Thay đổi cách nhìn nhận của cộng đồng về hormone GLP-1 

- Giải Đặc biệt VinFuture 2023 cho phát hiện đột phá về GLP-1 có ý nghĩa như thế nào đối với ông, thưa Giáo sư? 

Tôi rất phấn khởi khi thấy cộng đồng quốc tế công nhận GLP-1 là bước tiến đột phá. Trong đó, VinFuture là một trong những giải thưởng quốc tế đầu tiên vinh danh công trình này. 

Giải thưởng có ý nghĩa rất lớn đối với một bác sĩ như tôi. Tôi vẫn cảm thấy khó tin khi nghĩ đến việc mình đã giúp tạo ra bước thay đổi lớn trong sức khỏe cộng đồng.

Đặc biệt, tôi rất vui mừng khi ngày càng nhiều người trên thế giới được điều trị bằng các thuốc chủ vận thụ thể GLP-1 (GLP-1 RA). Sự phát triển nhanh chóng của liệu pháp này hứa hẹn mang đến bước đột phá lớn trong việc điều trị béo phì và tiểu đường.  

- Sau VinFuture, sự thay đổi trong cách nhìn nhận của cộng đồng về GLP-1 ảnh hưởng như thế nào đến hướng nghiên cứu hiện tại của ông?

Sự quan tâm của công chúng đối với nghiên cứu GLP-1 đã tạo ra nhiều cơ hội để tôi chia sẻ những tiến bộ mới nhất.

Số lượng người mắc béo phì và tiểu đường tuýp 2 ở nhiều nước đang gia tăng, điều này sẽ dẫn đến tỷ lệ bệnh tim mạch và tử vong ngày càng cao. Dù vậy, giờ đây chúng ta đã có những phương pháp để thay đổi tình hình. Câu hỏi cấp bách là làm thế nào để thêm nhiều người có cơ hội được tiếp cận với liệu pháp điều trị này. 

Hiện nay, việc ứng dụng rộng rãi các thuốc GLP-1 RA vẫn còn gặp một số trở ngại, như chi phí cao và tình trạng thiếu hụt cung ứng các dược chất này. Đây là một trong những chủ đề chính mà tôi đang làm việc để các chính phủ, cơ quan y tế và công ty dược phẩm hiểu rằng họ cần hợp tác để tìm giải pháp. 

Còn trong phòng thí nghiệm, chúng tôi đang nghiên cứu về phẫu thuật giảm cân hay phẫu thuật chuyển hóa trong thời gian dài, với các phương pháp như cắt tạo hình dạ dày hình ống và phẫu thuật nối tắt dạ dày. Cả hai đều liên quan đến sự sản xuất và giải phóng hormone GLP-1. 

Lý do chúng ta giảm cân sau các cuộc phẫu thuật trên xuất phát từ việc sản sinh một lượng lớn các hormone đường tiêu hoá, bao gồm GLP-1 và một hormone khác có tên là PYY. 

Chúng tôi đang cố gắng tìm hiểu cơ chế dẫn đến sự giải phóng lượng lớn các hormone trên, nhằm tìm cách kích thích để cơ thể con người tự sản xuất các hormone này thông qua chế độ dinh dưỡng hoặc bằng các dược chất, nhằm hạn chế số lượng bệnh nhân phải can thiệp bằng phương pháp phẫu thuật. 

Đây là cách tiếp cận song song với liệu pháp điều trị béo phì và tiểu đường. Chúng tôi có những mô hình tuyệt vời và đang cố gắng chuyển đổi chúng thành các loại thuốc, nhưng vẫn còn rất nhiều việc phải làm phía trước. 

VinFuture tạo động lực to lớn cho các nhà nghiên cứu  

- Sau VinFuture, khám phá về GPL-1 tiếp tục đạt được hàng loạt giải thưởng danh giá. Ông đánh giá như thế nào về tiềm năng của VinFuture trong việc gia tăng sự nhận biết và đánh giá cao của cộng đồng quốc tế đối với các nghiên cứu đột phá?

Tôi muốn nhấn mạnh rằng sự ủng hộ và ghi nhận của giải thưởng VinFuture không chỉ là động lực to lớn cho các nhà nghiên cứu trong phòng thí nghiệm mà còn góp phần nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của các nghiên cứu khoa học. Điều này cũng gửi đi thông điệp rõ ràng đến ngành công nghiệp dược phẩm rằng những nghiên cứu của chúng tôi được đánh giá cao và có tiềm năng ứng dụng thực tế trong cộng đồng. 

- Riêng với lĩnh vực y tế, theo Giáo sư, VinFuture có thể đóng vai trò ra sao trong việc thúc đẩy sự đổi mới và góp phần giải quyết vấn đề cấp bách toàn cầu?

Đóng góp đó cũng là điều tôi đang thấy. Tôi luôn tâm niệm nghiên cứu phải hướng tới mục tiêu mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng. Chính điều này cũng đã giúp chúng ta tạo ra và có cơ hội tôn vinh những đột phá lớn, như GLP-1 hay phát hiện cơ chế gây ra lỗ thủng tầng ozone.

Song quan trọng hơn, những giải thưởng như VinFuture sẽ mở rộng tầm nhìn về thế giới. Bởi vì công việc nghiên cứu không chỉ dừng lại ở phòng thí nghiệm, những nghiên cứu này sẽ tác động sâu rộng tới cuộc sống, cải thiện sức khỏe cho hàng triệu người. Giải thưởng này luôn khích lệ giới khoa học nhìn nhận vấn đề một cách toàn diện hơn, tạo động lực để chúng tôi tiếp tục nghiên cứu và khám phá.

- Với tư cách là chủ nhân Giải thưởng VinFuture 2023, Giáo sư đánh giá đâu là khía cạnh hấp dẫn nhất của giải thưởng khoa học công nghệ toàn cầu đầu tiên do người Việt khởi xướng?

Đối với tôi, điều tuyệt vời nhất khi tham giải thưởng là cơ hội được gặp gỡ những người có đóng góp xuất sắc, như GS. Susan Solomon - nhà khoa học phát hiện cơ chế gây ra lỗ thủng tầng ozone Nam Cực.

Ngoài ra, thật đáng kinh ngạc khi được gặp gỡ và trao đổi với những nhà khoa học đã phát triển và nhân rộng giống lúa kháng bệnh, góp phần giải quyết vấn đề an ninh lương thực toàn cầu. 

Những nhà phát minh ra giải pháp sản xuất năng lượng xanh bằng pin mặt trời và lưu trữ bằng pin lithium-ion cũng là người hùng mang đến cuộc sống tiện nghi cho hàng triệu người. Gặp gỡ họ là trải nghiệm ý nghĩa, giúp tôi mở rộng tầm nhìn, thấy được sức mạnh to lớn của khoa học và công nghệ trong việc thay đổi cuộc sống của hàng triệu người. 

Xin cảm ơn ông!

Thiên Lam(thực hiện)

Tờ The StraitsTimes đưa tin vào tháng 3 năm nay, Daljeet Kaur Dharam Chand bị kết tội có hành động liều lĩnh gây ra nguy cơ hỏa hoạn trong căn hộ thuê ở khu phố Sembawang, phía Bắc Singapore.

Vào thời điểm xảy ra vụ án tháng 9/2021, bạn trai của Kaur là Premraj Ragoo (32 tuổi) bị bỏng ở lưng và mông trái. Cơ quan công tố thông báo với tòa án rằng ông Ragoo đã bị trầm cảm sau vụ việc và có vết sẹo vĩnh viễn trên cánh tay.

Cặp đôi này từng sống chung trong căn hộ thuê và được cho là đã chia tay.

Trong đơn đệ trình tháng 2, phó công tố viên Jonathan Tan cho biết: "Vào ngày 6/9/2021, nạn nhân quyết định rời khỏi căn hộ và có khả năng cao là đã chấm dứt mối quan hệ với bị cáo."

Theo công tố viên, Kaur tức giận, đốt hai que diêm trong căn hộ sau khi đổ chất làm loãng sơn (thinner) xuống sàn, gây ra hỏa hoạn khiến Premraj Ragoo bị thương. Kaur được cho là người có tính chiếm hữu cao và cố gắng thao túng cảm xúc để giành được tình cảm của nạn nhân. "Cô ta đề nghị chu cấp toàn bộ tài chính cho nạn nhân, một lời đề nghị mà anh ta không thể chối từ. Theo thời gian, cô ta cố biến sự kiểm soát và giám sát không lành mạnh thành điều bình thường. Khi xảy ra tranh cãi, cô ta dọa tự sát. Mối quan hệ độc hại đó trở thành một quả bom hẹn giờ," ông Tan nói.

Các tài liệu của tòa án cho thấy, vào ngày 6/9/2021, Kaur đã quyết định dàn dựng một màn kịch phức tạp bằng cách mua chất làm loãng sơn và diêm khi Premraj muốn rời đi. Ông Tan cho biết Kaur tức giận khi Premraj tỏ ra thờ ơ và đã đổ chất làm loãng sơn xuống sàn. "Premraj, lúc đó đang say rượu, đã cố gắng giải quyết tình hình bằng cách giật lấy chất làm loãng sơn từ tay Kaur. Nhưng khi bị chống cự, anh ta đã "tự biến thành nạn nhân" bằng cách đổ chất lỏng dễ cháy lên người mình.

Premraj bắt đầu mất ý thức do say rượu và hít phải khói từ chất làm loãng sơn. Sau đó, anh ngồi xuống bên ngoài phòng ngủ. Vào khoảng thời gian anh ta bất tỉnh, bị cáo đã mất bình tĩnh và châm hai que diêm trong khi đứng ở khu vực bếp. Khi những que diêm vẫn đang cháy, cô ta không thể giữ chặt và làm chúng rơi xuống. Diêm bắt lửa với chất làm loãng sơn. Ngọn lửa lan sang phía nạn nhân và thiêu cháy anh ta," công tố viên nói.

Trong phiên tòa, luật sư bào chữa cho Kaur là Asoka Markandu khẳng định Premraj mới là người châm lửa. Tuy nhiên, các công tố viên cho rằng những lời khai này là bịa đặt. Bên công tố nhấn mạnh trong hai lời khai trước với chính quyền, Kaur đã thừa nhận việc châm lửa.

Tòa án được biết Premraj đã từ chối phẫu thuật vì không đủ khả năng chi trả. Anh ta trở về Malaysia trong tình trạng vết bỏng được băng bó và đang tự hồi phục. Tổng chi phí chữa trị lên tới hơn 2.000 RM ( khoảng 11 triệu VND).

Theo Quy hoạch chi tiết 1/500 và thiết kế đô thị Khu trung tâm Hòa Bình TP Đà Lạt do UBND tỉnh Lâm Đồng vừa công bố, Dinh tỉnh trưởng tọa lạc trên đồi Dinh, cách chợ Đà Lạt vài trăm mét theo đường chim bay sẽ được di dời nguyên khối để xây dựng trung tâm thương mại - khách sạn.

Đây là nơi sinh sống và làm việc của thị trưởng Đà Lạt kiêm tỉnh trưởng Tuyên Đức trước kia. Khu đồi dinh có khuôn viên rộng với rất nhiều cây cổ thụ. Từ trước tới nay, giới nghiên cứu về kiến trúc và phong thủy đánh giá vị trí tọa lạc của dinh là “cao điểm long mạch”, có tầm nhìn rộng về các hướng xung quanh, đặc biệt là hồ Xuân Hương.

Dinh được thiết kế và xây dựng theo lối kiến trúc cổ điển của các dinh thự châu Âu cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX, đẹp bậc nhất ở Đà Lạt. Công trình được người Pháp xây dựng khoảng trước năm 1910.

Tổng thể dinh thự là khối hình vuông, có hai tầng phía trên và một trệt dùng làm hầm rượu. Phía sau dinh có hai dãy nhà phụ là nơi ở cho người giúp việc và người hầu. Cạnh các nhà phụ là hai hồ chứa nước lọc để cung cấp cho vùng trung tâm thành phố.

Mặt trước dinh được thiết kế khá đơn giản, có mái che và lối lên xuống cho ôtô, cùng lối lên bậc thang cửa phụ bên góc. 

Mặt sau xây dựng khá cầu kỳ, có bố trí cầu thang cả hai bên để lên tầng 1 và tầng 2. Cả hai tầng đều có ban công thiết kế lồi ra giữa.

Phần bên trái dinh hướng nhìn về trung tâm thành phố, có lối lên rộng, thoáng dẫn vào 3 cửa ở tầng 1. Sau giải phóng, một thời gian dài dinh tỉnh trưởng được sử dụng làm Bảo tàng tỉnh Lâm Đồng.

Trước thời điểm đợt trùng tu vào đầu năm 2014, dinh thự bị bỏ hoang dẫn đến xuống cấp nghiêm trọng, hư hỏng ở một số hạng mục. Việc trùng tu nhằm giữ nguyên hiện trạng, đảm bảo toàn vẹn tổng thể kiến trúc của công trình đồ sộ.

Hiện, dinh là trụ sở của Trung tâm văn hóa (Sở Văn hóa - Thể thao - Du lịch tỉnh Lâm Đồng). Lối vào bên trong các khu trưng bày, phòng làm việc là lối cổng chính với không gian khá tối.

Điểm nhấn khi vào bên trong dinh là cầu thang bằng gỗ còn nguyên vẹn, lót thảm khá sang trọng, đẹp mắt dẫn lên các phòng trưng bày, làm việc của Trung tâm văn hóa. 

Nhiều không gian ở tầng 1 và 2 đang đóng cửa. Hành lang giữa các phòng của tầng 2 trưng bày nhiều hình ảnh về Đà Lạt xưa được chụp ở nhiều thời điểm.

Còi báo động do chính quyền Pháp lắp trên đỉnh tháp chợ Hòa Bình - Đà Lạt thời điểm năm 1945. Thiết bị gồm 6 còi quay tròn phát ra 4 hướng, được sử dụng với mục đích quân sự.

Bên trong phòng lớn hiện trưng bày những hình ảnh của nhiếp ảnh gia Trần Văn Lý (1955-2010) chụp về TP Đà Lạt và vùng đất Lâm Đồng.

Bên ngoài mặt trái dinh và khu hầm rượu là nơi cất giữ đồ đạc, dụng cụ biểu diễn, các loại pano, áp phích...

Khá lạc lõng giữa đồi thông cổ thụ là hàng chục chiếc xe đạp cũ treo quanh khung sắt.

Nhà bảo vệ trong khuôn viên dinh đóng cửa với một số đồ đạc bên trong.

Cổng chính vào bên trong dinh từ đường Lý Tự Trọng. Dinh sau nhiều thời kỳ thay đổi chức năng, thời gian qua là nơi lưu giữ ký ức của Đà Lạt để du khách đến tham quan, tìm hiểu.

Khuôn viên đồi Dinh lâu nay đang bị bó hẹp, bao vây bởi bởi nhiều công trình, nhà ở. Tầm nhìn về các hướng hiện nay cũng đã bị hạn chế bởi một số công trình cao tầng xung quanh.

Dinh tỉnh trưởng (chấm đỏ) trong khu vực trung tâm Đà Lạt. Ảnh: Google Maps.

Trao đổi với Zing.vn, kiến trúc sư, giảng viên Khoa Kiến trúc ĐH Yersin Đà Lạt Trần Công Hòa, cho biết dinh tỉnh trưởng là mảng xanh duy nhất, khu vực đất có tính lịch sử. Ngày xưa đây chỉ là ngọn đồi, có dãy nhà phố ở bên dưới. Cái hay của địa điểm này, về mặt địa lý là khu cao nhất vùng của trung tâm, đi đâu cũng thấy. Đồng thời, đây cũng là vùng đất có giá trị di sản kiến trúc.

"Theo đồ án quy hoạch 1/500 vừa công bố, nhà đầu tư muốn xây khách sạn trên này thì không ổn. Vì mảng xanh thành phố sẽ mất đi mà thay bằng khối bê tông", vị kiến trúc sư này chia sẻ.

Theo Zing

Khu Hoà Bình thành cao tầng, người dân thẫn thờ: Không còn là Đà Lạt

- Đề án quy hoạch chi tiết và thiết kế đô thị, tỉ lệ 1/500 khu vực trung tâm Hòa Bình (TP Đà Lạt, Lâm Đồng) đã được UBND tỉnh phê duyệt nhưng nhiều người dân vẫn có những băn khoăn, chưa đồng tình.