo của Wired chỉ ra rằng, nhiều kẻ xấu đang sử dụng AI tạo sinh để giúp hướng dẫn thực hiện các vụ hack, tạo các con chatbot lừa đảo hoặc những hình ảnh, video giả mạo khuôn mặt, giọng nói người khác bằng Deepfake. 

Tuy nhiên, cùng với xu hướng này, các hệ thống an toàn thông tin cũng bắt đầu được tích hợp tính năng AI, ví dụ như watsonx. Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng, nhưng cũng có thể thay thế con người trong việc phân tích, giám sát, định danh số, dự đoán các kịch bản tấn công, từ đó nâng cao năng lực phòng thủ, giảm thiểu rủi ro về an toàn thông tin. 

Ngày càng xuất hiện nhiều các vụ lừa đảo bằng Deepfake. Với sự phát triển nhanh của AI, các vụ tấn công này sẽ nguy hiểm đến mức nào trong tương lai?

TS Nguyễn Tuấn Khang: Về cơ bản, Deepfake là công nghệ giúp hacker có thể tạo nên định danh số giả, từ đó giả mạo người khác. Deepfake sẽ là một vấn nạn nguy hiểm bởi công nghệ này đang ngày càng trở nên tinh vi hơn. 

Để chống lại Deepfake, việc đầu tiên cần làm là phải xác định hình ảnh, giọng nói của một người nào đó có phải do AI tạo ra hay không. Hiện không có công cụ vạn năng giúp phát hiện Deepfake ngay lập tức bởi kẻ tấn công liên tục phát triển ra các mô hình mới. 

Ngoài việc nhận biết Deepfake, còn một kỹ thuật khác để đối phó, đó là dùng công nghệ để phân tích hành vi. Ở góc độ tổ chức, doanh nghiệp, cần phát triển hệ thống có sự kết hợp của cả hai kỹ thuật này. 

Thời gian qua, đã có những cuộc tấn công mạng mà hacker âm thầm nuôi mã độc trong hệ thống của doanh nghiệp. Mã độc nằm chờ ở đó và phân tích toàn bộ hoạt động, từ đó tạo ra một danh tính giả để thực hiện ý đồ xấu. Với sự phát triển của công nghệ Deepfake, cộng với khả năng tạo video của AI tạo sinh, những vụ tấn công kiểu này sẽ còn nguy hiểm hơn nhiều trong tương lai. 

Trước sự leo thang của tấn công mạng bằng Deepfake, làm sao để bảo vệ người già, trẻ em và các đối tượng yếu thế khác khỏi những kẻ lừa đảo?

TS Nguyễn Tuấn Khang: Người già và trẻ em thường bị những kẻ lừa đảo tấn công bằng một kỹ thuật được gọi là social engineering (tấn công phi kỹ thuật). Đây là thuật ngữ mô tả việc tấn công thông qua hình thức thao túng hành vi của con người. 

Hacker hiện có thể dùng AI kết hợp với việc thu thập, khai thác, phân tích dữ liệu, từ đó xác định những người có khả năng bị lừa cao rồi tìm cách tấn công. Ngoài việc nâng cao nhận thức cho cộng đồng, chúng ta cũng phải chấp nhận việc sẽ xảy ra tình huống người dùng bị lừa, và phải sử dụng công nghệ để phát hiện, ngăn chặn điều đó.  

Thời gian gần đây có vụ việc một nhân viên ngân hàng nghi ngờ cụ bà đến giao dịch chuyển tiền có dấu hiệu bị lừa đảo. Người này sau đó đã ngăn chặn kịp thời và báo với lực lượng chức năng. Hệ thống IT của các ngân hàng giờ đây phải có công nghệ để làm thay con người trong những việc như vậy. 

Vai trò của công nghệ là dù biết người chuyển tiền chính chủ, hệ thống vẫn tiến hành ngăn chặn nếu nghi ngờ hành vi này bị người khác thao túng. Những công cụ như vậy được gọi là hệ thống hạn chế gian lận, giả mạo.

Liệu đã đến lúc Việt Nam nên có chế tài để quản lý AI, đưa việc nghiên cứu, phát triển, sử dụng AI vào khuôn khổ?

TS Nguyễn Tuấn Khang: Chế tài quản lý AI là vấn đề đã được nhắc đến từ lâu, tuy nhiên, vẫn còn nhiều điều gây tranh cãi. Lấy một ví dụ, bãi xe khu tôi ở có hệ thống AI nhận diện biển số xe, thế nhưng vẫn có vụ mất cắp xảy ra. Khi ấy, mới bắt đầu nảy sinh tranh cãi về việc lỗi tại ai. Chủ chung cư, người bảo vệ hay đơn vị phát triển hệ thống AI phải chịu trách nhiệm? 

Từ đấy trở đi, tòa nhà đã thay đổi nội quy, trong đó ghi rõ cư dân có thể chọn dùng AI nhận biết biển số xe để tiện lợi hơn, nhưng họ phải chấp nhận rủi ro. Người nào đồng ý thì sẽ được dùng cửa tự động, người nào không chấp nhận thì gửi xe theo cách cũ. Chúng ta phải có chế tài kiểu như vậy. 

Tương tự, IBM từng phát triển một hệ thống AI giúp phòng chống ung thư. Khi hệ thống đưa ra đơn thuốc, người bệnh uống xong vẫn không cứu được thì lỗi tại bác sĩ hay trí tuệ nhân tạo?

Tôi nghĩ chế tài cho AI cần được quy định cụ thể, nói rõ những việc được làm và không được làm khi phát triển ứng dụng AI. Để thế giới an toàn hơn, những chế tài cơ bản nhất mà chúng ta có thể làm là buộc các giao dịch chuyển tiền lớn cần phải nhận biết bằng sinh trắc học. Trong tình huống như vậy, những người bị mất thông tin danh tính hoàn toàn có thể tránh được việc bị mất tiền. 

Cảm ơn ông.

Chân dung nhà văn Quỳnh Dao. Ảnh: Sina.

Dù có một cuộc đời đầy sóng gió, không ai có thể phủ nhận được tài năng của nhà văn Quỳnh Dao. Trong sự nghiệp kéo dài hơn nửa thế kỷ, bà đã cho ra đời hàng chục tiểu thuyết ngôn tình và nhiều kịch bản phim. Nổi tiếng trong số đó có thể kể đến Dòng sông ly biệt, Hoàn châu cách cách…

Những mối tình trong cuộc đời nhà văn Quỳnh Dao

Nhà văn Quỳnh Dao, tên thật là Trần Triết, sinh năm 1938 tại Tứ Xuyên, Trung Quốc. Bà là một trong những nhà văn và biên kịch nổi tiếng. Bên cạnh những tác phẩm lãng mạn sâu sắc, đời sống tình cảm của bà cũng đầy sóng gió, mang nhiều bi kịch giống như những câu chuyện bà viết.

Từ khi còn trẻ, nhà văn Quỳnh Dao đã trải qua những mối tình đặc biệt, để lại dấu ấn sâu sắc trong cuộc đời và văn chương của bà. Mối tình đầu bà dành cho thầy giáo dạy văn góa vợ, người hơn bà 25 tuổi. Suốt những năm tháng ấy, nhà văn Quỳnh Dao phải đối mặt nhiều định kiến xã hội nặng nề. Dù tình cảm chân thành, mối quan hệ này nhanh chóng chấm dứt khi bị gia đình phát hiện và thầy giáo buộc phải chuyển công tác. Trải nghiệm đau buồn này đã được bà đưa vào tiểu thuyết Song Ngoại.

Tiểu thuyết Song Ngoại của nhà văn Quỳnh Dao.

Sau khi tốt nghiệp trung học, tác giả Quỳnh Dao kết hôn với Mã Sâm Khánh, một người cùng đam mê văn chương. Đây cũng là thời điểm nhà văn Quỳnh Dao quyết định cho ra mắt Song Ngoại. Cuộc hôn nhân kéo dài 5 năm này cũng kết thúc trong đổ vỡ khi ông Mã không thể chấp nhận câu chuyện tình cũ của bà được đưa vào tiểu thuyết. Cùng lúc đó, Quỳnh Dao phải đối mặt với sự phản đối mạnh mẽ từ gia đình, đặc biệt là người mẹ, khiến bà rơi vào khủng hoảng tâm lý.

Năm 1964, sau khi ly hôn, Quỳnh Dao gặp ông Bình Hâm Đào, một tổng biên tập nhà xuất bản đã có gia đình. Dù bị chỉ trích là người thứ ba, bà và ông Bình đã có một mối tình kéo dài hơn một thập kỷ trước khi chính thức kết hôn vào năm 1979. Cuộc hôn nhân này cũng không tránh khỏi thị phi. Bất chấp những lời chỉ trích, nhà văn Quỳnh Dao và Bình Hâm Đào đã sống bên nhau hơn 30 năm cho đến khi ông qua đời năm 2019.

Ở tuổi ngoài 80, tác giả Quỳnh Dao chọn sống một cuộc đời đơn độc, tránh xa mạng xã hội và những ồn ào dư luận. Cuộc đời và các mối tình của bà đã để lại dấu ấn không thể phai mờ trong văn học hiện đại.

Vào ngày 4/12, nhà văn Quỳnh Dao được phát hiện đã qua đời tại nhà riêng tại Đài Loan. Trước đó, trong bài đăng gần nhất trên trang cá nhân, nhà văn Quỳnh Dao viết: "Tôi không muốn cam chịu số phận, cũng không muốn ngày càng héo mòn. Tôi muốn đưa ra quyết định cho lần cuối cùng này".

Sự nghiệp tài hoa

Sau tác phẩm Song Ngoại, tên tuổi của nhà văn Quỳnh Dao tiếp tục lên như diều gặp gió. Những năm 1970 đánh dấu thời kỳ hoàng kim trong sự nghiệp của Quỳnh Dao khi hàng loạt tiểu thuyết như Một thoáng mộng mơ, Hải âu phi xứ, Mùa thu lá bay...được xuất bản. Các tác phẩm đều khắc họa những câu chuyện tình yêu lãng mạn nhưng đầy ngang trái.

Không chỉ dừng lại ở văn học, tài năng của Quỳnh Dao còn tỏa sáng trong lĩnh vực biên kịch. Năm 1986, bà bắt đầu chuyển thể các tác phẩm của mình thành phim truyền hình. Dòng sông ly biệt(1986) và Hoàn Châu cách cách(1998) là hai tác phẩm đình đám, đưa tên tuổi bà lên đỉnh cao của ngành giải trí Hoa ngữ. Đặc biệt, Hoàn Châu cách cáchđã trở thành hiện tượng toàn châu Á, khẳng định vị thế bà hoàng ngôn tình.

Hai diễn viên chính trong phim Hoàn Châu cách cáchlà Lâm Tâm Như (trái) và Triệu Vy (phải).

Dòng sông ly biệtlà một trong những tác phẩm nổi bật của nhà văn Quỳnh Dao. Tiểu thuyết ra đời từ những năm 1960 và được chuyển thể năm 1986. Đây là câu chuyện tình yêu đầy nước mắt và nỗi đau giữa những con người bị chia cắt bởi hoàn cảnh và định kiến xã hội. Tiểu thuyết khắc họa sâu sắc số phận của các nhân vật chính là Lục Y Bình, Lục Như Bình và Phương Du. Họ đều là những con người mang trong mình vết thương lòng sâu đậm nhưng lại bị cuốn vào một mối tình đầy trắc trở.

Không chỉ giới hạn trong bối cảnh hiện đại hay cận đại, tiểu thuyết của nhà văn Quỳnh Dao còn tái hiện một mối tình trong không gian cổ trang. Đó chính là câu chuyện Hoàn Châu cách cách.

Trong sự nghiệp kéo dài hơn nửa thế kỷ, nhà văn Quỳnh Dao đã cho ra đời hàng chục tiểu thuyết, kịch bản phim và truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ độc giả, nghệ sĩ. Mặc dù có những tranh cãi về việc các tác phẩm của bà đôi khi bị xem là quá lãng mạn hoặc bi lụy, không ai có thể phủ nhận tài năng và sức ảnh hưởng của bà trong lĩnh vực văn học và nghệ thuật.

Đọc được sách hay, hãy gửi review cho Tri Thức - Znews

Bạn đọc được một cuốn sách hay, bạn muốn chia sẻ những cảm nhận, những lý do mà người khác nên đọc cuốn sách đó, hãy viết review và gửi về cho chúng tôi. Tri Thức - Znews mở chuyên mục “Cuốn sách tôi đọc”, là diễn đàn để chia sẻ review sách do bạn đọc gửi đến qua Email: [email protected]. Bài viết cần gửi kèm ảnh chụp cuốn sách, tên tác giả, số điện thoại.

Trân trọng.