BS Nguyễn Trung Cấp, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, thời điểm này, quai bị đã xuất hiện rải rác.

Đây là bệnh khá lành tính. Ở lứa tuổi trẻ em bị khá nhiều, thường sưng tuyến nước bọt mang tai 5 - 10 ngày tự hết. Tuy nhiên, ở lứa tuổi dậy thì, người trưởng thành, quai bị gây nhiều nguy cơ hơn, như biến chứng sưng, viêm tinh hoàn ở nam giới, viêm buồng trứng ở nữ giới.

Vậy nên, trong khi bệnh nhi đến khoa Nhi (BV Bạch Mai) khám quai bị đều được theo dõi ngoại trú thì tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương lại có nhiều nam giới nằm viện điều trị. Các bệnh nhân nhập viện với biểu hiện viêm tinh hoàn và lo sợ biến chứng dẫn đến vô sinh của viêm tinh hoàn.

Một bác sĩ Viện tim mạch quốc gia cho biết, có bệnh nhân lo lắng nguy cơ viêm tinh hoàn đến mức, cùng một biểu hiện đi khám 5 bác sĩ. Ông là người thứ 5 khám cho bệnh nhân này khi người quen gọi điện giới thiệu bệnh nhân đến khám. Bệnh nhân còn kiên quyết đòi chụp X- quang xem liệu có phải viêm tuyến nước bọt mang tai do nguyên nhân khác hay không.

“Điều này để nói họ bị ám ảnh bởi biến chứng viêm tinh hoàn khi mắc quai bị ở nam giới trưởng thành như thế nào”, bác sĩ này cho biết.

PGS.TS Trịnh Thị Ngọc, nguyên Trưởng khoa Truyền nhiễm (BV Bạch Mai) nhớ mãi trường hợp cặp vợ chồng trẻ đến khám vì người chồng gan nhiễm mỡ và nhờ luôn bác sĩ tư vấn có nên mang thai tiếp vì con nhỏ mới 16 tháng.

Trước đó 3 tháng, người chồng bị quai bị, có sưng, đau tinh hoàn, đi bệnh viện khám được bác sĩ dặn nghỉ ngơi tuyệt đối, vận động nhẹ nhàng, uống thuốc chống viêm. Thế nhưng, do sửa nhà, lại neo người nên người chồng đã không tuân thủ được việc nghỉ ngơi nên hai vợ chồng cứ cảm thấy “yếu yếu”, lo ngại liệu tinh hoàn bị teo.

1 - 2 năm sau mới có thể đánh giá

TS Ngọc cho biết, biến chứng viêm đến teo tinh hoàn không phổ biến và cũng không gặp ngay sau khi quai bị. Sau khi nhập viện điều trị thường chỉ 1 tuần sau là hết viêm, sưng nhưng để đánh giá nguy cơ teo thì phải một vài năm sau.

Tuy nhiên, với những cặp vợ chồng muốn sinh thêm con, BS Ngọc khuyên nên có con sớm sau 6 -12 tháng bị quai bị để phòng nguy cơ.

BS Nguyễn Quang, Trung tâm Nam học (BV Việt Đức) cũng cho biết, khi bị quai bị, đáng ngại nhất là nguy cơ teo tinh hoàn dẫn đến vô sinh. Tuy nhiên, không phải 100% người lớn bị quai bị đều dẫn đến nguy cơ này và biến chứng này thường không xảy ra ngay sau thời gian khỏi quai bị, mà xảy ra 1 - 2 năm sau đó.

Vì thế, không nên đi tái khám quá sớm vì để khám chức năng sinh sản buộc phải lấy tinh trùng. Việc lấy tinh trùng thể khiến vi rút gây bệnh quai bị đang giai đoạn tạm lắng có cơ hội bùng phát.

Theo BS Cấp, trong quá trình theo dõi, bản thân người từng bị quai bị cũng có thể phát hiện bằng cảm quan và có thể đi khám khi thấy bất thường.

Để phòng biến chứng sưng viêm tinh hoàn do mắc quai bị, cần dùng thuốc theo đơn kê, nghỉ ngơi tuyệt đối 100%, mặc quần lót nâng đỡ tinh hoàn, nằm nghỉ ngơi, hạn chế đi lại và tuyệt đối không vận động mạnh... để tinh hoàn không bị tác động thêm.

Với người lớn chưa từng mắc quai bị, chưa tiêm phòng cũng nên tiêm vắc xin để phòng bệnh.

Hồng Hải

Okinawa (Nhật Bản) là ngôi nhà của những người phụ nữ sống thọ nhất thế giới. Họ tiêu thụ nhiều thực phẩm chế biến từ đậu nành trong các bữa ăn và siêng năng vận động.

Điểm độc đáo nhất trong chế độ ăn của người Okinawa là đồ tươi mỗi ngày với nhiều rau củ quả. Thực vật được trồng hoàn toàn tự nhiên. Cư dân cũng ăn thịt, nhưng đa phần là hải sản và là hải sản mới đánh bắt. 

Tuổi thọ trung bình của người dân ở bán đảo Nicoya, Costa Rica là 85. Tuy nhiên, trên thực tế, người dân ở đây có khả năng sống qua tuổi 100 cao gấp 3,5 lần so với các nước khác. 

Theo Fortune, cư dân của Nicoya, Costa Rica, đã thường xuyên thưởng thức ba món ăn là đậu, bí và ngô trong ít nhất 6.000 năm.

Những thực phẩm có nguồn gốc thực vật này là nguồn cung cấp protein chi phí thấp và thiết thực đã phục vụ cư dân Nicoya cho đến tuổi già. Nó cũng không có cholesterol, chất béo bão hòa như thịt đỏ.

Tăng cường vận động thể chất

Một nghiên cứu của Đại học Harvard đã chứng minh rằng việc thường xuyên tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày giúp giảm nguy cơ tử vong sớm và cải thiện sức khỏe tim mạch. Việc vận động đều đặn cũng được liên kết với giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và béo phì.

Tập luyện thể dục, thể thao cường độ nhẹ, chẳng hạn như đi bộ nhanh có thể cải thiện đáng kể việc kiểm soát huyết áp ở những người bị tăng huyết áp, cải thiện một số thông số trao đổi chất và các yếu tố nguy cơ ở bệnh tiểu đường...

Loại bỏ các áp lực

Những người sống thọ đặt việc tránh stress là yếu tố quan trọng hơn hết thảy. Điều đó không có nghĩa là họ không có cuộc sống căng thẳng, nhưng sự khác biệt là ở chỗ những người khôn ngoan này đã học cách thích nghi.

Họ không để stress chi phối bản thân. Thay vì dành thời gian ám ảnh về những khía cạnh mà họ không thể kiểm soát, những người trăm tuổi làm chủ nghệ thuật bước tiếp trong cuộc sống.

Nghiên cứu từ Viện Tim và Phổi Hoa Kỳ đã chỉ ra rằng, thiền có thể giúp giảm huyết áp và cortisol (hormone stress).

Việc giảm stress thông qua các phương pháp như thiền và yoga cũng đã được liên kết với giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Tăng cường kết nối xã hội

Nghiên cứu từ Đại học Harvard chỉ ra rằng, mối quan hệ xã hội mạnh mẽ giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và cải thiện tâm lý.

Vùng Okinawa ở Nhật Bản cũng nổi tiếng với môi trường xã hội tích cực và mối quan hệ gia đình mạnh mẽ.

Coi trọng giấc ngủ

Nghiên cứu của Viện Y tế Quốc gia Mỹ (National Institutes of Health - NIH) chỉ ra rằng, việc duy trì thói quen ngủ đủ giấc và chất lượng giúp cải thiện chức năng tâm thần và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Giấc ngủ kém làm rối loạn nhịp sinh học quyết định chu kỳ thức ngủ của cơ thể. Nó ảnh hưởng đến quá trình tái tạo tế bào, cân bằng nội tiết và hội chứng chuyển hóa. Giấc ngủ ngon ngăn ngừa các tình trạng sức khỏe mãn tính như đái tháo đường, trầm cảm và béo phì, do đó rất cần thiết cho sức khỏe tốt.