Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ thói quen sinh hoạt hàng ngày như: chế độ ăn uống, việc tập thể dục, hút thuốc, uống rượu, căng thẳng và các yếu tố khác. Tuy nhiên, ông cũng khẳng định rằng ung thư có thể được phòng ngừa trước thông qua việc thay đổi lối sống.

Ung thư - Căn bệnh lối sống

Theo Yujiro Nakayama, hầu hết các bệnh ung thư là kết quả của những tổn thương di truyền. Tuy nhiên, ông còn nhấn mạnh rằng ung thư cũng có thể được coi là một căn bệnh lối sống.

Tức là những bệnh lý liên quan đến cách chúng ta sống và sinh hoạt hàng ngày. Những thói quen không lành mạnh như ăn uống thiếu cân bằng, hút thuốc, lạm dụng rượu bia và căng thẳng là những yếu tố chính góp phần gây ra ung thư.

Ngoài ung thư, các bệnh lý khác như: béo phì, tăng huyết áp, tiểu đường cũng nằm trong nhóm bệnh về lối sống.

Nhận thức rõ về mối liên hệ giữa lối sống và ung thư, BS Nakayama khuyến nghị mọi người nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa ngay từ hôm nay để giảm nguy cơ mắc bệnh.

Dù không phải lúc nào cũng dễ dàng áp dụng tất cả các thay đổi cùng một lúc, nhưng ông khuyến khích mọi người bắt đầu từ những bước nhỏ và dần dần bổ sung thêm các thói quen lành mạnh.

Sáu cách phòng ngừa ung thư hiệu quả

Dưới đây là sáu cách phòng ngừa ung thư do bác sĩ Yujiro Nakayama chia sẻ:

- Bỏ hút thuốc: Đây là biện pháp quan trọng nhất trong việc giảm nguy cơ ung thư, đặc biệt là các loại ung thư liên quan đến đường hô hấp.

- Tránh uống rượu quá nhiều: Uống rượu quá mức có thể làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư, bao gồm ung thư gan và ung thư vú.

- Chú ý đến chế độ ăn uống: Nên ăn ít muối, nhiều rau củ quả, và tránh ăn thực phẩm quá nóng để bảo vệ niêm mạc dạ dày và đường ruột.

- Phát triển thói quen tập thể dục: Tập thể dục thường xuyên giúp cơ thể khỏe mạnh, cân bằng hormone và giảm nguy cơ béo phì - một yếu tố có liên quan đến ung thư.

- Duy trì cân nặng lý tưởng: Không nên để cơ thể quá gầy hoặc quá béo, vì cả hai tình trạng này đều có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư.

- Kiểm tra tình trạng nhiễm virus: Việc phát hiện sớm các virus như viêm gan B và C có thể giúp giảm nguy cơ mắc các loại ung thư như ung thư gan.

Đặc biệt tránh xa thuốc lá

BS Yujiro Nakayama đặc biệt nhấn mạnh vai trò của việc bỏ thuốc lá trong phòng ngừa ung thư.

Ông chỉ ra rằng, người hút thuốc có nguy cơ mắc ung thư cao hơn 1,5 lần so với người không hút. Tuy nhiên, không chỉ những người trực tiếp hút thuốc mới gặp nguy hiểm.

Những người không hút thuốc nhưng sống cùng người hút thuốc cũng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn do hít phải khói thuốc thụ động. Theo một nghiên cứu đáng tin cậy, nguy cơ mắc ung thư phổi của người hút thuốc thụ động cao hơn 1,3 lần so với người không bị phơi nhiễm khói thuốc.

BS Nakayama đã đưa ra một phép so sánh rất sinh động: Những người hút thuốc giống như những người muốn tránh tai nạn giao thông nhưng lại cố ý vượt đèn đỏ khi qua đường, bất chấp rủi ro.

"Một số người có thể may mắn thoát khỏi hiểm nguy, nhưng liệu có đáng để mạo hiểm tính mạng khi chúng ta hoàn toàn có thể chờ đèn xanh và an toàn qua đường?", BS Nakayama nói.

BS Nakayama còn thẳng thắn cho biết, các bác sĩ phẫu thuật thường gặp khó khăn khi phải thực hiện phẫu thuật cho người hút thuốc. Điều này không chỉ vì nguy cơ biến chứng sau phẫu thuật cao hơn, mà còn vì những người hút thuốc có xu hướng có nhiều đờm hơn, dẫn đến việc ho nhiều sau phẫu thuật.

Điều này không chỉ gây khó khăn trong quá trình hồi phục mà còn làm tăng cảm giác đau đớn tại các vết thương sau khi phẫu thuật.

Nhiều bác sĩ phẫu thuật thậm chí đã đề nghị rằng nếu bệnh nhân không thể bỏ thuốc lá, họ nên hoãn phẫu thuật hoặc trong một số trường hợp, từ chối thực hiện phẫu thuật cho bệnh nhân hút thuốc.

Đây là minh chứng rõ ràng cho tác động tiêu cực của việc hút thuốc đối với sức khỏe tổng thể, không chỉ giới hạn ở việc gây ra ung thư.

Thung lũng Quy Hòa nằm lọt thỏm giữa một bên là dãy núi hình cánh cung, một bên là bờ biển cong cong đầy cát trắng. Từ trên cao nhìn xuống, ngôi làng của những bệnh nhân phong ẩn hiện dưới những hàng dừa rợp bóng nằm trong khuôn viên Bệnh viện Phong - Da liễu Trung ương Quy Hòa. Làng phong Quy Hòa từng được xem là thế giới của những con người bất hạnh, sống tách biệt với xã hội bên ngoài.

Vì mắc bệnh phong nên hầu hết các bệnh nhân đều bị khuyết tật. Những bi kịch đau thương gây ra từ vi khuẩn Hansen (vi khuẩn gây ra bệnh phong - PV) hiện lên rõ ràng hơn với hình ảnh người đàn ông trên chiếc xe lắc, đôi bàn tay trụi ngón. Đó là ông Phạm Văn Lem (SN 1955, người dân tộc Hrê, đền từ huyện Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi).

Ông Lem vốn bị bệnh phong từ nhỏ. Vì sống giữa rừng núi xa xôi nên ông không được chữa trị kịp thời. Đến khi phát bệnh nặng, ông Lem bị người dân đuổi ra khỏi làng vì sợ lây truyền. Lay lắt mãi đến những năm 1980, một đoàn bác sĩ đến làng khám chữa bệnh thì phát hiện và đưa ông xuống Bệnh viện phong Quy Hòa. Sau 10 năm điều trị, cuối cùng ông Lem cũng thoát khỏi cảnh bệnh tật đeo bám.

Chỉ vào đôi chân đã bị cưa dưới gối và đôi bàn tay trụi ngón, ông Lem hồn nhiên nở nụ cười: “Tôi điều trị muộn màng, tay chân bị hư đâu có cứu được. Tôi được sống cũng là may mắn rồi. Nếu mà không được bác sĩ tốt bụng đưa xuống đây chắc tôi đã chết rồi”. Chúng tôi hỏi ông tật nguyền thế này có tủi thân lắm không, ông lắc đầu rồi bảo “không”. Sau đó, ông tươi cười ngỏ ý dẫn chúng tôi về thăm nhà.

Vợ chồng ông Lem, bà Hà.

Nhà ông Lem chỉ có hai gian ọp ẹp. Hè nhà được dùng làm cửa hàng tạp hóa mà theo ông Lem thì đó là nguồn sống của gia đình. Thấy ông Lem về, một phụ nữ người Kinh tươi cười bước ra. Đó là vợ ông, đôi bàn tay co quắp vì bệnh phong.

Ông Lem kể cho khách nghe chuyện tình của hai vợ chồng mình. Vợ ông, bà Phan Thị Hà (SN 1958, quê Quảng Nam) bị bệnh phong từ năm 14 tuổi nhưng không hề hay biết. Gia đình ban đầu cho uống thuốc nam không bớt nên sau đó bỏ mặc.

Mãi đến mấy năm sau, bà Hà mới được được đưa đến bệnh viện và biết rằng mình bị bệnh phong. Thời gian trôi đi, năm 1994, căn bệnh phát nặng, bà Hà phải ra Đà Nẵng phẫu thuật. Nhưng sau đó bà trở về nhà đi làm ruộng khiến căn bệnh càng thêm trầm trọng hơn. Rồi bà xin vào Quy Hòa với hi vọng được chữa trị dứt bệnh.

Những ngày bà điều trị, ông Lem thường lên khu an dưỡng ở bệnh viện chơi rồi hai người gặp nhau. Thấy người phụ nữ tội nghiệp, ông Lem thường mua bánh tráng đến mời bà ăn và động viên an ủi bà. Hai người trò chuyện tâm đầu ý hợp dù có nhiều bất đồng về ngôn ngữ.

“Tôi lên khu an dưỡng chơi được thời gian thì không đến nữa. Sau đó nghe mấy người nói: “Cô Hà buồn lắm”. Tôi hỏi nguyên do thì họ bảo: “Cô Hà thương anh rồi”. Tôi gãi đầu gãi tai nghĩ mình bệnh tật thế này sao người ta thương? Tôi lảng tránh nhưng mọi người cứ nói vào nên tôi đành đến gặp cô ấy. Chúng tôi bốn mắt nhìn nhau mà ngại ngùng chẳng biết nói gì. Rồi tôi nghĩ người ta đã không chê mà đem lòng thương mình nên cũng bớt mặc cảm. Cuối cùng chúng tôi đến với nhau, theo kiểu góp gạo nấu cơm chung”, ông Lem kể.

Quyết định gắn bó với nhau, hai người cùng báo tin cho người thân ở quê nhà biết sự tình. Thế nhưng ngày mẹ bà Hà lặn lội vào Quy Hòa, ông Lem vì mặc cảm mình bị tàn phế nên chạy trốn biệt tăm. Bà Hà đi tìm mãi mới đưa được ông về để gặp mẹ vợ tương lai.

Nhìn chàng thanh niên tay chân ngắn ngủn, bà cụ thấu hiểu mọi chuyện, liền bảo: “Các con đều bệnh tật, nếu đã có tình cảm thì hãy thương nhau trọn đời”. Câu nói này khiến ông Lem cảm động khóc sụt sùi. Được người mẹ chứng giám, họ nên nghĩa vợ chồng từ dạo đó.

Khi bà Hà xuất viện, ông bà cùng xin một ngôi nhà nhỏ trong làng để nương trú. Sống được 3 năm thì bà Hà sinh cho ông cậu con trai kháu khỉnh, niềm hạnh phúc nhân lên gấp bội. Càng vui hơn khi đứa bé lớn lên mạnh khỏe, lanh lợi. Vợ chồng ông Lem cho biết con trai họ nay 15 tuổi, học lớp 10.

Qua bao năm tháng, đứa con chính là sợi dây vô hình neo chặt tình cảm vợ chồng. Với làng phong thì cậu trai mang hai dòng máu Kinh - Hrê là “quả ngọt” của tình yêu không phân biệt dân tộc, vùng miền. Tìm hiểu mới biết, những trường hợp như vợ chồng ông Lem ở đây không phải là chuyện hiếm.