Khoa Cấp cứu A9, BV Bạch Mai hiện đang điều trị cho nữ bệnh nhân B.T.K.P, 43 tuổi, Hà Nội bị đột quỵ não nghi do nhiều năm uống thuốc tránh thai.

Trước khi đi ngủ tối 20/2, bệnh nhân khoẻ mạnh bình thường. Đến 6h sáng hôm sau, người nhà bất ngờ phát hiện chị P. khó nói, méo miệng, liệt nửa người trái. Gia đình tự dùng kim châm vào 10 đầu ngón tay không thấy cải thiện mới chuyển vào A9 cấp cứu lúc 7h40.

Sau 9 ngày điều trị, bệnh nhân đang dần hồi phục

Bệnh nhân được chỉ định chụp cộng hưởng từ não và mạch não cấp cứu, phát hiện tắc động mạch não.

Do đã quá 5 tiếng nên bệnh nhân không thể dùng tiêu sợi huyết. Sau hội chẩn với khoa Chẩn đoán hình ảnh, các bác sĩ quyết định can thiệp lấy huyết khối cơ học qua đường động mạch.

Sau 30 phút, một mảnh huyết khối có chiều dài khoảng 1 cm được lấy ra. Kiểm tra lại thấy mạch máu tái thông, bệnh nhân tỉnh hoàn toàn, không còn liệt dây thần kinh số 7 bên trái, tình trạng liệt 1/2 người trái cải thiện rõ rệt. Sau 9 ngày điều trị, bệnh nhân đã hết liệt.

BS Lương Quốc Chính, khoa Cấp cứu A9 cho biết, đây là trường hợp khá đặc biệt khi các kết quả chụp chiếu, xét nghiệm không tìm thấy bất cứ yếu tố nguy cơ đột quỵ não nào khi huyết áp, tim mạch, mỡ máu, đường máu... hoàn toàn bình thường.

Tuy nhiên, có một điều hết sức quan trọng là bệnh nhân đã uống thuốc tránh thai liên tục khoảng 4-5 năm nay.

Theo BS Chính, ở phụ nữ trẻ khỏe mạnh không có bất cứ yếu tố nguy cơ nào thì nguy cơ đột quỵ não liên quan đến sử dụng thuốc tránh thai là thấp.

“Nhưng với những người hút thuốc lá, tăng huyết áp, đau nửa đầu... thì uống thốc tránh thai lâu năm là một yếu tố quan trọng làm tăng nguy cơ đột quỵ não”, BS Chính chia sẻ.

Theo nghiên cứu trên thế giới, tỉ lệ đột quỵ nhồi máu não chiếm khoảng 4,4/100.000 phụ nữ ở độ tuổi sinh sản.

Trong một nghiên cứu phân tích gộp, thuốc tránh thai làm tăng nguy cơ đột quỵ lên 1,9 lần và làm tăng tỉ lệ đột quỵ lên 8,5/100.000 phụ nữ có dùng thuốc.

Ca đột quỵ não đầu tiên trên thế giới liên quan đến việc dùng thuốc tránh thai đường uống được báo cáo lần đầu tiên năm 1962.

Tuy nhiên thời điểm đó, thuốc tránh thai có hàm lượng estrogen lên tới tới 150 microgram. Còn hiện tại, hầu hết thuốc tránh thai đường uống chỉ chứa hàm lượng estrogen từ 20-35 microgram.

Cách đơn giản cứu người đột quỵ tại nhà

Tai biến mạch máu não (đột quỵ) có thể nhận biết qua những dấu hiệu cảnh báo trước. 

Theo Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trọng Hưng, Trưởng khoa Khám và tư vấn dinh dưỡng người lớn, Viện Dinh dưỡng Quốc gia (Hà Nộ), nhu cầu ăn uống thực phẩm công nghiệp ngày càng tăng lên. Các loại đồ hộp hay thực phẩm chế biến công nghiệp đa phần đều được sử dụng chất bảo quản.

Ngoài ra, bác sĩ Hưng cho biết thực phẩm chế biến sẵn chứa các calo ít giá trị dinh dưỡng nhưng chúng lại chứa quá nhiều muối và chất béo có thể kích thích phản ứng muốn ăn thêm trong não. Thức ăn ngon do sự quá tải của các chất phụ gia và làm cho cơ thể cảm thấy thèm ăn với số lượng không thể kiểm soát. Nếu người chế biến sử dụng các loại dầu hydro hóa một phần có thể làm phát triển bệnh ung thư. Thực phẩm nấu sẵn còn chứa vô số các hóa chất nhân tạo, chất bảo quản, màu sắc nhân tạo và chất tạo hương vị có thể gây dị ứng.

Các phụ gia thực phẩm này được phép sử dụng nhưng nếu quá ngưỡng an toàn có thể gây ngộ độc. Bác sĩ Hưng cho rằng các gia đình nên cân bằng giữa thực phẩm tự nấu và mua sẵn. Khi chọn thực phẩm, cần chú trọng khâu an toàn thực phẩm, lựa chọn thực phẩm đầu vào không được kiểm soát chặt chẽ, sử dụng các chất phụ gia trong tẩm ướp và dụng cụ chứa đựng không đáp ứng tiêu chuẩn vệ sinh.

Phó giáo sư Nguyễn Duy Thịnh, nguyên Giảng viên Viện Công nghệ Thực phẩm, Trường Đại học Bách Khoa (Hà Nội), cho biết thực phẩm chế biến sẵn đều chứa một lượng phụ gia, chất bảo quản.

Ví dụ, thịt hun khói được thêm phenol và các hóa chất khác có tác dụng kháng khuẩn. Các loại xúc xích, dăm bông còn được cho thêm nitrite để bảo quản lâu hơn. Trong thịt, nitrite biến thành oxit nitric. Chất này phản ứng với các protein trong thịt, từ đó làm thay đổi màu sắc nên thịt thường có màu đỏ. Nếu thịt không cho nitrit hay các phụ gia khác sẽ chuyển sang màu nâu.

Do đó, nếu lạm dụng thực phẩm có chứa các chất này khiến hàm lượng tiêu thụ vượt ngưỡng an toàn, người dân sẽ phải đối diện với nguy cơ sức khỏebị ảnh hưởng cao hơn. Vì vậy, ông Thịnh khuyến cáo người dân có thể ăn thực phẩm chế biến sẵn nhưng không nên lạm dụng sự tiện lợi để quên đi thực phẩm tươi, tự chế biến tại nhà.