Thời gian gần đây xuất hiện các nhóm đối tượng lừa đảo mạo danh là nhân viên của ngân hàng, công ty tài chính, công nghệ tài chính uy tín mời chào người dân vay tiền online. Nhưng thực chất đây là mánh khóe lừa đảo dụ dỗ mọi người chuyển tiền để chúng chiếm đoạt.

Anh Phạm Quang K, chủ nhân của số điện thoại 9371587xx cho hay, anh bị đối tượng mạo danh giới thiệu tên là Mai Anh có số điện thoại 0931536583 là nhân viên Fiin Credit giới thiệu mức vay online ưu đãi, sau đó hướng dẫn anh làm thủ tục rồi yêu cầu chứng minh tài chính bằng cách chuyển lại khoản tiền cho bọn chúng. Tuy nhiên, anh K đã cảnh giác nên không mắc lừa.

Tương tự như vậy là trường hợp của chị N.T.T.T (ngụ tại TP Hồ Chí Minh), đối tượng giả mạo là nhân viên của Fiin Credit hướng dẫn cách tải app và đăng ký hồ sơ thông qua website www.fq888.cc. Sau đó, chúng gửi thông báo phê duyệt khoản vay và yêu cầu chị T chuyển trước 10% để xác minh. Thấy có dấu hiệu mờ ám nên chị T yêu cầu hẹn gặp trực tiếp làm việc tại địa chỉ văn phòng công ty song đối tượng không xuất hiện. Lúc này, chị T liên hệ với công ty Fiin Credit mới biết mình bị các đối tượng lừa đảo nhằm chiếm đoạt tiền.

Thế nhưng, có không ít khách hàng nhẹ dạ đã sập bẫy lừa đảo. Đơn cử như anh Đăng Đ. chủ nhân số thuê bao 08687236xx bị đối tượng mạo danh một công ty công nghệ tài chính chuyển 10% số tiền vay để chứng minh tài chính, khi anh Đ chuyển xong chúng lập tức tắt số điện thoại liên hệ. Tương tự, chị Ngô N. chủ nhân của số điện thoại 03332934xx cũng phản ánh bị đối tượng lừa đảo gọi đến từ số điện thoại 0772311110 mời vay online ưu đãi, sau đó hướng dẫn làm thủ tục chứng minh tài chính bằng cách chuyển lại tiền y hệt như anh Đ. Sau khi nhận được tiền, bọn chúng biến mất không dấu tích.

Ông Trần Việt Vĩnh, CEO của Fiin Credit cho hay, đã có rất nhiều khách hàng vay online gọi điện đến công ty mới phát hiện ra mình bị lừa.

“Trong số khách hàng phản ánh với chúng tôi đã có 21 người chuyển cho những kẻ lừa đảo với số tiền 529 triệu đồng. Đối tượng xấu đang mạo danh các công ty tài chính công nghệ để lừa đảo khách hàng và gây ra nhiều bất ổn cho xã hội”, ông Trần Việt Vĩnh nói.

Các đối tượng còn làm giả thông báo của ngân hàng nhằm lừa đảo khách hàng.

Phản ánh về tình trạng này với VietNamNet, ông Lê Minh Hải, CEO Tienngay.vn cho hay, các đối tượng lừa đảo đã mạo danh Tienngay.vn để lừa chiếm đoạt tài sản của khách hàng. Chúng còn lập cả website lập lờ mạo danh thương hiệu công ty, chấp nhận cho vay với thủ tục rất đơn giản chỉ cần chứng minh thư nhân dân kèm lãi suất ưu đãi nhằm bẫy người dùng. Sau đó, bọn chúng yêu cầu trả chuyển trả từ 10 - 30% giá trị khoản vay để ký quỹ và đảm bảo khoản vay… nên khách hàng sập bẫy.

Chia sẻ về vấn nạn lừa đảo người vay online, ông Trần Thế Vĩnh, CEO Tima cho biết, thời gian gần đây xuất hiện một số đối tượng lợi dụng uy tín của Công ty cổ phần tập đoàn Tima để lừa đảo. Nhiều khách hàng sập bẫy rơi vào cảnh mất của khi chuyển trước một khoản phí chứng minh năng lực tài chính để được vay tiền. 

“Khoảng thời gian trước và trong dịch, Tima được một số khách hàng phản ánh bị kẻ lừa đảo chủ động liên hệ dù không hề đăng ký vay, thông báo có một khoản vay đang chờ và yêu cầu nộp một khoản tiền “chứng minh năng lực tài chính” để được giải ngân. Do hiện tại người dân nói chung có kiến thức tài chính tín dụng khá tốt, cộng với việc bị các đối tượng lừa đảo chủ động liên hệ thông báo có khoản chờ giải ngân nên tìm đến Tima phản ánh và không bị kẻ xấu lợi dụng. Duy nhất có một trường hợp tại Bắc Giang bị lừa 4,5 triệu đồng và Tima đã hỗ trợ người dân trình báo Công an Bắc Giang”, đại diện Tima nói. 

Thái Khang

Kỳ 2: Vạch trần thủ đoạn của các đối tượng lừa đảo vay tiền online

Bộ TT&TT cảnh báo cuộc gọi lừa đảo từ số điện thoại quốc tế đang tấn công khách hàng

Bộ TT&TT khuyến cáo người dân cảnh giác với cuộc gọi có số điện thoại từ quốc tế nhằm tránh bị lợi dụng, lừa đảo tống tiền.

Phát tán tin giả

Bà Haugen tố cáo “Facebook đánh lừa các nhà đầu tư và công chúng về vai trò của nó trong gây ra thông tin sai lệch và chủ nghĩa cực đoan bạo lực liên quan tới cuộc bầu cử Mỹ 2020 và cuộc bạo loạn ngày 6/1”.

Một trong những tài liệu nêu chi tiết nghiên cứu tháng 6/2019 có tên “Hành trình của Carol đến Qanon”. Trong đó, Facebook mở tài khoản cho Carol Smith - một bà mẹ 41 tuổi theo Đảng bảo thủ không có thật – để xem xét tác động của các thuật toán trang (page) và nhóm (group). Sau khi “Carol” theo dõi một số trang tick xanh của những nhân vật Đảng bảo thủ như Fox News, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump, chỉ mất hai ngày, thuật toán đã gợi ý bà theo dõi trang QAnon, một tổ chức thuyết âm mưu khét tiếng.

Một tài liệu khác trình bày nghiên cứu thực hiện sau cuộc bạo loạn Đồi Capitol 6/1, cho rằng Facebook đáng ra có thể làm nhiều điều hơn để ngăn chặn vụ việc.

Đáp lại, người phát ngôn Facebook khẳng định trách nhiệm của vụ bạo loạn thuộc về những người tấn công Đồi Capitol và những ai kích động họ.

Thiếu hỗ trợ trên toàn cầu

Theo tài liệu mà bà Haugen cung cấp, có sự chênh lệch về năng lực ngăn chặn phát ngôn thù hận và tin giả tại các nước như Myanmar, Afghanistan, Ấn Độ, Ethiopia và phần lớn khu vực Trung Đông so với phần còn lại của thế giới. Đây là nơi nhiều ngôn ngữ địa phương không được cập nhật.

Dù nền tảng của Facebook hỗ trợ hơn 100 ngôn ngữ, nhóm quản trị nội dung toàn cầu chỉ bao gồm 15.000 người đánh giá nội dung bằng 70 thứ tiếng tại hơn 20 địa điểm khắp thế giới.

Chẳng hạn, tại Ấn Độ - thị trường đông người dùng Facebook nhất, Facebook không có bộ lọc phát ngôn thù hận cho tiếng Hindi hay Bengali dù có hơn 600 triệu người nói tiếng này. Các nhà nghiên cứu Facebook thừa nhận điều đó đồng nghĩa nhiều nội dung không bao giờ bị đánh dấu hay có hành động phù hợp.

Tuy nhiên, người phát ngôn Facebook cho biết, công ty đã bổ sung bộ lọc phát ngôn thù hận cho tiếng Hindi vào năm 2018, Bengali năm 2020, Tamil và Urdu thời gian gần đây.

Ngoài ra, Giám đốc Chính sách Nhân quyền Facebook, Miranda Sissons, chia sẻ công ty có quy trình đánh giá và ưu tiên những nước có nguy cơ bạo lực và ảnh hưởng cao nhất ngoài đời. Họ sẽ triển khai hỗ trợ theo từng nước khi cần thiết.

Buôn người

Facebook nhận thức được những kẻ buôn người lợi dụng nền tảng ít nhất từ năm 2018, nhưng lại gặp khó khăn trong quản lý nội dung liên quan, theo tài liệu mà CNN có được.

Tài liệu nội bộ tháng 9/2019 nhắc đến cuộc điều tra của Facebook, trong đó có đoạn các đối tượng trong đường dây buôn người sử dụng Facebook, Instagram, Page, Messenger và WhatsApp.

Các tài liệu khác mô tả lại quá trình các nhà nghiên cứu Facebook đánh dấu và xóa bỏ các tài khoản Instagram dùng để buôn người, vạch ra các biện pháp đã thực hiện để giải quyết vấn đề, bao gồm gỡ một số hashtag. Dù vậy, CNN phát hiện một số tài khoản Instagram tương tự vẫn hoạt động tuần trước và quảng cáo buôn người. Sau khi CNN liên hệ, Facebook xác nhận các tài khoản vi phạm chính sách và đã xóa tài khoản lẫn bài viết.

Phát ngôn viên Facebook khẳng định công ty đã chống lại nạn buôn người trong nhiều năm và mục tiêu của họ là ngăn chặn bất kỳ kẻ nào muốn khai thác người khác hoạt động trên nền tảng.

Kích động bạo lực

Tài liệu nội bộ chỉ ra Facebook biết rằng, các chiến lược hiện tại không hiệu quả trong việc ngăn chặn phát tán bài viết kích động bạo lực, tại những nước có nguy cơ xung đột, chẳng hạn Ethiopia.

Facebook dựa vào các tổ chức xác minh bên thứ ba để xác định, đánh giá và xếp hạng thông tin sai sự thật trên nền tảng bằng công cụ nội bộ. Theo đó, Ethiopia, quốc gia xảy ra nội chiến năm ngoái, nằm trong số các nước có nguy cơ cao nhất. Báo cáo của Facebook cho biết, các tổ chức vũ trang ở đây đã dùng Facebook để kích động bạo lực, chống lại người thiểu số.

Đây không phải lần đầu Facebook bị chỉ trích vì vai trò trong cổ động phát ngôn thù địch, bạo lực. Sau khi Liên Hợp Quốc phê phán Facebook trong cuộc khủng hoảng Myanmar năm 2018, công ty đã thừa nhận chưa làm hết sức để ngăn chặn và ông Zuckerberg cũng hứa hẹn sẽ tăng cường nỗ lực quản trị của Facebook.

Dù vậy, bà Haugen nói rằng “Myanmar và Ethiopia chỉ là chương mở đầu”.

Người phát ngôn Facebook cho biết, công ty đã đầu tư 13 tỷ USD và 40.000 người cho an toàn và bảo mật trên nền tảng, cũng như có hơn 80 đối tác trong chương trình xác thực thông tin.

Tác động lên trẻ vị thành niên

Theo các tài liệu, Facebook chủ động gia tăng nền tảng người dùng trẻ tuổi, ngay cả khi nghiên cứu nội bộ gợi ý các nền tảng của nó, đặc biệt là Instagram, gây hiệu ứng tiêu cực lên sức khỏe tinh thần và hạnh phúc của người dùng.

Facebook vận dụng nhiều chiến lược để người trẻ lựa chọn Facebook làm nền tảng ưu tiên khi kết nối mọi người và sở thích. Chúng bao gồm thay đổi thiết kế và điều hướng căn bản để cho người dùng cảm thấy gần gũi, giải trí hơn.

Tuy nhiên, theo Thời báo Phố Wall, các nền tảng của Facebook “khiến vấn đề hình ảnh cơ thể trở nên xấu hơn với 1 trong 3 bé gái. Nghiên cứu nội bộ cũng phát hiện Instagram khiến các bé gái nghĩ nhiều hơn về tự sát, làm đau bản thân hay nhịn ăn.

Đáp lại, Giám đốc Chính sách công Instagram, Karina Newton, thừa nhận một số điểm, song khẳng định Thời báo Phố Wall chỉ tập trung vào vài phần của báo cáo và đưa tin tiêu cực.

Thuật toán thổi bùng chia rẽ

Năm 2018, Facebook điều chỉnh thuật toán Bảng tin để tập trung vào các “tương tác xã hội có ý nghĩa”. Dù vậy, theo tài liệu nội bộ mà CNN có được, không lâu sau thay đổi này, sự giận dữ và chia rẽ trên mạng lại được thổi bùng.

Phân tích 14 nhà xuất bản trên Facebook vào cuối năm 2018 cho thấy, càng nhiều bình luận tiêu cực, bài viết càng được bấm chuột nhiều hơn. Một nhân viên Facebook viết: “Cơ chế nền tảng của chúng ta không trung lập”.

Du Lam (Theo CNN)

Hàng loạt báo lớn ‘tổng tấn công’ Facebook

Theo The Information, hơn 12 tờ báo lớn bắt đầu đăng tải các bài báo vạch trần Facebook dựa trên tài liệu của người tố giác Frances Haugen.