Trước tình trạng ùn tắc kéo dài tại nút giao Pháp Vân (nút giao của ngõ lớn nhất Hà Nội), Tổng Cục đường bộ Việt Nam và đơn vị tư vấn vừa hoàn thành khảo sát và lên phương án cải tạo nút giao này. Theo đó, có 2 phương án được đưa ra để cải tạo, xóa ùn tắc tại đây. |
Thay vì phải dừng đèn đỏ, gây ùn ứ, hầm chui (ảnh nhỏ) tại nút Pháp Vân sẽ giúp phương tiện theo hướng cao tốc - nội thành di chuyển thông suốt. |
Từ kết quả khảo sát được, Tổng Cục đường bộ Việt Nam và đơn vị tư vấn là Tổng Cty Tư vấn thiết kế Giao thông vận tải (TEDI) đánh giá, Pháp Vân là nút giao cửa ngõ lớn nhất Hà Nội, có vai trò kết nối quan trọng vào khu trung tâm thành phố, nút là đầu mối kết nối giữa đường cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ với đường vành đai 3 và đường Giải Phóng - Ngọc Hồi (QL1 cũ). “Tuy nhiên, nút giao thông này hiện thường xuyên ùn tắc, đặc biệt là vào các giờ cao điểm, dịp lễ tết, trong đó nghiêm trọng nhất là khu vực giao giữa đường vành đai 3 dưới thấp và đường cao tốc và khu vực giao giữa đường Giải Phóng với đường vành đai 3 dưới thấp”, lãnh đạo Tổng Cục đường bộ Việt Nam đánh giá.
Theo kết quả khảo sát, đo đếm lưu lượng phương tiện của tư vấn TEDI, lưu lượng xe qua nút giao đang đạt xấp xỉ 80.000 PCU (xe tiêu chuẩn)/giờ. Cụ thể, với hướng Pháp Vân đi Ngọc Hồi (QL1 cũ), lượng ô tô con và xe buýt là 7.533 lượt, xe tải 10.817 lượt; hướng Pháp Vân – Giải Phóng xe con 651 lượt, xe tải 1.553 lượt; hướng Ngọc Hồi - Pháp Vân, xe con và xe buýt 384 lượt, xe tải 1.233 lượt… So sánh lượng xe qua nút Pháp Vân hàng ngày, TEDI nhận định, lượng xe tải qua nút Pháp Vân đang cao hơn xe con và xe chở khách công cộng (buýt), riêng các hướng Pháp Vân - Giải Phóng - Ngọc Hồi và Ngọc Hồi – Pháp Vân… lượng xe tải đang gấp 3 lần xe con và xe buýt. Theo TEDI, nút Pháp Vân và đường vành đai 3 (dưới thấp) đang là đường đô thị nhưng lượng xe tải đang vượt xa lượng xe con là bất hợp lý.
 |
Thiết kế phương án nối QL70 với cao tốc và Vành đai 3 để phân luồng xe tải không đi vào nút Pháp Vân. |
Tổng Cục đường bộ Việt Nam cũng đánh giá, sự bất hợp lý trên ngoài làm các tuyến đường đổ về đây thường xuyên tắc cứng, còn trái với các nguyên tắc quản lý đô thị là hạn chế hoặc cấm xe tải đi vào các tuyến đường nội đô. Tổng Cục đường bộ Việt Nam còn cảnh báo, tình trạng ùn tắc tại khu vực này sẽ trở nên nghiêm trọng hơn khi dự án nâng cấp tuyến đường cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ được hoàn thành vào đầu năm 2018, theo đó từ 4 làn xe tuyến đường sẽ nâng lên 6 làn và tốc độ phương tiện từ 100 km/h nâng lên 120 km/h khi hoàn thành.
Do vậy, việc cải tạo, phân luồng để tăng khả năng thông hành, giảm ùn tắc tại nút giao Pháp Vân là hết sức cần thiết. Cùng với đó, Tổng Cục cũng đưa ra nguyên tắc cải tạo, phân luồng cho nút Pháp Vân, là phải hạn chế hoặc đưa lượng xe tải ra khỏi khu vực này.
Xây hầm chui và phân luồng từ xa
Để cải tạo, giảm ùn tắc hiệu quả cho nút giao Pháp Vân, TEDI đưa ra hai phương án. Phương án thứ nhất: phân luồng từ xa; phương án này gồm, bổ sung đường kết nối từ nút giao Pháp Vân đến đường Tân Mai (Vành đai 2,5) – phương án này được ký hiệu: 1A; bổ sung đầu tư đường đoạn từ QL70 (nút giao Văn Điển) đến đường cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ và đoạn từ Pháp Vân – Cầu Giẽ đến Vành đai 3 (đoạn gần cầu Thanh Trì) – phương án này được ký hiệu: 2A. Đối với phương án 2A, TEDI phân tích, nếu làm được 2 đoạn đường kết nối trên, toàn bộ phương tiện, đặc biệt là xe tải từ cao tốc và từ cầu Thanh Trì sẽ chạy thẳng đến QL70, không cần qua nút Pháp Vân như hiện nay. Phương án này cũng rút ngắn quãng đường từ cầu Thanh Trì đi QL70 từ 16,7km giảm xuống còn 7km; từ cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ đi QL70 là 17km còn 1,5km.
Phương án thứ hai: Cải tạo cục bộ nút giao Pháp Vân, gồm các hạng mục: làm hầm chui vượt nút Pháp Vân theo hướng cao tốc Pháp Vân – nội thành (phố Tân Mai); xén vỉa hè dải phân cách giữa, mở rộng mặt đường Vành đai 3 tại vị trí nút giao với đường Ngọc Hồi (hạng mục 1B); bổ sung làn đường rẽ phải vào cao tốc Pháp Vân, cải tạo, mở rộng các nhánh rẽ tại nút…. (hạng mục 2B). Tổng mức đầu tư để thực hiện song song 2 phương án trên, TEDI tính toán trên 1.500 tỷ đồng; thời gian để thực hiện cải tạo, phân luồng giảm ùn tắc cho nút giao thông Pháp Vân theo kế hoạch trên là trong 2 năm, từ 2017 đến 2018.
Theo Báo Tiền Phong
Phép thần nào để cải thiện giao thông đô thị?
Đầu tư lớn hệ thống UMRT để chạy nhanh chở nhiều: chưa chắc giảm tắc nghẽn giao thông nhanh. Khuyến khích giao thông phi cơ giới: chậm nhưng thông suốt, thông suốt sẽ nhanh hơn.
" alt=""/>Hai phương án “đại phẫu” nút giao Pháp Vân
Giới trẻ với đặc trưng cố hữu là năng động, nhanh nhạy, ham thích cái mới cũng đang góp phần làm phong phú thêm tiếng Việt qua cách sử dụng từ ngữ một cách sáng tạo, linh hoạt trong những ngữ cảnh cụ thể. Thời gian gần đây, trên các diễn đàn truyền thông và các hội thảo khoa học có nhiều ý kiến cho rằng tiếng Việt ngày càng mất chuẩn, sai chuẩn, đang bị “vẩn đục” và kêu gọi mọi người tìm cách, hiến kế để “cứu” tiếng Việt.
|
Giới trẻ đang góp phần làm phong phú thêm tiếng Việt (Ảnh Lê Huyền)
|
Nhiều nhà chuyên môn cũng lên tiếng cảnh báo hiện tượng dùng từ tiếng Việt tùy tiện, làm méo mó, lệch chuẩn tiếng Việt với những từ ngữ như: máu, sung, vãi, lộ hàng, tự sướng...
Thậm chí có nhà chuyên môn còn cho rằng tiếng Việt đang trong tình trạng “đáng báo động về việc giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt”, và quy kết một trong những nguyên nhân là do “giới trẻ”, “ngôn ngữ tuổi teen”...
Hàng loạt từ mới đã xuất hiện
Quả nhiên, hiện nay tình trạng sử dụng tiếng Việt một cách tùy tiện - đặc biệt là trong một bộ phận giới trẻ - là không thể chối cãi, phủ nhận.
Tuy nhiên, theo tôi, giới trẻ với đặc trưng cố hữu là năng động, nhanh nhạy, ham thích cái mới cũng đang góp phần làm phong phú thêm tiếng Việt qua cách sử dụng từ ngữ một cách sáng tạo, linh hoạt trong những ngữ cảnh cụ thể.
Và sẽ thật là bất công nếu chúng ta cứ khăng khăng phiến diện, khe khắt nhìn nhận giới trẻ chỉ ở góc độ là “thủ phạm” làm “vẩn đục” tiếng mẹ đẻ, mà không hề nhìn thấy những đóng góp của họ trong việc đang từng ngày làm giàu đẹp thêm tiếng Việt.
Nhiều từ ngữ được giới trẻ dùng với nét nghĩa mới hết sức thú vị, độc đáo, nên chăng cần phải ghi nhận, xem xét bổ sung vào từ vựng tiếng Việt?
Một số từ ngữ tuy mới xuất hiện trong thời gian ngắn, nhưng tần số sử dụng tăng vọt đến kinh ngạc, không chỉ hạn hẹp trong phạm vi giới trẻ, mà lan tỏa đến mọi giới trong xã hội, hầu như không mấy ai là không hiểu theo nét nghĩa chuyển mới định hình ấy.
Chẳng hạn như từ “teens” khi gia nhập vào vốn từ tiếng Việt thì đều được hiểu nghĩa rộng hơn, chỉ chung cho cả giới trẻ chứ không hạn định như nghĩa nguyên gốc trong tiếng Anh là tuổi thanh thiếu niên, tuổi thanh xuân (từ 13 - 19) tuổi.
“Nổ”, “bệnh nổ” với nghĩa là nói khoác, khoe khoang dối trá, ba xạo, khoe mẽ, thậm xưng về những cái mình không có.
Hay từ “chảnh” - tự phụ, kênh kiệu, kiêu căng, cho mình là hơn người, coi thường người khác. Đi kèm theo từ “chảnh” còn có “chảnh chó” (nghĩa phê phán, tiêu cực), “sang chảnh” (nghĩa khen ngợi, tích cực).
Ngoài ra còn nhiều từ ngữ khác được dùng với nghĩa mới, có liên quan hoặc hoàn toàn thoát ly với nghĩa gốc của từ/ yếu tố tạo từ như: “sống ảo” - khoe khoang (đồ vật, nhan sắc, cuộc sống...) thái quá trên mạng internet, trong khi thực tế hoàn toàn không phải như vậy, thậm chí còn ngược lại.
“Sửu nhi” (trẻ trâu) là một từ Hán – Việt, chỉ người có tính cách trẻ con, thiếu chín chắn, thích thể hiện ra vẻ người lớn, hành động thái quá, đôi khi là lố bịch… trước một hoàn cảnh, sự vật – hiện tượng nào đó.
“Bá đạo” là một từ Hán – Việt mang ý nghĩa: không có đối thủ, không ai sánh bằng (bá chủ một vùng).
“Ném đá” là hành động gay gắt, kịch liệt phản đối một người, một vấn đề hay một hành động nào đó với thái độ bất bình, bức xúc cao độ, hoặc chỉ sự đả kích tập thể vào một đối tượng cụ thể, có những hành động làm trái ý, chướng mắt (thông thường là ở trên mạng) bằng cách nói móc mỉa, miệt thị, chửi bới.
“Chém gió” chỉ cách nói chuyện huyên thuyên, phét lác, nói không có cơ sở, mục đích mua vui cho mọi người hoặc nhằm cường điệu một sự việc nào đó (Có ý kiến cho rằng xuất phát từ hình ảnh người nói thường kèm hành động tay vung lên, chém xuống theo nhịp điệu lời nói, như là chém trong không khí.).
Từ “tám” hay tổ hợp “bà tám” để chỉ việc tán gẫu kéo dài, chỉ người nhiều chuyện, lắm lời.
“Gấu” (người yêu), “diễn/ diễn sâu” (đóng kịch một cách giả tạo, làm ra vẻ tựa như người thật, việc thật), “của chùa” (đồ vật, của cải không phải của mình, nên dùng tự nhiên, thoải mái, không biết tiếc, không có trách nhiệm), “chặt chém/ chặt đẹp/ chém đẹp” (bán giá quá đắt, bán với giá cắt cổ), “bèo” (giá cả quá rẻ, quá thấp, ví như bèo, hàm ý coi thường), “cháy chợ” (chợ hết sạch loại hàng nào đó, không còn để bán ra trong khi còn nhiều người muốn mua)…
|
| Ảnh Đinh Quang Tuấn |
Nên công bằng với giới trẻ
Những từ ngữ với cách hiểu sáng tạo, cách chuyển nghĩa phong phú dựa vào nhiều biện pháp tu từ như ẩn dụ, hoán dụ, thậm xưng... mà giới trẻ đang sử dụng nêu trên, hiện có thể đang là từ tiếng lóng được sử dụng phổ biến chỉ trong phong cách ngôn ngữ sinh hoạt (khẩu ngữ).
Nhưng tôi tin chắc rằng - theo quy luật tiếp biến và đào thải tất yếu của mọi ngôn ngữ - qua quá trình sàng lọc của thời gian, chắc chắn sẽ có nhiều từ đang dần từng bước gia nhập một cách tự nhiên vào vốn từ của chúng ta, tham gia vào các phong cách chức năng ngôn ngữ khác (đặc biệt là phong cách ngôn ngữ nghệ thuật), góp phần phát triển từ vựng tiếng Việt.
Cho nên, để cho thỏa đáng, xã hội và giới chuyên môn bên cạnh việc phê phán, cảnh báo những từ ngữ/ cách dùng từ theo nghĩa chuyển có tính dung tục, phản cảm, làm méo mó tiếng Việt…, cũng nên nhìn nhận giới trẻ nước nhà ngày nay dưới góc độ là một trong những nhân tố đang ngày ngày góp phần làm đẹp giàu thêm tiếng Việt.
Họ đang trên hành trình tiếp cận với lời nhắn nhủ, kỳ vọng của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam - trong một Hội thảo khoa học Quốc gia về tiếng Việt trong thời gian gần đây: “Giữ gìn sự trong sáng đi đôi với phát triển, làm mới tiếng Việt. Tuy nhiên, sự tiếp thu phải có chọn lọc và không đánh mất bản sắc”.
ThS. Đỗ Thành Dương
Trưởng bộ môn Ngôn ngữ, Trường Dự bị Đại học Dân tộc Trung ương Nha Trang
" alt=""/>Có nên đưa “chảnh”, “nổ” vào từ vựng tiếng Việt?
