Ông Lê Hoàng chia sẻ, trong 30 năm từ khi ông làm việc ở NXB Trẻ đến nay là sự phát triển thần kỳ về đầu sách, lượng sách, độc giả lẫn sự cập nhật sách. "Năng lực tổ chức xuất bản phẩm của Việt Nam là bậc thầy trong khu vực", ông khẳng định trong tọa đàm thuộc khuôn khổ Ngày sách Việt Nam.  |
| Tọa đàm thu hút nhiều độc giả trẻ. |
Các diễn giả nổi tiếng đọc gì?
Bà Nguyễn Phi Vân bắt đầu từ câu chuyện thói quen đọc ở người trẻ. Theo bà, nếu chỉ nói "đọc sách rất tốt, đọc sách rất bổ ích" thì người trẻ không bao giờ chịu đọc. Từ ý kiến sách cho con người sự tự do và vĩnh hằng của GS. Phan Văn Trường, bà Vân kể lại câu chuyện của mình ở một huyện nghèo tỉnh Lâm Đồng khi triển khai dự án Thư viện ước mơ.
Tại đây, các bé đều là người dân tộc thiểu số, hầu như không đọc sách trừ truyện tranh. Các bé thích truyện Doraemon, thích những món bảo bối như cánh cửa thần kỳ. "Từ cuốn truyện Doraemon, tôi và các em mới có thể kết nối ra đời thực. Nhờ cánh cửa thần kỳ trong cuốn truyện, các em đã đi đến vô cùng những ước mơ như đến Đà Nẵng, Hà Nội... thậm chí là chinh phục Bắc Cực. Sự vĩnh hằng và vô cùng trong sách thầy Trường nhắc đến được biểu hiện một cách đời thường như vậy", bà nói.
GS Trường kể trong một lần dọn đến nhà mới năm 8 tuổi, ông tìm thấy một vật còn sót lại là cuốn sách có tên Tâm hồn cao thượng (tác giả: Edmondo De Amicis). Cuốn sách cũ, rách, nhàu nhĩ nhưng in hằn lên tâm hồn ông khi đó và theo giáo sư suốt cuộc đời. Ông đã trung thành với nó như một "bảo vật mà bề trên trao xuống để chỉ đường cho mình".
Trong từng giai đoạn cuộc đời, diễn giả Nguyễn Phi Vân đọc những cuốn sách khác nhau. Tuổi thơ không được đi đâu xa, bà vẫn có thể chu du đến những xứ sở diệu kỳ trong cuốn Nghìn lẻ một đêm. Sau này lớn lên, bà đã đi khắp thế giới vì ước mơ hun đúc từ cuốn sách đọc thuở bé. Đến năm 30 tuổi đối diện những khủng hoảng, cuốn sách giúp bà Vân vượt qua giai đoạn ấy là Kim cang kinh - đến nay vẫn là sách gối đầu giường của bà. Gần đây, bà đọc cuốn Thành trì sáng tạođể đổi mới tư duy sáng tạo trong công việc.
Trong khi đó, thời trẻ, ông Lê Hoàng từng tham gia phong trào đấu tranh của sinh viên nên đọc những cuốn Một vòng hoa cho người cách mạng, Phạm Duy đã chết như thế nào... để củng cố lý tưởng của mình thay vì đọc truyện Kim Dung như các sinh viên đồng trang lứa. Sau giải phóng, ông đọc các cuốn Xa Mạc Tư Khoa, Chuyện thường ngày ở huyện...Gần đây, ông tâm đắc nhất các cuốn Ikigai, 1 + 1 = 3 vàĐể khát vọng dẫn lối.
GS Trường kết luận, sách cho người đọc thấy giới hạn mà mình chưa thể vượt qua. Càng đọc sách, ông càng thấy mình càng xa giới hạn ban đầu và không biết phía trước còn bao nhiêu thế giới mới lạ. Lý do con người vẫn đang sống và phát triển vì chúng ta không có giới hạn.
Cần đổi mới phương thức chuyển tải thông tin đến người trẻ
Diễn giả Nguyễn Phi Vân đặt vấn đề khoảng cách thế hệ tạo ra sự khác biệt về chuyển tải thông tin. Bà viết cuốn Nymcho lứa tuổi teen nhưng thực tế người đọc cuốn này nhiều nhất lại là người thành niên. Một bạn đọc nhỏ tuổi đã nói với bà rằng nhân vật trong Nymrất hay nhưng sách lại quá dày khiến bà suy nghĩ về một cách chuyển tải nội dung khác đến đối tượng thụ hưởng của mình.
Vì vậy, nên nhìn nhận rằng với công nghệ hiện nay, thông tin được chuyển tải qua rất nhiều kênh khác nhau mà sách chỉ là một kênh. Bà đang nghĩ đến việc chuyển cuốn sách in Nymsang truyện tranh, truyện dài kỳ trên ứng dụng hay công nghệ thực tế ảo. "Đã đến lúc chúng ta nên nghĩ về việc chuyển tải nội dung trong sách bằng nhiều kênh khác", bà nói.
Các bạn trẻ đặt nhiều câu hỏi thú vị.
Diễn giả chia sẻ thêm: "Vì sao tôi phải mở 1.000 thư viện cho các trường tiểu học? Vì nếu không làm điều này sớm, các em đã lớn sẽ rất khó truyền cảm hứng. Nếu cuốn sách truyền thống khó tiếp cận các em, tôi sẽ sử dụng các kênh khác để chuyển tải thông tin. Và rồi một ngày nào đó, các em sẽ quay về với sách truyền thống thôi. Trong thế hệ này, công nghệ là kênh mà tôi tin có khả năng dẫn dắt tốt nhất các em đến với vị trí người tiếp quản giá trị truyền thống".
Trước câu hỏi về việc đọc kiến thức trên mạng, ông Lê Hoàng nói mỗi người có thể tìm thấy mọi thứ trên Internet nhưng thông tin mạng chưa chắc là kiến thức. "Chỉ sách mới cung cấp kiến thức vì người viết sách có trách nhiệm với xã hội. Tác giả sẽ chịu trách nhiệm về nội dung sách của mình trước bạn đọc nhưng không ai chịu trách nhiệm về thông tin trên Internet trước người dùng mạng cả. Người trưởng thành có thể đọc từ nhiều nguồn nhưng cần đặc biệt cẩn trọng khi con em chúng ta cầm lên chiếc iPad", ông nói.
Bà Vân nói thêm, ngày xưa mình đọc sách vì cả nhà đều đọc. Bà khuyên cha mẹ, anh chị hãy đọc và kể lại câu chuyện trong sách cho con em của mình. Gia đình là môi trường đầu tiên truyền cảm hứng đọc cho trẻ nhỏ.
Đọc sách sao cho đúng?
Một bạn đọc hỏi: "Mỗi năm ngành xuất bản cho ra 37.000 đầu sách mới, nên chọn đọc gì?" Bà Nguyễn Phi Vân đưa ra lời khuyên hãy đi từ chính nhu cầu thực tế của mình, xác định mình cần gì rồi hãy đi tìm cuốn sách đáp ứng nhu cầu ấy.
Nhiều bạn đọc trẻ hoang mang khi đọc sách vì lo sợ bị tư tưởng trong sách dẫn dắt vô thức; hoặc thực trạng quan điểm, kiến thức trong các cuốn sách "đá" nhau và bị phản biện trên các diễn đàn. Họ có cùng câu hỏi: "Đọc sách thế nào cho đúng?".
 |
| Các diễn giả ngồi nán lại thêm giờ để giải đáp thắc mắc của người đọc trẻ. |
Bà Nguyễn Phi Vân nói: "Sách là một kênh thông tin nhưng tư duy, lựa chọn, quyết định và phản biện đều là do chính bạn".
Theo ông Lê Hoàng, mỗi người có thể bạn bè hoặc nhóm cùng đọc để thảo luận về sách đã đọc. Mặt khác, người đọc cần trải nghiệm, làm giàu vốn sống để tăng thêm nội lực cho mình. Vì người đọc càng giàu vốn sống sẽ càng thấy sách hay. Ông kể về người bạn mình là Chủ tịch Hội Kiến trúc sư TP.HCM đọc cuốn Tam quốc chíở tuổi 15, tuổi 22 và đến bây giờ đọc lại càng thấy hay, mới lạ.
GS Trường cho rằng khi đọc đến một mức nhất định, bạn đọc sẽ là trọng tài của những cuốn sách mình đọc. Ông khuyên bạn đọc nên tìm những cuốn sách được viết từ chính trải nghiệm thật của tác giả.
"Thời nay, có rất nhiều người viết sách nhưng chưa bao giờ trải nghiệm những gì mình viết. Nhưng họ lại có đủ mánh khóe để tạo ra sức hút cho sách của mình. Vì thế, sách của người chưa trải nghiệm thường nổi tiếng hơn sách của người từng trải. Nhưng những cuốn ấy lại không có mảnh sự thật chúng ta cần.
Theo tôi, chúng ta chỉ cần đọc 4-5 cuốn sách chứa giá trị thật mà người từng trải gửi gắm sẽ thấy chân lý cuộc đời không hề xa vời, phức tạp. Trái lại, triết lý của người viết hòng bán sách rối ren kinh khủng. Họ sẽ mô hình hóa, phức tạp hóa và thêm vào đủ chiêu trò nhằm khiến bạn thấy mình không biết gì. Thực tế, những sách giúp tôi tìm ra chân lý chỉ có 2 - 3 cuốn như kinh Phật, kinh thiền và kinh Chúa. Triết lý trong ấy sống vừa đơn giản vừa vô cùng", giáo sư cho biết.
GS Trường nói thêm, không gì đẹp bằng việc tặng sách cho nhau vào các dịp trong năm. Người nhận sách sẽ nhận ra thông điệp, những giá trị tinh thần vĩnh viễn hàm chứa trong cuốn sách của người tặng.
Bài và ảnh:Gia Bảo
Giới thiệu hàng loạt sách mới chào mừng ngày sách Việt Nam
Nhân Ngày Sách Việt Nam 21/4, Nhà xuất bản Kim Đồng ra mắt một loạt sách mới phục vụ bạn đọc cả nước.
" alt=""/>'Sách của tác giả chưa từng trải thu hút hơn sách của người từng trải'
Sáng 17/11, tại Nhà hát Tháng Tám, TP.Hải Phòng đã diễn ra lễ bế mạc Liên hoan Kịch nói toàn quốc 2021 do Cục Nghệ thuật biểu diễn phối hợp (Bộ VHTTDL) tổ chức. BTC đã trao 28 huy chương vàng (NSƯT Quang Thắng; NSƯT Tạ Tuấn Minh; NSƯT Bùi Phương Nga,... ); 42 huy chương bạc và 16 huy chương Đồng cho các diễn viên. 6 huy chương vàng, 3 huy chương bạc, 7 huy chương đồng được trao cho các vở diễn và các Giải xuất sắc nhất cho tác giả, đạo diễn, nhạc sĩ và họa sĩ.  |
| Quang Thắng giành giải vàng Liên hoan sân khấu kịch nói toàn quốc. |
Hội đồng nghệ thuật Liên hoan đã trao huy chương vàng dành cho 6 tác phẩm xuất sắc nhất là: Con đò của mẹ(Nhà hát Công an nhân dân), Điều còn lại và Thiên Mệnh(Nhà hát Kịch Việt Nam), Làng song sinh(Nhà hát Kịch Hà Nội), Hố đen(Nhà hát Kịch nói Quân đội), Làm vua(Sân khấu xã hội hoá Lệ Ngọc).
Huy chương bạc được trao cho 3 vở diễn: Đường chân trời (Đoàn Kịch nói Hải Phòng), Hoạn thư ghen (Câu lạc bộ Sân khấu Biển hẹn - Hội Sân khấu Hải Phòng - Hội Kiều học), Ngược chiều gió (Nhà hát Tuổi Trẻ).
Huy chương đồng được trao cho 7 vở diễn: Lau trắng (Câu lạc bộ Sân khấu thử nghiệm, Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam), Non thiêng (Đoàn Nghệ thuật Quảng Ninh), Thiên định (Trung tâm VHNT tỉnh Hải Dương), Vầng sáng (Nhà hát Ca múa kịch Lam Sơn), Cái ao làng (Nhà hát Tuổi trẻ), Tình bạn và công lý (Đoàn Nghệ thuật tỉnh Phú Thọ), Tình mẹ (Hội Sân khấu Hà Nội).
Đánh giá tổng kết Liên hoan, NSND Trần Minh Ngọc - Chủ tịch Hội đồng nghệ thuật, chia sẻ: "Việc tổ chức trình diễn đã được các đơn vị đầu tư thỏa đáng vào các khâu chính như: Kịch bản, đạo diễn, diễn viên và các bộ phật kỹ thuật… Do vậy người làm sân khấu có được những điều kiện tốt nhất để bộc lộ tài năng sáng tạo, người xem được thưởng thức một cách đồng bộ cái đẹp, cái hay, cái hấp dẫn của vở diễn.
Người xem còn bắt gặp những hình tượng nhân vật của quá khứ lịch sử, những sự kiện và con người đương thời với nhiều tính cách dữ dội, mãnh liệt, được trải nghiệm những khoảnh khắc thăng hoa của diễn xuất. Có thể nói tới sự hiện diện của người diễn viên trong nghệ thuật biểu diễn".
 |
| Đại diện các lãnh đạo nhà hát lên nhận giải. |
NSND Minh Ngọc cũng cho hay, với mảng đề tài “nóng” chống tham nhũng tiêu cực, sân khấu kịch nói đã thẳng thắn nói lên những khó khăn của người được giao thực thi nhiệm vụ như cán bộ thanh tra, công an hình sự… những tình huống được nêu lên chuyển tải được thông điệp về cuộc đấu tranh muôn vàn khó khăn vì nó liên quan đến quan hệ vợ chồng, bạn bè, ân oán… Tình bạn và công lý của sân khấu Phú Thọ là một vở diễn như vậy.
Vở Điều còn lại của Nhà hát Kịch Việt Nam khai thác đề tài chiến tranh nhưng với nhiều tình huống cho phép khám phá đời sống nội tâm của nhân vật. Một vở kịch đạt tới sự thanh lọc về cảm xúc bi kịch. Với 2 vở Ngược chiều gió và Cái ao làng, Nhà hát Tuổi trẻ đã mang đến Liên hoan sự trẻ trung trong cách nhìn cuộc sống hiện đại.
Nhà hát Kịch Hà Nội đến với Liên hoan bằng tiếng nói ẩn dụ với thủ pháp giả định Làng song sinh có chủ đề rất triết lý. Mảng kịch lịch sử có một số tìm tòi thú vị như Làm vua (Sân khấu Lệ Ngọc) được thể hiện rất gần với phong cách kịch cổ điển châu Âu qua độc thoại của nhân vật Vua và Hoàng hậu.
Văn học cũng được sân khấu hóa thành công trong Chí Phèo - Thị Nở, nhân vật điển hình của nhà văn Nam Cao có cuộc sống thực, trở thành hình tượng nghệ thuật sân khấu. Phải nói tới Hoạn thư ghen một tác phẩm kịch thơ được sáng tác từ truyện Kiều của Nguyễn Du.
"Từ góc nhìn đạo diễn đã thấy sự kế thừa những tinh hoa của thế hệ tiền bối, thế hệ đi trước. Những cái mới thường xuất hiện từ các đạo diễn trẻ, tác giả trẻ được đào tạo bài bản từ ngôi trường nghệ thuật. Một trong những yếu tố làm lên thành công về mặt nghệ thuật trình diễn trong liên hoan lần này là nghệ thuật đạo diễn. Hội đồng nhận thấy có hai dòng chủ lưu của công tác đạo diễn là: Đạo diễn theo phong cách tạo hình, hoành tráng với khuynh hướng đập vào thị giác (cách dàn dựng của đạo diễn sân khấu như NSND Lê Hùng, NSND Trung Hiếu, Lê Quý Dương, NSND Trần Ngọc Giàu … và một dòng khác theo phong cách tả thực tâm lý, chú trọng khắc họa nội tâm như NSƯT Đỗ Kỷ, NSƯT Minh Hiếu, NSƯT Sĩ Tiến...
Âm nhạc là một thành phần không thể thiếu trong tác phẩm trình diễn kịch nói – âm nhạc xuất hiện khi tiếng nói không lên tiếng được, không tả nổi được – trên sân khấu có nhiều khoảnh khắc phải cần đến âm nhạc. Các đoàn nghệ thuật đều đánh giá vai trò của âm nhạc không thể thiếu trong vở diễn. Cần thiết có cả nhạc không lời (khí nhạc) lẫn thanh nhạc (ca khúc)" - NSND Trần Minh Ngọc nhận định.
Tình Lê
NSƯT Quang Thắng tham gia vở diễn mới của NSND Trung Hiếu
NSND Trung Hiếu - Giám đốc Nhà hát Kịch Hà Nội dựng vở 'Làng song sinh' để chuẩn bị tham gia Liên hoan sân khấu diễn ra vào tháng 11 tới.
" alt=""/>Quang Thắng giành giải vàng Liên hoan sân khấu kịch nói toàn quốc
