Một ngày tháng 8/2019, ba người đàn ông trong một căn nhà nhỏ ở huyện Chương Mỹ, Hà Nội cùng ngồi lại bàn bạc về kế hoạch dựng thư viện miễn phí cho các học sinh trong vùng.

Lê Văn Tuấn tốt nghiệp hệ cao đẳng của ĐH Thương mại năm 2012. Anh trải qua khá nhiều công việc: xuất nhập khẩu, thợ làm bánh, mở doanh nghiệp riêng… Hiện, anh làm nghề giao hàng để mưu sinh và có điều kiện thực hiện mong mỏi của mình: Dựng tủ sách miễn phí cho học sinh.

Anh Tuấn (áo đen) đang bàn kế hoạch mở rộng tủ sách.

‘Từ bé, tôi đã muốn mở tủ sách. Mỗi lần sở hữu quyển sách nào tôi đều giữ gìn cẩn thận với mong muốn khi số lượng đủ lớn sẽ chia sẻ cho mọi người’, anh nói.

Năm 2017, anh mở tủ sách cho các học sinh trong xã đến đọc. Thời gian này, anh vẫn phải đi làm, không ở nhà nên việc trông nom, gìn giữ sách không được tốt. Tủ sách ban đầu đầy ắp sau cứ vơi dần.

‘Tôi mở cửa tự do cho tất cả các em đến mượn. Nhưng không có người ở nhà nên các cháu không có ý thức giữ gìn. Nhận ra như thế không ổn nên tôi suy nghĩ về việc quản lý và lan rộng tủ sách’, anh Tuấn nói.

Sau đó, Tuấn biết đến anh Phùng Văn Trường, một người cũng đang xây dựng dựng thư viện cho trẻ em tại nhà, một cách rất tình cờ.

‘Người thầy’ cầm bút bằng miệng

Anh Phùng Văn Trường (SN 1979) sinh ra không được may mắn như những người khác. Lên 4 tuổi, vẫn chưa biết đi, chưa biết cầm nắm đồ vật, gia đình cho anh đi khám, kết quả anh bị bại liệt cả chân tay.

Đến tuổi đi học, ngày ngày, Trường được những người bạn cùng xóm đưa đến lớp. Học đến lớp 8, không thể viết được nữa do bàn tay đã cứng lại, cậu học trò phải giã từ cây bút.

Ngày trước anh có thể dùng tay cố gắng kẹp bút để viết nhưng sau đó sức khỏe kém, bàn tay anh không còn cầm nổi bút. Anh chuyển sang luyện cầm bút bằng miệng. Ngậm bút để viết không đơn giản nhưng anh không nản chí, vài tháng sau đã viết được bằng miệng.

Anh Trường, 'thầy giáo' viết bằng miệng.

Cuối năm 2009, có thời gian rảnh rỗi, anh dạy kèm cho con cháu của các anh, chị trong nhà. Sau đó, người dân đưa con, cháu đến nhờ anh dạy học sau giờ đến lớp. Dần dần số học sinh của anh tăng lên nhanh chóng. Cứ sau giờ đến lớp, các em đến đây được anh hướng dẫn đọc, viết và làm toán. Tất cả đều hoàn toàn miễn phí.

‘Sau này, hàng tháng các phụ huynh có đưa thêm cho tôi 100, 200 nghìn đồng để hỗ trợ phí điện, nước, sách vở…’, anh nói.

Thư viện sách có tên Hallo World

Anh chia sẻ: 'Tôi chưa bao giờ tự nhận mình là thầy. Vì người ta đỗ đạt, có bằng cấp mới gọi là thầy giáo, còn tôi học chưa hết lớp 8. Nhưng đến lớp học này, ngoài kiến thức cơ bản, các cháu còn được rèn luyện tính kỷ luật, đạo đức…’.

Cũng như Tuấn, anh Trường muong muốn có tủ sách cho các em trong vùng không có điều kiện. Năm 2014, thư viện sách, báo của anh ra đời…

Người bộ đội về hưu

Người đàn ông thứ 3 trong căn nhà anh Trường hôm ấy là ông Hoài, một bộ đội về hưu.

‘Từ lâu nay, hai vợ chồng tôi đã có kế hoạch tiết kiệm một khoản chi tiêu để tham gia đóng góp cho cộng đồng.

Sau khi tìm hiểu thư viện của Trường và Tuấn, 2 vợ chồng quyết định hỗ trợ 10 triệu đồng. Chúng tôi đã dành 6 triệu mua tủ sắt, bảng, quả địa cầu, văn phòng phẩm….

Những người đàn ông đóng thêm tủ sách mới cho thư viện.

4 triệu nữa, chúng tôi sẽ tìm những thứ còn thiếu (sách vở hoặc bất cứ thứ gì liên quan đến việc học tập của các cháu) để mua’, ông Hoài nói.

Trước đó, vợ chồng ông từng đi làm từ thiện nhiều nơi với các hội nhóm từ thiện khác.

‘Tôi thấy xây dựng thư viện tạo dựng văn hóa đọc sách tốt cho các cháu. Trường lại là 1 người khuyết tật nhưng vẫn vươn lên, giúp đỡ người khác, đó là một nguồn động lực giúp các cháu cố gắng hơn trong học tập’, ông Hoài nói thêm.

Thư viện của 3 người xa lạ

Thư viện ban đầu của anh Trường và anh Tuấn có 3.400 cuốn. ‘Số sách này trước đó nhiều hơn nhưng đã bị thất thoát do nhiều em mượn làm mất hoặc không trả.

Sắp tới, khi tiến hành mở rộng thư viện, chúng tôi sẽ có những quy định để các em có ý thức hơn trong việc giữ gìn sách cho các bạn khác’, anh Trường chia sẻ.

Thư viện sách là điểm đến của nhiều học sinh sau giờ học ở trường

Anh Tuấn cũng cho biết thêm: ‘Chúng tôi quyết định dồn sách về một chỗ và xây dựng thành thư viện tại nhà anh Trường bởi anh là người khuyết tật, mở lớp dạy các cháu vì vậy các học sinh đến đây ngoài việc học còn có thể đọc sách.

Bên cạnh đó, anh Tuấn thường xuyên ở nhà dạy học nên có thời gian quản lý sách. Sắp tới, chúng tôi có kế hoạch kết hợp cùng nhiều nhóm thiện nguyện chuyển sách đến các vùng sâu vùng xa, mở rộng thư viện hơn nữa cho các học sinh kém may mắn’.

Lớp học đặc biệt trong ngôi chùa ở Chương Mỹ, Hà Nội

 Với chiếc xe đạp cũ, hàng tuần cô giáo ở tuổi 65 vẫn đạp xe đến một ngôi chùa. Nơi đó, gần 60 đứa trẻ tàn tật, có hoàn cảnh đặc biệt đang chờ đợi cô để bắt đầu buổi học mới.

Khu chợ cũng nằm gần núi Bài Thơ - thắng cảnh nổi tiếng cả nước. Chợ thường họp sáng sớm và chiều muộn.

Chỉ cách khu chợ chừng 5 phút đi thuyền, mặt biển nổi lềnh bềnh nhiều rác thải, nilon các loại.

Tác hại của nilon đã được những nhà khoa học, các tổ chức bảo vệ môi trường trên thế giới đưa ra cảnh báo từ nhiều năm trước đối với môi trường. Nilon rất khó phân hủy trong môi trường tự nhiên. Theo kết quả nghiên cứu, chiếc túi nilon nhỏ bé và mỏng manh như vậy nhưng lại có quá trình phân hủy có thể kéo dài từ 500 đến 1.000 năm nếu không bị tác động của ánh sáng mặt trời.

Rác tập trung nhiều gần các xóm thuyền của ngư dân.

Nhiều khu vực rác thải nilon trôi nổi với mật độ khá dày đặc.

Đủ loại rác thải được đổ xuống biển.

Không chỉ là di sản thiên nhiên thế giới được UNESCO công nhận 2 lần (năm 1994 và 2000), vịnh Hạ Long còn được bình chọn là một trong 7 kỳ quan thiên nhiên thế giới mới và luôn nằm trong danh sách những vịnh đẹp nhất trên thế giới cho đến nay.

Những thùng rác cỡ lớn nổi trên mặt biển được đặt rải rác khắp khu xóm chài nhưng tình trạng xả rác bừa bãi xuống biển vẫn tồn tại ở nơi đây.

Phút xao lòng khi đi qua ngõ hoa lãng mạn giữa lòng thủ đô

 Đi qua ngõ nhỏ đầy hoa và cây này, nhiều người có cảm giác bình yên lạ thường.

Là giảng viên một trường đại học ở Hà Nội, có cuộc sống êm ấm bên người chồng yêu thương mình hết mực và đứa con trai kháu khỉnh. Chị Nguyễn Thị Kim Ngân (SN 1984, Hà Đông, Hà Nội) không ngờ số phận nghiệt ngã, mang đến cho chị căn bệnh ung thư quái ác.

Giọng trầm buồn, người phụ nữ có khuôn mặt phúc hậu chia sẻ, mẹ đẻ chị mắc bệnh ung thư vú năm 2012. Cả gia đình nháo nhào, lo lắng cùng bà vượt qua trọng bệnh.

Chứng kiến mẹ gầy mòn, chống chọi với cơn đau, có lúc chị phải trốn ra ngoài khóc thầm vì xót xa. Thế nhưng, điều chị không ngờ đến là một ngày chị mắc chính căn bệnh đó.

Chị Kim Ngân khi còn khỏe mạnh.

3 năm sau, chị Ngân đưa người nhà đi bệnh viện Bạch Mai khám bệnh. Trong lúc chờ kết quả, chị quyết định đi kiểm tra sức khỏe. Bởi trước đó, chị thấy một bên ngực xuất hiện cục u nhỏ như hạt ngô.

Từng tốp người từ phòng xét nghiệm đi ra là những ánh mắt buồn, dáng đi rệu rã nhưng cũng không ít  khuôn mặt lộ vẻ vui mừng, hạnh phúc vì thoát bệnh.

Chị Kim Ngân không nằm trong những người may mắn đó. Giây phút vị bác sĩ cầm trên tay tờ xét nghiệm sinh thiết thông báo chị mắc ung thư vú, chị bủn rủn chân tay, đầu óc quay cuồng với bộn bề suy nghĩ: ‘Mình còn sống được bao lâu? Sau này chồng và con trai sẽ sống thế nào khi mình phải đi xa mãi …’.

Bên ngoài phòng khám, mưa bắt đầu rơi khiến lòng chị thêm rối bời. ‘Tôi không khóc mà bình tĩnh nhắn tin cho chồng báo mình mắc bệnh. Chỉ khi về đến nhà, nhìn con trai thiêm thiếp giấc nồng, tôi mới quỵ ngã’.

‘Đi qua những ngày bão, bạn sẽ thấy lòng bình yên lạ’

Ngày sinh nhật, cũng là ngày chị Kim Ngân nhập viện. ‘Sau thủ tục xét nghiệm, siêu âm, chiếu chụp, hội chẩn… Tôi chính thức bước lên bàn mổ. Với chế độ chỉ có một người nhà duy nhất, chồng tôi là người đồng hành cùng tôi trong quãng thời gian khó khăn này'.

Những ngày tiếp theo là chuỗi ngày chị phải truyền hóa chất. Sau 13 ngày, tác dụng phụ của hóa chất khiến chị sốt cao liên tục, nôn thốc nôn tháo, từng mảng tóc rơi rụng dần. Con trai nhìn chị, vòng đôi tay nhỏ bé ôm mẹ thủ thỉ: ‘Mẹ ơi, mẹ có tóc hay không con vẫn yêu mẹ’.

Để không ai phát hiện mình bị rụng tóc, chị cạo trọc đầu rồi đội lớp tóc giả che đi. Khuôn mặt tiều tụy, hốc hác được che đậy bằng lớp phấn son rực rỡ. Nhìn chị tươi tắn, rạng ngời như vậy, không mấy ai nghĩ chị đang mắc bạo bệnh.

Do tác dụng phụ của hóa chất, có giai đoạn người phụ nữ này phải đội tóc giả.

Có những lần, chị vừa rời cổng trường là lao nhanh đến bệnh viện hóa trị với cơ thể rệu rã, sốt hầm hập. Sau đợt xạ trị, chị còn bị bỏng rát ngực.

‘Bạn nghĩ cảnh mùa đông rét căm căm mà tôi phải nằm trong tình trạng ở trần, vì mặc áo là vết bỏng tức máu, đau đớn’, chị Kim Ngân rùng mình nhớ lại.

Những tưởng với sự kiên trì, tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, tình trạng của chị sẽ ổn hơn. Vậy mà sau đợt tái khám, bác sĩ nghi ngờ các tế bào ung thư của chị đã di căn.

Lúc này, tia hi vọng cuối cùng dường như sụp đổ. ‘Tôi thức trắng đêm, nghĩ về mọi thứ, cố trấn tĩnh, sắp xếp mọi thứ cho chuyến đi xa nhất của cuộc đời’, nữ giảng viên bộc bạch.  

Thế nhưng, may mắn sau 3 tháng kiểm tra, bác sĩ vui mừng cho biết chị không hề bị di căn, các tế bào ung thư đã bị đẩy lùi.

‘Cuộc đời tôi cảm giác được sinh ra lần thứ 2. Mặc dù vậy, tôi vẫn tâm sự với con trai về sự mất mát và cái chết. Để nhỡ ngày nào đó, tôi không trụ được nữa, con không thấy bàng hoàng. Vì dù có ổn định, căn bệnh này vẫn có thể quay trở lại bất cứ lúc nào.

Tôi từng nghĩ, nếu còn một ngày để sống, tôi sẽ vét hết số tiền trong nhà, đưa toàn thể gia đình đi Đà Lạt, sẽ ôm ấp hôn hít thơm con trai cả ngày! Tôi sẽ ôm mẹ, ôm chồng… cả ngày để nói những lời yêu thương, cảm ơn và dặn dò’, chị Ngân xúc động nói.

Khi đã chuẩn bị sẵn tâm thế, chị bình thản đón nhận, lạc quan hơn, dành thời gian cho gia đình và tham gia tích cực các hoạt động cộng đồng, giúp đỡ những hoàn cảnh giống mình.

Chị như bông hoa khoe sắc dưới ánh nắng, cố tỏa hết hương dâng hiến cho đời. Câu lạc bộ Phụ nữ kiên cường với hơn 700 thành viên là bệnh nhân mắc ung thư vú, trong đó chị là hạt giống, tiếp lửa cho mọi người.

Hành trình chiến đấu với bệnh tật, người phụ nữ này còn là chủ nhiệm dự án Hỗ trợ bệnh nhân ung thư vú trong cộng đồng - một dự án phi lợi nhuận, cung cấp kiến thức về phòng ngừa và phát hiện sớm ung thư vú cho phụ nữ chưa mắc bệnh.

Tháng ngày ấy, thấu cảm với các hoàn cảnh bệnh nhân xung quanh mình, chị viết:

‘Khi tôi bị ốm, mọi thứ đảo lộn nhưng đại gia đình, bạn bè, đồng nghiệp ở bên, là chỗ dựa cho tôi. Tôi vững vàng hơn nhờ những điểm tựa đó. Vậy nên, tôi hiểu, ‘Tình người’ là động lực lớn thế nào giúp những bệnh nhân như chúng tôi chiến thắng bệnh tật.

Tôi chứng kiến nhiều cô gái trẻ trung xinh đẹp không may mắc căn bệnh giống mình, đôi khi mới chỉ là u nang buồng trứng nhưng gia đình chồng, người chồng má kề, vai ấp ngay lập tức ruồng bỏ, ly hôn. Họ sợ chi phí điều trị tốn kém, sợ khổ, sợ không có con.

Có những bà mẹ già hơn 70 tuổi mắc bệnh nhưng luôn lủi thủi 1 mình, kể cả những ngày truyền hóa chất. Sáng bà tự chuẩn bị gói xôi. Trưa vừa truyền hóa chất vừa nhai trệu trạo. Hỏi: 'Con bà đâu ạ?' Bà bảo: 'Con bà thành đạt lắm, các cháu bận đi làm'. Hơn một năm vừa truyền vừa xạ. Bà luôn tự đi một  mình, tự lo hết ăn uống, sinh hoạt. Ồ, hóa ra thành đạt là được quyền ‘bỏ rơi’ mẹ mình. Họ, chắc chưa được học khái niệm ‘hiếu thảo’ và chưa hiểu tác dụng phụ của hóa chất kinh khủng ra sao?

Bệnh tật luôn là điều không ai mong muốn. Vậy mà những bệnh nhân vào lúc yếu đuối nhất cả về thể chất và tinh thần lại bị ruồng bỏ, hắt hủi thay vì được quan tâm, chăm sóc và yêu thương. Phải chăng tình người quá đắt?

Những bệnh nhân ung thư như chúng tôi, sẽ không thể sống lâu như các bạn. Vì vậy, chúng tôi luôn trân trọng từng ngày được sống. Trân trọng từng nghĩa cử, sự quan tâm, chăm sóc của mọi người. Vậy, người thân của những bệnh nhân tôi kể trên, họ bị sao vậy? Đến giờ câu hỏi vẫn ám ảnh tôi'. 

Chị Kim Ngân cùng các thành viên câu lạc bộ thăm bệnh nhi ung thư.

Chị Ngân chia sẻ thêm, điều chị hối tiếc nhất là quãng thời gian tuổi trẻ đã phung phí sức khỏe của mình: 'Thời sinh viên, tôi hay thức khuya, giờ giấc sinh hoạt thiếu khoa học, áp lực cuộc sống khiến bản thân bị stress, không tìm cách giải tỏa. Ít khi quan tâm, kiểm tra sức khỏe định kỳ.

Bây giờ nếu được làm lại, tôi sẽ yêu bản thân hơn, ăn uống khoa học, chọn thực phẩm an toàn. Tránh xa căng thẳng, stress, mất ngủ... Tìm hiểu về các nguy cơ từ thực phẩm, nước uống, hoá chất trong môi trường, thuốc tránh thai, hoá mỹ phẩm... để phòng tránh cho bản thân và gia đình'.

Xúc động tình yêu của cặp đôi nguyện nắm tay nhau trọn hết đoạn đường đời

 Vợ chồng nghĩa nặng tình sâu, bên nhau suốt mấy chục năm, cùng đi qua bão giông tuổi trẻ. Giờ với ông bà, thứ quý giá chính là khoảnh khắc bình yên và cái nắm tay lúc tuổi già.