Chị băn khoăn nên dùng từ ngữ nào, quay gì về cuộc sống của bà con dân tộc Dao Thanh Y, đáp ứng sự ủng hộ từ các “fan cứng” đang theo dõi kênh của mình.

Đợt này, chị định làm một clip để giúp bà con hiểu và biết về phòng chống dịch bệnh Covid-19. Với chủ đề lần này, Tằng Liên muốn mọi người, đặc biệt là người dân tộc Dao, có cái nhìn rõ hơn về tình hình dịch bệnh. 

Tằng Liên trở thành YouTuber đầu tiên ở bản người Dao, Quảng Ninh.

Cách đây 2 năm, chị Tằng Liên bắt đầu mở kênh YouTube. Ban đầu, chị chỉ muốn chia sẻ những cảnh sống, sinh hoạt đời thường ở nhà, ở bản. Dần dần, kênh của chị ngày càng được nhiều người thích, theo dõi, trở thành kênh tiếng Dao truyền tải văn hóa của người dân tộc vùng núi Quảng Ninh.

YouTuber Tằng Liên sở hữu 3 kênh YouTube có tên: Liên Quảng Ninh 1, Liên Tiên Yên 2, Liên Hà Lâu 3, có trên 6.000 người đăng ký. Với người dưới xuôi, công việc này tưởng chừng đơn giản nhưng với những người ở bản trên núi cao lại là thách thức rất lớn.

Chị Tằng Liên sinh ra và lớn lên ở một bản nghèo. Nơi đây, nhiều đứa trẻ không được học con chữ, công nghệ thông tin là điều quá xa lạ với họ.

Từ bé, chị đã yêu nét độc đáo, đặc sắc của những bộ trang phục dân tộc mình. Ngoài dịp hội, lễ, những khi làm công việc nặng nhọc (lên rừng lấy củi, làm rẫy hay chăn trâu...) chị vẫn muốn mặc trang phục này như để chứng minh tình yêu đối với nơi mình sinh ra.

Có lần đi chăn trâu, vô tình trượt chân ngã làm rách một đường nhỏ trên thân váy, chị ngồi khóc vì không muốn về nhà trong bộ dạng này. Loay hoay, chị nghĩ ra cách sử dụng những chiếc gai dại trên rừng, đục thủng dọc đường vạt váy bị rách, sau đó dùng thêm dây rừng để đan lại.

Chị Liên đang dựng một clip để chuẩn bị đăng tải lên YouTube.

Sau khi lập gia đình, chị Liên vẫn giữ thói quen tham gia các ngày hội văn hóa ở nơi mình sống hay buôn bán nhỏ lẻ ở các khu chợ phiên trong huyện. Tại đây, chị có cơ hội gặp các nhiếp ảnh gia, để tìm hiểu thêm về máy ảnh, máy quay phim.

Vốn yêu và tự hào với văn hóa dân tộc, chị mong muốn có thể lưu truyền nét văn hóa đó và giới thiệu để mọi người biết nhiều hơn nữa.

Xuất phát từ ý tưởng muốn lưu giữ những hình ảnh thường ngày, chị bỏ ra hơn 3 triệu đồng mua điện thoại thông minh và học cách sử dụng mạng xã hội. 

Cũng từ những kiến thức ít ỏi này, chị tạo kênh YouTube riêng đặt tên là “Liên Quảng Ninh 1”. Kênh được nhiều người đón nhận, có clip lên đến 13.000 người xem chỉ trong vòng 2 tháng với nhiều bình luận thể hiện sự thích thú. Đặc biệt, trong đó có cả những người bạn nước ngoài từ khắp mọi nơi trên thế giới cũng rất ủng hộ và yêu mến kênh của chị.

Các clip do Tằng Liên tự làm tuy còn khá thô mộc nhưng đó là cả một “kho tàng” văn hóa trong đời sống thường ngày của người Dao Thanh Y, từ những phong tục tập quán, nét sinh hoạt cộng đồng, những bài hát, những lễ hội, trang phục của người dân tộc Dao.

Chị Liên đã mày mò tự học trên mạng để chỉnh sửa, lồng tiếng, lồng nhạc cho video bằng các phần mềm trên điện thoại. Clip của chị đều nói bằng tiếng Dao, còn tiêu đề viết bằng tiếng Kinh.

Những ngày đầu, người phụ nữ này còn luống cuống khi quay clip, chọn bối cảnh, dựng phim. Những clip đầu đều được đăng tải ngay sau khi quay vì vậy chất lượng hình ảnh còn thấp, nhiều tiếng ồn.

Tằng Liên trong trang phục truyền thống của dân tộc Dao.

Sau đó, chị đã biết sử dụng một số phần mềm chỉnh sửa hình ảnh, cắt ghép. Đôi tay thô ráp đã dần thuần thục các thao tác tạo hồn cho sản phẩm của mình.

Bà Đặng Thị Hoa, cô ruột của chị Tằng Liên, cũng đã tự mình sáng tác thêm nhiều khúc nhạc khác bằng tiếng Dao, làm giàu thêm nền tảng văn hóa của dân tộc Dao gần như cạn kiệt. “Tôi rất thích tham gia các hoạt động của Liên - người cho tôi thêm nhiều nghị lực sống và lòng yêu văn hóa dân tộc”, bà Hoa nói.

Trở thành YouTuber, Tằng Liên học được nhiều hơn từ cuộc sống bên ngoài bản làng. Bất ngờ nhất là nhờ những clip giản dị, mộc mạc, kênh Youtube của chị đã bắt đầu mang lại thu nhập, điều mà chưa ai ở bản làm được.

Hiện, mỗi tháng số tiền chị thu được khoảng 3-4 triệu đồng. Chị sử dụng nó để trang trải cuộc sống và phụ giúp thêm cho các chị em ở bản tham gia hoạt động cùng mình.

7h tối, trong căn nhà ấm cúng nằm giữa xã Hà Lâu, hai vợ chồng chị Liên đang vui cười trò chuyện. Từ sáng sớm, họ đã phải ươm giống cây keo để trồng rừng nhưng không ai thấy mệt mỏi. Cách làm này cũng được chị áp dụng từ một hội nhóm làm nông trên mạng xã hội.

Lệnh Thắng 

Ảnh: Nhân vật cung cấp

Người đàn ông lập kênh YouTube cho những đứa trẻ không cha

Nếu bạn không biết cách sử dụng đồ nghề để tìm chiếc đinh cắm vào lốp xe hoặc không biết cách kiểm tra áp suất của lốp, Rob Kenney, người được mệnh danh là “người cha trên internet”, có thể giúp bạn.  

Theo đó, dấu ấn đầu tiên của diện mạo mới chính là sự hợp nhất logo của sản phẩm Tiger và Tiger Crystal, để tạo thành một logo chung tổng thể với hình ảnh mãnh hổ vươn cao, biểu trưng cho tinh thần bản lĩnh. Đồng thời, bước tiến mới trong nhận diện thương hiệu được thể hiện qua sự kết hợp giữa màu xanh tươi sáng, sắc cam năng động và màu bạc sang trọng nhằm nâng tầm trải nghiệm cho người tiêu dùng.

Từ đó, tôi chuyển sang làm việc cho các công ty nước ngoài (Âu - Mỹ). Tôi nhận thấy tại đây, môi trường làm việc rất tự do, thậm chí đi trễ cũng chẳng vấn đề gì, miễn là bạn phải hoàn thành công việc của mình đúng hạn. Các sếp ở công ty nước ngoài cũng không bao giờ liên hệ, giao công việc cho nhân viên khi hết giờ làm việc như nhiều doanh nghiệp trong nước.

Theo tôi, thời thế bây giờ đã thay đổi. Thế hệ Gen Z sẽ định hình lại văn hóa của các công ty, không sớm thì muộn. Chúng ta không thể cứ ôm khư khư mấy quy định cũ kỹ, cứng nhắc đó vì nó chỉ biến công ty thành câu lạc bộ cho người cao tuổi. Không đổi mới tư duy hay hay trẻ hóa nhân sự thì các doanh nghiệp sẽ bị thị trường đào thải mà thôi.

Công ty tôi đang làm bây giờ rất thoải mái. Giờ vào làm của công ty là 9h nhưng ngày nào tôi cũng 10h mới tới. Đơn giản vì nếu tôi hoàn thành hết các đầu việc được giao thì có đi trễ về sớm hơn thời gian quy định cũng không ai nói gì.

>> Gen Z đòi hỏi 'sếp dễ tính, đồng nghiệp dễ thương'

Các sếp của tôi chỉ quản lý tiến độ công việc, hiệu quả công việc của nhân viên thế nào, chứ không rảnh mà quan tâm nhân viên đang ở đâu và làm gì? Còn nếu một người rất tuân thủ giờ giấc làm việc nhưng làm việc kém hiệu quả, năng suất thấp thì cũng vẫn bị thải loại như thường. Từ ngày tôi vào làm tới giờ, bản thân cũng đã vài lần từ chối những quy định không hợp lý của công ty rồi. Và ý kiến của tôi vẫn được lãnh đạo tôn trọng.

Suy cho cùng, đây cũng chỉ là giao dịch dân sự: nhân viên đi làm và bán sức lao động, chất xám của mình để đổi lấy tiền lương; còn người chủ doanh nghiệp bỏ tiền ra để mua chất xám, sức lao động của nhân viên và dùng nó để kiếm thêm tiền mà thôi. Vậy tại sao phải quan tâm tới những thứ không liên quan làm gì? Nếu nhân viên làm không hiệu quả thì có thể sa thải họ, còn họ làm hiệu quả, đem lại tiền cho mình thì cần gì phải khắt khe vấn đề tác phong, giờ giấc, để khiến họ thấy ức chế rồi bỏ đi chỗ khác?

Tôi tin rằng, chỉ vài năm nữa thôi, giới chủ các công ty tại Việt Nam sẽ phải thích nghi với suy nghĩ, thái độ, tác phong của thế hệ Z, thay vì giữ lối trịch thượng, cứng nhắc như trước giờ. Nếu không, họ sẽ chẳng lấy đâu ra nguồn lao động trẻ trung, năng động, sáng tạo. Doanh nghiệp cũng vì thế mà phá sản sớm.

Đó là quan điểm của độc giả Ductran sau những chỉ trích nhắm vào Gen Z thời gian qua về việc dễ nghỉ việc, không chấp hành nội quy công ty, làm việc tùy tiện, không chịu làm việc ngoài giờ, hay đòi hỏi quyền lợi... Gen Z đã trở thành nhóm người tạo nên nhiều xu hướng mới tại nơi làm việc, đặc biệt là các phong trào phản đối công việc. Tuy nhiên, chính thế hệ này cũng được xem là những người khó cộng tác nhất. Theo một khảo sát, 49% lãnh đạo doanh nghiệp cho biết thường xuyên cảm thấy thất vọng trong quá trình làm việc cùng thế hệ này, 65% thừa nhận đuổi việc nhân viên Gen Z nhiều hơn bất kỳ thế hệ nào khác.

* Bạn nghĩ sao về thái độ làm việc của Gen Z?

Thành Lêtổng hợp