Bộ trưởng Bộ TT&TT và Bộ trưởng Bộ GD&ĐT đều khẳng định sẽ tập trung thúc đẩy chuyển đổi số trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo

Phần mềm nội 'thất thế' trên sân nhà

Bước vào năm học mới tiếp tục gặp học trò qua mạng vì dịch Covid-19, cô Phương – giáo viên lớp 12 ở Hà Tĩnh đầy lo lắng.

“Không có ai chỉ dạy hết, năm ngoái trường cấp tài khoản Teams, nhưng năm nay không cấp nữa, nghe nói là liên quan tới tài chính. Thế nên, người nọ bảo người kia chuyển sang dùng Zoom, dùng Google Meet…, tự mày mò rồi quay clip chia sẻ cho nhau cái nào tiện, cái nào đỡ nghẽn, cái nào được miễn phí…. Bữa trước, dùng Zoom free cứ 40 phút lại bị out nhưng vẫn ổn. Mấy bữa nay Zoom nghẽn quá, tụi em lại chuyển sang Google Meet” – cô Phương kể.

Dù đôi lúc gặp phải bất tiện, song cô Phương và nhiều giáo viên thừa nhận, dùng các nền tảng ngoại để dạy trực tuyến khá dễ dàng.

Theo bà Nguyễn Hồng Hạnh, Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học Lý Thái Tổ, phần lớn các trường trên địa bàn đang sử dụng Zoom bởi việc đăng nhập và thao tác sử dụng đơn giản, dễ nhớ đối với học sinh tiểu học. Còn Google Meet lại phù hợp hơn với việc dạy học của học sinh cấp THCS và THPT.

Trường Lý Thái Tổ đã từng thử nghiệm một số ứng dụng của doanh nghiệp nội song theo bà Hạnh thì “giáo viên phản hồi không hiệu quả và nhiều tiện ích như Zoom”.

Khả năng “Tương tác” có lẽ là điểm yếu nhất của các phần mềm nội hiện nay - một thầy giáo ở Hà Nội nhận xét. Thầy này dẫn chứng trong khi giao diện của Zoom hay Meet, Teams vô cùng thân thiện, đơn giản thì một số nền tảng của Việt Nam ‘ngồn ngộn’ tính năng, “tham” quảng bá thông tin, thậm chí là chèn nhiều quảng cáo.

“Cứ tưởng là nhiều tính năng là có lợi nhưng không phải, thầy cô và học sinh thực ra chỉ cần dùng 1 vài tính năng cơ bản. Quan trọng nhất là đăng nhập thuận tiện, thao tác dễ, tương tác tốt với nhau” – thầy giáo này nhận định.

Chia sẻ với VietNamNet, đại diện đối tác cao cấp của của Microsoft và Google cho biết, thị trường học trực tuyến có tốc độ tăng trưởng ở mức trung bình 150% hàng tháng suốt gần 2 năm trở lại đây. Hiện thị phần hơn 80% thuộc về Zoom với 300 triệu người dùng, Microsoft Teams có 250 triệu và Google Meet có 120 triệu người dùng.

Còn ông Tô Hồng Nam - Phó Cục trưởng Cục CNTT (Bộ GD&ĐT) đưa ra số liệu, theo thống kê sơ bộ, có tới 90% các trường phổ thông dùng nền tảng Zoom. Ngoài nguyên nhân do nhu cầu học trực tuyến tăng đột biến thì còn lý do khác là các nền tảng học trực tuyến của các doanh nghiệp Việt chưa thể đáp ứng được nhu cầu.

Chưa có hệ thống công nghệ dạy trực tuyến đúng nghĩa

PGS.TS Chu Cẩm Thơ

Theo bà Chu Cẩm Thơ (Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam), những phần mềm cả của nội và của nước ngoài đang được sử dụng cho việc học trực tuyến ở Việt Nam hầu hết mới chỉ ở dạng giải pháp rời rạc, hỗ trợ “meeting” để có thể giao lưu giữa người dạy và người học; chứ không có chức năng tổng thể quản lý hệ thống và cũng không có chức năng dữ liệu và đánh giá, tương tác.

“Hoặc hệ thống quản lý học tập LMS như Teams, Google Classroom, Canvas,... lại chỉ có chức năng quản trị như các hệ quản trị thông thường, chứ cũng không quản trị theo chức năng quản trị của giáo dục và kết nối được với dữ liệu giáo dục đã được số hóa. Tức giáo dục là một hệ thống gồm các hoạt động và các chủ thể riêng biệt và đòi hỏi khi nói đến công nghệ giáo dục thì phải là công cụ chỉ để giải quyết bài toán giáo dục. Chứ không phải công nghệ yêu cầu giáo dục chạy theo nó…”.

Ngoài ra, các giáo viên hiện nay dùng Zoom, Zalo,... hầu như để “nhìn thấy mặt học sinh” chứ không thể chiếu slide hay sách điện tử, không giao bài tập và theo dõi được quá trình học tập của học sinh, cũng như học sinh không tự học, không được đánh giá tự động.

Do đó, bà Thơ nhận định chưa có hệ thống công nghệ để dạy học trực tuyến đúng nghĩa. Và nhiều bất cập trong học online mà chúng ta dễ dàng nhìn ra, có nguyên nhân từ việc này.

Cần đặt hàng cụ thể

Cô Phương, nữ giáo viên miền biển dạy lớp 12 nói, bản thân cô vừa tìm cách để bài giảng online hấp dẫn hơn, nhưng cũng luôn ‘lo ngay ngáy’, nếu dùng Meet không ổn nữa thì dùng sang nền tảng nào đây?

Trong khi đó, từ Bộ GD&ĐT, ông Tô Hồng Nam phân tích, các nền tảng học trực tuyến có máy chủ đặt ở nước ngoài, thậm chí không có đại diện ở Việt Nam. Vì vậy, khi xảy ra việc vi phạm tại Việt Nam rất khó xử lý.

Theo các chuyên gia, dù đã đưa ra nhiều giải pháp để cải thiện việc dạy học trực tuyến, ngành giáo dục vẫn đang thiếu một công cụ thực thi hiệu quả. Nếu để hàng triệu ngôi trường tự phát sử dụng những phần mềm khác nhau thì vừa tốn kém, lại vừa không kết nối.

Vấn đề đặt ra hiện nay là các doanh nghiệp Việt Nam có thể làm ra các nền tảng nhưng phải làm sao để những nền tảng đó mang đến những trải nghiệm tốt cho người dùng.

GS.TSKH Nguyễn Đình Đức (ĐH Quốc gia Hà Nội) nhận định, về lâu dài, cần xây dựng phần mềm học trực tuyến chung của Việt Nam bởi dùng phần mềm khác nhau thì không thể chia sẻ được nguồn tài nguyên về bài giảng, học liệu học trực tuyến…

Còn TS Trần Nam Dũng, Phó Hiệu trưởng Trường Phổ thông Năng khiếu (ĐH Quốc gia TP.HCM) khẳng định, các trường và giáo viên sẵn sàng sử dụng phần mềm Việt để dạy học trực tuyến, tuy nhiên nhà cung cấp cần cải tiến để đáp ứng nhu cầu sử dụng.

Có thể thấy, việc các phần mềm học trực tuyến được phổ cập tại Việt Nam sẽ đi đến câu chuyện thu thập dữ liệu, nắm bắt nhu cầu người dùng và từ đó hệ sinh thái của các nền tảng này sẽ ngày càng được mở rộng.

Với công cuộc chuyển đổi số, dù không có “cú huých Covid-19”, hình thức học trực tuyến vẫn sẽ phát triển bởi tính tiện lợi của nó. Do đó, nếu các sản phẩm “Make in Vietnam” không sớm vào cuộc từ việc có sản phẩm đến phát triển, tạo ra nhiều người dùng để chiếm thị phần trên sân nhà thì vừa để tuột cơ hội, vừa mất dần thị phần.

Thời gian qua, Chính phủ và Bộ TT&TT đã đưa ra nhiều chính sách để tạo thị trường và thúc đẩy phát triển các sản phẩm công nghệ số. Trong đó, có chiến lược “Make in Vietnam” và chuyển đối số quốc gia, nhiều giải thưởng để khích lệ doanh nghiệp tạo ra các sản phẩm, giải pháp Giải thưởng Make in Vietnam, Viet Solutions… Bộ TT&TT cũng đang đẩy mạnh các giải pháp để thực hiện mục tiêu hết năm 2021 sẽ không còn điểm lõm sóng. Trước năm 2025 thì cơ bản mỗi hộ gia một đường Internet cáp quang siêu băng rộng. Ngoài ra, các doanh nghiệp viễn thông Việt Nam luôn có giá ưu đãi đặc biệt cho lĩnh vực giáo dục từ nhiều năm qua.

Qua sự kết nối của Bộ TT&TT, các doanh nghiệp công nghệ cũng đã ký kết hợp tác chiến lược với ngành giáo dục và đào tạo.

Và mới đây, tại phiên trả lời chất vấn trước Quốc hội ngày 11/11, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn đã khẳng định việc dạy trực tuyến là công việc lâu dài ngay cả khi dịch bệnh đã ổn định. Do đó, cần đầu tư xây dựng hệ thống nền tảng cho quốc gia, chỉ khi nào nền tảng đủ mạnh thì việc dạy học trực tuyến mới đảm bảo.

Người đứng đầu ngành giáo dục cũng cho hay Bộ GD&ĐT đã phối hợp với Bộ TT&TT giải quyết một số việc về cơ sở hạ tầng, nền tảng học trực tuyến với sự tham gia của các tập đoàn.

Như vậy, về chính sách và cơ hội đều khá rộng mở cho các doanh nghiệp Việt chiếm lĩnh thị trường nền tảng học trực tuyến.

Vấn đề đặt ra hiện nay là các doanh nghiệp có thể làm ra các nền tảng nhưng phải làm sao để những nền tảng đó mang đến những trải nghiệm tốt cho người dùng.

Chính vì thế, cần thiết có nghiên cứu sâu sắc hơn về yêu cầu và nhu cầu đối với hệ thống công nghệ dạy học trực tuyến của các nhà quản lý giáo dục, giáo viên và học sinh, để từ đó ngành giáo dục đưa ra một bài toán thật cụ thể với các doanh nghiệp công nghệ.

Nhóm phóng viên

Ý tưởng về nền giáo dục không trường lớp sau đại dịch Covid-19

Trong thời gian đại dịch Covid-19 bùng phát, rất nhiều học sinh đã phải làm quen với các lớp học ảo tại nhà. Liệu trong tương lai không xa, chúng ta có thể xóa bỏ các lớp học truyền thống hay không?

Công ty tôi đang chuẩn bị tái cơ cấu (cổ phần hóa Tổng Công ty mẹ) nên chấm dứt hợp đồng lao động với người lao động (đối với hợp đồng không xác định thời hạn). Công ty tôi có thông báo 45 ngày tìm việc cho người lao động căn cứ vào điều 38 bộ luật lao động có đúng hay không? Để cho người lao động chấm dứt hợp đồng lao động không khiếu nại về sau tôi phải căn cứ vào điều nào của luật lao động? 

Luật sư tư vấn:

Theo quy định của Điều 38, Bộ luật lao động 2012 quy định:

Điều 38. Quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người sử dụng lao động

1. Người sử dụng lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trong những trường hợp sau đây:

a) Người lao động thường xuyên không hoàn thành công việc theo hợp đồng lao động;

b) Người lao động bị ốm đau, tai nạn đã điều trị 12 tháng liên tục đối với người làm theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, đã điều trị 06 tháng liên tục, đối với người lao động làm theo hợp đồng lao động xác định thời hạn và quá nửa thời hạn hợp đồng lao động đối với người làm theo hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng mà khả năng lao động chưa hồi phục.

Ảnh minh hoạ

Khi sức khỏe của người lao động bình phục, thì người lao động được xem xét để tiếp tục giao kết hợp đồng lao động;

c) Do thiên tai, hỏa hoạn hoặc những lý do bất khả kháng khác theo quy định của pháp luật, mà người sử dụng lao động đã tìm mọi biện pháp khắc phục nhưng vẫn buộc phải thu hẹp sản xuất, giảm chỗ làm việc;

d) Người lao động không có mặt tại nơi làm việc sau thời hạn quy định tại Điều 33 của Bộ luật này.

2. Khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động người sử dụng lao động phải báo cho người lao động biết trước:

a) Ít nhất 45 ngày đối với hợp đồng lao động không xác định thời hạn;

b) Ít nhất 30 ngày đối với hợp đồng lao động xác định thời hạn;

c) Ít nhất 03 ngày làm việc đối với trường hợp quy định tại điểm b khoản 1 Điều này và đối với hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng.

Theo quy định tại Điều 12, Nghị định 05/2015/NĐ – CP hướng dẫn Điều 38, Bộ luật lao động 2012 quy định:

Điều 12. Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người sử dụng lao động

Quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người sử dụng lao động tại các Điểm a và c Khoản 1 Điều 38 của Bộ luật Lao động được quy định như sau:

1. Người sử dụng lao động phải quy định cụ thể tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thành công việc trong quy chế của doanh nghiệp, làm cơ sở đánh giá người lao động thường xuyên không hoàn thành công việc theo hợp đồng lao động. Quy chế đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ do người sử dụng lao động ban hành sau khi có ý kiến của tổ chức đại diện tập thể lao động tại cơ sở.

2. Lý do bất khả kháng khác thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Do địch họa, dịch bệnh;

b) Di dời hoặc thu hẹp địa điểm sản xuất, kinh doanh theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Theo quy định trên, nếu công ty bạn di dời hoặc thu hẹp địa điểm sản xuất, kinh doanh theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì công ty bạn có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng với người lao động và phải thông báo cho người lao động ít nhất 45 ngày đối với người lao động không xác định thời hạn. 

Luật sư Phạm Thị Bích Hảo, Giám đốc Công ty luật TNHH Đức An,Thanh Xuân

Bạn đọc muốn gửi các câu hỏi thắc mắc về các vấn đề pháp luật, xin gửi về địa chỉ [email protected] (Xin ghi rõ địa chỉ, số điện thoại để chúng tôi tiện liên hệ)

Ban Bạn đọc

Bị sa thải, người lao động có được hưởng trợ cấp thất nghiệp?

Do có một số sai sót trong quá trình làm việc, tôi bị công ty đưa ra kỷ luật và quyết định sa thải. Vậy cho tôi hỏi là bị sa thải thì có được hưởng bảo hiểm thất nghiệp không?

 - Sau khi giành danh hiệu Cầu thủ trẻ xuất sắc nhất, tiền đạo Công Phượng tiếp tục có tên trong danh sách đề cử VĐV tiêu biểu toàn quốc 2015 cùng với kình ngư Ánh Viên.

Công Phượng là một trong bảy gương mặt của bóng đá được đề cử. Cụ thể, ngoài Công Phượng còn có đương kim Quả bóng vàng Việt Nam Anh Đức, Văn Quyết, Thành Lương. Cầu thủ nữ có thủ môn Kiều Trinh, Minh Nguyệt và Huỳnh Như.

Trong danh sách bầu chọn các VĐV tiêu biểu toàn quốc năm nay, Ánh Viên chính là gương mặt được đánh giá cao nhất.

Ánh Viên khó có đối thủ ở cuộc bình chọn danh hiệu VĐV tiêu biểu toàn quốc 2015

Điểm nhấn của Ánh Viên trong năm 2015 chính là thành tích giành tới 8 HCV tại SEA Games 28. Điều đáng nói, cả 8 HCV này của nữ kình ngư người Cần Thơ đều phá kỷ lục đại hội. Đó là điều mà ngay cả tay bơi huyền thoại Joseph Schooling của Singapre cũng không thể làm được.

8 HCV, 8 kỷ lục SEA Games đã mang về cho Ánh Viên hơn 1 tỷ đồng tiền thưởng, cùng nhiều giải thưởng giá trị. Quan trọng hơn, VĐV người Cần Thơ đã chính thức đoạt 3 vé tham dự Olympic 2016. Đây là một kỳ tích của bơi lội Việt Nam. Sau khi đạt thành tích vô cùng ấn tượng tại Sea Games 28, Ánh Viên được đề xuất thăng hàm từ Đại úy lên Thiếu tá.

Ở đấu trường thế giới, Ánh Viên tạo nên cơn địa chấn khi giành tấm HCĐ và HCB ở chặng 1 cúp bơi lội thế giới. Tại chặng 2 ở Paris, Ánh Viên tiếp tục giành thêm 1 tấm HCB nội dung 400m hỗn hợp cá nhân.

Đầu tháng 10, Ánh Viên đoạt HCĐ nội dung 800m tự do tại Đại hội Thể thao Quân sự Thế giới. Sau đó 2 ngày, cô đoạt HCV, phá kỷ lục đại hội ở nội dung 200m hỗn hợp.

Ngoài những thành tích trên, Ánh Viên còn giành tới 16 HCV để giúp TP HCM đứng nhất toàn đoàn tại giải VĐQG 2015.

Với những thành tích này, mới đây, trang tin tức bơi nổi tiếng của Mỹ Swimswam đã bầu Nguyễn Thị Ánh Viên là một trong 5 kình ngư nữ hay nhất châu Á 2015. Swimswam là trang tin tức bơi lội hàng đầu của Mỹ. Hàng năm, họ đều vinh danh những VĐV bơi thi đấu xuất sắc trên toàn thế giới. Ngoài Ánh Viên, top 5 kình ngư hay nhất châu Á còn có Kanako Watanabe, Natsumi Hoshi, Zang Yufei và Fu Yuanhui.

Ngoài Ánh Viên, những gương mặt như: Vương Thị Huyền, Thạch Kim Tuấn (cử tạ), Nguyễn Thị Huyền (điền kinh), Lý Hoàng Nam (quần vợt)… cũng được đánh giá cao ở cuộc bình chọn danh hiệu VĐV tiêu biểu năm nay.

Theo kế hoạch, chiều mai (12/1), BTC sẽ tiến hành cuộc bầu chọn danh hiệu VĐV tiêu biểu toàn quốc đồng loạt tại Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng.

Bằng Lăng