Với quan niệm này, Trí quyết định thực hiện dự án mở lớp học miễn phí, hỗ trợ các lớp học tình thương xung quanh khu vực mình sinh sống. Trí bắt đầu bằng việc bỏ tiền túi mở lớp học tình thương tại phòng sinh hoạt văn hoá đường số 18, phường Linh Trung, TP.Thủ Đức.

Mỗi tuần, Trí đều cố gắng đến đây để dạy học miễn phí cho các em nhỏ. Anh cũng vận động sinh viên, người có tâm tham gia giảng dạy vào các buổi tuối.

Ngoài ra, Trí cũng đến từng gia đình để vận động các em nhỏ đến tuổi đi học nhưng không đủ điều kiện đến trường tham gia các lớp học tình thương. Khi lớp học đi vào ổn định, Trí nghĩ đến việc hỗ trợ thêm cho các lớp học tình thương khác trên địa bàn.

“Tôi đến các lớp học này để hỏi họ xem cần giúp gì. Nếu trong khả năng, tôi sẽ cố gắng hỗ trợ. Ví dụ như lớp thiếu người giảng dạy, tôi sẽ vận động các bạn sinh viên, người có tâm đến dạy, lớp thiếu mặt bằng, tôi sẽ cố liên hệ, tìm mặt bằng để lớp có thể hoạt động…”, Trí nói.

Những niềm vui nhỏ

Hiện nay, Trí và các tình nguyện viên của mình đang hỗ trợ 4 lớp học tình thương. Mỗi tuần, Trí đều cố gắng vận động thêm nhiều người tham gia các hoạt động dạy học tại những lớp học này.

Trí chia sẻ: “Việc dạy học cho các em ở lớp học tình thương cũng gặp nhiều khó khăn. Các em thường xuất phát từ những gia đình có hoàn cảnh khó khăn, không được đến trường. Thậm chí, có nhiều em chưa được cha mẹ quan tâm đúng mức nên bướng bỉnh, quậy phá”.

“Các em có độ tuổi, trình độ khác nhau nên chúng tôi không thể đứng bảng, dạy chung cho toàn bộ lớp học. Thông thường, tôi và các bạn tình nguyện viên phải chia nhau mỗi người kèm cặp, hướng dẫn một vài em trong lớp. Mọi người dạy dỗ các em theo cách người anh, người chị kèm cặp, hướng dẫn cho em, cháu của mình”.

Vấp phải nhiều khó khăn nhưng trên hành trình gieo chữ của mình, Trí cũng có được “những niềm vui nho nhỏ, giản đơn”. Đó là lần Trí gặp lại những đứa bé trước đó đã quyết định rời bỏ lớp học tình thương mà anh đang hỗ trợ để về quê vì cha mẹ không thể trụ lại TP.HCM.

“Tôi cũng cảm thấy rất vui và hạnh phúc khi được cha mẹ các em quý mến. Có lần, tôi được họ thân tình mời ăn cơm cùng gia đình như một lời cám ơn giản dị khi biết tôi đến nhà để vận động con em họ đến lớp học miễn phí”, chàng trai chia sẻ.

Ngoài hoạt động dạy học tại các lớp tình thương, Trí cũng cố gắng trích một phần thu nhập cá nhân để hỗ trợ những học trò đặc biệt của mình. Thời điểm dịch bệnh bùng phát, lớp học không thể tiếp tục, Trí giúp các em một số nhu yếu phẩm cần thiết.

Trí cũng cố gắng vận động, thậm chí bỏ tiền túi để mua trang thiết bị cho các em học online. Sau khi dịch bệnh được kiểm soát, các em được đến lớp, Trí và các tình nguyện viên ngoài việc dạy chữ còn cố gắng tổ chức nhiều hoạt động ngoại khóa để học trò của mình “vừa học vừa thư giãn”. 

Cũng trong nỗ lực tìm kiếm cách thức thực hiện những hoạt động xã hội hiệu quả nhất, Ninh Việt Trí có cơ duyên kết nối và hỗ trợ thêm một số trẻ em ở châu Phi. Hai năm trước, trong một lần lang thang trên mạng để học hỏi kinh nghiệm tổ chức hoạt động xã hội, Trí vô tình bắt gặp, kết nối với một người đàn ông châu Phi.

Thời điểm đó, người này đang quản lý một mái ấm dành cho trẻ em cơ nhỡ tại Kenya. Trí kết nối và học tập được từ người này nhiều điều thú vị, bổ ích. Đổi lại, Trí cũng quan sát rồi ngỏ ý sẵn sàng hỗ trợ trẻ em của mái ấm này trong điều kiện có thể của mình.

Ngay khi biết mái ấm khó khăn, Trí đã gửi tặng nơi này một số tiền nho nhỏ. Anh cũng quan sát xem mái ấm cần gì, thiếu gì và mình có khả năng hỗ trợ hay không để tìm cách giúp đỡ kịp thời.

Đầu năm 2022, Trí nhận thấy mái ấm trên thiếu nhiều máy tính cho việc giảng dạy, học tập. Anh đã lên kế hoạch gửi một số máy tính cũ sang hỗ trợ.

Tuy nhiên, chi phí cho việc vận chuyển quá cao. Cuối cùng, Trí quyết định chuyển tiền đến mái ấm và luôn theo dõi, đồng hành cùng cơ sở này thông qua các hội nhóm trên mạng xã hội.

Nam thanh niên chia sẻ: “Từ nhỏ, thấy những đứa trẻ có hoàn cảnh khó khăn, tôi thấy mình thật may mắn. Cũng từ đó, tôi luôn có ý định sẽ giúp đỡ trẻ em nghèo khi có điều kiện”.

“Có rất nhiều cách để giúp các em, để làm thiện nguyện nhưng tôi chọn cách dạy cách em con chữ. Bởi chỉ có biết đọc, biết viết các em mới có thể tiếp cận tri thức, vươn lên trong cuộc sống”, Trí nói thêm.

- Lỗi lầm của người dưới là trách nhiệm của người trên, bởi thế không lạ gì khi ở Nhật hay có họp báo xin lỗi công chúng. Giám đốc phải cúi đầu xin lỗi vì nhân viên vi phạm, người nổi tiếng xin lỗi vì quản lý làm ẩu…

Công ty tôi (Nhật) thuê gia công sản phẩm ở Việt Nam và có phiên dịch đóng tại địa phương để truyền đạt chỉ thị từ bên Nhật và giám sát.

Hôm đó, khi phát hiện ra lỗi trong quá trình truyền đạt bị sót dẫn tới sản xuất bị ngưng lại, tôi đã trực tiếp hỏi cụ thể em H. trước khi mọi việc ầm lên. H. là phiên dịch mới vào gần 2 tháng và theo làm sản phẩm này từ đầu. Em rất tự tin vì em nói được tiếng Anh, biết chút tiếng Nhật và đầy năng lượng.

“Em mới vào làm thì ai theo“dạy bảo” em? Việc truyền đạt thiếu này người đó có biết không vậy? Nguyên nhân do em không hiểu “chỉ thị cần truyền đạt” hay là em đã truyền đạt rồi mà nhà máy không hiểu?”- Tôi vội vàng “dồn” em và truy cứu nguyên nhân.

H.  tỏ ra giận dỗi tôi đã truy cứu đến em và cả người chịu trách nhiệm về em trong khi phía Nhật chưa trách gì em cả.

Ở Nhật, giám đốc phải cúi đầu xin lỗi vì nhân viên vi phạm. Ảnh minh họa

Đồng thời lúc đó, phía Nhật không gửi mail (thư điện tử) trách móc em, họ gửi thẳng cho người Nhật chịu trách nhiệm tổng quát ở Việt Nam và em không biết vì họ chỉ gửi thêm cho tôi. Khi đó, đại diện người Nhật ở VN đã hồi âm lại ngay: “Do tôi thiếu sót trong việc cử người giám sát dạy bảo em, hướng dẫn chưa cẩn thận nên để ra sơ xuất. Tôi nhận trách nhiệm và sẽ lưu ý đào tạo nhân viên kỹ lưỡng hơn nữa”.

Sau đó tôi truyền đạt lại nội dung mail đó cho em H. chỉ với thiện chí để em hiểu cách cư xử của người Nhật. Tuy nhiên em vẫn có phần ngang bướng với tôi và xin lỗi tôi một cách miễn cưỡng chứ không phải là xin lỗi người Nhật trực tiếp làm việc với em.

“Em cần phải nhớ cách làm của người Nhật. Dù em có kinh nghiệm tới đâu cũng không thể tự “đầu đội trời, chân đạp đất” được, em có người quản lý, có cấp trên, em phải thường xuyên báo cáo, xác nhận để người đó hiểu được em đang làm gì và có người chịu trách nhiệm cùng em, ra chỉ thị chính xác cho em. Dù em không trực tiếp làm ra lỗi nhưng một người khác đã nhận lỗi cho em. Em là một đại diện nhỏ, trong chuỗi lớn, trách nhiệm của em ở đâu em có nhận ra không?”- tôi giận dữ.

Sau 1 tháng, bất ngờ một hôm em gửi tin nhắn cho tôi: “Cám ơn chị chỉ bảo rất nhiều, em đã hiểu ra cách làm. Khi có rắc rối em đã xin lỗi khách hàng trước rồi sau đó nhờ họ giúp đỡ, bữa đó những lời chị nói em thấm lắm. Người Nhật cẩn thận, khiêm tốn và rất đáng nể.”

Kết thúc câu chuyện, tôi tóm tắt lại cái “văn hóa làm việc Nhật”:

1. Phân chia trách nhiệm rõ ràng

Người Nhật có “khẩu ngữ” trong công việc là “ほうーれんーそう”viết tắt của 3 từ “báo cáo- liên lạc- bàn bạc”. Nói khéo ra, khi có sự vụ gì muốn tránh trách nhiệm sau này, cứ phải báo cáo lại cụ thể và nhận lệnh của sếp, người ta không ghét mà ngược lại sẽ thấy mình “biết điều” và cẩn thận. Lỗi lầm của người dưới là trách nhiệm của người trên, bởi thế không lạ gì khi ở Nhật hay có họp báo xin lỗi công chúng.

Giám đốc phải cúi đầu xin lỗi vì nhân viên vi phạm, người nổi tiếng xin lỗi vì quản lý làm ẩu… Nói tóm lại, trong xã hội này dù mình là một cá thể độc lập nhưng ai đó đang mang trách nhiệm về mình, cần minh mẫn nhận ra và đón nhận điều đó và đừng để người đó bị ảnh hưởng vì mình.

Không chỉ ở công ty, trong cuộc sống sinh hoạt cũng vậy, người Nhật khéo ở chỗ họ biết phân biệt trách nhiệm nằm ở chỗ nào. Trong cùng 1 tòa chung cư, nếu nhà trên con cái nhảy ầm ầm ảnh hưởng nhà dưới, chủ nhà ở nhà dưới không cần và không muốn “tay bo” với nhà trên, mà họ phàn nàn lên thẳng Ban quản lý của tòa nhà vì họ nghĩ ban quản lý mới là người có trách nhiệm ra lệnh hay dẹp bỏ những phiền toái xảy ra.

2. Khiêm tốn và sẵn sàng cúi mình

Ai học tiếng Nhật và làm việc với Nhật cũng biết, câu “xin lỗi” là cửa miệng, thậm chí khi cám ơn người ta cũng nói từ “sumimasen” nghĩa là “xin lỗi”. Khi đó “cám ơn” sẽ ý nghĩa là “tôi làm phiền anh quá”… Khi viết thư giao dịch cũng vậy, câu cú muốn mềm mỏng thân thiện, chắc chắn phải kèm dòng mang ý “xin lỗi” hay “ phiền quá”…

Xin lỗi không có nghĩa là hạ mình, xin lỗi hoặc cúi mình cũng hàm ý tôi còn thiếu kinh nghiệm hoặc chưa hiểu hết thì xin chỉ bảo. Đối với người biết điều, biết lễ nghi thì không ai “nỡ lòng nào” không dạy bảo cho cẩn thận cả.

Xin lỗi từ việc nhỏ, thì sẵn sàng và đủ dũng khí để xin lỗi việc lớn, cúi mình và chịu trách nhiệm về lỗi của mình, cũng là một phần văn hóa công ty Nhật. Mắc lỗi không phải là sẽ bị đuổi việc, bị khinh thường, mà ngược lại còn được coi trọng hơn và được động viên hơn để công việc hoàn hảo hơn.

Người Nhật rất ít người “tự cao tự đại”, họ luôn “đánh chìm” mình xuống và nâng đối phương lên. Khi mình khen họ, chắc chắn họ ko gật gù về họ, mà họ sẽ tìm một lời khen tương ứng để khen lại mình.

3. Không được “qua mặt”

Như trong điểm (1) có đề cập đến trách nhiệm, người dưới phải báo cáo liên lạc với người trên, cũng tương tự hàm ý người dưới không được “qua mặt” người trên.

Trong giao dịch kinh doanh, nhất thiết không được đơn phương ra chỉ thị, chỉ thị phải được người liên quan chứng kiến. Trong mail, cần phải gửi thêm cho cấp trên, để ông ta đồng chứng kiến sự vận hành của nhân viên.

Nói rộng hơn, ở Nhật, lĩnh vực liên quan đến môi giới không bao giờ có tình trạng “hớt tay trên” cả. Bữa nọ, tôi có nghe chuyện công ty của người bạn, có em nhân viên sau khi nghỉ làm đã lấy toàn bộ dữ liệu của khách hàng Nhật và quảng cáo sản phẩm em ấy tự kinh doanh cho các khách hàng đó.

Sau đó, chính khách hàng đó lại báo lại cho bạn tôi về cư xử không đẹp đó, và chắc chắn là những khách hàng Nhật đó sẽ không bao giờ mua hàng của em kia.

Mẹ Aichan

Theo Nam, có những nghiên cứu huấn luyện mô hình AI với dữ liệu lớn nhưng máy chủ chỉ với 1 GPU. Điều này khiến nam sinh cho rằng phải mất nhiều năm mới hoàn thành mô hình vì hạ tầng yếu. "Sinh viên có những mô hình, ý tưởng lớn, tuy nhiên khi thực hiện ở những phòng nghiên cứu nhỏ sẽ khó có cơ hội hơn nếu không có hạ tầng tính toán", Nam nói.

TS Lê Thành Sách, Giảng viên khoa khoa học và kỹ thuật máy tính, Đại học Bách khoa TP HCM thừa nhận, hạ tầng tính toán là công cụ đắc lực cho việc huấn luyện mô hình AI. Đây là hệ thống lưu trữ dữ liệu và máy chủ với GPU. Hiện trong nước có một số doanh nghiệp lớn đã đầu tư máy chủ với nhiều GPU, phục vụ huấn luyện mô hình cho các nghiên cứu về AI. Tại Đại học Quốc gia TP HCM vài năm trở lại đây đã có những đầu tư ban đầu về hạ tầng tính toán. Tuy nhiên "so với hệ thống hàng ngàn GPU của một số doanh nghiệp khác trên thế giới, thì hạ tầng ở Việt Nam chưa thể sánh bằng", TS Sách nói.

Theo TS Sách, với nhu cầu lớn của người dùng, các hạ tầng tính toán trong trường đại học khó đáp ứng đủ cho tất cả các nghiên cứu. Hiện trong nước cũng chưa có đơn vị nào cho thuê các hệ thống GPU, trong khi một số hãng của thế giới đã có dịch vụ này. Nhiều nghiên cứu AI hiện nay ở trong nước phải thuê dịch vụ tính toán của nước ngoài.

Với các nghiên cứu sinh viên, TS Sách khuyên các bạn nên đặt vấn đề giải quyết các bài toán ứng dụng AI ở quy mô nhỏ, thực tiễn và có thể sử dụng các công cụ miễn phí. "Sinh viên không nên vội vàng đặt những bài toán dữ liệu lớn, cần hạ tầng tính toán mạnh, sẽ gặp khó khăn", ông nói. Khi giải quyết tốt các bài toán nhỏ, chứng minh được hiệu quả, sinh viên có thể tham gia các dự án lớn hơn cùng với thầy cô để có nguồn lực thực hiện.

TS Nguyễn Thanh Bình, Trưởng bộ môn ứng dụng tin học, Đại học Khoa học Tự nhiên TP HCM, cho rằng sinh viên nên làm các mô hình nhỏ, phù hợp cho khả năng tính toán của máy chủ có từ 2 - 4 GPU. Lúc đó sinh viên có thể xin các vốn đầu tư từ doanh nghiệp, hoặc hợp tác với các viện nghiên cứu lớn có tiềm lực hơn để các nghiên cứu có thể tiến xa hơn. Ngoài hạ tầng tính toán, sinh viên nghiên cứu AI cần đầu tư các kỹ năng nghiên cứu, có kinh nghiệm để định hình hướng đi trong lĩnh vực này.

Hà An