Một bà mẹ có cô con gái đã qua tuổi teen và cậu con trai đang bước vào tuổi teen chia sẻ như vậy trong câu chuyện về tình yêu của lứa tuổi ẩm ương này – thứ tình cảm mà nhiều ông bố bà mẹ khi hay tin con mình “trót sa vào” thì thường tức giận hoặc quy kết là “nhăng nhít”.

Chính vì thấu hiểu được sự quý giá của thứ cảm xúc thuần khiết hiếm hoi đó trong cuộc đời mỗi con người, nên chị đã có cơ hội được con gái chia sẻ những rung động đầu đời, bật mí về cậu bạn trai từng làm cô bé mất ăn mất ngủ, chểnh mảng học hành; và từ đó “cùng con đi qua tuổi teen” với rất nhiều… giảm sốc. 

Thiết kế cho cuốn sách là cô con gái "ẩm ương" dạo nào của tác giả. Ảnh: Hà Linh

Rủ rỉ, nhẩn nha, hơn 300 trang viết của chị cùng với một nhà tâm lý khác - được gom từ những câu chuyện phong phú trong đời sống – đã phác hoạ một diện mạo của thế giới tuổi teen hiện đại mà bất cứ phụ huynh nào cũng cần được biết tới.

Chẳng hạn, câu chuyện “tình thích” của cô bé lớp phó học tập tên Hương với cậu bạn trai tên Thắng được kể tỉ mỉ theo dòng tâm lý của cô bé. Những cảm xúc khắc khoải, thẫn thờ, ghen tuông và được hoá giải, rồi đi đến những cảm xúc đẹp đẽ được thuật sinh động và người đọc không khỏi đồng cảm với trạng thái tâm lý hiếm có đó.

Cho đến khi mẹ cô biết chuyện và “tổ chức họp gia đình” với không khí cực kỳ nghiêm trọng có mặt bà ngoại, bố. Ở đó, người mẹ ra sức kể lể công sức nuôi con ăn học và kết luận “con hư hỏng”, ông bố điềm tĩnh hơn thì bắt viết bản giải trình, còn bà ngoại thì khóc. Chỉ có cô bé lớp 8 bị trào dâng cảm xúc tội lỗi và hổ thẹn với quy kết yêu đương “nhăng nhít”….

Kể ra, đứng vào vai của cha mẹ thì tâm lý lo hãi không phải là không có cơ sở, khi mà thực tế đã xảy ra những điều đau lòng. Do đó, toàn bộ chương sách có tên “Bí mật 3T: Teen – Tình yêu – Tình dục” không chỉ đề cập tới sắc hồng, mà còn đặc tả, phân tích và cung cấp tới phụ huynh những tình huống, câu chuyện thực tế khác để mỗi người có thể soi chiếu, rút ra bài học cho mình.

Trong khi đó. phần 4 đề cập tới áp lực học hành là những vấn đề muôn thuở: kỳ vọng điểm số, thành tích tốt, nỗi lo hãi đối phó của trẻ, sự buồn bã, thất vọng, thậm chí giận dữ vì kỳ vọng bất thành của cha mẹ.

 Ở chương này, sẽ rất thú vị khi bắt gặp những suy nghĩ thật lòng của các teen mà không phải lúc nào cũng dễ dàng thổ lộ trong gia đình.

Chẳng hạn như: “Con rất ghét môn toán. Nhưng khi con nói như vậy mẹ lại bảo con 'không bao giờ được ghét gì cả'. Chẳng lẽ con không được nói ghét một thứ mình ghét hay sao? Dù thế con cũng vẫn cố gắng nhưng con cần thời gian vì con không thể tiến bộ trong một ngày, một tuần được. Con muốn bố mẹ cho con có cơ hội được biết nhiều thứ trong cuộc sống thay vì chỉ học. Bố mẹ có thể cho con có thời gian chơi cùng bạn không?” Hay là: “Sức người chỉ có giới hạn nhưng kỳ vọng của cha mẹ dường như vô hạn”.

Ám ảnh hơn cả là câu chuyện về một cậu bé có người mẹ “không hề trách mắng con về điểm 7 nhưng con thể hiện sự dằn vặt, bỏ ăn, mất ngủ”. Nguyên nhân là tính cầu toàn của người mẹ: Từ việc nhỏ, ngay từ nhỏ đã tạo một áp lực tinh thần vô hình lên cậu con trai.

Còn biết bao áp lực, định kiến, nhãn dán lên các em; như cụm từ cửa miệng “con nhà người ta”, “hư đột xuất”, “gàn dở”…Một thế giới phong phú tâm trạng của teen và của cả các phụ huynh teen nữa, lần lượt được giải mã.

Chu Hồng Vân, một trong hai tác giả của cuốn sách đặc biệt nói trên là một nhà báo trong lĩnh vực giáo dục. Viết báo hơn 20 năm, cái “vốn riêng” ít nhà báo có là tốt nghiệp sư phạm khiến những bài viết của chị hay có được góc nhìn sâu sắc, gần gũi với nghề. Giờ đây, khi viết sách cho teen, “vốn riêng” của một phụ huynh “nhiều trong một”: nhà giáo, nhà báo, nhà biên kịch…. khiến những câu chuyện chị kể trở nên sinh động, đa chiều và rất “thấm”. Chị cũng không giấu giếm rằng mình đã dạy con bài học về sự thất bại từ chính mình như thế nào. Tác giả còn lại là Vũ Thu Hà, một nhà tâm lý giáo dục, sẽ bổ sung những câu chuyện từ phòng khám lâm sàng, từ kiến giải ở góc độ khoa học tâm lý.

 Gấp lại cuốn sách “Cùng con đi qua tuổi teen”, đọng lại với người đọc là cảm giác dễ chịu, tin cậy và ấm áp. Nó cũng tựa như cảm giác của người viết về “hiện tượng giao mùa” của trẻ hay “sự ấm áp từ trái tim” của cha mẹ:

“Khi nào các cha, mẹ thấy dấu hiệu con mình thích làm ngược lại tất cả những điều người lớn yêu cầu, nhắc nhở thì đó là lúc con đang bước vào một giai đoạn nhạy cảm ở tuổi dậy thì, nó hệt như sự “giao mùa” của thời tiết. Tôi đã chia sẻ với nhiều phụ huynh và cả các bạn teen về hiện tượng “giao mùa” này. Thật thú vị khi trở thành người ở giữa để nghe tâm sự của hai bên. Bởi ở góc nhìn của tôi, những dấu hiệu của trẻ mà phụ huynh cho là sự ngang bướng, gàn dở, thì tôi lại thấy thấp thoáng sự đáng yêu. Còn những biểu hiện của phụ huynh khiến các teen thấy phiền toái, bực bội thì tôi lại cảm nhận được ở đó những nhịp đập âu lo và ấm áp của trái tim”.  

Hạ Anh

Takemitsu đã đặc biệt chú ý đến cách độ bão hòa âm thanh cũng như hình ảnh, âm thanh nhỏ giọt và nước bắn tung tóe tác động đến ý thức của người xem từ bên ngoài khung hình. Takemitsu đem sự đồng cảm của mình về nghệ thuật với Tarkovsky vào âm nhạc. Âm thanh của Dàn nhạc Giao hưởng Việt Nam dưới sự chỉ huy của nhạc trưởng Honna Tetsuji tạo ra như các mảng màu đen trắng, hình ảnh mơ hồ, mờ ảo vô định hình như hơi nước trong khi tiếng vĩ cầm đầy biến hoá của NSƯT Bùi Công Duy được giới hạn, ổn định tập trung vào hình ảnh âm nhạc gợi cho những người yêu điện ảnh phảng phất hình ảnh một ngọn nến giữa làn hơi nước. Còn người yêu nhạc cảm nhận được cảm xúc cảm xúc u buồn, pha lẫn một chút bí ẩn như bầu không khi trong tác phẩm của Tarkovsky.

Sau khi thưởng thức âm nhạc của nhà soạn nhạc Châu Á, người nghe được đến với một nhà soạn nhạc lớn của Châu Âu với những bản giao hưởng đồ sộ - Gustav Mahler. Giao hưởng số 5 của Mahler đánh dấu một phong cách sáng tác mới sau 4 giao hưởng đầu tiên là các tác phẩm chương trình, cảm hứng âm nhạc được sản sinh bởi những câu chuyện, những bài hát dân gian, và có sự tham gia của các giọng hát.

Giao hưởng số 5 là tác phẩm thuần tuý âm nhạc. Mahler để lại cho chúng ta một vài mạch tư tưởng, tuy không bắt buộc chúng ta phải hiểu âm nhạc đang diễn tả điều gì nhưng lại gợi ý điều đó nghĩa là gì với ông. Như chương Adagietto nổi tiếng là sự tuyên bố của Gustav Mahler với tình yêu của ông dành cho người vợ của mình, Alma, mà không cần tới lời ca để diễn tả. Một chương nhạc có sức lôi cuốn đến kỳ lạ ngay cả với những người chưa sẵn sàng với những bản giao hưởng dài của ông, và khuấy lên những cảm xúc tưởng như đã nằm yên tận nơi đáy lòng.

Đó còn là phần nổi tiếng nhất của bản giao hưởng, được sử dụng trong bộ phim Death in Venicecủa Visconti cũng như được Leonard Bernstein chỉ huy dàn nhạc chơi trong suốt buổi tưởng niệm cố Tổng thống John F. Kennedy. Ở đó, trong cái giai điệu vươn tới vô tận này, sự tuyệt vọng, nỗi bi thương, những lời than khóc như vang lên từ vực sâu thăm thẳm, khi nhỏ nhẹ, khi căng vút hết mình. Lạnh lẽo. Đau xót. Và chút mơ hồ thoảng qua của tiếng đàn harp…

Tuy là hai tác phẩm riêng biệt nhưng sự bi thương trong giai điệu khiến người nghe có chút liên tưởng đến tác phẩm Nostalghia ở phần đầu của buổi hoà nhạc. Giai điệu chuyển sang một tông màu tươi tắn hơn ở chương 5, với sự mở đầu của kèn horn, và chuyển sang thứ âm nhạc lộng lẫy, rạng rỡ, ngược lại hẳn với chương Adagietto. Bi thương chuyển thành niềm vui chiến thắng. Bộ đồng gia nhập và khiến chương kết trở nên trọn vẹn, kết thúc vui nhộn. Sự biểu diễn xuất sắc của các nhạc công ở bộ đồng tạo nên sự thành công của biểu diễn, phòng hoà nhạc vỡ tung khi các nốt nhạc cuối cùng vang lên.

Sự hợp tác đặc biệt của hai dàn nhạc ngoài việc tổ chức biểu diễn những tác phẩm đòi hỏi biên chế dàn nhạc lớn, còn là một trong những nỗ lực của Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam khi tạo điều kiện cho các sinh viên được chơi các tác phẩm lớn cùng với các nghệ sĩ chuyên nghiệp, tạo nên một lớp nghệ sĩ trẻ có năng lực và kinh nghiệm trong tương lai.

Nguyễn Hoàng Việt